واردات ۳۴۰ هزار خودرو به ارزش ۹ میلیارد دلار !

تحریریه پارسینه- فاطمه گنج کریمی: واردات خودرو نه تنها برای وارکنندگان تعرفه بالایی ندارد بلکه سود کلانی را نصیب آنها می‌کند به طوری که حالا دیگر آنقدر بازار خودروهای خارجی گرم است که می‌توان عنوان «دروازه‌های طلایی» کالاهای وارداتی را به ایران داد.

خودروهای خارجی از کشورهای همچون امارات و چین وارد کشور می‌شود و بازار ایران را در دست گرفته است، این کشورها بدون اینکه با واردات خود سودی عاید ایران کنند کالاهای خود را به راحتی به فروش می رسانند و ما هم اکنون خوشحالیم از اینکه ماشین خارجی سوار می‌شویم!

اگرچه براساس گفته‌های برخی کارشناسان واردات خودروهای خارجی به ایران عرصه رقابت را پررنگ تر می کند اما تاکنون شاهد این اتفاق نبودیم. متاسفانه روز به روز سطح کیفی تولیدات داخلی کاهش می‌یابد و نوآوری و خلاقیتی چندانی در این صنعت مشاهده نمی شود.

در همین حال، واردات خودروهای خارجی هیچ ارزش افزوده ای برای کشور ما در برنداشته و اشتغالی برای اقتصاد ایجاد نمی‌کند. از سوی دیگر در حالی که عوارض و تعرفه‌هایی پایینی از واردات خودرو اخذ می‌شود، این محصولات با قیمتی به مراتب بیشتر از نرخ‌های جهانی به دست مصرف‌کنندگان ایرانی می‌رسند.

با نگاهی به آمار و ارقام می توان فهمید که واردات خودرو در برخی سال‌ها به اوج خود رسیده و در برخی سال‌ها نسبت به سال قبل کاهش یافته است. البته میزان واردات خودروهای سواری به ایران نسبت به سایر کشورها در اکثر سال‌ها در میزان بالایی قرار داشته است.

میزان واردات خودرو سواری در ۵.۵ سال گذشته

آمار واردات خودرو سواری در سال ۹۰ نشان می دهد که ۳۹ هزار دستگاه خودرو به ارزش ۸۲۰ میلیون دلار وارد کشور شده است. همچنین براساس آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران در سال ۹۱ نیز یک میلیارد و ۸۴ میلیون دلار خودرو سواری واردات داشتیم.

براساس آمار گمرک در سال ۹۲، ۷۸ هزار و ۶۷۳ دستگاه خودرو سواری به ارزش ۳ میلیارد و ۱۷ میلیون دلار به کشور وارد شد که این میزان واردات از نظر تعداد ۷۴.۴۵ درصد و از نظر ارزش ۱۷۴.۴۶ درصد رشد را نسبت به سال ۹۱ نشان می دهد. برهمین اساس، امارات متحده عربی، چین و کویت سه کشور عمده مبدا واردات خودرو در سال ۹۲ هستند.

با این حال، میانگین قیمت هر خودروی سواری وارداتی در مدت یاد شده ۳۸ هزار و ۳۴۸ دلار است که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۱ معادل ۵۷.۳۳ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

در سال ۹۳ نیز ۱۰۲ هزار دستگاه خودرو به ارزش ۲ میلیارد و ۱۲۸ میلیون دلار به کشور وارد شد که این رقم در مقایسه با سال ۹۲ از لحاظ تعداد ۳۱ درصد و از لحاظ ارزش ۳۰ درصد رشد دارد. در میان آمارها بیشتر خودروهای ساخت دو کشور کره جنوبی و ژاپن به کشور مشاهده می‌شود.

همچنین سال ۹۴ نیز بیش از ۵۱ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو از مرزهای جنوبی وارد کشور شد. براساس آمار تجارت خارجی گمرک، ارزش این خودروها معادل ۱ میلیارد و ۲۳۲ میلیون و ۵۹۳ هزار دلار است. بیشترین حجم واردات خودرو در سال ۹۴ از کشور امارات بوده و پس از آن کشورهای کویت، ترکیه، کره، ژاپن، چین و آلمان قرار دارد.

البته در ۵ ماهه نخست امسال ۲۵ هزار و ۱۸۰ دستگاه خودرو به ارزش ۶۷۳ میلیون و ۲۳۵ دلار وارد کشور شده در حالی که این تعداد در سال گذشته ۵۱ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو به ارزش یک میلیارد و ۲۳۲ میلیون دلار خودرو سواری بوده است.

براساس این گزارش امارت متحده عربی، چین و کره همیشه جزو واردکنندگان اصلی خودرو در کشور به حساب می‌آیند.

در این میان فعالان خودرو می گویند: آنقدر میزان واردات از امارات افزایش یافته و خودروهای سواری توسط ایران خریداری شده که بازار امارات خلوت شده و دیگر خودروهای ساخت چین یا کره در آن کمتر یافت می‌شود.

آنها دلیل افزایش قیمت خودروهای وارداتی در داخل کشور را به همین دلیل دانسته و می گویند به دلیل کاهش عرضه و به فروش رفتن اکثر خودروهای وارداتی بازار خودروهای خارجی خلوت شده اما تقاضا بسیار است. زمانی که تقاضا افزایش و عرضه کاهش یابد طی روال معمول افزایش قیمت خودرو را به دنبال خواهیم داشت.

با این وجود، هر ساله به آمار واردات خودروهای خارجی افزوده می‌شود و این فرصتی است برای تمامی واردکنندگان و سازندگان تا از بازار ایران که رو به تمام کشورها باز است، سوءاستفاده می کنند!

در این میان راهکاری که در شرایط پساتحریم بتوان به آن اشاره کرد، استفاده از تکنولوژی خودروسازان خارجی است؛ خودروسازانی که محصولات آنها را در گوشه و کنار ایران می بینیم اما هیچ ارزش افزوده‌ای برای کشور به ارمغان نمی آورند.

می توان خودروسازان خارجی را تشویق کرد که خطوط تولید خود را به ایران منتقل کنند. در این زمینه دولت باید از یک سو شرایط واردات خودرو (افزایش تعرفه ها) را سخت کرده و از طرفی موقعیت را برای احداث کارخانه و تولید این خودروها در ایران فراهم کند.