بریتانیا؛ خروج از اروپا و ورود به خلیج فارس به دنبال متحد

به گزارش خبرنگار پارسینه به نقل از اکونومیست، سناریوی تمرین دریایی در هشتاد کیلومتری ساحل ایران در اوایل ماه جاری میلادی کمتر پنهان ماند. «سرزمین سرخ و سرزمین سبز رقیبان منطقه ای هستند»، کدی است که درباره این عملیات به کار رفت آشکارا به عربستان و ایران اشاره داشت که روابطشان اخیرا به اظهارات تند و خصمانه از هر دو سو تنزل پیدا کرده است. در چنین شرایطی، ‌اچ‌ام‌اس اوشن، پرچمدار ناوگان سلطنتی بریتانیا با دو هواپیمابری که تازه به خدمت گرفته است، از تنگه هرمز عبور کرد و ناوهای آمریکایی و فرانسوی هم درست پشت سر آن در حرکت بودند.

بریتانیا که پیش از این یک پایگاه دریایی در الجفیر بحرین داشت، اکنون در حال ساخت تاسیسات نظامی بیشتر در دوبی و عمان است و برای انجام تمرینات نظامی بیشتر آماده می شود.

حاکمان بحرین، این جزیره را با پوسترهای «200 سال دوستی و صلح» با بریتانیا پوشانده اند و حجم عظیم سرمایه گذاری کشورهای خلیج فارس در لندن، آنجا را به قول بوریس جانسون، تبدیل به «امارت هشتم» کرده است.

برگزیت هم انگیزه مضاعفی به بریتانیا داده است تا منافعش را در منطقه بازیابی کند. نیروهای بریتانیایی پس از خروج از آلمان در سال 2019 در عمان مستقر خواهند شد. بازرگانان بریتانیایی هم از سلاح گرفته تا ماسه به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می کنند تا این منطقه پس از اتحادیه اروپا و آمریکا، به بزرگ ترین مقصد صادرات بریتانیا تبدیل شود. مدیران مالی لندن هم که به دنبال حفظ موقعیت این شهر به عنوان پایتخت مالی جهان هستند، تلاش می کنند با استفاده بی ثباتی در منطقه، ثروت کشورهای حاشیه خلیج فارس را جذب کنند.

حضور بریتانیا در خلیج فارس در مقایسه به نیروهای آمریکایی کوچک به نظر می رسد. پایگاه جفیر در مقابل پایگاه ناوگان پنجم آمریکا همچون یک اسکله است و ناوتیپ هفت کشتی جنگی این کشور در برابر 40 ناو هسته ای هواپیمابر آمریکایی چیزی نیست. دریادارهای بریتانیایی زیر فرمان آمریکایی ها عملیات می کنند و اش کارتر، وزیر دفاع سابق آمریکا در آخرین دیدارش از بحرین، پیشنهاد جایگزینی آمریکا با انگلیس را به سخره گرفت و گفت «هیچ جایگزین خوبی وجود ندارد».

با این وجود، در حالی که دولت باراک اوباما فروش سلاح را محدود کرده بود، پادشاهان کشورهای حاشیه خلیج فارس، دولت بریتانیا را که کمتر ملاحظه کاری داشت، جایگزین آن کردند. بی‌اِی‌ئی سیستمز، یک تولید کننده سلاح انگلیسی، یکی از بزرگ ترین کارفرمایان بخش خصوص در عربستان است و خدمات هواپیماها و موشک هایی که برای بمباران یمن استفاده می شوند را فراهم می کند.

با نمایان بودن ایران در آن سوی آب، بسیاری از رهبران این کشورها، خوشحالند که از حمایت بریتانیا برخوردار باشند. در واقع، بسیاری از آنها در «سندهارست»، کالج نظامی بریتانیا، آموزش دیده اند. سلطان قابوس عمان هم نخست با تفنگداران اسکاتلندی در آلمان خدمت کرده بود.

با این وجود، خطر دشمن تراشی برای بریتانیا هم وجود دارد. کارشناسان بریتانیایی امور عمان درباره رابطه دو کشور پس از مرگ سلطان که متحدشان است نگرانند. یکی از مقامات عمانی می گوید پولی که برای خرید سلاح خرج می شود باید در داخل هزینه شود و بسیاری از چالش های امنیتی که کشورهای حاشیه خلیج فارس با آن رو به رویند، داخلی است و نه خارجی. حامیت از پادشاه بحرین هم باعث خشم شیعیان سرکوب شده این جزیره شده است.

در حالی که تنش ها با دولت دوانالد ترامپ در حال افزایش است، رهبران ایران هم بریتانیا را به عنوان یک هدف ضعیف بالقوه می بینند. یک آیت الله نزدیک به مقامات ارشد سپاه پاسداران می گوید «در صورت بروز جنگ در خلیج فارس، پایگاه [جفیر] قطعا توسط ایران هدف گرفته خواهد شد».