به گزارش پارسینه، سالها قبل از اختراع بمبهای اتمی یا سلاحهای شیمیایی و میکروبی، انسانها به روشهای خلاقانهای برای ناقصسازی و کشتن یکدیگر روی آورده بودند. بسیاری از سلاحهای باستانی، هرچند پیچیدگی کمی داشتند، اما در زمان خود تأثیرات ویرانگری بر سپاههای دشمن را داشتند. در اینجا به بررسی ۵ مورد از مرگبارترین سلاحهای باستانی میپردازیم.
بمب عقرب
تقریباً ۲ هزار سال پیش، مردمان از ساخت بمبهای سفالی پر از عقربهای سمی به عنوان یک روش برای حمله به دشمن استفاده میکردند. در شهر باستانی و بیابانی «هترا» که در استان نینوای عراق امروزی قرار داشت، ساکنان این شهر بمبهای عقرب را به سمت سربازان رومی پرتاب میکردند که در تلاش برای محاصره این شهر تحت فرمان امپراتور «سپتیمیوس سوروس» در سال ۱۹۹ میلادی بودند.
سربازان برای ۲۰ روز زیر نیش عقربها تحمل کردند، تا در نهایت مدافعان شهر پیروز شدند و ارتش سوروس مجبور به عقبنشینی شد. زهر عقرب یکی از سلاحهای باستانی برای مقابله با ارتش دشمن محسوب میشد.
قوچ و الاغهای آلوده به عفونت
یکی از نخستین نمونههای جنگ بیولوژیکی به امپراتوری هیتی نسبت داده میشود که در قرن چهاردهم قبل از میلاد در منطقه شرقی مدیترانه، در کنار ترکیه امروزی، قدرت را در دست داشت.
آنان تصمیم گرفتند از بیماری برای تضعیف دشمنان خود بهره بگیرند؛ بنابراین، قوچها و خرهایی که مبتلا به بیماری باکتریایی به نام "تولارمی" بودند، را به روستاهایی فرستادند که محل زندگی قوم رقیب "آرزاوا" بود.
پخش این بیماری مشترک بین انسان و دام در قلمروی دشمن، منجر به ابتلای گسترده افراد آرزاوا شد و آنقدر آنها ضعیف شدند که در مقابل هجوم هیتیها شکست خوردند.
فیلهای جنگی
فیلهای جنگی یا «تانکهای زنده» به عنوان یک نوع سلاح موثر در برابر سوارهنظام به شمار میرفتند و میتوانستند به راحتی سربازان پیاده دشمن را هم از پای درآورند. در بعضی ارتشها، فیلها با میخهای مجهز میشدند تا قدرت ویرانگری این موجودات بهبود یابد.
اما وجود آنها همیشه به معنای پیروزی نبود. «پیروس»، یکی از پادشاهان منطقه اپیروس در یونان و آلبانی امروزی، در تلاش برای حل نزاعی در آرگوس با استفاده از ناوگان فیلهای جنگی به شکست تحقیرآمیزی برخورد کرد.
ماجرا این بود که جسد یکی از فیلهای جنگی در تنگهای برگشت و منجر به مسدود شدن مسیر ارتش شد. این اتفاق باعث آشفتگی سوارهنظام، که در حال عقبنشینی بودند، شد.
فیلها به عنوان ابزار جنگی ابتدا در منطقه جنوب شرقی آسیا متداول شدند و بعدها در مناطق دیگر از جمله منطقه مدیترانه هم استفاده شدند. با پیدایش توپ و توسعه سلاحهای جدید، استفاده از فیلها در جنگها کمتر شد و در قرن نوزدهم تقریباً به سرانجام رسید.
خوکهای جنگی
جنگهای باستانی زمانی که به ذهن ما میرسد، معمولاً با صدای چکاچک شدن شمشیرها، فریادهای دردناک انسانها، و شاید شیهه فیلها همراه است. اما یک صدای دیگر نیز میتواند به یادآوری این دورانها کمک کند: جیغ وحشتزده خوکها.
در سال ۲۸۰ قبل از میلاد، سپاهیان پیرسوس برای اولین بار متوجه شدند که فیلها به صدای جیغ خوکها بسیار حساس هستند و آن را تحمل نمیکنند. آنها چند خوک را به سمت لشکر فیلها فرستادند و این اقدام باعث شورش و هرج و مرج در فیلها شد که نهایتاً باعث از هم پاشیدن سپاه دشمن شد.
در محاصره شهر باستانی مگارا در سال ۲۶۶ قبل از میلاد، ساکنان این شهر از خوکها بهرهگیری کردند. آنها خوکهای زنده را با نفت خام آغشته کردند و سپس آتش به آنها افروختند و به سمت فیلهای جنگی دشمن فرستادند.
فیلها، هراسان از خوکهایی که در آتش بودند، گریختند و بسیاری از سربازان خود را از دست دادند. بر اساس یک روایت، این اتفاق باعث شد فرمانده سپاه، گوناتاس، تعدادی خوک را در میان سپاه فیلهای خود نگهداری کند تا این حیوانات با حضور خوکها، به آتش و وحشت از آنها عادت کنند.
آتش یونانی
آیا تا به حال به فکرتان رسیده که میتوان آب را آتش زد؟ به گفته مورخ تئوفانس، در زمان امپراتوری بیزانس، معماری به نام «کالینیکوس هلیوپولیس» یک سلاح به نام «آتش یونانی» اختراع کرد که در جنگهای دریایی مورد استفاده قرار میگرفت.
این سلاح برای نخستین بار در زمان سلطنت امپراتور کنستانس چهارم در سال ۶۷۲ میلادی به کار گرفته شد و در محاصره بزرگ قسطنطنیه تاثیرگذار بود. از «فرمول مخفی» ساخت آن به طور ویژه محافظت میشد.
این ماده از یک ترکیب شیمیایی حاصل از نفتا (سوخت مایع هیدروکربنی) ساخته شده بود و حتی روی آب هم قابل اشتعال بود. مواد تشکیلدهنده دقیق و مکانیزم احتراق آن هنوز مشخص نیست، اما به گفته موزه سلطنتی گرینویچ، آهک زنده ممکن است برای شروع واکنش شیمیایی مورد استفاده قرار گرفته باشد.
هنگامی که ماده اشتعالزا به سمت کشتیها پرتاب میشد، آب نمیتوانست آتش را خاموش کند و افراد مورد حمله باید از ماسه یا سرکه استفاده میکردند تا آتش یونانی را خاموش کنند.
پرتابههای جسد و مدفوع
استفاده از اجساد آلوده و مدفوع عفونی به عنوان بمب، یکی از روشهایی بود که ارتشها برای شکست دادن نیروهای دشمن به کار میبردند. به عنوان مثال، ارتش مغول در محاصره «کافا» در ایتالیا در سال ۱۳۴۶ میلادی، اجساد آلوده به طاعون را از روی دیوارهای شهر به داخل پرتاب میکرد.
پس از آن، بازرگانان جنوایی این طاعون را به دیگر نقاط اروپا منتقل کردند و این انتقال باعث شیوع «طاعون سیاه» در اروپا شد که سومی از جمعیت این قاره را کشت.
همچنین، مدفوع به عنوان یک ابزار در جنگها برای اشاعه بیماریها مورد استفاده قرار میگرفت. سربازان سکانی و رومی تیرهای خود را با مدفوع و خون آلوده میکردند تا اجساد پوسیده را به آنها الحاق کرده و این کار را به عنوان یک راه برای تقویت قدرت سلاحهایشان میدانستند.
ارسال نظر