آنکارا به دنبال برتری ژئوپلیتیک در غرب آسیاست

«صادق ملکی» کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، در خصوص اظهارات مقامات آنکارا مبنی بر حضور این کشور در عملیات آزادسازی «موصل» به همراهی ائتلاف آمریکایی، با اشاره به دست داشتن ترکیه در سقوط موصل اظهار داشت: اردوغان خود از عوامل اصلی سقوط موصل به دست داعش بود و اکنون تلاش دارد با مشارکت در عملیات موصل ناجی عوامل این گروه تروریستی در نام و قالبی جدید باشد.

وی ذهن اردوغان را در تسلط تاریخ دانست و گفت: اردوغان در آرزوی تجدید موقعیت عثمانی در قالب ترکیه امروز است. وی درباره حلب و موصل ادعا دارد. ادعای تاریخی او بر موصل بر اساس میثاق ملی است. تسلط تاریخ بر ذهنیت و رهبران سیاسی فاجعه می‌آفریند و بخش مهمی از فجایع ایجاد شده در بحران عراق و سوریه حاصل ذهنیت و رفتار اردوغان است. اردوغان با زیر سؤال بردن معاهده لوزان تلاش می‌کند مجری سایکس- پیکوی جدید در منطقه باشد.

کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا هدف ترکیه از حضور در عملیات آزادسازی موصل را نفوذ در آن ارزیابی کرد و بیان داشت: آنکارا تلاش می‌کند سلطه خود بر موصل را حفظ کند. علاوه بر آن این کشور به دنبال تضعیف شیعیان در حکومت بغداد نیز هست. ترکیه مقابله با شیعیان و نفوذ جمهوری اسلامی ایران در عراق را اولویت نخست خود می‌داند و ممانعت از حضور حشد الشعبی در این عملیات نیز در همین چارچوب تحلیل می‌شود.

وی با اشاره به ادعای تاریخی ترکیه نسبت به موصل عنوان کرد: ترکیه در حالی ادعای تاریخی خود نسبت به اراضی موصل را زنده کرده که پیشینیان این کشور نیز در قالب امپراتوری عثمانی در اندیشه دست یافتن به قفقاز و آسیای میانه بودند؛ اما همان‌طور که عثمانی‌ها با شکست سنگینی مواجه شدند، خیال‌پردازی‌های اردوغان و حکومت کنونی ترکیه نیز تبعاتی چون شکست عثمانی در پی خواهد داشت.

ملکی اظهارات مقامات آنکارا درباره لزوم حضور ترکیه در عملیات آزادسازی موصل را بی‌توجهی به حاکمیت کشور عراق دانست و تأکید کرد: بی‌توجهی آنکارا به حاکمیت ملی عراق و تداوم سیاست‌های کنونی ترکیه می‌تواند منطقه را با بحران جدی تری مواجه سازد.

وی اظهارات همراه با تهدید رئیس‌جمهور ترکیه نسبت به مقامات بغداد را تبلور زورگویی اردوغان ارزیابی کرد و بیان داشت: اردوغان مقامات عراقی را تهدید می‌کند که باید حد خود را بدانند. نخست‌وزیر عراق نیز در واکنش به اردوغان متقابلاً می‌تواند در مورد حد و اندازه وی هشدار دهد و حق دخالت در ترکیه را برای خود قائل شود.

کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا با یادآوری اظهارات ضد ایرانی مقامات آنکارا گفت: ترکیه علاوه بر واردکردن اتهام به حزب‌الله لبنان و حشد الشعبی عراق، ایران را به مداخله‌گری در منطقه متهم می‌کند. این اتهام علیه ایران در حالی وارد می‌شود که حضور مستشاری ایران در عراق با هماهنگی کامل و درخواست بغداد انجام گرفته؛ اما ترکیه علی‌رغم مخالفت بغداد در این کشور دخالت کرده است.

وی هدف ترکیه را وارد شدن به جنگ مستقیم نظامی دانست و تأکید کرد: ترکیه تا به‌ حال در منطقه با جنگ نیابتی اهداف خود را دنبال می‌کرد؛ اما اکنون به جنگ مستقیم وارد شده است. می‌توان گفت که ترکیه در چارچوب کلی اهداف صهیونیسم بین‌المللی حرکت می‌کند. سیاست‌های ضد ایرانی و ضد شیعی کاملاً در قالب برنامه‌های صهیونیسم تعریف می‌شود که اکنون حکومت اردوغان با لوای اسلام‌گرایی آن را پیگیری می‌کند. راهبرد درگیری میان اهل تسنن و تشیع راهبرد رژیم صهیونیستی است که اردوغان در خدمت آن است.

ملکی با توجه به اصرار آنکارا بر مشارکت اهل تسنن عرب و ترکمن‌ها در آزادسازی موصل اشاره داشت: ترکیه اصرار دارد که اهل تسنن عرب و ترکمن‌ها در آزادسازی موصل حضور داشته باشند؛ اما حشد الشعبی و شیعیان عراق در این عملیات شرکت نکنند. آیا چنین درخواست‌هایی نشان از خصومت آنکارا با شیعیان نیست؟ اگر اردوغان رفتار خود را تغییر ندهد، منطقه روزهای سختتری در پیش خواهد داشت. نکته مهم عبارت است از اینکه هدف واشنگتن و تل‌آویو درگیر کردن ترکیه و ایران به عنوان دو قدرت اصلی در غرب آسیا هستند که نسبت به این مهم باید هوشیار بود، هرچند که اردوغان در آن جهت حرکت می‌کند.