عبور ایرباس از سد آمریکا

بر پایه آمارهای منتشر شده وزارت راه و شهرسازی در سی ام خردادماه، جمهوری اسلامی ایران دارای ۱۷ شرکت بهره بردار هواپیمایی است و ناوگان هوایی آن در مجموع ۲۷۳ فروند می رسد که ۲۶۶ فروند از آن مسافری است.

از این میزان ناوگان فعال کشور را ۱۶۳ هواپیما (۶۵ درصد کل) و شمار صندلی های فعال را ۲۶ هزار و ۶۲۶ عدد تشکیل می دهد.

متوسط عمر کل ناوگان ایران ۲۳.۷۴ سال و متوسط عمر کل ناوگان فعال ۲۲.۹ سال است.

در همین پیوند به گزارش وزارت راه و شهرسازی، «عباس آخوندی» درباره وضع ناوگان هوایی کشور گفت: اکنون ۲۶۶ هواپیما در کل ناوگان هوایی داریم که ۱۱۰ فروند آن غیرفعال است، بنابراین فقط ۱۵۶ فروند هواپیمای فعال با میانگین عمر ۲۳ سال داریم.

وی تاکید کرد استفاده بیشتر از هواپیماهایی که در آستانه ۲۴ سالگی قرار دارند، هزینه اضافه بر دوش صنعت می‌گذارد. هزینه تامین قطعات این هواپیماها و تعمیر آنها بسیار گران است و برخی قطعات دیگر در بازار نیست. همچنین مصرف سوخت این هواپیماها بسیار بالاست.

وزیر راه و شهرسازی گفت: بسته به سال های مختلف، فقط پول بلیتی که ایرانیان به ایرلاین های خارجی پرداخت می کنند بین سه میلیارد تا چهار میلیارد دلار است که به دلیل وضع تاسف بار ناوگان هوایی نتوانستیم از این سهم استفاده کنیم و پول زیادی از ایران خارج شده است.

آخوندی یادآوری کرد: اگر بخواهیم خرید هواپیما را از جهت حرفه‌ای بررسی کنیم، سازمان هواپیمایی کشور و وزارت راه مرجع آن است. از جنبه اقتصادی نیز شورای اقتصاد و رییس جمهوری تصمیم می گیرند. ما این بحث را مکرر در خدمت رییس جمهوری مطرح کرده‌ایم و با آن موافقت شده است.

خرید هواپیما برای استفاده از ظرفیت ترانزیتی کشور

وزیر‌ راه و شهرسازی گفت: مسافر ما را از تهران به دوبی می‌برند و سپس به جای دیگر منتقل می‌کنند. در حالی که مسیر معقول تهران است اما با ناوگان موجود امکان رقابت و استفاده از ظرفیت ترانزیتی خود را نداریم.

آخوندی درباره آخرین وضعیت قرارداد خرید هواپیمای ایرباس از فرانسه گفت: وقتی قراردادی در حضور رییس جمهوری فرانسه تنظیم شود به طور قطع تا جایی مورد تدبیر این مقام عالی قرار گرفته است که از آن حمایت می‌کند. تصور ما این طور است که هماهنگی های اولیه در طرف مقابل صورت گرفته که اجازه عقد قرارداد با دولت ایران صادر شده است.

پس از آغاز اجرای برجام در دی ماه ۱۳۹۴، رییس‌جمهوری اسلامی ایران بهمن‌ماه پارسال در سفر به پاریس، قرارداد با ایرباس فرانسه را امضا کرد. این قرارداد مربوط به خرید ۱۱۸ فروند هواپیمای ایرباس بود.

به گفته وزیر راه و شهرسازی، «طرف فرانسوی متعهد شده است در سال جاری میلادی هشت فروند و تا سال ۲۰۲۴ میلادی- یعنی در یک بازه زمانی هشت ساله- ۱۱۰ فروند هواپیما به ایران‌ایر تحویل دهد.»

آخوندی آن زمان افزوده بود: در مجموع ۱۱۸ فروند هواپیما شامل ۴۵ فروند ایرباس ۳۲۰، ۴۵ فروند ایرباس از سری ۳۳۰ و ۱۶ فروند ایرباس ۳۵۰ و همچنین ۱۲ فروند ایرباس ۳۸۰ خریداری شد.

اکنون وزیر راه و شهرسازی درباره شیوه تامین مالی برای خرید ناوگان جدید توضیح داد: قرارداد خرید هواپیما به صورت اجاره به شرط تملیک است؛ یعنی اینکه شرکتی بین ما و ایرباس قرار می‌گیرد و این شرکت کل پول را به ایرباس می‌دهد و به صورت اجاره به شرط تملیک هواپیماها به ما اجاره داده می‌شود. وقتی اقساط تمام می‌شود مالکیت نهایی دراختیار ما قرار می‌گیرد.

به گفته وی، مبلغ اجاره از محل خدمات ارایه شده مانند فروش بلیت تامین می شود.

آخوندی افزود: یک شرکت لیزینگ هواپیمایی همه مبالغ را تامین می کند و هواپیماها را اجاره به شرط تملیک در اختیار ما قرار می‌دهد.

وی تاکید کرد با این مدل مالی نه دولت و نه بانک مرکزی زیربار قرض نمی روند.

آخوندی درباره خرید هواپیماهای پهن‌پیکر یادآوری کرد: ما برای خرید هواپیمای A۳۸۰ حق انتخاب داریم و به هیچ وجه تعهدی برای خرید آنها نداریم.

وی درباره تصمیم دولت برای خرید این هواپیماهای دوربرد گفت: این تصمیمی است که باید پنج سال آینده در کشور گرفته شود و شخصی که آن زمان مسئول خریداری هواپیما در کشور است مشخص می‌کند باید از این گزینه (دوربردی) استفاده شود یا نه. به نظر من برخورداری دولت و ملت ایران از این حق انتخاب اقدامی خوب و مناسب محسوب می‌شود.

وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد «ضرورت دارد از رقابت سازنده‌ها استفاده حداکثری به نفع مردم داشته باشیم».

چندی پیش دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی درباره مشکلات ایرباس برای فروش هواپیما به ایران گفت «بین شرکت‌های بوئینگ و ایرباس یک رقابت تنگاتنگی در بازار ایران وجود دارد که متاسفانه فروش هواپیما به ایران را با مشکل روبرو کرده است.»

وی یادآوری کرد شرکت ایرباس برای فروش هواپیما به ایران باید مجوز اوفک را داشته باشد اما آمریکا می‌خواهد ابتدا مشکل بوئینگ را برای ورود به بازار ایران حل کند، بنابراین ایران ایر و این شرکت‌ها هنوز در حال مذاکره اند تا مشکلات رفع شود.

مدیرعامل ایران‌ایر نیز به خبرگزاری انگلیسی «رویترز» اعلام کرد: این شرکت در حال مذاکره برای انعقاد یک قرارداد تاریخی خرید هواپیما با بوئینگ است که احتمالا مشابه سفارش خرید بیش از ۱۰۰ فروند هواپیما از ایرباس خواهد بود اما موانع پیش روی هر دوی این قراردادها باید حل شود تا توافق پارسال در زمینه لغو تحریم‌ها رعایت شود.

به گفته وی، ایران برای یک دهه آینده به دستکم ۳۰۰ فروند هواپیما نیاز دارد.

«اصغر فخریه‌کاشان» قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی در امور هوانوردی، نیز گفت: امکانات بانکی برای پرداخت هزینه خرید این هواپیماها وجود دارد. از سوی دیگر، اصلا قرار نیست هزینه این قرارداد از ایران پرداخت شود که نگران این موضوع باشیم. طبق توافق‌ها این هزینه‌ها را شرکت اجاره‌دهنده هواپیما تامین می‌کند.

این مقام تاکید کرد «به طور قطع تحریم‌های بانکی در قرارداد با ایرباس موضوعیت ندارد؛ زیرا اعتبار این قرارداد را از طریق فاینانس تامین خواهیم کرد. با وجود این، اکنون منتظر پایان مذاکرات قراردادی هستیم که در جریان است و با صدور مجوز اوفک برای فروش هواپیما به ایرباس، پروسه انعقاد قرارداد و تحویل هواپیماهای جدید آغاز می شود.»

وی پیش‌بینی کرد «تا پایان ماه ژوئن (دهم تیرماه) مذاکرات قراردادی به پایان می‌رسد و تا آن زمان نیز اوفک مجوز فروش هواپیما را صادر می‌کند.»