جنگ منطقهای در کمین؛ ۴ سناریو احتمالی رویارویی اسرائیل و حزب الله
مقامات ایالات متحده به طور فزایندهای از این میترسند که نگرانیهای استراتژیک رهبران اسرائیلی و تنشهای هر دو طرف روی لبه مرز جنگ، میتواند رویارویی را اجتنابناپذیر کند.
به گزارش پارسینه و به نقل از اکوایران، در شرایطی که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از یک دنده معکوس قریبالوقوع در کارزار غزه خبر داده و برای حمله احتمالی علیه حزبالله لبنان آماده میشود، مقامات دولت بایدن فرصت محدودی برای کشیدن ترمز او میبینند.
مهمترین نگرانی آنها جلوگیری از یک جنگ همه جانبه بین دو طرف است که مقامات آمریکایی بیم آن را دارند که دیگر متحدان منطقهای در عراق و سوریه، و به طور بالقوه حتی خود ایالات متحده و ایران را نیز درگیر کند.
کمین یک جنگ منطقهای
در حالی که کاخ سفید به دنبال جذب برخی استراتژیستهای هوشیارترِ باقی مانده در کابینه نتانیاهو است، یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، هفته گذشته در واشنگتن با فرش قرمز مورد استقبال قرار گرفت.
لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا در سخنانی به شدت صریح در دیدار خود با گالانت در روز سهشنبه گفت: «یک جنگ دیگر بین اسرائیل و حزب الله میتواند به راحتی به یک جنگ منطقهای تبدیل شود که پیامدهای وحشتناکی برای خاورمیانه خواهد داشت. دیپلماسی بهترین راه برای جلوگیری از تشدید بیشتر است.»
از ابتدای جنگ غزه، حزبالله موشکها و پهپادهای بیشتری را نسبت به حماس به سمت اسرائیل پرتاب کرده است.
به نوشته المانیتور، مقامات ایالات متحده به طور فزایندهای از این میترسند که نگرانیهای استراتژیک رهبران اسرائیلی و لفاظی هر دو طرف روی لبه مرز جنگ، میتواند رویارویی را اجتناب ناپذیر کند.
آستین هفته گذشته در کنار گالانت در پنتاگون گفت: «ما با فوریت به دنبال یک توافق دیپلماتیک هستیم که آرامش پایدار را به مرزهای شمالی اسرائیل بازگرداند».
اما، وزیر دفاع اسرائیل هیچ قولی در این باره نداد. او در اظهارات روز سهشنبه در برابر دوربینها به آستین پاسخ داد: «ما برای دستیابی به توافق از نزدیک با هم کار میکنیم، اما باید درباره آمادگی برای هر سناریوی ممکن نیز بحث کنیم».
رهبران اسرائیل ماههاست که تهدید کردهاند که برای عقب راندن نیروهای حزبالله از مرز لبنان، یک عملیات نظامی را آغاز خواهند کرد. با این حال، به نظر میرسد که لحن این تهدیدها در میان انبوه تعاملات در واشنگتن ملایم شده است.
تزاچی هانگبی، مشاور امنیت اسرائیل صبح روز سهشنبه، تنها چند روز پس از دیدار با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا و دیگر مقامات ارشد کاخ سفید، گفت: «اگر توافقی از طریق دیپلماتیک صورت نگیرد، همه میدانند که باید ترتیباتی از راههای دیگر وجود داشته باشد. در حال حاضر، ما ترجیح میدهیم روی کارزار دیپلماتیک تمرکز کنیم.»
مقامات دولت بایدن که قبلاً به آتشبس غزه برای کاهش تنش در مرز لبنان امید داشتند، اکنون میگویند که برای کاهش تنش، با یا بدون توقف جنگ در غزه تلاش میکنند. یک مقام ارشد آمریکایی روز چهارشنبه به خبرنگاران گفت: «منطق نصرالله... این است که همه چیز به غزه گره خورده است، و تا زمانی که آتش بس در غزه برقرار نشود، حملات به سمت اسرائیل متوقف نخواهد شد. ما این منطق را قبول نداریم».
در حالی که نیروی دریایی ایالات متحده به همراه تفنگداران دریایی در شرق مدیترانه برای برای عملیات تخلیه احتمالی مستقر میشود، در اینجا چهار سناریو فرضی وجود دارد که میتواند در رویارویی قریب الوقوع بین اسرائیل و حزب الله اتفاق بیافتد.
سناریو 1: کمپین محدود
انتظار میرود که ارتش اسرائیل برخی از نیروهای زمینی را از غزه خارج کند و همزمان به حملات دقیق برای ترور رهبران ارشد حماس و عملیاتهای ویژه اطلاعاتی در تلاش برای نجات اسرای بیشتر بپردازد.
رهبران اسرائیل که قصد حذف یحیی سنوار و دیگر معماران حملات 7 اکتبر را دارند، از مصالحه در مورد خواسته حماس برای جنگ پایان میدهد، خودداری خواهند کرد. اما به دلیل نداشتن اطلاعات، تعقیب و گریز در میان آوار میتواند چندین ماه به طول انجامد.
نصرالله که قول داده بود حملات فرامرزی حزبالله را پس از آتشبس پایدار در غزه متوقف کند، میتواند به رد مذاکرات با میانجیگری آمریکا ادامه دهد. در حالی که حزب الله ممکن است شدت و دفعات رگبارهای موشکی به اسرائیل را کاهش دهد، احتمالاً آنها را متوقف نکند.
مقامات اسرائیلی بارها تصریح کردهاند که وضعیت در امتداد مرز غیرقابل قبول است و بعید است تا زمانی که حملات ادامه دارد، اسرائیلیها به شهرهای شمالی بازگردند، حالا هر سرعت یا شدتی که داشته باشند.
نیروی هوایی اسرائیل ممکن است در کارزاری با هدف انهدام واحدهای پهپادی و موشکی حزب الله در فاصله نزدیک به مرز، حملات هوایی سریعی را در جنوب لبنان انجام دهد و تا حد زیادی از مراکز جمعیتی اجتناب کند. حزبالله تقریباً به طور قطع پاسخ خواهد داد، اگرچه حزب الله هم ممکن است متقابلاً از حمله به مراکز شهری بزرگ اسرائیل اجتناب کند.
اما محتمل نیست که حملات هوایی اسرائیل بدون تهاجم زمینی، نیروهای نخبه رضوان حزب الله را از مرز عقب براند. در یک هشدار عمومی نادر در اوایل این هفته، رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده، سی کیو براون، گفت که چنین حملهای خطر مداخله نظامی ایران در سمت حزب الله را افزایش میدهد.
سناریو 2: محاسبه اشتباه
با پایان یافتن عملیات زمینی بزرگ اسرائیل در غزه، نیروهای ویژه ارتش اسرائیل به جستجوی اسرا و تعقیب فرماندهان ارشد حماس ادامه خواهند داد.
در شمال سرزمین، تقابل با حزب الله ممکن است کند شود، اما متوقف نشود. یک حمله اشتباه در یک طرف مرز ممکن است به یک اتوبوس یا یک اقامتگاه شخصی اصابت کند و تعداد زیادی از غیرنظامیان را بکشد و مارپیچ انتقامجویی را به راه بیاندازد که هر دو طرف در مهار آن شکست بخورند. مقامات غربی از جمله هوکشتاین از وقوع چنین حادثه ای ابراز نگرانی کردهاند.
با تشدید حملات متقابل، احتمال افزایش تلفات در هر دو طرف وجود دارد. رهبران اسرائیل ممکن است تصمیم بگیرند قبل از اینکه حزب الله شهرهای بزرگ اسرائیل مانند حیفا را با مهمات هدایت شونده دقیق هدف قرار دهد، به درگیری پایان دهند.
کتائب سیدالشهدا در عراق پیش از این تهدید کرده است که در صورت وقوع جنگ در کنار حزب الله خواهد بود، در حالی که سایر گروهها در سوریه و یمن میتوانند پهپادها و موشکهای خود را پرتاب کنند.
ژنرال براون، بلندپایهترین افسر پنتاگون گفت، در حالی که ایالات متحده میتواند متحدان خود را برای دفاع از اسرائیل در برابر این حملات هوایی بسیج کند، دفاع هوایی جمعی به راحتی نمیتواند موفقیت قبلی خود را تکرار کند. مقابله موثر با بسیاری از راکتهای کوتاه برد حزب الله در زمان شلیک دسته جمعی، برای اف-16 و اف/ای-18های آمریکایی دشوار است.
مقامات آمریکایی بیم آن دارند که زرادخانه حزب الله بتواند بر سامانههای گنبد آهنین اسرائیل غلبه کند و تلفات و خسارات قابل توجهی در سراسر شمال اسرائیل برجای بگذارد. اگر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران مستقیماً با موشکهای بالستیک و پهپادهای خود مداخله کند، دولت بایدن ممکن است با این تصمیم مواجه شود که آیا باید مداخله آمریکا را از دفاع فراتر ببرد یا خیر.
حدود 3400 نیروی آمریکایی در عراق و سوریه و همچنین هزاران نظامی دیگر آمریکایی در پایگاههای هوایی و دریایی در کشورهای عربی خلیج فارس در تیررس موشکهای ایران قرار دارند.
سناریو 3: جنگ پیشگیرانه
مقامات آمریکایی میگویند رهبران اسرائیل و حزب الله خواهان جنگ نیستند، اما کابینه نتانیاهو تحت فشار شدید داخلی است تا امکان بازگشت اسرائیلیها به جوامع خود در شمال را فراهم کند.
رهبران اسرائیل ممکن است تصمیم بگیرند که خطر یک کمپین تمام عیار علیه حزب الله را بپذیرند و در 24 ساعت اول هزاران سایت را در جنوب لبنان هدف قرار دهند تا زرادخانه استراتژیک بی سابقه حزبالله را فلج کنند.
حملات هوایی ممکن است تا بیروت برسد و فرماندهی و کنترل حزبالله را هدف قرار دهد تا جنگ را به سرعت پایان دهد و از حمله این گروه به زیرساختهای حساس برق و آب، فرودگاهها، تأسیسات دریایی و پدافند هوایی اسرائیل جلوگیری کند.
بنی گانتز، رهبر اپوزیسیون اسرائیل و وزیر دفاع سابق اسرائیل در کنفرانسی در هرتزلیا در اوایل این هفته هشدار داد: «ما میتوانیم لبنان را کاملاً به تاریکی بکشانیم و ظرف چند روز قدرت حزبالله را از بین ببریم». گانتز اذعان داشت که هزینه جنگ برای اسرائیل «سنگین خواهد بود». او گفت: ما باید برای آسیبهای بزرگ آماده باشیم. ما باید سعی کنیم از آن اجتناب کنیم. اما اگر لازم باشد این کار را انجام دهیم، نمیتوانیم بترسیم».
اسرائیل همچنین ممکن است رهبران ارشد حزب الله از جمله نصرالله و معاونش نعیم قاسم را هدف قرار دهد. ستونهای زرهی و پیاده نظام ارتش اسرائیل ممکن است در تلاشی برای نابود کردن نیروهای حزبالله در نزدیکی مرز، به سمت جنوب لبنان پیشروی کنند تا آنها را مجبور به عقبنشینی کنند. چنین کارزاری احتمالاً تلفات قابل توجهی را به هر دو طرف وارد میکند و جنوب لبنان را تخریب میکند و آشفتگی اقتصادی وخیم این کشور را طولانی میکند. و کارشناسان میگویند هیچ تضمینی برای موفقیت آن وجود ندارد.
در این سناریو، ایران -و بنابراین ایالات متحده- احتمال بیشتری برای مداخله نظامی خواهد داشت.
سناریو 4: آتشبس و کاهش تنش
از زمانی که بایدن آخرین پیشنهاد خود را در اواسط خرداد اعلام کرد، امیدها به توافق سریع اسرائیل و حماس برای آتشبس در غزه کمرنگ شد، اما چنین توافقی احتمالاً تلاشهای دیپلماتیک برای جلوگیری از جنگ احتمالی اسرائیل و حزبالله را تسهیل خواهد کرد.
تحلیلگران میگویند نتانیاهو برای جلوگیری از فروپاشی ائتلاف حکومتی خود به پیروزی در غزه نیاز دارد. اگر نیروهای اسرائیلی بتوانند سنوار یا دیگر رهبران ارشد حماس را در غزه ترور کنند و شاید اسرای بیشتری را با کمک اطلاعاتی ایالات متحده نجات دهند، میتواند به نخستوزیر این رژیم اجازه دهد تا در مورد پیشنهاد آتشبس مصالحه کند.
مایکل مولروی، مقام ارشد سابق سیاست خاورمیانه پنتاگون در دوران دولت ترامپ، گفت: «هرچه آنها به رهبری حماس نزدیکتر شوند، احتمال از سرگیری مذاکرات آتشبس بیشتر خواهد شد.»
آتش بس میتواند به نصرالله اجازه دهد تا اعتبار رهبری «محور مقاومت» برای پایان دادن به جنگ غزه را کسب کنند. در این حالت، گروه لبنانی ممکن است حملات خود را به اسرائیل کاهش دهد، به ویژه اگر اسرائیل همین کار را انجام دهد.
این امر میتواند به مذاکرات موازی به رهبری آمریکا و فرانسه منجر شود و روند دیپلماتیک پیچیده ای را آغاز کند که مقامات غربی امیدوارند در نهایت منجر به خروج جنگجویان حزبالله از فاصله 10 تا 12 کیلومتری مرز شود، و اسرائیل نیز از 13 نقطه مورد مناقشه عقب نشینی کند.
با این حال، تحلیلگران میگویند که اکثر جنگجویان حزب الله در نزدیکی خط آبی، اهل روستاهای جنوب لبنان هستند و اگرچه ممکن است شمایل نظامی و مواضع مستحکم خود را رها کنند، بعید است که خانههای خود را ترک کنند. فیراس مقصد از موسسه خاورمیانه گفت: «در سرتاسر جنوب انبارهای تسلیحاتی حزب الله وجود دارد. آنها به حضور خود ادامه خواهند داد.»
در چنین سناریویی، حزبالله احتمالاً زرادخانه مهیب خود را حفظ میکند که آماده استفاده در جنگ بعدی اسرائیل و لبنان، و یا بازداری از اسرائیل و ایالات متحده از انجام حملات دوربرد برای حمله به تأسیسات هستهای زیرزمینی ایران است.
ارسال نظر