زمان کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی فرا رسید

تحریریه پارسینه: مصوبه بانک مرکزی در راستای کاهش نرخ سود سپر‌ده‌ها در حالی در ۱۱ شهریور امسال اجرایی شد که موافقان و مخالفانی داشت. مخالفان این طرح معتقدند که در طرح «کاهش نرخ سود بانکی» محروم ترین بخش اقتصادی کشور یعنی تولید نادیده گرفته شده است. با توجه به بخشنامه بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود و پیش‌بینی خروج سپرده‌ها از بانک، به اعتقاد کارشناسان بانکی اگر پول‌های سپرده از بانک‌ها خارج شود الزاما به سمت تولید و بخش‌های مولد اقتصاد نمی‌رود و ممکن است بخشی از آن وارد بازار طلا و ارز شود. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که با کاش نرخ سود بانکی چرخ تولید به حرکت درآید و واحدهای تولیدی از حالت ورشکستگی خارج شوند.

گام بعدی کاهش نرخ سود سپرده‌ها

اما پس از کاهش نرخ سود سپرده‌ها این نوید از سوی مسئولان داده شد که در مرحله بعد نرخ سود تسهیلات نیز کاهش پیدا کند. چندی پیش نیز ولی‌الله سیف رییس کل بانک مرکزی گفته بود: کاهش نرخ سود بانکی مقدمه‌ای برای کاهش نرخ سود تسهیلات است و روند کاهش آن به زودی آغاز خواهد شد. گام اول نسبت به نرخ سود بانکی انجام شد و گام بعدی که ممکن است به فاصله یک ماه بعد برداشته شود و طی آن بانک‌ها ملزم به اجرای آن خواهند بود موضوع کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی است.

او همچنین افزوده بود: درحال فراهم کردن مقدماتی هستیم تا زمانی که این تصمیم اعلام می‌شود زمینه‌های اجرای آن به خوبی فراهم شده باشد. به اعتقاد سیف موضوع تسهیلات پرداختی از سوی بانک‌ها و فشار به بانک‌ها در این زمینه باعث بدهکاری آنها به بانک مرکزی و تحمیل نرخ‌های جریمه بالا در این رابطه شده بود. بانک مرکزی اقداماتی انجام دادکه فضا برای انجام و اجرای این سیاست‌ها مهیا شود.

کاهش نرخ سود باید از سود تسهیلات آغاز می‌شد

به گفته کارشناسان بانکی، در حقیقت کاهش نرخ سود باید از سود تسهیلات آغاز شود. نرخ سود بانکی و تورم دو شاخصی است که به یکدیگر مرتبط و دارای تعامل است؛ بنابراین باید سود بانکی متناسب با رونق اقتصاد عددی در حدود نرخ تورم باشد تا این‌که اقتصادی سالم شکل گرفته و رونق ایجاد شود. با این وجود، سیاست اخیر که کاهش نرخ سود سپرده است به نفع تولید تمام نمی‌شود زیرا مانع بزرگ بر سر راه تولید، نرخ سود بالای تسهیلات است.

اکنون در حالی نرخ قانونی سود تسهیلات ۱۸ درصد است که سودهای بالای ۱۸ درصد هم از وام‌گیرندگان دریافت می‌شود. به اعتقاد صاحب‌نظران نرخ تسهیلات باید متناسب با کاهش سود سپرده کاهش پیدا کند. اگر شورای پول و اعتبار به این نتیجه رسیده است که باید روش فعلی اصلاح شود نباید کار خود را از سود سپرده‌ها آغاز کند بلکه لازم است با استفاده از کاهش نرخ "سود تسهیلات" به سمت این خواسته حرکت کند.

لزوم افزایش سرمایه در گردش بانک‌ها

با توجه به اهداف اقتصاد کلان که رشد تولید و اشتغال و در مجموع رشد اقتصاد است، این اقدام موثر می‌تواند منجر به کاهش تجهیز منابع برای بنگاه‌های اقتصادی و فعالیت‌های مثبت اقتصادی باشد. از طرفی، طرح تامین سرمایه در گردش بنگاه‌های کوچک و بزرگ که ۵۰ هزار میلیارد تومان را با اولویت تامین نیاز سرمایه در گردش بنگاه‌های کوچک و متوسط و همچنین نوسازی خطوط تولید در نظر گرفته شده بود می‌تواند زمینه‌ای ایجاد کند که در سال ۹۶ که رشد نفت مانند سال گذشته نیست بتوانیم در سایر بخش‌های اقتصادی رشد مناسبی داشته باشیم.

به این ترتیب، عدم کاهش سود تسهیلات به نفع واحدهای تولیدی نیست و لازم است که وعده‌های بانک مرکزی در خصوص کاهش نرخ سود تسهیلات هر چه سریعتر در دستور کار بانک‌ها قرار گیرد.