ایران و هفتادودومین نشست سازمان ملل

مجمع عمومی سازمان ملل به عنوان نهادی مشورتی و متشکل از تمامی اعضای این سازمان، نشست‌های سالیانه خود را هر سال در ماه‌ های سپتامبر تا دسامبر در نیویورک برگزار می‌کند که در این مدت، نشست ‌های تخصصی و موضوعی نیز برگزار می‌شود. از زمان آغاز به کار مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۷۱ سال پیش تاکنون، این اجلاس محلی برای صدور بیانیه‌ های عالی و بحث ‌های شدید بر سر رنج ‌آورترین موضوعات جهانی، از فقر و توسعه گرفته تا صلح و امنیت بوده است.


روحانی بیست و ششم شهریور ۱۳۹۶ تهران را به مقصد نیویورک برای شرکت در هفتاد و دومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل ترک کرد او قرار است در سفر کوتاه و فشرده‌ی خود، علاوه بر سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، با ایرانیان مقیم نیویورک و جمعی از مسلمانان و نخبگان سیاسی این کشور دیدار داشته باشد.

دیدار و گفت‌و گوی دو جانبه با تعدادی از روسای کشورهای مهم و همچنین گفت و گو با اصحاب رسانه و مطبوعات از جمله دیگر برنامه‌های روحانی در حاشیه پنجمین حضور خود در کسوت دوازدهمین رییس جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل است.


گروه اطلاع رسانی ایرنا در گزارش پیش رو سفرهای حسن روحانی رییس جمهوری به مجمع عمومی سازمان ملل را در چهار دوره بازخوانی کرده است.

** نشست هفتاد و یکم
هفتاد و یکمین نشست سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد از ۱۴ سپتامبر با حضور سران کشورهای عضو، به ریاست «پیتر تامسون» نماینده دایم فیجی در این سازمان، در نیویورک مقر این نهاد کار خود را آغاز کرد. موضوع اصلی بحث در این نشست «اهداف توسعه پایدار: تلاش همگانی برای تغییر جهان ما» بود.

«پیتر تامسون» رییس مجمع عمومی در مراسم آغاز به کار هفتاد و یکمین اجلاس سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «اجلاس هفتادم اهداف توسعه پایدار را تصویب کرد و در اجلاس هفتاد و یکم باید شاهد اجرای تمامی اهداف هفده گانه توسعه پایدار باشیم.»

گشایش این نشست در پی چندین جلسه سطح عالی مجمع عمومی درباره رسیدگی به موج گسترده مهاجران و پناهجویان در ۱۹ سپتامبر برگزار و در دستور کار آن، ۱۷۰ موضوع بررسی شد که بر «صلح و ثبات بین‌المللی، رشد اقتصادی، توسعه پایدار، خلع سلاح، کنترل مواد مخدر، هماهنگی برای ارسال کمک‌ های بشردوستانه و ...» تمرکز داشت.

در این اجلاس جهانی، رهبران ۱۹۳ کشور عضو از ۲۰ سپتامبر به مدت یک هفته سخنرانی‌های سالیانه خود را درباره مسایل مهم جهان انجام دادند. حسن روحانی رییس‌ جمهوری کشور نیز برای چهارمین بار و در سال پایانی فعالیت دولت یازدهم، به رسم هر ساله سخنرانی کرد.

«چگونگی اجرای برنامه جامع اقدام مشترک(برجام)، عملکردهای آمریکا درباره توافق های صورت گرفته و تاکید بر پایبندی بیشتر ۲+۶به این توافق تاریخی» از مهم ‌ترین محورهای فعالیت هیات ایرانی به نیویورک بود.

دیدارهای دو و چندجانبه که به طور معمول در حاشیه این اجلاس رخ داد که زمینه ساز گفت و گوی موثری میان مقام های مسوول کشورهای عضو این مجمع شد.

** نشست هفتادم
هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد همزمان بود با حادثه منا که در آن تعدادی از هموطنان کشور کشته شدند و همگان در شوک عظیمی فرو رفتند. رییس جمهوری در روز نخست و پیش از بسیاری از قدرت های بزرگ جهانی؛ از تریبون سازمان ملل استفاده کرد و به ضرورت پیگیری ماجرا از طرف کارگزاران سعودی پرداخت.

پیام های مهم دیگری همچون «لزوم ایجاد جبهه مبارزه با افراط گرایی»، «تحقق حقوق هسته ای به رغم بی عدالتی ها»، «ضرورت همکاری میان کشورهای منطقه پس از برجام» و «صلح و توسعه» از برجسته ترین نکته های سخنان رییس جمهوری بود.

رساندن صدای مظلومیت جانباختگان فاجعه منا و دیدار حسن روحانی و باراک اوباما سبب شد تا روزنامه «گاردین»، از هفتادمین اجلاس سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد به عنوان هیجان ‌انگیز‌ترین و انفجاری ‌ترین نشست در ۲۱ سال گذشته یاد کند.

روحانی پس از سخنان اثرگذار خویش در سازمان ملل، سفر خود را نیمه تمام گذاشت تا برای شرکت در تشییع پیکر جانباختگان این حادثه خود را به تهران برساند اما به دلیل بعضی کارشکنی ها این امر در هنگام تعیین شده انجام نشد.

محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه نیز در این سفر، دیپلماسی فعال و گسترده ای را در نیویورک آغاز کرد و در دیدار با همتایان خود و مقام های ارشد کشورها و مسوولان سازمان ملل در نیویورک، با تشریح جزییات فاجعه منا، بیان داشت: «با تمام توان، اقدامات لازم سیاسی، حقوقی و کنسولی را برای حمایت از حقوق اتباع کشورمان به ویژه قربانیان و مصدومان فاجعه اسفبار منا انجام می دهیم.»

** نشست شصت و نهم
نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۲۴ سپتامبر با موضوع هایی همچون «گوناگونی های زیستی، مواد شیمیایی، تغییرات آب و هوایی، انرژی و مسایل مربوط به اهداف توسعه هزاره» آغاز شد. رییس دولت یازدهم در دومین سال ریاست جمهوری خود در مهر ۱۳۹۳ خورشیدی در مقر سازمان ملل حضور یافت و سخنرانی خود را با محور «مبارزه با تروریسم» ارایه کرد.

دیدار و گفت و گوی حسن روحانی و «دیوید کامرون» نخست وزیر وقت انگلیس در حاشیه این نشست صورت گرفت که این نخستین بار بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی میان ایران و انگلس دیداری صورت پذیرفت.

روزنامه های بین المللی این نشست را به طور گسترده و هیجانی پوشش می دادند که در این رابطه روزنامه وال استریت ژورنال با اشاره به اجلاس شصت و نهم نوشت: «در مجمع عمومی سازمان ملل، ابتدا این باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا بود که با درخواست واکنش همگانی علیه داعش، توجه رسانه ها را به خود جلب کرد. اما خیلی زود رییس جمهوری ایران با سخنرانی خود در مجمع عمومی، به مهمترین خبر رسانه ها تبدیل شد.»

** نشست شصت و هشتم
شصت و هشتمین نشست سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد با حضور نمایندگان ۱۹۳ کشورو با سخنرانی بان کی مون دبیرکل این سازمان در نیویورک آغاز شد. وی در سخنان خود لزوم برقراری صلح در خاورمیانه و احترام به حقوق بشر را بسیار مهم دانست و بر آن تاکید کرد.

نخستین بار حسن روحانی پس از آنکه سکان هدایت دولت را به عهده گرفت در روزهای ابتدایی مهر ۱۳۹۲ خورشیدی در مجمع عمومی سازمان ملل حضور یافت، هنگامه ای که رسیدگی به پرونده‌ هسته‌ای به طور کامل اجرایی نشده بود و گفت و گوهای پیچیده ایران و گروه ۱+۵ در حاشیه این نشست صورت پذیرفت و پس از آن نشست های رسمی بعدی تا تصویب برجام شکل گرفت.

رییس دولت یازدهم در سخنرانی خود در شصت و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به طرح اندیشه «جهان علیه خشونت و افراطی گری» پرداخت که با استقبال بسیاری از کشورهای حاضر به تصویب رسید. همچنین در این سفر، گفت ‌وگوی تلفنی حسن روحانی و «باراک اوباما» رییس‌ جمهوری آمریکا، پس از سال ها آن هم در دقایق پایانی حضور وی در نیویورک، توجه بسیاری از رسانه های داخلی و خارجی جهان را به خود جلب کرد.

اینک در ابتدای آغاز به کار دولت دوازدهم، حسن روحانی در نیویورک حضور خواهد یافت تا با بهره گیری از این فرصت برای سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد راهبردهای منطقی و اصولی را برای رویارویی با بحران ها و مسایل منطقه ای و جهانی مطرح سازد. در این اجلاس سالیانه همواره دیدارهای چند جانبه نیز صورت می پذیرد.