.svg)
رد / تایید صلاحیت مشایی؛ بزرگترین چالش انتخابات ۹۲
پارسینه: «روحانیون اصولگرا» قطعا خط مقدم مصاف با مشایی را تشکیل می دهند.
پارسینه - خسرو دستجردی: کمتر از دو ماه به انتخابات سرنوشت ساز ریاست جمهوری 1392 مانده است. انتخابات پیش رو، از جهاتی کاملا متفاوت از مقاطع پیشین است و از جهاتی دیگر، شباهت های جالبی با چهار انتخابات 76، 80، 84 و 88 دارد که به آن اشاره ی گذرایی خواهیم کرد.
در چند هفته ی باقیمانده، کاندیداهای ریاست جمهوری در رقابت برای وصال به شاهد قدرت، شب ها و روزهای پر تب و تابی را طی می کنند. «رای می آورم؟ رای نمی آورم؟» شاید این سوالی باشد که هر کدام از این چهره ها شب را با آن به خواب می رود و صبح هم با آن بلند می شود. در 50 روز آینده، میلیاردها تومان پول خرج خواهد شد، و اتفاقات غیر قابل پیش بینی رخ خواهد داد، بلکه هیجان این سوال با پاسخی فرو بنشیند. اگرچه مناسبات کاندیداتوری مدرن اقتضا می کند که در تریبون های عمومی، هر شخصیت خود را با اعتماد به نفس پیروز انتخابات بداند. یکی از آنها اخیرا گفته است: «بر اساس مولفه های فرازمینی مطمئنم که رئیس جمهور آینده ی ایران هستم».
در این میان، اسفندیار رحیم مشایی را می توان «پدیده ی ناخواسته» و «مهمان ناخوانده» ی انتخابات ریاست جمهوری 1392 دانست. اینجا قصد نظریه پردازی درباره ی خود او را نداریم، چرا که با یک جستجوی ساده می توان به مجموعه ی متنوعی از تئوری ها درباره ی چیستی و هستی او دست یافت. دولتی ها او را قدیسی نظرکرده می دانند و رقبایش او را شیطانی خبیث.
اما در رابطه با انتخابات پیش رو، «نفی مشایی» کلیدواژه ی مشترک چهره های مختلف حاضر در صحنه است. این نکته منحصر به چند ماه اخیر نیست و حتی از سال گذشته، در حالی که هیچ زمزمه ای از چند و چون کاندیداهای دیگر نبود، برخی مسئولان به صراحت از «رد صلاحیت» مشایی در انتخابات سخن گفته اند. جریان صلاحیت سنجی شفاهی پیرامون مشایی در دو ماه اخیر به اوج خودش رسیده است و انتظار می رود در مدت باقیمانده، ابعاد هیجان انگیزتری نیز به خودش بگیرد.
«روحانیون اصولگرا» قطعا خط مقدم مصاف با مشایی را تشکیل می دهند. این طیف که روزگاری خود حامیان و مبلغان درجه ی اول محمود احمدی نژاد بودند، این بار برای خلع ید این جریان از مقام قدرت بسیج شده اند. یکی از اصولگرایان گفته است که در نظرسنجی ها، مشایی منفورترین گزینه است. حتی چنانچه «بوی مشایی» استشمام شود، ممکن است باعث رد صلاحیت یک کاندیدا شود. نکته ی جالب ماجرا این است که اصولگرایان در مقابله با احمدی نژاد، دقیقا از روش های جریان اصلاح طلب در انتخابات 88 استفاده می کنند، طرح مسائلی مانند «توزیع سیب زمینی یا ساندویچ برای کسب رای» و «رمالیزم سیاسی».
اما روان شناسی سیاسی و شم سیاست ورزی، ما را به این نکته رهنمون می شود که اغلب قریب به اتفاق رقبای مشایی، تقریبا مطمئن هستند که صلاحیت مشایی تایید خواهد شد! چرایی این نکته در این است که چنانچه جریان اصولگرا از رد صلاحیت مشایی و منفور بودن او به عنوان گزینه ای خدشه ناپذیر اطمینان خاطر داشت، هیچ گاه توان شفاهی-عمومی خود را با شدت مزبور در این سمت متمرکز نمی کرد. در نتیجه، بر طبل «صلاحیت مشایی قطعا رد می شود» کوفتن گرفته اند، بلکه شاید به قول معروف گربه خودش حیا کند و سرک به در باز دیزی نکشد.
نفس وجود مشایی به عنوان یک فاکتور مستقل در برنامه ریزی های کلان مسئولان و نیز نقشه های انفرادی هر کاندیدا، خود وجه تمایز انتخابات 92 با گذشته است. کاندیداهای مطرح هر یک در کنار سناریوهای دیگر، دو سناریوی «حضور» و «عدم حضور» مشایی را هم در نظر گرفته اند. بدون شک می توان گفت که در تاریخ پس از انقلاب، در هیچ انتخاباتی تا این حد تبلیغات منفی علیه یک کاندیدا رواج نداشته است. حضور وی به عنوان کاندیدایی که حملات از سوی جناح راست علیه وی متمرکز است، با حضور سید محمد خاتمی در انتخابات 76 شبیه است. آنچنانکه در آن انتخابات نیز ناظرین سیاسی پیروزی خاتمی را چندان محتمل نمی دانستند. تعدد کاندیداها در این انتخابات با انتخابات 80 شباهت دارد. ناشناختنگی مشایی، احتمال حضور هاشمی، و مذاکره ی ائتلافی در میان اصولگرایان نیز از شباهت های این انتخابات با انتخابات 84 است. در سال 84، محمود احمدی نژاد چهره ای ناشناخته بود که حاضر به ائتلاف با اصولگرایان نشد، اما رخت خود را با همسویی اتفاقی جریانات سیاسی و اجتماعی در مقابل هاشمی بست.
اما مهمترین تشابه، تشابه انتخابات 92 با انتخابات 88 از حیث «فتنه» در آن است. جریان اصولگرا از مدتی پیش وجود یک «فتنه» در سال جاری را پیش بینی و برای مبارزه با آن برنامه ریزی و اعلام موضع کرده است، با این تفاوت که فتنه ی پیش رو قبل از انتخابات رخ خواهد داد. تعجب است که این بار اصولگرایان صراحتا از ارتباط دادن فتنه 92 با مشایی خودداری کرده اند، اما توصیفات آنها از فتنه آینده شکی نمی گذارد که خطر آن را از جانب مشایی می دانند.
بدون تردید می توان گفت که دوگانه ی رد یا تایید صلاحیت اسفندیار رحیم مشایی، بزرگترین چالش برای انتخابات ریاست جمهوری 1392 و مدیران کلان آن است. از سویی، چنانچه صلاحیت مشایی مردود اعلام شود و با تدبیری مشابه سال 84 از این خان عبور نکند، عواملی چون پیش بینی ناپذیری محمود احمدی نژاد و احتمال شورش بخشی از بدنه ی اجتماعی حامی دولت، ریسکی غیر قابل کنترل ایجاد خواهد کرد. از سوی دیگر، با تایید صلاحیت مشایی، این بار نیز پیش بینی ناپذیری احمدی نژاد و پیش بینی ناپذیری جامعه ی ایران، ممکن است نتایجی خلاف انتظار اصولگرایان، در هر دو حالت پیروزی و شکست مشایی، رقم بزند. آیا اصولگرایان به راهی سوم در مصاف با مشایی می اندیشند؟
در چند روز گذشته و خصوصا همزمان با جنجال تجمع ورزشگاه آزادی، زمزمه هایی پیرامون دلایل رد صلاحیت مشایی از سوی اصولگرایان برخاسته است. یکی از اصولگرایان گفته است اگر مشایی تایید صلاحیت شود، علیه او دست به افشاگری می زند. برخی دیگر گفتند که خود مراسم ورزشگاه آزادی، مصداق استفاده از امکانات دولتی به نفع یک کاندیدا و تخلف است و می تواند جهت رد صلاحیت مشایی به کار گرفته شود.
نکته ی پایانی این یادداشت معطوف به همین مسئله است که رقبای اصولگرای مشایی در مواجهه با نوع برنامه ریزی انتخاباتی جریان دولت، دچار یک غفلت بزرگ شده است. باید گفت که مدیریت هوشمندانه ی احمدی نژاد، رقبا و مخالفانش را از این جهت تا حد زیادی خلع ید کرده است. احمدی نژاد دیگر هیچ نیازی به تمجید صریح، برگزاری همایش، شعار «زنده باد بهار» و حرکت هایی از این قبیل برای تبلیغ مشایی ندارد. از امروز تا روز انتخابات، هر حضور علنی محمود احمدی نژاد و هر سخنرانی او، هیئت دولت باشد یا افتتاح سد، تلویزیونی باشد یا حضور استانی، در اذهان عمومی به عنوان ترویج گفتمان این جریان رقم خواهد خورد. از این پس، از نقطه نظر سیاسی، چهره ی احمدی نژاد معنایی جز مشایی ندارد. پروژه ی احمدی نژاد با میراث مشایی یا تثبیت می شود، یا به فنا می رود.
در چند هفته ی باقیمانده، کاندیداهای ریاست جمهوری در رقابت برای وصال به شاهد قدرت، شب ها و روزهای پر تب و تابی را طی می کنند. «رای می آورم؟ رای نمی آورم؟» شاید این سوالی باشد که هر کدام از این چهره ها شب را با آن به خواب می رود و صبح هم با آن بلند می شود. در 50 روز آینده، میلیاردها تومان پول خرج خواهد شد، و اتفاقات غیر قابل پیش بینی رخ خواهد داد، بلکه هیجان این سوال با پاسخی فرو بنشیند. اگرچه مناسبات کاندیداتوری مدرن اقتضا می کند که در تریبون های عمومی، هر شخصیت خود را با اعتماد به نفس پیروز انتخابات بداند. یکی از آنها اخیرا گفته است: «بر اساس مولفه های فرازمینی مطمئنم که رئیس جمهور آینده ی ایران هستم».
در این میان، اسفندیار رحیم مشایی را می توان «پدیده ی ناخواسته» و «مهمان ناخوانده» ی انتخابات ریاست جمهوری 1392 دانست. اینجا قصد نظریه پردازی درباره ی خود او را نداریم، چرا که با یک جستجوی ساده می توان به مجموعه ی متنوعی از تئوری ها درباره ی چیستی و هستی او دست یافت. دولتی ها او را قدیسی نظرکرده می دانند و رقبایش او را شیطانی خبیث.
اما در رابطه با انتخابات پیش رو، «نفی مشایی» کلیدواژه ی مشترک چهره های مختلف حاضر در صحنه است. این نکته منحصر به چند ماه اخیر نیست و حتی از سال گذشته، در حالی که هیچ زمزمه ای از چند و چون کاندیداهای دیگر نبود، برخی مسئولان به صراحت از «رد صلاحیت» مشایی در انتخابات سخن گفته اند. جریان صلاحیت سنجی شفاهی پیرامون مشایی در دو ماه اخیر به اوج خودش رسیده است و انتظار می رود در مدت باقیمانده، ابعاد هیجان انگیزتری نیز به خودش بگیرد.
«روحانیون اصولگرا» قطعا خط مقدم مصاف با مشایی را تشکیل می دهند. این طیف که روزگاری خود حامیان و مبلغان درجه ی اول محمود احمدی نژاد بودند، این بار برای خلع ید این جریان از مقام قدرت بسیج شده اند. یکی از اصولگرایان گفته است که در نظرسنجی ها، مشایی منفورترین گزینه است. حتی چنانچه «بوی مشایی» استشمام شود، ممکن است باعث رد صلاحیت یک کاندیدا شود. نکته ی جالب ماجرا این است که اصولگرایان در مقابله با احمدی نژاد، دقیقا از روش های جریان اصلاح طلب در انتخابات 88 استفاده می کنند، طرح مسائلی مانند «توزیع سیب زمینی یا ساندویچ برای کسب رای» و «رمالیزم سیاسی».
اما روان شناسی سیاسی و شم سیاست ورزی، ما را به این نکته رهنمون می شود که اغلب قریب به اتفاق رقبای مشایی، تقریبا مطمئن هستند که صلاحیت مشایی تایید خواهد شد! چرایی این نکته در این است که چنانچه جریان اصولگرا از رد صلاحیت مشایی و منفور بودن او به عنوان گزینه ای خدشه ناپذیر اطمینان خاطر داشت، هیچ گاه توان شفاهی-عمومی خود را با شدت مزبور در این سمت متمرکز نمی کرد. در نتیجه، بر طبل «صلاحیت مشایی قطعا رد می شود» کوفتن گرفته اند، بلکه شاید به قول معروف گربه خودش حیا کند و سرک به در باز دیزی نکشد.
نفس وجود مشایی به عنوان یک فاکتور مستقل در برنامه ریزی های کلان مسئولان و نیز نقشه های انفرادی هر کاندیدا، خود وجه تمایز انتخابات 92 با گذشته است. کاندیداهای مطرح هر یک در کنار سناریوهای دیگر، دو سناریوی «حضور» و «عدم حضور» مشایی را هم در نظر گرفته اند. بدون شک می توان گفت که در تاریخ پس از انقلاب، در هیچ انتخاباتی تا این حد تبلیغات منفی علیه یک کاندیدا رواج نداشته است. حضور وی به عنوان کاندیدایی که حملات از سوی جناح راست علیه وی متمرکز است، با حضور سید محمد خاتمی در انتخابات 76 شبیه است. آنچنانکه در آن انتخابات نیز ناظرین سیاسی پیروزی خاتمی را چندان محتمل نمی دانستند. تعدد کاندیداها در این انتخابات با انتخابات 80 شباهت دارد. ناشناختنگی مشایی، احتمال حضور هاشمی، و مذاکره ی ائتلافی در میان اصولگرایان نیز از شباهت های این انتخابات با انتخابات 84 است. در سال 84، محمود احمدی نژاد چهره ای ناشناخته بود که حاضر به ائتلاف با اصولگرایان نشد، اما رخت خود را با همسویی اتفاقی جریانات سیاسی و اجتماعی در مقابل هاشمی بست.
اما مهمترین تشابه، تشابه انتخابات 92 با انتخابات 88 از حیث «فتنه» در آن است. جریان اصولگرا از مدتی پیش وجود یک «فتنه» در سال جاری را پیش بینی و برای مبارزه با آن برنامه ریزی و اعلام موضع کرده است، با این تفاوت که فتنه ی پیش رو قبل از انتخابات رخ خواهد داد. تعجب است که این بار اصولگرایان صراحتا از ارتباط دادن فتنه 92 با مشایی خودداری کرده اند، اما توصیفات آنها از فتنه آینده شکی نمی گذارد که خطر آن را از جانب مشایی می دانند.
بدون تردید می توان گفت که دوگانه ی رد یا تایید صلاحیت اسفندیار رحیم مشایی، بزرگترین چالش برای انتخابات ریاست جمهوری 1392 و مدیران کلان آن است. از سویی، چنانچه صلاحیت مشایی مردود اعلام شود و با تدبیری مشابه سال 84 از این خان عبور نکند، عواملی چون پیش بینی ناپذیری محمود احمدی نژاد و احتمال شورش بخشی از بدنه ی اجتماعی حامی دولت، ریسکی غیر قابل کنترل ایجاد خواهد کرد. از سوی دیگر، با تایید صلاحیت مشایی، این بار نیز پیش بینی ناپذیری احمدی نژاد و پیش بینی ناپذیری جامعه ی ایران، ممکن است نتایجی خلاف انتظار اصولگرایان، در هر دو حالت پیروزی و شکست مشایی، رقم بزند. آیا اصولگرایان به راهی سوم در مصاف با مشایی می اندیشند؟
در چند روز گذشته و خصوصا همزمان با جنجال تجمع ورزشگاه آزادی، زمزمه هایی پیرامون دلایل رد صلاحیت مشایی از سوی اصولگرایان برخاسته است. یکی از اصولگرایان گفته است اگر مشایی تایید صلاحیت شود، علیه او دست به افشاگری می زند. برخی دیگر گفتند که خود مراسم ورزشگاه آزادی، مصداق استفاده از امکانات دولتی به نفع یک کاندیدا و تخلف است و می تواند جهت رد صلاحیت مشایی به کار گرفته شود.
نکته ی پایانی این یادداشت معطوف به همین مسئله است که رقبای اصولگرای مشایی در مواجهه با نوع برنامه ریزی انتخاباتی جریان دولت، دچار یک غفلت بزرگ شده است. باید گفت که مدیریت هوشمندانه ی احمدی نژاد، رقبا و مخالفانش را از این جهت تا حد زیادی خلع ید کرده است. احمدی نژاد دیگر هیچ نیازی به تمجید صریح، برگزاری همایش، شعار «زنده باد بهار» و حرکت هایی از این قبیل برای تبلیغ مشایی ندارد. از امروز تا روز انتخابات، هر حضور علنی محمود احمدی نژاد و هر سخنرانی او، هیئت دولت باشد یا افتتاح سد، تلویزیونی باشد یا حضور استانی، در اذهان عمومی به عنوان ترویج گفتمان این جریان رقم خواهد خورد. از این پس، از نقطه نظر سیاسی، چهره ی احمدی نژاد معنایی جز مشایی ندارد. پروژه ی احمدی نژاد با میراث مشایی یا تثبیت می شود، یا به فنا می رود.
اگرما به مردم اعتماد کامل داریم ایرادی ندارد مشایی هم کاندید بشه .این مردم هستند که تشخیص میدن کدام کاندید لیاقت ریاست جمهوری را دارد و کدام ندارد . اگه میزان رای ملت است باید به رای ملت احترام بگذاریم .
درود بر مشايي واقعاً ايشان انسان بزرگي است
با سلام.تو رو خدا از کشمکشهای جناحیتون بر سر این مسند و قدرت بگذرین و یه کمممممکی هم به فکر مردم باشین.به حرمت اینهمه عظمت ملت شریف،بزارین اونا تعیین کنن که کی صلاحیت داره یا نه؟ جریان وزیر علوم دولت اصلاحات که در انتخابات ریاست جمهوری چه رأیی آورد(!!)یادتون رفته؟!
رای من مشایی
رای منهم مشایی