دیسپلازی کلیه چیست؟ نشانه‌ها و درمان دیسپلازی کلیه

دیسپلازی کلیه شرایطی است که حتی پیش از تولد در انسان شکل می‌گیرد. به گفته موسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی آمریکا، دیسپلازی کلیه به واسطه رشد ناقص ساختار‌های درونی کلیه‌های جنین رخ می‌دهد.

دیسپلازی کلیه چیست؟

دیسپلازی کلیه بر چگونگی جریان ادرار از کلیه‌ها تاثیرگذار است، زیرا حالب یا میزنای، یعنی لوله‌ای که ادرار را از کلیه‌ها به مثانه منتقل می‌کند، به طور کامل در کلیه رشد نکرده و منشعب نمی‌شود.

از این رو، ادرار که در حالت عادی از این لوله‌ها عبور می‌کند، جایی برای رفتن ندارد. آشکار است که این شرایط می‌تواند به بروز برخی مشکلات منجر شود. در ادامه با دیسپلازی کلیه بیشتر آشنا می‌شویم.

کیست تشکیل می‌شود

از دیدگاه ساختاری، نتیجه دیسپلازی کلیه جایگزینی بافت عادی کلیه با کیسه‌های حاوی مایع (کیست ها) است. همان گونه که پیشتر اشاره شد، به واسطه عدم رشد و منشعب شدن کامل حالب در کلیه، ادرار که باید توسط کلیه تولید شود، جایی برای رفتن ندارد و به شکل کیست درون کلیه جمع می‌شود. این کیست‌ها می‌توانند مانع از عملکرد عادی کلیه شوند.

معمولا یک کلیه تحت تاثیر قرار می‌گیرد

در شرایطی که دیسپلازی کلیه می‌تواند هر دو کلیه را تحت تاثیر قرار دهد، اما در بیشتر موارد یک کلیه درگیر این شرایط می‌شود. نوزاد با یک کلیه سالم نیز می‌تواند رشدی عادی را تجربه کند و با مشکلات سلامت کم یا هیچ مشکلی مواجه نشود.

با این وجود، نوزادانی که هر دو کلیه آن‌ها تحت تاثیر دیسپلازی قرار گرفته است، معمولا طی دوره بارداری جان خود را از دست می‌دهند. آن‌هایی که به دنیا می‌آیند نیز نیازمند مداخلات پزشکی، مانند دیالیز و حتی پیوند کلیه در اوایل زندگی خود هستند.

دیسپلازی علائم آشکاری ندارد

بسیاری از نوزادان و کودکان مبتلا به دیسپلازی که یک کلیه آن‌ها تحت تاثیر قرار گرفته است، معمولا هیچ نشانه‌ای از بروز یک مشکل سلامت را نشان نمی‌دهند و یک زندگی سالم و عادی را دنبال می‌کنند.

انجام سونوگرافی طی دوران بارداری تنها راه تشخیص دیسپلازی کلیه در نوزادان متولد نشده است. با این وجود، ممکن است دیسپلازی کلیه تا پیش از تولد نوزاد تشخیص داده نشود.

بزرگ شدن اندازه یک کلیه ممکن است نشانگری از این مشکل باشد و این در شرایطی است که کودک امکان دارد برای درمان یک عفونت دستگاه ادراری یا مشکلات سلامت دیگر به پزشک مراجعه کرده باشد.

ممکن است فشار خون بالا شکل بگیرد

پیشتر به این نکته اشاره شد که دیسپلازی کلیه که یک کلیه کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهد می‌تواند با هیچ علامتی همراه نباشد، اما این افراد در ادامه زندگی خود می‌توانند با خطر ابتلا به فشار خون بالا یا پرفشاری خون مواجه باشند که این شرایط نیز معمولا با نشانه‌ای آشکار همراه نیست، اما در صورت عدم رسیدگی می‌تواند موجب بروز مشکلات سلامت جدی شود.

همانند بزرگسالان، پرفشاری خون می‌تواند در کودکان نیز رخ دهد و این امکان وجود دارد تا زمانی که دیگر خیلی دیر شده است نیز تشخیص داده نشود. اگرچه پرفشاری خون در کودکان نادر است، اما اگر از ابتلای وی به دیسپلازی کلیه آگاه هستید، نظارت منظم بر سطوح فشار خون اقدامی عاقلانه است.

برخی عوامل خطرآفرین وجود دارند

خطر ابتلا به دیسپلازی در نوزاد متولد نشده می‌تواند با مصرف برخی دارو‌ها توسط مادر مرتبط باشد. زنان باردار باید پیش از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنند. از جمله دارو‌هایی که با دیسپلازی کلیه پیوند خورده اند می‌توان به دارو‌های درمان تشنج و فشار خون اشاره کرد.

افزون بر این، عوامل ژنتیکی می‌توانند در این زمینه نقش داشته باشند. برخی سندرم‌های ژنتیکی که بخش‌های دیگر بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند ممکن است در ابتلا به دیسپلازی کلیه نقش داشته باشند. همچنین، نوزاد مبتلا به دیسپلازی کلیه می‌تواند گاهی اوقات دارای مشکلاتی باشد که دستگاه گوارش، سیستم عصبی، رگ‌های خونی و قلب، عضلات یا ساختار‌های دیگر در دستگاه ادراری را تحت تاثیر قرار دهد.

درمان‌هایی محدود برای دیسپلازی وجود دارند

روش‌های درمان دیسپلازی کلیه بر مدیریت علائم و نه از بین بردن آن‌ها متمرکز هستند. همانگونه که پیشتر اشاره شد، پرفشاری خون می‌تواند با این شرایط مرتبط باشد، از این رو، کنترل منظم فشار خون باید بخشی از برنامه درمانی و مراقبتی باشد.

آزمایش‌های عملکرد کلیه و آزمایش ادرار برای تعیین سطوح پروتئین از دیگر مواردی هستند که مد نظر قرار می‌گیرند. در مواردی که یک عفونت دستگاه ادراری به واسطه دیسپلازی کلیه شکل گرفته است، آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند برای مدیریت شرایط استفاده شوند.

در موارد شدید، کلیه تحت تاثیر قرار گرفته که موجب درد و فشار خون بالا شده یا شرایطی غیرعادی دارد ممکن است طی یک عمل جراحی خارج شود.

منبع:سیمرغ