نگاهی به آیین ازدواج در بین عربهای آبادان

پارسینه: مبلغی نیز خانواده پسر به عنوان حق زن به خانواده دختر داده تا با آن وسایل و جهیزیه خریداری شود.

به گزارش پارسینه، سید امید نوری در گفت و گو با خبرنگار ایسنا بیان کرد: در فرهنگ مردم عرب آبادان خانواده پسر پس از انجام تحقیقات لازم و همچنین اطلاع از نبود "ناهی" یا معترض به خواستگاری دختر میروند. پدر دختر بعد از مشورت با برادران خود و دادن جواب مثبت به خانواده پسر آماده برگزاری مراسم بعدی که یکی از مهمترین مراسم خواستگاری در بین عربها است می شود.
او ادامه داد: زنان خانواده پسر در زمان خواستگاری با دختر مورد نظر گفتوگو و اطلاعاتی از وضعیت جسمانی و خانهداری او کسب میکنند. قبل از نشست رسمی خانواده داماد برای دختر انگشتر و عبایه (چادر عربی) و قواره یا لباس به منظور نشان کردن میآورند که به آن "نیشان" میگویند. "نیشان" در واقع نوعی نامزدی محسوب میشود و از آن روز به بعد زوجین وارد دوره نامزدی میشوند.
نوری گفت: سپس مراسمی تحت عنوان "گی" در خانه دختر و یا اقوام نزدیک او اجرا میشود و حتیالامکان سعی میشود در یک مضیف بزرگ (مکان پذیرایی) یا حسینه این گَعده (نشست) برگزار شود. به این صورت که خانواده پسر یک روحانی و تعدادی از ریش سفیدان قوم و خویش و آشنای خود را به همراه میآورند و سعی میکنند از اشخاص موقری دعوت به عمل آورند که نزد خانواده عروس دارای منزلت و احترام باشند.
وی افزود: در این مراسم، در برخی مناطق، حتما یک سید نیز به دعوت خانواده پسر شرکت میکند. حضور سید در این مراسم به این دلیل است که عربهای خوزستان برای سادات مقام و ارج خاصی قایلاند. در این مراسم تنها آقایان حضور دارند و خانمها غالبا در خانهای دیگر منتظر نتیجه مراسم هستند. هدف از برگزاری این جلسه توافق بر سر میزان صداق یا مهریه عروس است. در صورتی که ازدواج فامیلی باشد مبلغ مهریه سطح مخارج عروسی و تهیه جهیزیه بسیار کمتر از ازدواج با دختر غریبه است. مبلغی نیز خانواده پسر به عنوان حق زن به خانواده دختر داده تا با آن وسایل و جهیزیه خریداری شود بعد از وفاق بر مقدار مهریه ختم مراسم با صلوات به پایان میرسد.
این دوستدار میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: در برخی مناطق استان در پایان این مراسم فاتحهای برای حضرت عباس (ع) خوانده میشود. دلیل خواندن این فاتحه ایجاد تعهد بین خانواده دختر و پسر به شمار میرود که به حرفهای خود پایبند باشند.
نوری بیان کرد: معمولا یک یا دو روز قبل از مراسم عقد عروس را به "هفه" یا اصلاح میبرند. جاری شدن عقد معمولا در محضر انجام میشود. در گذشته پس از انجام عقد عروس و داماد تا سه روز حق نداشتند بیرون بروند که البته امروزه این رسم کمرنگ شده است.

وی همچنین درباره چگونگی برپایی جشن ازدواج توضیح داد: در بسیاری از مناطق تیراندازی هنگام ورود عروس به خانه داماد نیز مرسوم است. رقص دسته جمعی "یزله" که با پایکوبی و شادمانی همراه است از رقصهای رایج عربی در هنگام ورود عروس به منزل داماد است. "نی همبون" از سازهای کمابیش رایج در عروسیهای قوم عرب است که البته بیشتر اقوام خوزستان از آن در مراسم عروسی استفاده میکنند. امروزه از سازهای مدرن مانند ارگ در مراسم عقد و عروسی استفاده بیشتری میشود.
او اضافه کرد: هنگام ورود عروس به منزل داماد برهای به فراخور حال خانواده داماد جلوی پای او قربانی میشود که اصطلاحا به آن "فدیه" میگویند و معمولا از عروس و داماد میخواهند دل بره را به طور مشترک با هم میل کنند. قدیمیها معتقدند این کار باعث خواهد شد عروس و داماد با هم یک دل و همراز باشند.
یزله یا هوسه رقص نیست بلکه اشعاری حماسی است که به فراخوار مراسم اجرا میشود مثلا استقبال از بزرگان حکومتی یا عشایری ویا در مراسم تشیع بزرگان دینی یا عشایری وحتی در مراسم عزاداری سید الشهدا هم اجرا میشود.که در مراسم ایام عاشورا حتی با سینه زنی همراه میشود.واین مراسم هم حتی بوسیله خانم ها انجام میشود.واز مراسم مهم وحتمی مراسم عروسی هم جلوه میباشد که معمولا مداح زن که به ان ملایه میگویند واقعه خواستگاری پیامبر گرامی حضرت محمد(ص)از حضرت خدیجه(ع) یا خواستگاری مولی الموحدین حضرت علی (ع)از بانوی دو عالم زهرای مرضیه را بالحن جالبی میخواند که در چند مقطع میباشد ودر پایان هر مقطع همراه با صلوات بر محمد(ص) وال محمد(ع)میشود.که خانم ها همراه با ملایه صلوات را که (محمد صلی الله علیه واله وسلم )میباشد.را همراه با هلهوله(کل) میخوانند.ودر اخر هم داماد را همراه با صلوات در حالی که دو دست اورا از یک طرف بزرگ خاندان واز طرف دیگر یک سید گرفتن تا در حجله بدرقه میکنند.
عربهای استان خوزستان یعنی چه؟؟
عرب زبانان استان خوزستان.
این رسومات که در مقاله آورده شده دیرزمانی است کلا منسوخ شده و آنچه بعنوان ناهی و نهی آورده شده هم کذب است و دیگر وجود ندارد. این آقای امیرنوری هرکی که هست پنجاه سال دیرمصاحبه کرده و هیچ چیز از آداب وسنن مردم آبادان و خرمشهر نمی داند.
یزله یک رسم حماسی است که مردان عرب با بایکوبی وسردادن اشعار حماسی قدرت قومی وعشیره ای خود را به رخ دیگر قوم ها نشان می دهند وبر خلاف گفته آن دوست که عنوان کرده یزله رقص نیست باید عرض کنم در بیشتر مراسم شادی وعروسی دیده می شود که مردان یزله کننده یزله شان را با حرکات موزون دست وموج وچرخش کمر به صورت رقص در می آورند که البته قابل انکار نیست در کل یزله اتحاد وهمدلی ونمایش قدرت به حساب می آید
یک خوزستانی
تقريبا 50 درصد اطلاعات غلط و منسوخ شده بود