سرمایهای که میسوزد!
پارسینه: در حالی سه سال و نیم از گران شدن بنزین میگذرد كه قیمت این محصول استراتژیک از سال ۹۳ تاکنون ثابت بوده است ولي همچنان شاهد گرانی و تورم در سایر اجناس و کالاها بودهایم.
تحریریه پارسینه: بنزين به عنوان سوخت فسیلی، كالاي سرمايهاي و طلاي سیاه دنیا این روزها با بهایی اندکي نسبت به سایر کشورها در اختیار مردم قرار میگیرد. بهای اندک بنزين موجب شده تا مدیریت مصرف اين روزها به فراموشي سپرده شود و قاچاق آن در کشور رواج پیدا کند. در حال حاضر مصرف زياد و هدررفت اين ماده ارزشمند در کشور يك اتفاق معمولي است و در برخي از فصلهاي سال نيز شدت ميگيرد كه به همين خاطر روزهاي گرم تابستان به پرمصرفترين روزهاي سال معروفند.
میزان مصرف بنزین
امسال مصرف بنزین در کشور به دنبال موج دوم سفرهای تابستانی به رقم ۱۰۴.۷ میلیون لیتر در روز رسید که رکورد جدیدی در مصرف این حامل انرژی به شمار ميآيد که در تیرماه با ۸۵ میلیون لیتر به اوج خود رسیده بود. میانگین مصرف بنزین در شهریورماه امسال به دلیل تعطیلات عیدهای قربان و غدیر و همچنین همزمانی با آخرین ماه تابستان و افزایش سفرهای مردم، به حدود ۸۸ میلیون لیتر در روز رسید. به اين ترتيب، ایرانیان طی ۶ ماه ابتدایی سال به طور میانگین روزانه ۸۱.۵ میلیون لیتر بنزین سوزاندهاند که نشان از رشد ۸.۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد. به گفته سخنگوی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی در ۱۸۱ روز ابتدایی سال ۹۶ از اول فروردین تا ۲۶ شهریور به طور میانگین روزانه ۸۱.۵ میلیون لیتر بنزین به مصرف رسیده در حالي كه در مدت مشابه سال گذشته میانگین مصرف روزانه بنزین ۷۵.۲ میلیون لیتر بوده است.
هدر رفت بنزین در ایران
از آنجایی که بنزین به عنوان یک کالای سرمایهای است و در سایر کشورها به بهای گزافی فروخته میشود اما در ایران قیمت غیرواقعی آن موجب شده تا این بخش بسیاری از آن در جادهها و ترافیکهای سنگین هدر برود و هیچگونه مدیریت مصرفی برای آن لحاظ نشود. در تابستان نیز تعطیلات و موج مسافرتهاي تابستاني، افزایش ناوگان خودرویی، جولان خودروهاي فرسوده، ترافيك شهري و جادهاي از جمله عواملي هستند كه سبب صعودی شدن آمار مصرف بنزین میشوند که این موضوع درتعطیلات شدت ميگيرد. از سوی دیگر نیز به دلیل غیرواقعی بودن قیمت بنزین بخشی از این محصول بخشی به خارج از مرزها قاچاق میشود زیرا در آن سوی مرزها این ماده را با بهایی بیش از ایران خریداری میکنند و اختلاف قیمت زیادی که وجود دارد، یک جاذبه برای قاچاقچیان به حساب میآید .
حذف خودروهای فرسوده
از آنجایی که تمام اتومبیلهای تولید شده در داخل کشور به چرخه حمل و نقل اضافه میشود و هیچکدام صادر نمیشود،به طور طبیعی شاهد افزایش مصرف بنزین خواهیم بود. سالهاست که مسئولان وعده میدهند که خودروهای فرسوده از رده خارج شده و خودروهای صفر جایگزین آنها شود؛ اما هیچ زمان این امر مهم، عملی نشده است. مجموع این عوامل، افزایش مصرف بنزین را به دنبال داشته است.
توليد بي رويه خودرو!
در اين ميان بايد به توليد بي رويه خودرو بدون در نظر گرفتن زيرساختها نيز اشاره كرد. تولید خودرو در کشور نسبت به سال گذشته ۳۷ درصد رشد و واردات خودرو نیز با افزايش ۲۱ درصدی همراه بوده است. البته اين تنها يك روي سكه است؛ متاسفانه سالهاست با وجود افزایش بیش از یک میلیون دستگاه خودرو در کشور، خودروهای فرسوده، اسقاط نشدهاند و از طرفي شاهد افزايش توليد خودروهاي غيراستاندارد هستيم كه مهمترین عامل هدررفت و اتلاف سوخت به شمار ميآيند. به گفته سردارتقی مهری ريیس پلیس راهور ناجا سال ۸۴ ، هفت میلیون و ۶۰۰ هزار خودرو داشتیم که تعداد آنها در پایان سال ۹۵ به ۱۹.۵ میلیون دستگاه رسید و تعداد موتور سیکلت هم از چهار میلیون در سال ۸۴ به ۱۱.۵ میلیون دستگاه در سال ۹۵ افزایش یافت. سال ۹۵ نیز حدود ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار وسیله نقلیه نو شمارهگذاری شد و از ابتدای سال ۹۶ تاکنون بیش از ۶۰۰ هزار دستگاه وسیله نقلیه اضافه شده است. به اعتقاد مسئولان معیار مصرف سوخت در تابستان بین ۸۴ تا ۹۰ میلیون لیتر در روز متغیر است. البته در برخی اوقات نيز به ۹۰ میلیون لیتر رسید. در روزهایی که مصادف با اعیاد فطر و غدیر بود، مصرف به بالای ۱۰۰ میلیون لیتر در روز رسید.
بهای اندک
در حالی سه سال و نیم از گران شدن بنزین میگذرد كه قیمت این محصول استراتژیک از سال ۹۳ تاکنون ثابت بوده است ولي همچنان شاهد گرانی و تورم در سایر اجناس و کالاها بودهایم. بنزين تنها محصولی است که هيچ افزايش قيمتي نداشته و مشخص نیست که چه سیاستی از اين موضوع جلوگیری میکند؟ در صورتی که بنزین کالایی سرمایهای است و باید برای نسلهای آینده باقی بماند. بنابراین مسئولان باید بدانند اگر قیمت بنزین واقعی شود، از قاچاق اين کالای استراتژیک جلوگیری میشود. از طرفی مصرف بنزین در داخل کشور نیز صرفهجویی و کنترل خواهد شد و به آرامی شاهد کاهش مصرف خواهیم بود. به گفته کارشناسان قیمت واقعی باید تابعی باشد از متغیر قیمت نفت که روزانه در خلیج فارس اعلام میشود. در کشورهای همسایه، اين نرخ تابعی از متوسط فوب خلیج فارس یعنی ۱۳۰۰ تومان است.
در حالی سه سال و نیم از گران شدن بنزین میگذرد كه قیمت این محصول استراتژیک از سال ۹۳ تاکنون ثابت بوده است ولي همچنان شاهد گرانی و تورم در سایر اجناس و کالاها بودهایم. بنزين تنها محصولی است که هيچ افزايش قيمتي نداشته و مشخص نیست که چه سیاستی از اين موضوع جلوگیری میکند؟ در صورتی که بنزین کالایی سرمایهای است و باید برای نسلهای آینده باقی بماند. بنابراین مسئولان باید بدانند اگر قیمت بنزین واقعی شود، از قاچاق اين کالای استراتژیک جلوگیری میشود. از طرفی مصرف بنزین در داخل کشور نیز صرفهجویی و کنترل خواهد شد و به آرامی شاهد کاهش مصرف خواهیم بود. به گفته کارشناسان قیمت واقعی باید تابعی باشد از متغیر قیمت نفت که روزانه در خلیج فارس اعلام میشود. در کشورهای همسایه، اين نرخ تابعی از متوسط فوب خلیج فارس یعنی ۱۳۰۰ تومان است.
ارسال نظر