سنگلج نونوار میشود
پارسینه: تماشاخانه سنگلج یکی از قدیمیترین تماشاخانههای شهر تهران است که از نظر ساخت و معماری، بنایی تاریخی و قابل توجه است. اینروزها این تماشاخانه برای نوسازی تعطیل شده اما همانطور که گفته شده بود، قرار است تا دهم تیرماه دوباره به فعالیتش بازگردد.
تحریریه پارسینه - تاسیس تماشاخانه سنگلج به سال ۱۳۴۳ بر میگردد و در این مدت چهار بارتعمیرات اساسی را تجربه کرده است. اولین تعمیر آن در سال ۱۳۶۵ و دو تعمیر بعدی نیز در سال ۱۳۶۷ انجام شد، اما از آن مان به بعد تا سال ۱۳۸۶ که این تعمیرات با پیگیری اتابک نادری صورت گرفت، این تماشاخانه به حال خود رها شده بود و در حال حاضر نیز مدتهاست که هنرمندان از مسئولان میخواهند فکری به حال این تماشاخانه قدیمی بکنند.
البته بالاخره از دوشنبه هفته گذشته، این تماشاخانه به مدت دو هفته تعطیل شد تا هم نفسی تازه کند و هم مسئولان سامانی روند نوسازی آن را شروع کنند. اینطور که اعلام شده، این نوسازی شامل تعمیر و تجهیز فضای رختکنهای گروههای نمایشی، اتاقهای گریم، نصب کفپوش و دیوار پوشهای مناسب، نصب بالابر و ... خواهد بود و پس از اتمام این پروژه نیز اقدامات صورت گرفته به تفصیل شرح داده خواهد شد.
پس از این دوره کوتاه نوسازی، سنگلج دوباره مهمان نمایشهای تازهای از جمله «شیش و بش» به نویسندگی محمد چرمشیر و کارگردانی سید جواد روشن در دهم تیرماه خواهد شد.
جالب است بدانید تماشاخانه سنگلج با ۱۰۳۴ مترمربع، در ۱۸ مهرماه ۱۳۴۴ راهاندازی شده و نام اول آن «۲۵ شهریور» بوده است و احتمالا ارادت و علاقه هنرمندان قدیمی تئاتر به این تماشاخانه قدیمی به این خاطر است که نخستین جشنواره «نمایشهای ایرانی» در همین سال، در این تماشاخانه برگزار شده؛ جالبتر اینکه هر کدام از نمایشهای این جشنواره قرار بوده است به مدت دو روز روی صحنه رود، اما با استقبال مردم روبرو میشوند و یکی-دوماه روی صحنه این تماشاخانه میماند. ظاهرا همین خاطره خوب در ذهن مردم باقی میماند و از آن زمان به بعد تماشاخانه سنگلج به یکی از مهمترین مکانهای تهران و البته نمادی برای محله سنگلج تبدیل میشود.
هفت نمایشی که در این دوران در سنگلج روی صحنه رفته بوند؛ «امیر ارسلان» نوشته پرویز کاردان و کارگردانی علی نصیریان، «چوب به دستهای ورزیل» نوشته گوهر مراد و کارگردانی جعفر والی، «کالسکه طلائی» نوشته و کار خلیل دیلمقانی، «مجموعه ایرانی» به تهیه کنندگی پرویز صیاد، «بهترین بابای دنیا» نوشته گوهر مراد و کارگردانی عزتالله انتظامی، «پهلوان اکبر میمیرد» نوشته بهرام بیضایی و کارگردانی عباس جوانمرد و نمایش «کوروش پسر ماندانا» نوشته کوروش سلحشور و کارگردانی رکنالدین خسروی هستند که نگاهی به هنرمندان و آثار اجرا شده نشان میدهد این تماشاخانه چقدر در تاریخ تئاتر و البته بعدها سینمای ایران تاثیرگذار بوده است.
بعد از آن در طی سالها، سنگلج خاطره هنرمندان بزرگی را بر صحنه خود ثبت و ضبط کرده است. عباس جوانمرد یکی پیشکسوتان تئاتر و از اولین هنرمندانی که در این تماشاخانه اجرا داشته، درباره تاریخچه این تماشاخانه میگوید: «این تماشاخانه به راستی یکی از بهترین و درستترین تماشاخانههای ایران است که از استانداردهای لازم در ساخت و معماری بهرهمند است که در ابتدا قطعه زمینی بود که برای ساخت پارک شهر توسط شهرداری خریداری شده بود، اما به دلیل قرار گرفتن میان خیابانهای اطراف قابل استفاده نبود.
از سوی دیگر در آن دوره سالن رودکی که امروزه با عنوان تالار وحدت شناخته میشود، در حال ساخت بود و گویا در شرکت سازنده آن، هزینههای اضافهای صرف شده بود که باعث شد مقامات دستور متوقف کردن آن را بدهند. با تمهید یکی از اعضای اداره هنرهای زیبا طرحی ریخته شد تا در عوض ساخت و ساز در این قطعه زمین برای جبران عملکرد شرکت سازنده، مقامات با ادامه ساخت تالار رودکی موافقت کنند. در واقع تماشاخانه سنگلج باجی بود که اهالی تئاتر از آن شرکت دریافت کردند.»
البته در اینباره روایت دیگری نیز از اتابک نادری که از اسفندماه سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ و از ۱۳۹۱ تا مردادماه ۹۲ مدیریت تماشاخانه سنگلج را به عهده داشته گفته شده است که بر این اساس، بانویی ارمنی، زمین این مکان را به وزارت فرهنگ و هنر اهداء کرده است.
به هر حال روزهای اوج این تماشاخانه گذشته است و گاهی حتی در این سالها گروههای نمایشی به خاطر کاستیهای سالن تئاتر این تماشاخانه تمایلی به روی صحنه رفتن در آن نداشتهاند. به همین خاطر خبر نوسازی بخشی از این تماشاخانه احتمالا قدیمیهای تئاتر را خوشحال کرده است.
به گفته علی عابدی مسئول فعلی این تماشاخانه، در جریان این نوسازی که از هفته گذشته، آغاز شده. بازسازی در بخشهای اتاق گریم، اتاق بازیگران و ورودیها انجام شده که فاز اول آن هشتم تیرماه به اتمام رسیده و به خاطر اینکه بیشتر نمایشهای روی صحنه در سنگلج در روز به دو نمایش رسیدهاند، اتاقهای گریم مجهز و برای خانمها و آقایان مجزا شدهاند. همچنین تعداد اتاقهای بازیگران نیز از دو اتاق به چهار اتاق رسیده است.
با این حساب، ظاهرا تا مدتی برخی از مشکلات هنرمندان برای اجرا در این تماشاخانه قدیمی برطرف میشود اما اگر سری به سالن اجرای این تماشاخانه زده باشید متوجه میشوید که سنگلج احتیاج به بازسازی تخصصیتر و گستردهتری دارد که امید میرود هرچه زودتر در دستور کار قرار گیرد.
ارسال نظر