چرا بیمه قالیبافان قطع شد؟

تحریریه پا رسینه : قالیبافان کشور که رنگ میزنند فرهنگ ایران را و با آن نام و آوازه ایران و هنر ایرانی را به سرتاسر جهان می‌رسانند این روزها در تنگنای اقتصادی به سر می‌برند و بیمه که پشتوانه‌ای برایش محسوب می‌شود پس از بارها چالش اینبار نیز در را به روی بافندگان قالی دستباف ایرانی بسته است. اگرچه آبان ماه سال گذشته وعده بیمه تکمیلی به قالیبافان داده شد و مسئولان گفتند که سال ۹۵ تمامی قالیبافان تحت پوشش بیمه قرار خواهند گرفت. سال گذشته مسئولان اعلام کردند که از این پس همه قالیبافان سراسر کشور زیر پوشش بیمه تکمیلی قرار می گیرند.

عبدالله بهرامی مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونی های فرش دستباف گفته بود که هم اکنون ۴۰۰ هزار نفر از قالیبافان تحت پوشش بیمه پایه هستند که در قرارداد جدید همه افرادی هم که بیمه پایه ندارند می توانند از تسهیلات پیش بینی شده در بیمه تکمیلی هم بهره مند شوند. اما حالا پس از گذشت ۶ ماه نه تنها این اتفاق عملی نشده بلکه بیمه تعداد زیادی از آنها نیز قطع شده است.

اخیرا یکی از اعضای مجلس نیز در اعتراض به این موضوع گفته است که به بهانه های واهی بیمه بسیاری از قالی بافان توسط دولت قطع شده است و بیش از یکسال است هیچ قالی بافی بیمه نشده است.

در پی اتفافاتی که مربوط به کپی برداری از نقش‌های فرش ایرانی به وجود آمده سید ناصر موسوی لارگانی عضوهیئت رییس کمیسیون اقتصادی مجلس می‌گوید: نباید اجازه داد دیگر کشورها با استفاده از الگوی بافت فرش ایرانی محصولات درجه پایین را بنام کشورمان بفروش برسانند و این درحالی است که صنعت فرش یکی از صنایع مولد و ارزآور برای کشور تلقی می شود.

از آنجا که فرش دست باف یکی از مهمترین اقلام صادراتی ایران محسوب می‌شود و توسط دستهای پینه بسته ی افراد بافته شده و آنها با توجه به ذوق وخلاقیت هنری که دارند نقش می زنند اما آنطور که باید و شاید از این صنعت حمایت نمی‌شود.

ظ رفیت بالای فرش ایرانی در صادرات و قدرت مانور آن در بازارهای جهانی بر کسی پوشیده نیست اما برخی مشکلات گریبانگیر این صنعت پربازده و قدیمی شده است و چرخ این صنعت را از حرکت بازداشته است.

در این میان صادرات فرش ایرانی نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است. به گفته محمدرضا عابد مشاور عالی مرکز ملی در خصوص فرش ایران؛ در سالهای گذشته شاهد افول صادرات فرش دستباف ایرانی در بازارهای جهانی بوده ایم واین امر، موجب کاهش رونق این هنر صنعت ایرانی در کشور شده است.

عدم حمایت از بافندگان موجب شده که جوانان دیگر انگیزه ای برای ورود به این شغل نشان ندهند. بنابراین اکنون با نگاهی به رده سنی بافندگان کشور متوجه خواهیم شد که تعداد کمی از جوانان به این کار مشغولند. این اتفاق ناخوشایند خبر خوبی برای هنر ایرانی نیست و زنگ خطری برای مسئولان کشور است تا هر چه سریعتر به داد این هنر دیرینه برسند.

پیش از این مسئولان دلیل قطع شدن بیمه قالیبافان را عدم پرداخت حق بیمه ظرف مهلت مقرر و یا عدم اشتغال به شغل قالی بافی نام برده اند. آنها می‌گویند دشواری در شناسایی و بررسی اشتغال قالیبافان واقعی ؛به دلیل پراکندگی جمعیت از اهم مشکلات این نوع بیمه است اما قالیبافان این موضوع را بهانه ای برای تحت پوشش قرار ندادن بیمه دانست.

قطع بیمه قالیبافان بزرگ ترین مشکل

فرش از جمله حوزه هایی است که نقش بالایی در اشتعال بانوان ایرانی دارد و از دیرباز سهم بالایی در درآمدزایی خانواده های ایرانی داشته است. علاوه بر قطع بیمه بخش قابل توجهی از قالیبافان در سال های اخیر؛ وضعیت تعاونی های فرش دستباف نیز از دیگر مسایل پیش رو است که توجه بیشتری را می طلبد. صنعت فرش ایران که از قدیمی‌ترین فعالیت‌های اقتصادی کشور است همراه با برند جهانی دارای ارتباطات و پیوندهای مختلف با سایر بخش‌های اقتصادی است.

دو سوم بافندگان فرش تحت پوشش بیمه نیستند!

چندی پیش رئیس مرکز ملی فرش ایران با بیان اینکه به طور متوسط سالانه ۳ میلیون متر مربع فرش دستبافت توسط ۷۰۰ هزار بافنده تمام وقت و ۳۰۰ هزار بافنده پاره‌وقت در ایران تولید می‌شود، گفت: تا سال ۹۳ نزدیک به ۴۸۰ هزار بافنده فرش و هنرمند صنایع دستی تحت پوشش بیمه بودند که ۸۰ درصد این افراد بافنده فرش بودند اما در دو سال گذشته اعتبار مصوب در این زمینه پاسخگوی بیمه قالیبافان نیست و در حال حاضر ۳۲۰ هزار نفر قالیباف زیرپوشش بیمه هستند.او همچنین گفته بود: با توجه به اینکه در سال‌های گذشته افراد غیرقالیباف با استفاده از ترفندهایی از بیمه قالیبافی استفاده کرده‌اند در حال حاضر سیستم پایش برای حذف بیمه این افراد راه‌اندازی شده است تا حق بیمه به بافندگان واقعی تعلق گیرد. اما در این بین بیمه قالیبافانی که پشتوانه اقتصادی ندارند قطع شده است. در همین خصوص رئیس اتحادیه تولید و فروش فرش دستباف قم می‌گوید: در ۳ و ۴ سال اخیر تعداد قطع شدگان بیمه بسیار زیاده بوده و در این مدت دولت تنها وعده و وعیدهایی داده ولی هنوز کاری انجام نداده است.

با توجه به وضعیت بیکاری در کشور اگرچه مسئولان می‌توانند با اندک سرمایه گذاری در حوزه فرش با توسعه این صنعت برای بسیاری از جوانان کشور افراد اشتغال‌زایی کنند اما نه تنها به این موضوع توجه‌ای نمی‌شود بلکه در حال حاضر قالیبافان کشور که نیازمند بیمه سراسری هستند به فراموشی سپرده شده اند.

بنابراین این مسئله قالیبافان را نگران آینده کاری خود می‌کند و موجب می‌شود که آنطور که باید و شاید امنیت شغلی نداشته باشند و اینگونه نقش‌های زیبا و جاندار زیر دستانشان رنگ می‌بازد. گفتنی است که سوءمدیریت در حوزه فرش دستباف، به آرامی این محصول که انعکاس هنر بکر ایران است را به سمت نابودی می‌کشاند. همانطور که گفته شد اکنون فروش فرش بی کیفیت به نام ایران در بازار جهانی توسط برخی از کشورها همچون هند و چین فروخته می‌شود و این امتیاز منفی به ضرر اقتصاد کشور تمام خواهد شد.