مرگ پیمان ابدی، بهای تحول "اکشن" در سینمای ایران بود

به گزارش خبرنگار مهر، مرگ بدلکار جوان سینمای ایران در دومین ماه از بهار 88 یک بار دیگر خاطره از دست رفتن هنرمندانی را یادآور می‌شود که حادثه سینمای ایران را از داشتن آنها محروم کرده است.

پیمان ابدی چهارشنبه 16 اردیبهشت سر صحنه تصویربردای فیلم "چشم‌های نامحسوس" ساخته سیدمحسن موسویان دچار حادثه‌ای دلخراش شد که مرگ او را در پی داشت. این جوان که تحصیلکرده آلمان بود در گروه اکشن کانسرت عضویت داشت که یکی از چهار گروه برتر بدلکاری در آلمان است و تنها متخصص ایرانی در گروه اکشن‌کاران مجموعه خارجی "کبرا-11" بود.

مرحوم پیمان ابدی و محمدرضا فروتن پشت صحنه "پستچی سه بار در نمی‌زند"

بازگشت ابدی از سال 85 به ایران با انگیزه ایجاد تحول در حرفه بدلکاری سینمای ایران منجر به تولد تخصصی به نام طراح و کارگردان حرکات اکشن شد که چیزی ورای بدلکاری‌های غیر حرفه‌ای بود که در کشورمان رواج داشت. در واقع این اتفاق را می‌شد به فال نیک گرفت و انتظار داشت آمار مرگ‌های سر صحنه به واسطه تصادف و حادثه به صفر برسد اما ... مرگ او به نوعی این امید و انتظار را بی‌جواب گذاشت.

ابدی در حالی با دنیای اکشن خداحافظی کرد که در حال بازسازی صحنه‌‌ای اکشن در یک فیلم تلویزیونی حادثه‌ای بود. صحنه‌ای که به گفته بسیاری از همکارانش مشکل‌تر از آن را با موفقیت پشت سر گذاشته بود. اما این بار اتوبوس پر از بنزین، کوکتل مولوتوف، گیر کردن چرخ اتوبوس به سنگ و ... دست به دست هم دادند تا ابدی گرفتار حادثه‌ای شود که قصد استفاده نمایشی از آن را داشت.

مجموعه فعالیت‌های پیمان ابدی در این سه سال و آنچه از تخصص حرفه‌ای او در بیش از 40 پروژه سینمایی و تلویزیونی عاید ما شد، جا افتادن حضور یک کارگردان و طراح صحنه‌های اکشن برای بازسازی کوچکترین صحنه‌های تصادف و کارهای غیر متعارف در فیلم‌ها و مجموعه‌های سینمایی و تلویزیونی بود.

جایگاهی که هر چند کوتاه‌مدت اما در ساختار تولیدات سینمایی و تلویزیونی نهادینه شد و قطعاً پس از او نیز این نگاه تخصصی و حرفه‌ای ادامه پیدا خواهد کرد. اما آنچه با مرگ ابدی یک بار دیگر در سینما و تلویزیون خودنمایی می‌کند خطری است که حتی حرفه‌ای‌ها را تهدید می‌کند و در عرض این سالها افرادی را دچار مرگ و نقص عضو کرده است.

علی سجادی حسینی کارگردان فیلم "مدرسه پیرمردها" که در فیلم سینمایی "عروس" نیز نقشی کوتاه بر عهده داشت، دهه هفتاد در حال فیلمبرداری "خط آتش" دچار سانحه شد. هر چند این حادثه به جهت استفاده از گلوله واقعی به جای گلوله مشقی شکل گرفت، اما هیچگاه پیگیری نشد و پرونده مرگ این کارگردان خوش‌قریحه بسته ماند.

"شب بخیر فرمانده" انسیه شاه‌حسینی نیز در زمان ساخت حادثه‌ای برای چند هنرور ایجاد کرد که منجر به مرگ آنها شد. فیلم سینمایی "چراغی در مه" پناه‌برخدا رضایی نیز هر چند سر صحنه حادثه‌ساز نشد، اما تصادف گروه تولید در مسیر بازگشت منجر به مرگ بهروز جلیلی بازیگر و آسیب‌دیدگی شدید اصغر شاهوردی صدابردار شد که هنوز هم در بستر بیماری به سر می‌برد.

جلیلی در فیلم‌هایی چون "دانه‌های ریز برف"، "استشهادی برای خدا" علیرضا امینی و "ترانه تنهایی تهران" سامان سالور نقش آفرینی کرده بود. اما شاهوردی تنها آسیب‌دیده حوادث پشت صحنه سینما نیست که هنوز از عواقب آن رنج می‌برد. مصطفی کرمی دستیار فیلمبردار جوان سینما بر اثر حادثه‌ای که سر صحنه رخ داد، دست و پای خود را از دست داد و هنوز هم درگیر مسائل درمانی و معیشتی خود است.

پگاه آهنگرانی شاید خوش‌شانس‌ترین آسیب‌دیده حوادث پشت صحنه سینما باشد که سر صحنه "آتش سبز" محمدرضا اصلانی به دلیل پاره شدن طناب و سقوط از ارتفاع از ناحیه کمر آسیب دید. اما استراحت مطلق چندین ماهه این بازیگر جوان را دوباره سرپا کرد تا به عرصه سینما بازگردد.

سابقه این اتفاق‌های ریز و درشت در پشت صحنه سینما و تلویزیون ایران کم نبوده که البته بسیاری از آنها شانس رسانه‌ای شدن پیدا نکرده و مسکوت مانده‌اند. اما وقتی این اتفاق‌ها را در یک سکانس به هم پیوسته مرور کرده و به نقطه اوجی چون مرگ پیمان ابدی می‌رسیم، این نکته بیش از پیش به چشم می‌آید که این بدلکار متخصص برای تغییر سیستماتیک در ساختاری تولید و بالا بردن ایمنی، به چیزی بیش از انرژی جوانی نیاز داشت.

ساختاری که در این سالها به جای پذیرش تمام و کمال او و حرفه‌اش با وی در تقابل بود و حاصل آن گله‌مندی‌های پیمان ابدی در این مقاطع اخیر بود. تلاش ابدی برای تکیه بر اصول روانشناسی ورزشی که درسش را خوانده بود و تأثیرگذاری بر بازیگران حرفه‌ای برای حضور در صحنه‌های اکشن بدون آنکه ترس و نگرانی داشته باشند، از نقش‌های مهم او بود که با این شیوه مرگش ناتمام ماند.

بازیگرانی چون مرحوم خسرو شکیبایی، مهراوه شریفی‌نیا، باران کوثری، محمدرضا گلزار، پژمان بازغی، محمدرضا فروتن، پوریا پورسرخ و ... با اعتماد و حمایت ابدی توانستند در صحنه‌های اکشن حضوری تأثیرگذار داشته باشند. هر چند با این مرگ، بسیاری از نوآوری‌های ابدی نیمه‌تمام می‌ماند اما می‌توان به ادامه این روند با گذشت خاطره مرگ تلخ او امیدوار بود.