دولت از بخش خصوصی استفاده می‌کند؟

تحریریه پارسینه: دو روز بعد از تغییر فرمول قیمت گذاری محصولات پالایشگاهی، همچنان بازار گلایه ها در این خصوص داغ است.

با اینحال شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران معتقد است قیمت پایه بورس فرآورده‌های نفتی ویژه را متناسب با نرخ تسعیر ارز آزاد برای عرضه در داخل کشور محاسبه و جهت اجرا به شرکت‎ها و مدیریت‎های ذیربط اعلام کرده است.

در حالیکه فعالان این بازار از رقابت با کشورهای همسایه می‌گویند و اینکه این نحوه قیمت گذاری عرضه را بر آنان تنگ کرده است. از سویی دیگر بسیاری از کارشناسان با ارزیابی عملکرد دولت طی سالهای گذشته معتقدند واژه بخش خصوصی برای دولت به واژه ای تبلیغاتی بدل شده و هرگاه نیاز به بهره برداری سیاسی از ان است قطعا این نام به میان می‌آید اما در نهایت دولت نگاه حاکمیتی و دولتی خود را بر دیگر نگاه ها کاملا ترجیح می‌دهد.

این درحالی است که بر اساس اعلام روابط عمومی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، افزایش قیمت فرآورده‎های نفتی ایران برای تامین منافع شرکت‎های پالایشی با توجه به الزام قانونی موجود مبنی بر اعطای تخفیف ٥ درصد در فروش داخلی خوراک به صنایع، نیاز به سرمایه گذاری شرکت‌های پالایشی با هدف اجرای طرح‎ها و بهبود کیفیت فرآورده‎های تولیدی و به استناد ماده ٧١ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت صورت گرفته است.

افزایش قیمت فرآورده‎های نفتی با استناد ماده ٧١ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی مصوب ١٣٨٠ که اشعار می دارد «به شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران اجازه داده می شود، به منظور حفظ و صیانت از سرمایه های ملی، قیمت فرآورده‌های نفتی به جز ( نفت گاز، نفت سفید، بنزین، نفت کوره، گاز مصرفی داخل کشور ) بر اساس قیمت‎های جهانی و با رعایت صرفه و صلاح کشور تعیین و به فروش رساند» بوده است.

درعین حال مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران قیمت‌های اعلام شده از سوی شرکت ملی پخش فرآورده‎های نفتی ایران را به ‌صورت قیمت پایه دانسته که متناسب با روند عرضه و تقاضا در بازار تغییر می‌کند.

به گفته شاهرخ خسروانی قیمت محصولات فرعی شرکت‌های پالایشی به صورت ماهانه از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‎های نفتی ایران بر اساس قیمت‌های جهانی و نرخ دلار آزاد تعیین می‌شود.

وی، با بیان این که قیمت‌های جهانی در نحوه محاسبه نرخ‌ها اثرگذار خواهد بود، افزود: محصولات فرعی بر اساس قیمت پایه نرخ‌گذاری می‌شوند؛ البته این نرخ‌ها در بورس طبق شیوه‌نامه موجود قابلیت تغییر دارند.

معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‎های نفتی ایران، با اشاره به مصوبه هیئت دولت درباره نحوه نرخ‌گذاری محصولات اصلی شرکت‌های پالایشی گفت: بر اساس تصمیم هیئت دولت در صورتی که شرکت‌های پالایشی ٣٠ درصد از سود سالانه را به منظور اجرای طرح کیفی سازی کنار بگذارند، نرخ خرید محصولات از این شرکت‌ها بدون در نظر گرفتن کیفیت محصولات خواهد بود.

وی، با تاکید بر این که نحوه پیشرفت پروژه‎های شرکت‌های پالایشی در این مدت بررسی خواهد شد، گفت: با توجه به این که در شرایط کنونی برخی از پالایشگاه‌ها محصولات با کیفیت یورو ٤ تولید می‌کنند، یکسان سازی نرخ خرید محصولات از شرکت‌های مختلف، اجحاف در حق برخی پالایشگاه‌ها محسوب می شود.

به گفته خسروانی، بر این اساس قیمت محصولات مطابق با اکتان (برای بنزین) و روند پیشرفت پروژه در نظر گرفته می‌شود.

وی با اشاره به این که پارسال در نحوه نرخ‌گذاری محصولات ابهاماتی وجود داشت، افزود: با این اقدام صورت گرفته ابهامات موجود کاملا رفع شده است.

معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش، با بیان این که در شرایط کنونی قیمت‌ها با تاخیر یک ماه تعیین می‌شود، گفت: نرخ‌های اعلام شده از سوی شرکت پخش فرآورده های نفتی ایران نهایی است. البته با بررسی وضعیت پالایشگاه‌ها در صورتی‌که روند پیشرفت پروژه‌ها مناسب باشد، می‌تواند روند نرخ محصولات متفاوت باشد.

خسروانی، درباره نحوه خرید و فروش پنج فرآورده اصلی و سوخت جت افزود: خرید فرآورده‎ها به ‌صورت ارزی خواهد بود.

به گفته وی، فرمول ابلاغ شده به منظور تعیین نرخ نیز در راستای سیاست درست در نظر گرفته شده است و فرمول کنونی مطابق با شرایط تولیدی پالایشگاه‌ها متفاوت خواهد بود.

معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش، با اشاره به این که بنزین بر اساس اکتان ٩٢ نرخ‌گذاری می‌شود، گفت: کیفیت بنزین تولیدی پالایشگاه‌ها متفاوت است، بنابراین به میزان کمتر بودن عدد اکتان بنزین تولیدی نرخ خرید بنزین نیز کاهش می‌یابد.

وی تاکید کرد: با وضعیت موجود به منظور کمک به شرکت‌های پالایشی سعی بر این شد تا با خودداری از در نظر گرفتن اثر واقعی تفاوت اکتان‌ها، به این ترتیب به طرح‌های کیفی سازی این شرکت‌ها کمک شود.

درعین حال آمار بورس انرژی در روز چهارشنبه نشان می‌دهد فعالان بازار چاره ای جزء تن دادن به این تصمیم نداشته اند.

بورس انرژی ایران در روز مذکور شاهد معامله بیش از ٤٠ هزار تن انواع فرآورده‌های نفتی به ارزش ٥٩٦ میلیارد رالص بود.

کالاهای آیزوریسایکل، آیزوفید، انواع حلال‌ها، نفتای سنگین و میعانات‌گازی در رینگ داخلی بورس انرژی ایران عرضه شدند.

با اینحال باوجود افزایش گلایه فعالان بازار، شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی همچنان بر قانونی بودن تصمیم آزادسازی قیمت فراورده ها تاکید می‌کند و فعالان نیز چاره ای جزء تبعیت از این تصمیم را نداشته اند اما یک چیز دراین بین نادیده گرفته شده و آنهم فشار مضاعفی است که بار دیگر توسط دولت به بخش خصوصی وارد می‌شود.

اینبار نیز ثابت شد که دولت تنها به منافع خود می اندیشد در حالیکه تنها چاره رفع بیکاری و ایجاد رونق در تولید توجه به بخش خصوصی و حمایت کامل از این بخش است. نگاهی که کاملا جای خالی آن در دولت احساس می‌شود.