گوناگون

روايات و ديدگاه علما و فقهاي شيعه و اهل سنت در مورد تراشیدن ريش

مسئله و حکم گذاشتن یا تراشیدن ریش یک حکم شرعی بوده و افراد جامعه باید در مسائل شرعی به مرجع تقلید و مجتهد جامع الشرائط خود رجوع کنند.نه اینکه صرف اینکه آیه ای در این مورد ندیدند آن مساله را رد کنند.

درمورد تراشیدن ریش باتیغ و ماشینی که مثل تیغ از ته می تراشد چهار نظر هست:

1 جایز نیست
2 به احتیاط واجب جایز نیست. (دراحتیاط واجب می توان به مجتهد دیگر عدول نمود).
3بنا بر احتیاط واجب جایز نیست، البته تراشیدن بخشی از صورت و گونه ها اشکال ندارد وبه اصطلاح ریش پرفسورى گذاشتن کافى است و به آن ریش صدق می کند .
4 تراشیدن ریش حرام نیست ، ولی بهتر است نتراشند.

آيات و روايات :

پيامبر(صلوات الله علیه و آله) روایاتی می فرمایند:

1- شارب(یعنی سبیل) را از ته بگیرید و ریش را بلند بگذارید و به یهودیان و گبران خود را شبیه نکنید.

2-گبران ریشهای خود را چیدند و سبیلان خود را زیاد کردند و ما شارب خود را می چینیم و ریش می گذاریم

3-« ان المجوس جَزُّوا لحَََاهُم و وَفَّرُوا شَواِربَهُم و انا نحن نَجُزُّ الشوارب و نعفی اللُّحَی و هی الفطرﺓ »

مجوسیان ریشهای خود را می تراشند و سبیل ها را بلند نگه می دارند . ولی ما مسلمین سبیلهای خود را کوتاه کرده و محاسن را بلند نگه می داریم و این مطابق فطرت است

(وسائل الشیعه ج2 ص 116 ح1659 مسائل جدید ص76 بنقل از سفینه البحار 2\ 50)

4- با مشرکین مخالفت کنید و ریش خود را بگذارید و شارب را خود را کوتاه کنید

حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) هم روایاتی می فرمایند:

1- وحی فرستاد حق تعالی به پیغمبری از پیامبران خود که بگو به مومنین نپوشند لباس دشمنان مرا و نخورید مطاعم دشمنان مرا و نروید به مسلکهایشان

2- حنیفه یعنی پاکی و طهارت ده امر است که پنج تای آن در سر می باشد 1- زدن شارب(سبیل) 2- واگذاردن ریش(یعنی نتراشیدن ریش و مساوی نمودن آن) 3- اصلاح موی سر 4- مسواک نمودن 5- خلال نمودن

از حضرت امام رضا(علیه السلام) سوال کردند:

چرا مردها ریش دارند و زن ها ندارند؟ ایشان فرمودند:

خداوند متعال ریش را برای مردها قرار داد تا فضل و تمایزی باشد بین آنها و زنان

(مسائل جدید ص 73 بنقل از بهشت جوانان ص 403 سفینه البحار 2 ص 508

از امام جعفر صادق(علیه السلام) در مورد اندازه ریش سوال کردند ایشان فرمود:

آن قدر که محاسن خود را با دست بگیری و اضافه آن (جایز است که کوتاه کنی)

رسول خدا (ص) فرمودند : ده خصلت بود که قوم لوط به آنها عمل کردند و هلاک شدند یکی از آنها تراشیدن ریش و بلند کردن شارب بود

امیر المومنان علی(علیه السلام) می فرمایند:

تراشیدن ریش از مصادیق مثله است و هر کس مثله کند لعنت خدا بر او باد.

عن رسول الله (ص) اخفوا الشوارب واعفوا اللحية و لا تتشبهوا بالمجوس (بحارالانوار ج76 / ص111 )
موهاي سبيل را بتراشيد و محاسن خود را نگه داريد . تا شبيه مجوس نشويد

مرحوم فيض كاشاني در وافى بعد از نقل اخبارى كه بر حرمت تراشيدن ريش دلالت دارند، مى فرمايد: «جماعتى از فقهاى ما به حرمت تراشيدن ريش فتوا داده اند; چه بسا مى شود براى حكم آنها به فرموده خداى سبحان در سوره نساء آيه 119 ـ حكايت شيطان ـ استشهاد نمود: (و لاَمرُنهّم فَلَيُغيِرَنَّ خَلْقَ الله); و وادارشان مى كنم تا آفريده خدا را دگرگون سازند.

در كتاب مفاتيح الشرائع، آمده است: «يكى از گناهان، تراشيدن ريش است زيرا خلاف سنّت است و ديگر اين كه طايفه اى به خاطر تراشيدن ريش مسخ شدند». مسخ عبارت است از دگرگونى انسان به حيوان.

صاحب حدائق مى نويسد: «از خبر مسخ، حرمت تراشيدن ريش روشن مى شود چرا كه اصحاب استظهار كرده اند، زيرا مسخ تحقق نمى پذيرد مگر بر ارتكاب امر حرامى كه بر حرمتش تأكيد شده باشد».

مرحوم كاشف الغطا مى فرمايد: «تراشيدن ريش، حرام مى باشد و بلند گذاشتن ريش به اندازه يك قبضه، مستحب است».

از جمله اخبارى كه امر به گذاشتن ريش مى كند خبرى است كه مى فرمايد: «تراشيدن ريش زىّ يهود است و كندن ريش، زىّ مجوس; و حرمت تراشيدن ريش ظاهر است. شهيد اول (رحمه الله) هم حرمت تراش ريش را بدون ذكر خلافى ذكر كرده است».

شيخ‏بهايى برحرمت تراشيدن ‏ريش ادعاى اجماع كرده ‏است.

شهيد، و فخرالدين محقق حلي، فتوا داده‏اند كه براى خنثى حرام است ريش خود را بتراشد؛ زيرا احتمال دارد كه مرد باشد و حرمت تراشيدن ريش از امور مسلّم است.

علامه مجلسى اول در شرح الفقيه مى‏گويد: «حرمت تراشيدن ريش، ظاهر فتواى بيشتر علماست». علامه مجلسى دوم در كتاب مرآة العقول، حلية المتقين و بحارالانوار مى‏گويد: «حرمت تراشيدن ريش قطعى است».

مرحوم كاشف الغطاء در باب آداب حمام مى‏گويد: «تراشيدن ريش حرام و پرگذاشتن ريش مستحب است و مخالفى در اين مسأله ديده نشده است».

محدث بحرانى در حدائق با نقل احاديثى، مى‏گويد: «از اين اخبار چند چيز استفاده مى‏شود: از جمله اين‏كه، ظاهراً همان‏گونه كه جماعتى از اصحاب استظهار كرده‏اند، تراشيدن ريش حرام است».

شيخ اعظم مرتضى انصارى در «مجمع المسائل فى المسائل المتفرقة» مى‏گويد: «تراشيدن ريش و نيز مقراض كردن آن (چيدن با قيچى)، حرام است مگر در مواردى كه شرع آن را مجاز بداند»!

نظر فقهاي اهل سنت

مالكيه، حنفيه و حنابله، تراشيدن ريش را حرام مى دانند. مالكيان و حنفيان اعتقاد دارند كه مقدار محاسن بايد به اندازه يك قبضه باشد و حنابله مى گويند اگر اندازه آن بلندتر باشد، مانعى ندارد. شافعيه مى گويند: تراشيدن ريش كراهت دارد و بهتر است محاسن باقى بماند. ولى همه علماى عامه، تراشيدن سبيل را از سنن مؤكد مى دانند.
برخى از علماى اهل سنت، مانند قاضى عياض، مى گويند: «تراشيدن و كوتاه كردن ريش كراهت دارد». دكتر يوسف قرضاوى، از نويسندگان معاصر اهل سنت، مى نويسد: «در تراشيدن ريش سه نظريه وجود دارد:
1ـ حرام بودن تراشيدن ريش كه علماى زيادى به آن عقيده دارند;
2ـ مكروه بودن كه قاضى عياض در كتاب الفتح ذكر كرده است;
3ـ مباح بودن آن، چنان كه بعضى از علماى معاصر گفته اند».

در ادامه مى گويد: «نظريه كراهت به صواب نزديك تر است... مسأله ريش تراشيدن مانند رنگ كردن موى سر است، تا از اين راه ـ مسلمانان ـ مخالفت خود را با دشمنان ابراز كنند و روشن است كه دستور مخالفت با كفار دلالت بر سنّت دارد و نه وجوب... متأسفانه امروز بيشتر مسلمانان به تقليد از دشمنان اسلام كه كشورهاى اسلامى را استعمار كرده اند محاسن خود را مى تراشند و دستور پيامبر(صلى الله عليه وآله) را فراموش كرده اند».

ارسال نظر

  • عالم

    آیا گناه تراشیدن ریش مثلا با زنا یکسان است ؟
    ایا احادیث داریم

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار