مهر: واردات لباسهای غربی؛ مدگرایی یا رانت اقتصادی

خبرگزاری مهر نوشت:

با وجودی کارشناسان فرهنگی از رواج مدهای روز فرهنگهای بیگانه در خانه های ایرانی ابراز نگرانی می کنند که در خلاء مدلهای داخلی برخی فعالان اقتصادی با واردات گسترده لباسهای غربی بر هرج و مرج این بازار دامن می زنند.

به گزارش خبرنگار مهر، مد و توجه به مد روز بودن، اصطلاحی است که در کشورما بین قشر جوان زیر 30سال زیاد مطرح است و این مسئله تا جایی پیش رفته که هویت فرهنگی افراد در جامعه را زیرسوال برده است.

در حالی این روزها شاهدیم که نوع لباس پوشیدن جوانان ما را مدلهای شبکه های مختلف ماهواره ای و ستاره های هالیود و سایر شرکتهای بزرگ غربی به جامعه تحمیل می کنند که تا کنون هیچ اقدام عملی از سوی مسئولان فرهنگی در راستای معرفی الگوی صحیح لباس و مدل مو در ایران صورت نگرفته است.

باز هم در اینجا این نکته مطرح می شود که دستگاههای فرهنگی تاکنون در این خصوص که مظهر فرهنگ و تفکر یک جامعه است چه کرده اند و آیا غیر از شعار در این زمینه که از مصادیق جنگ نرم نیز محسوب می شود چه روی داده است.

در حالی همه نگران تهاجم فرهنگی به جوانان هستیم که هر روز نماد دیگری از فرهنگهای بیگانه شرقی از بازار چین و غربی از بازار ترکیه در خیابانهای شهرها و روستاهای کشورمان مد می شود.

رونق واردات لباس و بی رونقی تولید کنندگان لباس داخلی

درحالی واردات لباس از این کشورها هر روز رونق می گیرد و تولید لباس در داخل از رونق می افتد که این سوال مطرح می شود که آیا پشت واردات لباسهای فرهنگ بیگانه به کشورمان تفکر و جریان خاص اقتصادی وجود دارد؟

مسئله توجه به خودنمایی و نشان دادن نوع لباس و مدل مو یکی از مسائلی است که اغلب جوانان 14تا25سال را درگیر خود کرده است.

جوانان الگوی لباس ندارند/ دستگاههای فرهنگی چه می کنند؟

نبود الگوهای متناسب لباس و مدل های مو باعث شده تا اغلب جوانان مدل لباس و موی خود را از ماهواره و شاید از هنرپیشه وفوتبالیست ها بگیرند، و این مسئله تا جایی که مقبول جامعه باشد به خودی خود بد نیست اما...

وقتی برای همشکل شدن با فلان هنرپیشه یا فوتبالیست قرارباشدهنجارها را شکست و یا هزینه ها را چند برابر کرد، اینجاست که اعتراض ها زیاد می شود.

یکی فعالان صنف پوشاک شهر کرمان می گوید: مد و اینکه از کجا یک لباس مد می شود حتی من فروشنده هم نمی دانم ولی یک باره می بینیم بین تولید کنندگان یا در جامعه می گویند فلان پوشاک مد است یا فلان رنگ رنگ امسال است.

وی که در یکی از خیابانهای بالای شهر بوتیک دارد می گوید: بازار پوشاک که متاسفانه در خدمت چینی هاست و اغلب همین لباسها را می پوشند ولی آنچه باعث پیدایش مد می شود، کسی واقعا نمی داند چیست.

ماهواره مهمترین ترویج دهنده مد روز است

وی درباره مارک دار بودن لباسهای فروشگاه می گوید: پوشیدن لباسهای مارک فقط برای یک عده اقشار مرفه مهم است و دائما به دنبال این مارک یا آن مارک هستند در بقیه اقشار که 80درصد جامعه را شامل می شوند اغلب مردم نمی دانند چه بپوشند شاید به دلیل اینکه سعی نشده طراحی های لباس کشورمان را زیاد جدی بگیریم.


وی درباره پوشش های عجیب و غریب برخی جوانان می گوید: ماهواره راه مستقیم تری برای جوانان است تا فلان خواننده یا هنرپیشه را مدل لباس یا موی خود کنند حتی اگر این مدل غیر متعارف باشد.

مغازه وی در جایی قرار دارد که عمدتا اقشار مرفه برای خرید مراجعه می کنند، وی می گوید: تازگی ها از همه قشری حتی جنوب شهر برای خرید می آیند برای این است که شاید مردم به دنبال مدل خاصی می گردند که نیست.

وی که خود ظاهرا ساده و مرتب لباس پوشیده می گوید: این روزها آنقدر دردسر زیاد شده که خانواده ها زیاد توجه نمی کنند پسر یا دخترشان چه می پوشد ولی خیلی موارد هم خانواده چون خود الگوی خوبی برای فرزندش نیست در نتیجه جوان نیز برای انتخاب پوشش دچار تضاد می شود.

خیابانهای بالای شهر شوی مد لباس و مو

خیابان هزار یکشب کرمان و امام جمعه مملو از جوانانی است که هر کدام با مدل موی خاصشان جلب توجه می کنند از مدل های بکام برای مدل موی آقایان تا مانتوهای چنل و کنزو و تی شرت های علامت دار همه و همه تصویری هستند از رهگذرانی که اغلب زیر20سال سن دارند والبته روش های عجیب آرایش برخی دختران نیز به گونه ای عجیب ناخوشایند است.

دختر جوانی که با زحمت فراوان سعی می کند شالش را روی نیمی از موهایش که به سبک خاصی ژل خورده و سشوار شده اند، بکشاند با لبخند می گوید: کلی وقت صرف کردم تا مدلش مثل همانی باشد که ماهواره تبلیغ می کند.

از وی درباره مد سوال می کنم می گوید: خوب بنظر من مد خوب است و نمی شود گفت مدگرایی مسئله ای منفی در جامعه است ولی باید حساب جیب خانواده را هم داشت نه اینکه قرار باشد با مدهای فصلی پیش برویم ولی وقتی آدم وارد خیابان می شود یک عالمه لباس چشمک می زنند.

وی ادامه می دهد: مهم این است که لباسی که می خرم تن پوشش خوب باشد و دوستانم تاییدش کنند.

موهای دختر در معرض باد شدید پاییزی به شکل عجیبی قیافه وی را مسن تر از22سال نشان می دهد چند مهره سفید رنگ درشت لابلای موهایش فرو کرده که بیشتر ظاهر وی را مورد توجه قرارداده، ادامه می دهد: درست است که هزینه ها بالاست ولی خیلی هیجان دارد وقتی لباسی تازه مد می شود را امتحان کنی وهمه بگویند وای چقدر بهت میاد.

خیابان امام جمعه خلوت تر است اینجا اغلب ماشین های مدل بالا در حال تردد هستند، شعبه یکی از فروشگاههای بزرگ لباس در این خیابان قراردارد.

مغازه دار جوانی 25ساله است وی درباره مد و پیدایش مد می گوید: من فکر می کنم طراحان لباس مد را در دست دارند و بعد لباسی که طراحی شد سر از بازار درمی آورد اگر مشتری استقبال کرد که تولید کنندگان برای حضور در گردونه رقابت خرید و فروش یورش می آورند و اگر استقبال نشد سریعا از تیررس نگاه حذف می شود.

هیچ کس نمی داند لباسهای مد روز چگونه وارد بازار می شود

از وی درباره الگوهای لباس می پرسم، می گوید: در کشور ما متاسفانه کمتر الگوهای مناسب برای لباس داریم طراحانی که بتوانند نیاز جامعه را برطبق فرهنگی ایرانی اسلامی بودنمان تامین کنند، کمتر هستند و یا اگر هستند کارشان جدی گرفته نمی شود.

ادامه می دهد: البته خانواده و تربیت خانوادگی در انتخاب مدل لباس و یا همان پیروی از مد ، بی تاثیر نیست اگر خانواده من نوعی ، فرهنگ پوشش و در اجتماع بودن را اصولی به من آموزش داده باشند خود به خود به دنبال لباس های عجیب وغیر متعارف نمی روم.

پوشش ظاهری ساده ای دارد و در حال پیچیدن یک لباس برای مشتری ، ادامه می دهد: مشتریان خاص خود را در این مغازه داریم و به دلیل اینکه شعبه ای از یک فروشگاه بزرگ در کشور هستیم اجناسمان بنظر گران قیمت می رسند که در این مورد مقصر نیستیم.

وی می گوید: معمولا بسیاری از جوانای که اطراف خود ما هم زیاد هستند برایشان تازه بودن مدل لباس یا مو مهم است و کاری به اینکه کیفیت داشته یا متناسب با شان جامعه باشد ندارند وهمین نکته باعث ایجاد مدهای ناپسند می شود.

ابتدای بلوار جمهوری هستم هوا سوز خاصی دارد و سرد است ناگهان از جهت روبرو متوجه سه جوان می شوم که یکی از آنان در این سرما با تی شرتی که طرح لاتین عجیبی دارد خودنمایی می کند معنای هیچ کدام از کلمات روی تی شرتش را نمی فهمم موهای پسرک که نهایتا 16سال دارد طرح خاصی دارد که در یکی از سایتهای شیطان پرستی بارها مدلش را دیده ام، ظاهر نه چندان جالب جوان خیلی از مردمی که در حال گذر هستند را متوجه خود می کند و شاید همین که مورد توجه واقع شده است باعث لبخند به روی لبانش شده باشد.

ویترین های پر زرق و برق لباسهای غربی و جوانان سرگردان

جوانی که مدل موی عجیبی دارد از روبرو می آید البته سعی می کند زیاد در تیرس نباشد وقتی متوجه می شود او را صدا می زنم سعی می کند حرفی نزند و رد شود ولی با اصرار درباره مدل مو و لباسش می گوید: مدل مو که خوب معلوم است از ماهواره گرفتم من هرشب کانال... را می بینم البته کانالهای دیگه ای هم هستند ولی معمولا این یکی جالب تراست.

درباره اینکه این مدل مقبول خانواده اش هست یا نه، می گوید: پدر و مادرم درباره مدل مو و لباسم زیاد حساس نیستند راستش زیاد وقت ندارند که مدل مو و لباس مرا ببینند معمولا با دوستانم در این باره راحت تر هستم و با هم مدهای مختلف را امتحان می کنیم.

از مدل های جدید مو و لباس می پرسم آدرس چند مغازه را با اسم خیابانهایش ردیف می کند و حتی درباره رنگ و البته نوع آویزه های شلوار و یا نوع دوخت مارک هم نظراتی دارد که از کجا خرید کنم که حتما مارک باشد و یا اصل باشد و کپی چینی نباشد.

مغازه دیگری که به آن وارد می شوم با چند پله از سطح خیابان جدا می شود مشتریانی زیادی دارد صبر می کنم تا مشتریها رد شوند، یک مغازه با پوشش های زنانه جایی که خانمهای زیادی درحال عبور برای دیدن اجناسش حتما سرکی به ویترین می کشند.

قیمت بالای اجناس و البته نامتناسب بودن قیمت برایم عجیب است خانم مغازه دار که خود نیز موهایش را با گونه ای خاص آرایش کرده، درباره مد می گوید: مسئله اینجاست که مد ها این روزها فقط جیب خانواده را خالی می کنند ولی چیزی که از تغییر مد مورد انتظار است را تامین نمی کنند.

وی درباره انواع مدل و فرق آن با مد شدن می گوید: گاهی یک لباسی با مدلش مد می شود و خیلی ها را جذب خود می کند ولی گاهی لباس هایی که هیچ هویت و یا طراحی خاصی ندارند صرفا به دلیل خاص بودنشان به عنوان مد روزمطرح می شوند، مانتوهای مدل دار، پالتوهای مارک دار و...بخشی از مدهای روز را شامل می شوند.

وی با اشاره به اینکه برای اغلب مردم در معرض دید بودن خیلی مهم است ادامه می دهد: بعضی از مردم برای دیدن مدهای جدید بی قراری می کنند و چند روز بعد از پوشیدن لباسی که تازه مد شده دوباره راهی خیابان و بازار می شوند، ماهواره راحت ترین راه برای این است که بدانی چه چیزی بپوشی یا چه مدل مویی استفاده کنیم.

وی با اشاره به گذرا بودن مد ها می گوید: شخصا خودم هیچ گاه دنبال مد نیستم چون واقعا هزینه اش را ندارم ولی برای پوشیدن لباس مارک های معروف شاید وسوسه شوم پول خرج کنم.

نقش خانواده در الگو بخشی به جوانان پر رنگ شود

خانم جوان می گوید: متاسفانه جوانها این روزها ساز خود را می زنند در هر خانواده ای چه خوب چه بد بزرگ شده باشند این دوستانشان هستند که تعیین می کنند چه بپوشند یا کجا بروند و به نظر شخص من ذات هر آدمی در پوشش ظاهری وی موثر است.

مغازه دار دیگری که در بلوار جمهوری مغازه دارد می گوید: مشتری های ما اغلب جوانانی هستند که با خانواده به خرید می آیند و طالب سادگی لباسشان هستند.

وی که 25سالی سن دارد ادامه می دهد: شخصا علاقه زیادی به پوشیدن لباس های مارک دارم و پولش را هم می پردازم ولی اینکه بخواهم هر روز مدل لباسی و یا مویی عوض کنم اصلا علاقه ای به این کار ندارم چرا که زیبایی خاصی در سادگی است که در رنگها و مدلهای دهان پرکن وجود ندارد.

وی می گوید: همه مردم این روزها مدل های مورد نظرشان را در لباس و مو از ماهواره می گیرند ولی در مورد لباس با توجه به قیمت بالای این نوع لباسها حتی کشوری مثل ترکیه که تنوع مدلهایی که به ایران می فرستند بالاست، نیز اجناس درجه یک را برای ایران نمی فرستد چرا که مشتری با قیمت 700دلار برای یک تکه لباس کوچک در ایران کمتر است.

وی ادامه می دهد: شاید بیشتر از 60درصد مردم نمی دانند چه بپوشند مشکل اینجاست که الگوی خاصی برای خودشان ندارند به طورمثال نمی دانند کفش اسپرت را نباید با شلوار پارچه ای ست کرد و یا کتان را هیچ گاه با کفش رسمی هماهنگ نکنند.
وی اظهار نظرهای خاصی دارد: وقتی فلان هنرپیشه فلان کت را به تن می کند و تبلیغ می کند مردم به دلیل اینکه تصور می کنند به تن آنها نیز زیباست آنرا می خرند و بعد از مدت کوتاهی از این انتخاب دلزده می شوند و این به دلیل خریدهای احساس و تحت تاثیر شخصیت های خاص است.

حرف برای گفتن زیاد است و در مجال این مطلب نمی گنجد، بازار لباس و پوشاک داغ است و هر روز یک مدل مانتو، تی شرت، کت و شلوار و حتی مدلهای عجیب روسری و شال سر از بازار پوشاک در می آورد و شاید یکی از دلایل این تضادها نبود متولی خاص و همچنین طراحی های متناسب با فرهنگ ایرانی ماست.

برگزاری نمایشگاه پوشش و لباس که چندی پیش در کرمان برگزار شد هیچ تاثیر خاصی برمردم و استقبال از این نوع پوششها نگذاشت و بجز چند نوع روسری و مقنعه بقیه طرح های لباس به فراموشی سپرده شد و این به دلیل آن است که طراحان لباس سلیقه مخاطب و ذائقه های مختلف را در نظر نمی گیرد.

اما روح اله منزلی ریئس صنف پوشاک کرمان در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: مسئله نگران کننده در این بحث ورود تولیدکنندگان به چرخه واردات پوشاک و رها کردن تولید داخلی است.

وی ادامه داد: در استان کرمان اصلا تولید کننده لباس نداریم و اغلب لباس و پوشاک استان از تهران و مشهد و یا پوشاک خارجی هستند که از مسیر بندرعباس به استان وارد می شوند.

80 درصد لباسهای کرمان وارداتی است

وی همچنین اظهار داشت: 80درصد لباسهای بازار کرمان از تهران و مشهد وارد می شود و20درصد از منطقه بندرعباس وارد بازار می شود ولی عمده لباسها طبق معمول چینی و کمتر ترکیه ای هستند.

منزلی یادآورشد: در سال 85توسط وزارت ارشاد کمیته ای تحت عنوان کمیته طرح لباس و مد مطرح شد و فعالیت خود را برای سروسامان دادن حوزه پوشاک داخلی آغاز کرد ولی متاسفانه هیچ اقدام خاصی توسط این کمیته برای حل مسئله نبود الگوهای پوشش انجام نشد.

وی ادامه داد: افرادی که در این کمیته شاغل بودند تحصیل کرده بودند ولی هیچ تجربه ای در حوزه پوشاک و تطابق فرهنگی طراحی لباس با ذائقه مردم ، نداشتند.

رئیس صنف پوشاک کرمان گفت: متاسفانه در نبود همین طرح های خوب ایرانی درهای بازار پوشاک برای لباسهای نامناسب بازارهای چین و ترکیه باز شده است.

وی در ادامه لزوم توجه بیشتر به تولیدات داخلی را راهی برای ممانعت از واردات بی رویه پوشاک نامناسب و بی کیفیت دانست و گفت: سال قبل 50درصد پوشاک بازار ایرانی و 50درصد خارجی بود اما متاسفانه امسال 35درصد ایرانی و بقیه لباسهای بنجل خارجی هستند.

وی ادامه داد: وقتی کار به اهلش واگذار نمی شود یک سری افرادی وارد بازار کار و طراحی لباس می شوند که کار نتیجه نمی دهد و مردم از طرح های داخلی استقبال نمی کنند در نتیجه تولید کنندگان یکی یکی کار را رها کرده و به عنوان وارد کننده لباس فعال می شوند.

اگر الگوی اسلامی معرفی شود مردم حمایت می کنند

منزلی برگزاری نمایشگاههای طرح و لباس و پوشش را به عنوان برنامه های بی هدف دانست و گفت: وقتی نتوانیم از برپایی این چنین نمایشگاههایی به طرح های ماندگار و پرطرفدار برسیم پس برپایی این نمایشگاهها صرفه هزینه های اضافی است.

وی اظهار داشت: کاری که مقطعی و غیراصولی باشد جواب نمی دهد بلکه باید هر کاری را به اهل فن واگذار کرد.

وی افزود: در استان کرمان اگر طراحی متناسب با فرهنگ ایرانی و اسلامی مان ارائه شود از آن حمایت می کنیم.

با این وجود به نظر می آید در بازار پر هیاهوی مد و لباس که علیرغم شعارهای مسئولان فرهنگی در دست مدلهای چینی و اروپایی رها شده است هیچ الگوی لباس متناسب با مذهب و فرهنگ ایرانی وجود ندارد و مسئولان جوانان را در این بازار پر رنگ و برق تنها رها کرده اند.