بررسی تجهیزات ارتش جمهوری آذربایجان

این کشور از اوت سال ۱۹۹۱ از شوروی استقلال یافته است و دارای جمعیت نه میلیون یکصد بیست پنچ هزار نفری است. این کشور از بعد استقلال درگیر جنگ قره باغ شد.

این نبرد حتی قبل از استقلال اذربایجان و ارمنستان نیز درجریان بود ولی بخش بزرگ این نبرد به سال های بعد از استقلال این کشور و ارمنستان بر میگردد که ریشه قومی دارد. در این نبرد اذربایجان از پشتیبانی ترکیه بهره می برد و ارمنستان از پشتیبانی روسیه و بعدها ایران . در نهایت بعد از چند سال جنگ این جنگ با دیپلوماسی حل شد اگرچه همچنان کینه ها و دشمنی ها باقی است. ایران در مرحله نخست طرف اذربایجان را گرفت ولی بعد از ان به یکباره تغییر سیاست داد و طرف ارمنستان را گرفت ولی در کل ایران نقش بسیار بزرگی بر سر حل جنگ قره باغ بازی کرد .

دلیل عدم اعلام انزجار و کمک ایران به ارمنستان چیست؟( مگر آنها به خاک مسلمانان تجاوز نکرده بودند.) آیا این حرف زمان جنگ ایران به ارمنستان کمک نظامی می کرد، درست است؟

در جریان جنگی که از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴ بین ارمنستان و اذربایجان بر سر منطقه قره باغ واقع در جمهوری اذربایجان رخ داد ومنجر به تسلط ارمنستان بر مناطقی از قره باغ شد ،دولت جمهوری اسلامی ایران ابتدا بی طرفی خود را اعلام کرد وبه عنوان نیروی صلح وارد عمل شد،اما اتخاذ تصمیمات وسیاستهایی ناشایست از طرف دولت اذربایجان باعث شد که ایران در رویه بیطرفی خود تجدید نظر کند وبه ارمنستان متمایل شود .

در همان روزها دولت اذربایجان تحریکات جدایی طلبانه خود را در مورد اذربایجان ایران شروع کرد، حیدر علی اف نقشه تاریخی اذربایجان بزرگ را رو کرد و در ادامه الفبای کشورش را با وجود پیوندهای عمیق ان باعربی وفارسی به لاتین تغییر داد ،مقام مرجعیت را عزل کرد،برنامه های مبتذل تلوزیونی را افزایش داد ،فشار را بر مسلمانان و شیعیان بیشتر کرد ، در سهم ایران از دOppریای خزر دست اندازی کرد واز همه مهمتر عادی سازی روابط این کشور با رژیم اشغالگر قدس وافزایش همکاری های سیاسی نظامی با امریکا و ایجاد پایگاه نظامی ایالات متحده در این کشور مایه کدورت ایران از مقامهای دولت اذربایجان شد واعتراض مسئولان ایرانی را به دنبال داشت.

البته لازم به تذکر است که مردم مسلمان قره باغ وجمهوری اذربایجان نیز از ازسردمداران خود بخاطردر پیش گرفتن سیاستهای ضد دینی ناراضی اند ودر واقع چوب هوسرانی وبی کفایتی سران بی هویت خود رامی خورند. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: ۱۴/۱۰۰۱۱۸۴۳۶)

قره باغ توسط ارمنی ها اشغال شد و بعد از ان طی اتش بسی این منطقه خدمختار اعلام شد اگرچه به صورت رسمی ، به رسمیت شناخته نشده ولی اذربایجان در نبرد شکست سختی خورد.ارمنستان و اذربایجان همچنان بر سر قره باغ با هم مشکل دارند. قره باغ یک بخش مستقل است و بسیاری معتقدند که اذربایجان خود را اماده یک نبرد دیگر میکند تا انتقام نبرد قبلی را از ارمنی ها بگیرد. در نبرد قره باغ ارمنی های بسیار خوب جنگیدند و در اخر جنگ اگر فشار ایران نبود حتی امکان اشغال باکو نیز وجود داشت

به مرور به دلایل مختلفی اذربایجان مشکلاتش با ایران زیاد شد. این کشور گهگاه بر روی بخش های از ایران ادعا های مطرح میکند و چندن بار بر سر اکتشاف نفت و گاز در دریایی خزر بین این دو کشور درگیری های پیش امد.

از بحث های سیاست که بگذریم به ارتش اذربایجان می پردازیم(لطفا از بحث های مذهبی و قومی در این سایت بپرهیزید و هیچ کامنتی در این زمینه تائید نمی شود و دلیل توضیح کوتاه بالا تنها نگاهی به دلایل تجهیز ارتش اذربایجان توسط حکومت این کشور بود است )

ارتش اذربایجان با بودجه حدود ۴٫۵ میلیارد دلار بازمانده از ارتش شوروی است . مانند اکثر جمهوری های جدا شده از شوروی این کشور نیز تجهیزات نظامی زیادی از شوروی به ارث برد اگرچه این کشور به سرعت بیشتری نسبت به برخی از این جمهوری های تازه استقلال یافته به سراغ نو سازی ارتش قدیمی خود رفته است که در این راه از روسیه، اسرائیل و ترکیه کمک زیادی می گیرد

ارتش اذربایجان همانند ارتش شوروی از سلاح کمری ماکروف ، استیچکین هر دو ساخت شوروی با کالبیر ۹ م م و پوکه های ۱۸ م م (به کالیبر ۱۹ ماکروف مشهور است ) استفاده می کند

همچنین این ارتش از مسلسل دستی ، ام پی ۵ المانی ، یوزی اسرائیلی و سلاح AK-74U برای نیروی های امنیتی و ویژه استفاده میکنند

سلاح پیاده نظام اصلی ارتش اذربایجان سلاح AK-74M با کالیبر ۵٫۴۵ م م است. این سلاح نسخه بهینه شده AK-47 است که در ایران خدمت میکند ولی دارای کالیبر کوچکتری است و از میانه دهه ۱۹۷۰ سلاح استاندارد ارتش شوروی بود و به اذربایجان ارث رسید با وجود این نسخه قدیمی AK-47 نیز به صورت محدودتر در خدمت است. نیروی های ویژه این ارتش از سلاح امریکایی ام۱۶ و کاربین ام۴ بهره می برند و چند سالی است به سلاح اسرائیلی تار ۲۱ و ترکی ام پی تی نیز تجهیز شده اند

احتمال دارد در اینده تولید تحت امتیاز MPT-76 ترکی باعث جایگزینی سلاح های روسی موجود در ارتش اذربایجان شود

مسلسل اصلی ارتش اذربایجان مسلسل روسی PKM(در ایران گیرنوف نامیده می شود) می باشد ولی در جوخه های از مسلسل RPK-74 نسخه لوله بلند با یک دو پاییه سلاح تهاجمی AK-74 نیز استفاده می شود. همچنین این ارتش از مسلسل سنگین دوشکا و جایگزین ان یعنی NSV نیز استفاده میکند

همچنین این ارتش از ۹ مدل سلاح تک تیر اندازی ساخت روسیه، اذربایجان، ترکیه و اسرائیل بهره میبرد

سلاح ضد تانک

ارتش اذربایجان از راکت ضد تانک ار پی جی ۷ در کنار راکت بی ۳۰۰ اسرائیلی بهره می برد .بی ۳۰۰ یک راکت ضد زره ۸۲ م م با برد موثر ۴۰۰ متر و توان نفوذ در ۸۰۰ م م زره است (این راکت دو مرحله ای است)

همچنین نیروی زمینی اذربایجان از موشک ضد تانک هدایت نیم خودکار سیمی ۹کا۱۱۱ ( ای تی -۴) و ۹ ام۱۱۳ کونکورس هر دو ساخت شوروی بهره می برد که بازمانده از شوروی است. در کنار ان بعد از استقلال این کشور صد تیره موشک کورنت (ای تی -۱۴) از روسیه و ۳۵۰ تیره موشک اسرائیل اسپایک خریداری کرده است. ۲۵۰ تیره از اسپایک ها از نسخه دوربرد NOLS با برد ۲۵ کیلومتر و مابقی دو مدل LR و LM است

همچنین این کشور تعداد موشک ضد تانک لهد از اسرائیل تحویل گرفته است که از میل ۱۷ پرتاب می شود. لهد یک موشک هدایت لیزری با برد ۱۳۰۰۰ متر است

در مقالات پیشین در سایت جنگاوران ما تنها به معرفی نیروی های هوایی کشورهای منطقه می پرداختیم . البته دلیل ان بی مهری به نیروی زمینی و دریایی نبود بلکه اول به معرفی تجهیزات نیروی هوایی می پردازیم و بعد به سراغ دیگر نیروی ها و یا بالگردها نیز خواهیم رفت ولی در این نوشتار تصمیم به معرفی تمامی تجهیزات ارتش اذربایجان گرفتیم زیرا این ارتش کوچکتر است و معرفی جامع تجهیزات این ارتش اسانتر است

جمهوری اذربایجان در شمال کشور ما قرار دارد و با دریای خزر نیز مرز ابی دارد. این کشور از اوت سال ۱۹۹۱ از شوروی استقلال یافته است و دارای جمعیت نه میلیون یکصد بیست پنچ هزار نفری است. این کشور از بعد استقلال درگیر جنگ قره باغ شد. این نبرد حتی قبل از استقلال اذربایجان و ارمنستان نیز درجریان بود ولی بخش بزرگ این نبرد به سال های بعد از استقلال این کشور و ارمنستان بر میگردد که ریشه قومی دارد. در این نبرد اذربایجان از پشتیبانی ترکیه بهره می برد و ارمنستان از پشتیبانی روسیه و بعدها ایران . در نهایت بعد از چند سال جنگ این جنگ با دیپلوماسی حل شد اگرچه همچنان کینه ها و دشمنی ها باقی است. ایران در مرحله نخست طرف اذربایجان را گرفت ولی بعد از ان به یکباره تغییر سیاست داد و طرف ارمنستان را گرفت ولی در کل ایران نقش بسیار بزرگی بر سر حل جنگ قره باغ بازی کرد .

دلیل عدم اعلام انزجار و کمک ایران به ارمنستان چیست؟( مگر آنها به خاک مسلمانان تجاوز نکرده بودند.) آیا این حرف زمان جنگ ایران به ارمنستان کمک نظامی می کرد، درست است؟

در جریان جنگی که از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴ بین ارمنستان و اذربایجان بر سر منطقه قره باغ واقع در جمهوری اذربایجان رخ داد ومنجر به تسلط ارمنستان بر مناطقی از قره باغ شد ،دولت جمهوری اسلامی ایران ابتدا بی طرفی خود را اعلام کرد وبه عنوان نیروی صلح وارد عمل شد،اما اتخاذ تصمیمات وسیاستهایی ناشایست از طرف دولت اذربایجان باعث شد که ایران در رویه بیطرفی خود تجدید نظر کند وبه ارمنستان متمایل شود .

در همان روزها دولت اذربایجان تحریکات جدایی طلبانه خود را در مورد اذربایجان ایران شروع کرد، حیدر علی اف نقشه تاریخی اذربایجان بزرگ را رو کرد و در ادامه الفبای کشورش را با وجود پیوندهای عمیق ان باعربی وفارسی به لاتین تغییر داد ،مقام مرجعیت را عزل کرد،برنامه های مبتذل تلوزیونی را افزایش داد ،فشار را بر مسلمانان و شیعیان بیشتر کرد ، در سهم ایران از دOppریای خزر دست اندازی کرد واز همه مهمتر عادی سازی روابط این کشور با رژیم اشغالگر قدس وافزایش همکاری های سیاسی نظامی با امریکا و ایجاد پایگاه نظامی ایالات متحده در این کشور مایه کدورت ایران از مقامهای دولت اذربایجان شد واعتراض مسئولان ایرانی را به دنبال داشت.

البته لازم به تذکر است که مردم مسلمان قره باغ وجمهوری اذربایجان نیز از ازسردمداران خود بخاطردر پیش گرفتن سیاستهای ضد دینی ناراضی اند ودر واقع چوب هوسرانی وبی کفایتی سران بی هویت خود رامی خورند. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: ۱۴/۱۰۰۱۱۸۴۳۶)

قره باغ توسط ارمنی ها اشغال شد و بعد از ان طی اتش بسی این منطقه خدمختار اعلام شد اگرچه به صورت رسمی ، به رسمیت شناخته نشده ولی اذربایجان در نبرد شکست سختی خورد.ارمنستان و اذربایجان همچنان بر سر قره باغ با هم مشکل دارند. قره باغ یک بخش مستقل است و بسیاری معتقدند که اذربایجان خود را اماده یک نبرد دیگر میکند تا انتقام نبرد قبلی را از ارمنی ها بگیرد. در نبرد قره باغ ارمنی های بسیار خوب جنگیدند و در اخر جنگ اگر فشار ایران نبود حتی امکان اشغال باکو نیز وجود داشت

به مرور به دلایل مختلفی اذربایجان مشکلاتش با ایران زیاد شد. این کشور گهگاه بر روی بخش های از ایران ادعا های مطرح میکند و چندن بار بر سر اکتشاف نفت و گاز در دریایی خزر بین این دو کشور درگیری های پیش امد.

از بحث های سیاست که بگذریم به ارتش اذربایجان می پردازیم(لطفا از بحث های مذهبی و قومی در این سایت بپرهیزید و هیچ کامنتی در این زمینه تائید نمی شود و دلیل توضیح کوتاه بالا تنها نگاهی به دلایل تجهیز ارتش اذربایجان توسط حکومت این کشور بود است )

ارتش اذربایجان با بودجه حدود ۴٫۵ میلیارد دلار بازمانده از ارتش شوروی است . مانند اکثر جمهوری های جدا شده از شوروی این کشور نیز تجهیزات نظامی زیادی از شوروی به ارث برد اگرچه این کشور به سرعت بیشتری نسبت به برخی از این جمهوری های تازه استقلال یافته به سراغ نو سازی ارتش قدیمی خود رفته است که در این راه از روسیه، اسرائیل و ترکیه کمک زیادی می گیرد

ارتش اذربایجان همانند ارتش شوروی از سلاح کمری ماکروف ، استیچکین هر دو ساخت شوروی با کالبیر ۹ م م و پوکه های ۱۸ م م (به کالیبر ۱۹ ماکروف مشهور است ) استفاده می کند

همچنین این ارتش از مسلسل دستی ، ام پی ۵ المانی ، یوزی اسرائیلی و سلاح AK-74U برای نیروی های امنیتی و ویژه استفاده میکنند

سلاح پیاده نظام

سلاح پیاده نظام اصلی ارتش اذربایجان سلاح AK-74M با کالیبر ۵٫۴۵ م م است. این سلاح نسخه بهینه شده AK-47 است که در ایران خدمت میکند ولی دارای کالیبر کوچکتری است و از میانه دهه ۱۹۷۰ سلاح استاندارد ارتش شوروی بود و به اذربایجان ارث رسید با وجود این نسخه قدیمی AK-47 نیز به صورت محدودتر در خدمت است. نیروی های ویژه این ارتش از سلاح امریکایی ام۱۶ و کاربین ام۴ بهره می برند و چند سالی است به سلاح اسرائیلی تار ۲۱ و ترکی ام پی تی نیز تجهیز شده اند

احتمال دارد در اینده تولید تحت امتیاز MPT-76 ترکی باعث جایگزینی سلاح های روسی موجود در ارتش اذربایجان شود

مسلسل

مسلسل اصلی ارتش اذربایجان مسلسل روسی PKM(در ایران گیرنوف نامیده می شود) می باشد ولی در جوخه های از مسلسل RPK-74 نسخه لوله بلند با یک دو پاییه سلاح تهاجمی AK-74 نیز استفاده می شود. همچنین این ارتش از مسلسل سنگین دوشکا و جایگزین ان یعنی NSV نیز استفاده میکند

همچنین این ارتش از ۹ مدل سلاح تک تیر اندازی ساخت روسیه، اذربایجان، ترکیه و اسرائیل بهره میبرد

سلاح ضد تانک

ارتش اذربایجان از راکت ضد تانک ار پی جی ۷ در کنار راکت بی ۳۰۰ اسرائیلی بهره می برد .بی ۳۰۰ یک راکت ضد زره ۸۲ م م با برد موثر ۴۰۰ متر و توان نفوذ در ۸۰۰ م م زره است (این راکت دو مرحله ای است)

همچنین نیروی زمینی اذربایجان از موشک ضد تانک هدایت نیم خودکار سیمی ۹کا۱۱۱ ( ای تی -۴) و ۹ ام۱۱۳ کونکورس هر دو ساخت شوروی بهره می برد که بازمانده از شوروی است. در کنار ان بعد از استقلال این کشور صد تیره موشک کورنت (ای تی -۱۴) از روسیه و ۳۵۰ تیره موشک اسرائیل اسپایک خریداری کرده است. ۲۵۰ تیره از اسپایک ها از نسخه دوربرد NOLS با برد ۲۵ کیلومتر و مابقی دو مدل LR و LM است

همچنین این کشور تعداد موشک ضد تانک لهد از اسرائیل تحویل گرفته است که از میل ۱۷ پرتاب می شود. لهد یک موشک هدایت لیزری با برد ۱۳۰۰۰ متر است

این کشور از بیش از ۷۰۰ خودوری زرهی چرخدار بهره می برد که ساخت کشورهای مختلف مانند امریکا، المان، افریقای جنوبی، اسرائیل و ترکیه است . از جمله پر تعداد ترین انها میتوان به ۸۵ عراده خودروی زرهی چهار چرخ مارادر ساخت افریقای جنوبی، ۳۵۰ خودروی زرهی چهار چرخ کبرا و ۲۰۰ عراده خودروی ZPT هر دو ساخت ترکیه، ۱۱۰ عراده خودروی لندرور دیفندر نسخه نظامی لند رور انگلستان اشاره کرد. همچنین بیش از ۵۰۰۰ کامیون نظامی در این ارتش خدمت میکند

در کل در زمینه خودروی زرهی مجهز به جدید ترین محصولات جهان است

توپخانه کششی

تقریبا بخش های بزرگی از توپ های کششی بازمانده از دوران شوروی هستند ولی بسیاری به صورت دست دوم از خارج تهیه شده است. این ارتش دارای توپ های ۸۵ م م تا ۱۵۲ م م است که مجموع انها بیش از ۳۰۰ عراده نمی باشد . بیشترین تعداد این توپ ها به میزان ۱۳۰ عراده توپ ۱۲۲ م م دی ۳۰ (۲A18) می باشد که ۵۵ عراده ان در سال ۲۰۰۶ به شکل دست دوم از اکرایین و ۳۰ عراده در سال ۲۰۰۹ از بلاروس دریافت کرد

خمپاره انداز

حدود ۲۰۰۰ عراده خمپاره انداز در خدمت ارتش اذربایجان است که برخی از انها به شکل دست دوم وارد شد. همگی ساخت شوروی هستند ولی سه خمپاره انداز خاص در این ارتش قرار دارد . یکی ۱۹ خمپاره انداز ۱۲۰ م م فرانسوی MO-120 RT-61 و دیگری ۱۸ خمپاره انداز خودکششی روسی ۲S31 وینا. وینا یک خمپاره انداز ۱۲۰ م م خودکششی با گلوله گذاری خودکار است که دارای شاسی شنی دار است . البته از زمان شوروی ۲۷ عراده خمپاره انداز خودکششی شنی دار نونا باقی مانده بود که ان نیز دارای کالیبر ۱۲۰ م م و سرعت اتش ۱۰ گلوله بر دقیقه است

توپخانه خودکششی

در بخش توپخانه خود کششی این کشور دارای حدود ۱۸۰ توپ خودکششی است که دو نوع انها شامل ۸۱ عراده ۲ اس ۱ گوزدیکا با کالیبر ۱۲۲ م م و ۲۶ عراده توپ ۱۵۲ م م اکاتسیا است ولی این کشور ۲۶ توپ خودکششی شنی دار ۲۰۳ م م پیون ساخت شوروی را از بلاروس دریافت کرده است. به غیر از این سه قلم این کشور دارای پنچ عراده توپ خودکششی ATMOS 2000 با کالیبر ۱۵۵ م م ساخت اسرائیل، ۱۸ عراده توپ ماستا با کالیبر ۱۵۲ م م ساخت روسیه (تحویل سال ۲۰۱۴) و توپ خودکششی ۱۵۵ م م ترکی تی ۱۵۵ که ۱۸ عراده ان تحویل این ارتش شده است

سه توپ خودکششی که در اخر گفته شده است از پیشرفته ترین های موجود در جهان هستند ولی تعداد انها کم است

راکت توپخانه ای

این کشور حدود ۲۰۰ راکت انداز توپخانه ای دارد . بیشترین تعداد حدود ۷۰ عراده مربوط به راکت ۱۲۲ م م گراد است ولی موثر ترین راکت انداز این کشور عبارت اند از راکت انداز ۳۰۰ م م سمرچ ساخت شوروی است.این راکت انداز ۳۰۰ م م دارای برد ۸۰ تا ۱۰۰ کیلومتر است و دارای لانچر ۱۲ لول است . اذربایجان ۱۲ عراده از این راکت انداز را از اکرایین به شکل دست دوم و ۱۸ عراده از روسیه تحویل گرفت. به غیر از ان ۴۴ راکت انداز ۱۲۲م م تی ۱۲۲ ساخت ترکیه که یک راکت ۴۰ لول با برد ۴۰ کیلومتر، ۳۰ عراده راکت انداز اسرائیلی لار۱۶۰ که یک راکت انداز ۱۶۰ م م با ۲۶ لوله پرتاب است که ۴۵ کیلومتر برد دارد، ۳۰ راکت اندازاسرائیلی Lynx مشابه راکت انداز لار ۱۶۰ ولی با توان شلیک مهمات های هدایت ماهواره ای ،۲۱ لانچر راکت انداز ۳۰۲ م م کا ۳۰۰ ساخت ترکیه که دارای چهار راکت با برد ۱۰۰کیلومتر که توان شلیک مهمات هدایت ماهواره ای را نیز دارد و ۱۸ راکت انداز ۲۲۰ م م روسی برد کوتاه TOS با کلاهک تریبوباریک و لانچر ۲۴ لول

در مجموع در بخش راکت انداز این ارتش به دلیل داشتن راکت هدایت ماهواره ای وضعیت مناسبی دارد . همچنین برخی راکت های ان با برد بالا توان تاکتیکی خوبی در اختیار این کشور قرار داده است

موشک بالستیک

تنها موشک بالستیک در خدمت اذربایجان موشک بالستیک توچکا ساخت شوروی است که از اکراین تحویل شده است . گفته شده این کشور چهار لانچر و بین ۴ تا ۳۰ موشک توچکا را در خدمت دارد. البته راکت کا۳۰۰ برد بیشتری از توچکا دارد

در کل تعداد موشک های بالستیک این کشور کم است

این کشور بیش از ۸۰۰ عراده نفربر زرهی مسلح دارد .. تعداد زیادی از شوروی بازمانده که مانند حدود ۲۵۰ عراده بی تی ۷۰، ۳۰ بی تی ار ۶۰، ۳۹۰ عراده MT-LB و چند مدل دیگر ولی بعد از استقلال این کشور ۱۰۱ عراده بی تی ار ۸۰ از روسیه و ۱۸ عراده دیگر دست دوم از اکراین تحویل گرفت. اذربایجان ۶ عراده بی تی ار ۳ از اکرایین سفارش داد ولی در نهایت ۳ فروند ان تحویل شد. مشخص نیست چرا تعداد بیشتری بی تی ار ۳ تحویل نشد

نفربر زرهی مسلح

تنها نفربر زرهی مسلح اذربایجان از سری BMP است. این کشور بیش از ۱۲۰ عراده بی ام پی ۱ از شوروی از ارث برد که البته به غیر از این مدل بیش از ۱۶۰ عراده بی ام پی ۲ نیز به اذربایجان رسید. بی ام پی ۲ ها توسط البیت اسرائیل به نسخه M ارتقا یافته است . این ارتقا شامل سایت جدید برای توپچی دارای سامانه دید حرارتی نسل دوم و همچنین رایانه اتش بالستیک جدید و هشدار دهنده لیزری است . همچنین این کشور دارای ۴۱ عراده نسخه هوابرد نفربر بی ام پی ۱ با نام بی ام دی ۱ نیز است ولی پیشرفته ترین نفربر این کشور حدود ۱۰۰ نفربر بی ام پی ۳ ساخت روسیه است. این کشور ۱۰۰ نفربر بی ام پی ۳ را بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ به همراه ۱۰۰۰ موشک ضد تانک لوله پرتاب AT-10 از روسیه تحویل گرفت

این کشور از سه تانک تی ۵۵ ، تی ۷۲ و تی ۹۰ استفاده میکند. اذربایجان ۱۲۰ عراده تی ۵۵ را در سال ۱۹۹۳ و ۱۹۹۴ در جریان جنگ غره باغ از اکراین تحویل گرفت که همگی از نسخه تی ۵۵ ای ام بودند و امروزه به شکل ذخیره نگهداری می شود. ولی پر تعداد ترین تانک این کشور تی ۷۲ است. اذربایجان حدود ۴۰۰ عراده تی ۷۲ دارد که تعداد کمی از شوروی باقی ماند ولی بعد از استقلال دست کم از چهار کشور این تانک ها را دست دوم تحویل گرفت. درسال ۲۰۰۵ تعداد ۶۰ عراده تی ۷۲ ام۱ از بلاروس و ۹۳ عراده دیگر در سال ۲۰۱۰ از همین کشور تحویل گرفت. همچنین این کشور ۶۲ عراده تی ۷۲ بی در سال ۲۰۰۶ از روسیه، ۴۵ عراده در سال ۲۰۰۳ از اکرایین و تعداد از اسلواکی تحویل گرفت. تی ۷۲ اذربایجانی از نسخه A ، B و حتی ام۱ بودند . این تی ۷۲ طی برنامه ارتقای توسط اسرائیل به استاندارد ASLAN که شامل سامانه ناوبری جدید جی پی اس و اینرسی، سامانه اتش جدید با ۷۰% برد بیشتر اتش و زره واکنش دهنده جدید در کنار هشدار دهنده لیزری و رایانه بالستیک جدید است که از نظر دقت اتش با تی ۹۰ برابری میکند ولی پیشرفته ترین تانک اذربایجانی ها تانک T-90S است که صد عراده ان بین سال های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ تحویل این کشور شده است . تی ۹۰ فروخته شده دارای سامانه اختلالگر فروسرخ اشتورا است

در کل در زمینه زرهی نیز با در نظر گرفتن وسعت اذربایجان ، این کشور قدرت مناسبی در این زمینه دارد

یروی دریایی اذربایجان

اذربایجان تنها در دریایی خزر حضور نظامی دارد(خوب تنها هم با خزر مرز ابی دارد)

زیر دریایی

این کشور دارای چهار مینی زیر دریایی کلاس تریتون است که یک زیر دریایی تک نفره برای حمل غواص برای عملیات بمب گذاری زیر شناورها می باشد

ناوچه

در حال حاظر نیروی دریایی اذربایجان دارای یک ناوچه است و ان نیز ناوچه سبک ۹۵۰ تنی پتیا ساخت شوروی. این ناوچه سبک دارای ۸۹۱ متر طول و موتور توربین گازی است و دارای دو برجک هر کدام با دو توپ ۷۶ م م، ۴ لانچر راکت انداز ضد زیر دریایی ار بی یو -۶۰۰۰ و اژدر است. این ناوچه فاقد موشک پدافندی ویا موشک ضد کشتی است

قایق موشک انداز و گشتی

اذربایجان دارای چندین کلاس قایق موشک انداز و گشتی سریع است

پنج فروند قایق گشت زنی کلاس استینکا ساخت شوروی که دارای وزن ۱۷۲ تن است و از سه موتور دیزل بهره می برد. این قایق دارای ۳۲ خدمه است و از دو برجک توپ دو لول ۲۳ م م ، AK-230 و چهار لانچر راکت انداز ضد زیر دریایی است. این نسخه فاقد موشک ضد کشتی و پدافند هوایی است

یک فروند قایق موشک انداز کلاس اوسا مسلح به چهار موشک ضد کشتی پی ۱۵(برخی منابع سه قایق اوسا)

دو فروند قایق سریع گشتی ۳۷۵ تنی کلاس Svetljak مسلح به یک توپ ۷۶ م م و یک گاتیلینگ ۳۰ م م دفاع هوایی

دو فروند قایق کشتی سریع AB25 ساخت ترکیه که دارای دو توپ ۴۰ م م بوفورس و یک توپ ۲۰ م م است

یک فروند قایق موشک انداز تند رو کلاس Kılıç Class ساخت ترکیه با وزن ۵۵۲ تن که دارای یک توپ ۷۶ م م و هشت موشک ضد کشتی هارپون و یک توپ هدایت شونده ۴۰ م م دفاع هوایی است . این شناور به صورت دست دوم از دارایی ارتش ترکیه به این کشور داده شده است و پیشرفته ترین شناور این کشور است

یک فروند قایق گشتی تندروی ۶۹ تنی دارای دو موتور دیزل و مسلح به یک توپ ۲۰ م و پنج مسلسل ۱۲٫۷ م م است

همچنین نیروی دریایی اذربایجان دارای شش کشتی ابی خاکی ، ۷ قایق گشتی و مین روب بهره می برد

همچنین این نیرو در اینده شش فروند شناور ساعر ۶۵ را از اسرائیل تحویل خواهد گرفت. البته این قایق های سریع تند رو در واقع جزء دارای گارد ساحلی اذربایجان هستند. این قایق ۴۷۰ تنی دارای یک توپ ۲۳ م م هدایت از راه دور و یک لانچر هشت تایی پرتاب موشک ضد تانک اسپایک NOLS با برد ۲۵ کیلومتر است. این شناور دارای رادار ارایه فازی ساخت البیت اسرائیل است

نیروی دریایی اذربایجان نیروی دریایی کوچکی است و در واقع بیشتر یک نیروی دریایی ساحلی است که البته محوده عمل ان دریاچه خزر است

نیروی هوایی

میگ۲۱: نیروی هوایی اذربایجان همکنون دارای ۵ فروند میگ۲۱ است که بازمانده از انبار های شوروی بود. این پرنده در زمان شوروی نیز ذخیره شده بود ولی در اذربایجان به خدمت بازگشت . البته دست کم ۱۵ تا ۲۰ فروند میگ۲۱ به خدمت گرفته شد ولی همکنون ۵ فروند در خدمت است که برای دفاع هوایی دارای موشک فروسرخ ار ۶۰ است

میگ۲۹: همچنین پیشرفته ترین شکاری اذربایجان میگ ۲۹ این کشور است که به صورت دست دوم در سال ۲۰۰۵ میلادی از اکراین تحویل شد. ۱۶ فروند از این جنگنده دست کم شامل شش فروند نسخه اموزیش یو بی تحویل این کشور شد که مجهز به موشک ار ۶۰ و ار ۲۷ هستند. اذربایجان برای مسلح کردن این جنگنده ها ۴۳ تیره موشک ار ۲۷ نسخه هدایت رادار نیم فعال از اکرایین به صورت دست دوم تحویل گرفت

سوخو۲۵: تنها جنگنده تهاجمی ارتش اذربایجان که طی دو سری به شکل دست دوم تحویل این کشور شد. در مرحله نخست ۶ فروند به صورت دست دوم در سال ۲۰۰۲ از گرجستان تحویل شد و در مرحله بعد ۱۱ فروند در سال ۲۰۰۹ به صورت دست دوم از بلاروس خریداری شد. همکنون ۱۱ تا ۱۳ فروند سوخو۲۵ در اذربایجان در خدمت است که مجهز به راکت اس ۵ و اس ۸ و بمب های ۱۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرمی هستند

در مقالات پیشین در سایت جنگاوران ما تنها به معرفی نیروی های هوایی کشورهای منطقه می پرداختیم . البته دلیل ان بی مهری به نیروی زمینی و دریایی نبود بلکه اول به معرفی تجهیزات نیروی هوایی می پردازیم و بعد به سراغ دیگر نیروی ها و یا بالگردها نیز خواهیم رفت ولی در این نوشتار تصمیم به معرفی تمامی تجهیزات ارتش اذربایجان گرفتیم زیرا این ارتش کوچکتر است و معرفی جامع تجهیزات این ارتش اسانتر است

جمهوری اذربایجان در شمال کشور ما قرار دارد و با دریای خزر نیز مرز ابی دارد. این کشور از اوت سال ۱۹۹۱ از شوروی استقلال یافته است و دارای جمعیت نه میلیون یکصد بیست پنچ هزار نفری است. این کشور از بعد استقلال درگیر جنگ قره باغ شد. این نبرد حتی قبل از استقلال اذربایجان و ارمنستان نیز درجریان بود ولی بخش بزرگ این نبرد به سال های بعد از استقلال این کشور و ارمنستان بر میگردد که ریشه قومی دارد. در این نبرد اذربایجان از پشتیبانی ترکیه بهره می برد و ارمنستان از پشتیبانی روسیه و بعدها ایران . در نهایت بعد از چند سال جنگ این جنگ با دیپلوماسی حل شد اگرچه همچنان کینه ها و دشمنی ها باقی است. ایران در مرحله نخست طرف اذربایجان را گرفت ولی بعد از ان به یکباره تغییر سیاست داد و طرف ارمنستان را گرفت ولی در کل ایران نقش بسیار بزرگی بر سر حل جنگ قره باغ بازی کرد .

دلیل عدم اعلام انزجار و کمک ایران به ارمنستان چیست؟( مگر آنها به خاک مسلمانان تجاوز نکرده بودند.) آیا این حرف زمان جنگ ایران به ارمنستان کمک نظامی می کرد، درست است؟

در جریان جنگی که از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴ بین ارمنستان و اذربایجان بر سر منطقه قره باغ واقع در جمهوری اذربایجان رخ داد ومنجر به تسلط ارمنستان بر مناطقی از قره باغ شد ،دولت جمهوری اسلامی ایران ابتدا بی طرفی خود را اعلام کرد وبه عنوان نیروی صلح وارد عمل شد،اما اتخاذ تصمیمات وسیاستهایی ناشایست از طرف دولت اذربایجان باعث شد که ایران در رویه بیطرفی خود تجدید نظر کند وبه ارمنستان متمایل شود .

در همان روزها دولت اذربایجان تحریکات جدایی طلبانه خود را در مورد اذربایجان ایران شروع کرد، حیدر علی اف نقشه تاریخی اذربایجان بزرگ را رو کرد و در ادامه الفبای کشورش را با وجود پیوندهای عمیق ان باعربی وفارسی به لاتین تغییر داد ،مقام مرجعیت را عزل کرد،برنامه های مبتذل تلوزیونی را افزایش داد ،فشار را بر مسلمانان و شیعیان بیشتر کرد ، در سهم ایران از دOppریای خزر دست اندازی کرد واز همه مهمتر عادی سازی روابط این کشور با رژیم اشغالگر قدس وافزایش همکاری های سیاسی نظامی با امریکا و ایجاد پایگاه نظامی ایالات متحده در این کشور مایه کدورت ایران از مقامهای دولت اذربایجان شد واعتراض مسئولان ایرانی را به دنبال داشت.

البته لازم به تذکر است که مردم مسلمان قره باغ وجمهوری اذربایجان نیز از ازسردمداران خود بخاطردر پیش گرفتن سیاستهای ضد دینی ناراضی اند ودر واقع چوب هوسرانی وبی کفایتی سران بی هویت خود رامی خورند. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: ۱۴/۱۰۰۱۱۸۴۳۶)

قره باغ توسط ارمنی ها اشغال شد و بعد از ان طی اتش بسی این منطقه خدمختار اعلام شد اگرچه به صورت رسمی ، به رسمیت شناخته نشده ولی اذربایجان در نبرد شکست سختی خورد.ارمنستان و اذربایجان همچنان بر سر قره باغ با هم مشکل دارند. قره باغ یک بخش مستقل است و بسیاری معتقدند که اذربایجان خود را اماده یک نبرد دیگر میکند تا انتقام نبرد قبلی را از ارمنی ها بگیرد. در نبرد قره باغ ارمنی های بسیار خوب جنگیدند و در اخر جنگ اگر فشار ایران نبود حتی امکان اشغال باکو نیز وجود داشت

به مرور به دلایل مختلفی اذربایجان مشکلاتش با ایران زیاد شد. این کشور گهگاه بر روی بخش های از ایران ادعا های مطرح میکند و چندن بار بر سر اکتشاف نفت و گاز در دریایی خزر بین این دو کشور درگیری های پیش امد.

از بحث های سیاست که بگذریم به ارتش اذربایجان می پردازیم(لطفا از بحث های مذهبی و قومی در این سایت بپرهیزید و هیچ کامنتی در این زمینه تائید نمی شود و دلیل توضیح کوتاه بالا تنها نگاهی به دلایل تجهیز ارتش اذربایجان توسط حکومت این کشور بود است )

ارتش اذربایجان با بودجه حدود ۴٫۵ میلیارد دلار بازمانده از ارتش شوروی است . مانند اکثر جمهوری های جدا شده از شوروی این کشور نیز تجهیزات نظامی زیادی از شوروی به ارث برد اگرچه این کشور به سرعت بیشتری نسبت به برخی از این جمهوری های تازه استقلال یافته به سراغ نو سازی ارتش قدیمی خود رفته است که در این راه از روسیه، اسرائیل و ترکیه کمک زیادی می گیرد

نیروی زمینی اذربایجان

تسلیحات سبک

ارتش اذربایجان همانند ارتش شوروی از سلاح کمری ماکروف ، استیچکین هر دو ساخت شوروی با کالبیر ۹ م م و پوکه های ۱۸ م م (به کالیبر ۱۹ ماکروف مشهور است ) استفاده می کند

همچنین این ارتش از مسلسل دستی ، ام پی ۵ المانی ، یوزی اسرائیلی و سلاح AK-74U برای نیروی های امنیتی و ویژه استفاده میکنند

سلاح پیاده نظام

سلاح پیاده نظام اصلی ارتش اذربایجان سلاح AK-74M با کالیبر ۵٫۴۵ م م است. این سلاح نسخه بهینه شده AK-47 است که در ایران خدمت میکند ولی دارای کالیبر کوچکتری است و از میانه دهه ۱۹۷۰ سلاح استاندارد ارتش شوروی بود و به اذربایجان ارث رسید با وجود این نسخه قدیمی AK-47 نیز به صورت محدودتر در خدمت است. نیروی های ویژه این ارتش از سلاح امریکایی ام۱۶ و کاربین ام۴ بهره می برند و چند سالی است به سلاح اسرائیلی تار ۲۱ و ترکی ام پی تی نیز تجهیز شده اند

احتمال دارد در اینده تولید تحت امتیاز MPT-76 ترکی باعث جایگزینی سلاح های روسی موجود در ارتش اذربایجان شود

نیروی ویژه و سلاح ای کی 74

نیروی ویژه و سلاح ای کی ۷۴

مسلسل

مسلسل اصلی ارتش اذربایجان مسلسل روسی PKM(در ایران گیرنوف نامیده می شود) می باشد ولی در جوخه های از مسلسل RPK-74 نسخه لوله بلند با یک دو پاییه سلاح تهاجمی AK-74 نیز استفاده می شود. همچنین این ارتش از مسلسل سنگین دوشکا و جایگزین ان یعنی NSV نیز استفاده میکند

همچنین این ارتش از ۹ مدل سلاح تک تیر اندازی ساخت روسیه، اذربایجان، ترکیه و اسرائیل بهره میبرد

سلاح ضد تانک

ارتش اذربایجان از راکت ضد تانک ار پی جی ۷ در کنار راکت بی ۳۰۰ اسرائیلی بهره می برد .بی ۳۰۰ یک راکت ضد زره ۸۲ م م با برد موثر ۴۰۰ متر و توان نفوذ در ۸۰۰ م م زره است (این راکت دو مرحله ای است)

همچنین نیروی زمینی اذربایجان از موشک ضد تانک هدایت نیم خودکار سیمی ۹کا۱۱۱ ( ای تی -۴) و ۹ ام۱۱۳ کونکورس هر دو ساخت شوروی بهره می برد که بازمانده از شوروی است. در کنار ان بعد از استقلال این کشور صد تیره موشک کورنت (ای تی -۱۴) از روسیه و ۳۵۰ تیره موشک اسرائیل اسپایک خریداری کرده است. ۲۵۰ تیره از اسپایک ها از نسخه دوربرد NOLS با برد ۲۵ کیلومتر و مابقی دو مدل LR و LM است

همچنین این کشور تعداد موشک ضد تانک لهد از اسرائیل تحویل گرفته است که از میل ۱۷ پرتاب می شود. لهد یک موشک هدایت لیزری با برد ۱۳۰۰۰ متر است

این کشور از بیش از ۷۰۰ خودوری زرهی چرخدار بهره می برد که ساخت کشورهای مختلف مانند امریکا، المان، افریقای جنوبی، اسرائیل و ترکیه است . از جمله پر تعداد ترین انها میتوان به ۸۵ عراده خودروی زرهی چهار چرخ مارادر ساخت افریقای جنوبی، ۳۵۰ خودروی زرهی چهار چرخ کبرا و ۲۰۰ عراده خودروی ZPT هر دو ساخت ترکیه، ۱۱۰ عراده خودروی لندرور دیفندر نسخه نظامی لند رور انگلستان اشاره کرد. همچنین بیش از ۵۰۰۰ کامیون نظامی در این ارتش خدمت میکند

در کل در زمینه خودروی زرهی مجهز به جدید ترین محصولات جهان است

توپخانه کششی

تقریبا بخش های بزرگی از توپ های کششی بازمانده از دوران شوروی هستند ولی بسیاری به صورت دست دوم از خارج تهیه شده است. این ارتش دارای توپ های ۸۵ م م تا ۱۵۲ م م است که مجموع انها بیش از ۳۰۰ عراده نمی باشد . بیشترین تعداد این توپ ها به میزان ۱۳۰ عراده توپ ۱۲۲ م م دی ۳۰ (۲A18) می باشد که ۵۵ عراده ان در سال ۲۰۰۶ به شکل دست دوم از اکرایین و ۳۰ عراده در سال ۲۰۰۹ از بلاروس دریافت کرد

خمپاره انداز

حدود ۲۰۰۰ عراده خمپاره انداز در خدمت ارتش اذربایجان است که برخی از انها به شکل دست دوم وارد شد. همگی ساخت شوروی هستند ولی سه خمپاره انداز خاص در این ارتش قرار دارد . یکی ۱۹ خمپاره انداز ۱۲۰ م م فرانسوی MO-120 RT-61 و دیگری ۱۸ خمپاره انداز خودکششی روسی ۲S31 وینا. وینا یک خمپاره انداز ۱۲۰ م م خودکششی با گلوله گذاری خودکار است که دارای شاسی شنی دار است . البته از زمان شوروی ۲۷ عراده خمپاره انداز خودکششی شنی دار نونا باقی مانده بود که ان نیز دارای کالیبر ۱۲۰ م م و سرعت اتش ۱۰ گلوله بر دقیقه است

توپخانه خودکششی

در بخش توپخانه خود کششی این کشور دارای حدود ۱۸۰ توپ خودکششی است که دو نوع انها شامل ۸۱ عراده ۲ اس ۱ گوزدیکا با کالیبر ۱۲۲ م م و ۲۶ عراده توپ ۱۵۲ م م اکاتسیا است ولی این کشور ۲۶ توپ خودکششی شنی دار ۲۰۳ م م پیون ساخت شوروی را از بلاروس دریافت کرده است. به غیر از این سه قلم این کشور دارای پنچ عراده توپ خودکششی ATMOS 2000 با کالیبر ۱۵۵ م م ساخت اسرائیل، ۱۸ عراده توپ ماستا با کالیبر ۱۵۲ م م ساخت روسیه (تحویل سال ۲۰۱۴) و توپ خودکششی ۱۵۵ م م ترکی تی ۱۵۵ که ۱۸ عراده ان تحویل این ارتش شده است

سه توپ خودکششی که در اخر گفته شده است از پیشرفته ترین های موجود در جهان هستند ولی تعداد انها کم است

راکت توپخانه ای

این کشور حدود ۲۰۰ راکت انداز توپخانه ای دارد . بیشترین تعداد حدود ۷۰ عراده مربوط به راکت ۱۲۲ م م گراد است ولی موثر ترین راکت انداز این کشور عبارت اند از راکت انداز ۳۰۰ م م سمرچ ساخت شوروی است.این راکت انداز ۳۰۰ م م دارای برد ۸۰ تا ۱۰۰ کیلومتر است و دارای لانچر ۱۲ لول است . اذربایجان ۱۲ عراده از این راکت انداز را از اکرایین به شکل دست دوم و ۱۸ عراده از روسیه تحویل گرفت. به غیر از ان ۴۴ راکت انداز ۱۲۲م م تی ۱۲۲ ساخت ترکیه که یک راکت ۴۰ لول با برد ۴۰ کیلومتر، ۳۰ عراده راکت انداز اسرائیلی لار۱۶۰ که یک راکت انداز ۱۶۰ م م با ۲۶ لوله پرتاب است که ۴۵ کیلومتر برد دارد، ۳۰ راکت اندازاسرائیلی Lynx مشابه راکت انداز لار ۱۶۰ ولی با توان شلیک مهمات های هدایت ماهواره ای ،۲۱ لانچر راکت انداز ۳۰۲ م م کا ۳۰۰ ساخت ترکیه که دارای چهار راکت با برد ۱۰۰کیلومتر که توان شلیک مهمات هدایت ماهواره ای را نیز دارد و ۱۸ راکت انداز ۲۲۰ م م روسی برد کوتاه TOS با کلاهک تریبوباریک و لانچر ۲۴ لول

در مجموع در بخش راکت انداز این ارتش به دلیل داشتن راکت هدایت ماهواره ای وضعیت مناسبی دارد . همچنین برخی راکت های ان با برد بالا توان تاکتیکی خوبی در اختیار این کشور قرار داده است

تنها موشک بالستیک در خدمت اذربایجان موشک بالستیک توچکا ساخت شوروی است که از اکراین تحویل شده است . گفته شده این کشور چهار لانچر و بین ۴ تا ۳۰ موشک توچکا را در خدمت دارد. البته راکت کا۳۰۰ برد بیشتری از توچکا دارد

در کل تعداد موشک های بالستیک این کشور کم است

نفربر زرهی

این کشور بیش از ۸۰۰ عراده نفربر زرهی مسلح دارد .. تعداد زیادی از شوروی بازمانده که مانند حدود ۲۵۰ عراده بی تی ۷۰، ۳۰ بی تی ار ۶۰، ۳۹۰ عراده MT-LB و چند مدل دیگر ولی بعد از استقلال این کشور ۱۰۱ عراده بی تی ار ۸۰ از روسیه و ۱۸ عراده دیگر دست دوم از اکراین تحویل گرفت. اذربایجان ۶ عراده بی تی ار ۳ از اکرایین سفارش داد ولی در نهایت ۳ فروند ان تحویل شد. مشخص نیست چرا تعداد بیشتری بی تی ار ۳ تحویل نشد

نفربر زرهی مسلح

تنها نفربر زرهی مسلح اذربایجان از سری BMP است. این کشور بیش از ۱۲۰ عراده بی ام پی ۱ از شوروی از ارث برد که البته به غیر از این مدل بیش از ۱۶۰ عراده بی ام پی ۲ نیز به اذربایجان رسید. بی ام پی ۲ ها توسط البیت اسرائیل به نسخه M ارتقا یافته است . این ارتقا شامل سایت جدید برای توپچی دارای سامانه دید حرارتی نسل دوم و همچنین رایانه اتش بالستیک جدید و هشدار دهنده لیزری است . همچنین این کشور دارای ۴۱ عراده نسخه هوابرد نفربر بی ام پی ۱ با نام بی ام دی ۱ نیز است ولی پیشرفته ترین نفربر این کشور حدود ۱۰۰ نفربر بی ام پی ۳ ساخت روسیه است. این کشور ۱۰۰ نفربر بی ام پی ۳ را بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ به همراه ۱۰۰۰ موشک ضد تانک لوله پرتاب AT-10 از روسیه تحویل گرفت

تانک

این کشور از سه تانک تی ۵۵ ، تی ۷۲ و تی ۹۰ استفاده میکند. اذربایجان ۱۲۰ عراده تی ۵۵ را در سال ۱۹۹۳ و ۱۹۹۴ در جریان جنگ غره باغ از اکراین تحویل گرفت که همگی از نسخه تی ۵۵ ای ام بودند و امروزه به شکل ذخیره نگهداری می شود. ولی پر تعداد ترین تانک این کشور تی ۷۲ است. اذربایجان حدود ۴۰۰ عراده تی ۷۲ دارد که تعداد کمی از شوروی باقی ماند ولی بعد از استقلال دست کم از چهار کشور این تانک ها را دست دوم تحویل گرفت. درسال ۲۰۰۵ تعداد ۶۰ عراده تی ۷۲ ام۱ از بلاروس و ۹۳ عراده دیگر در سال ۲۰۱۰ از همین کشور تحویل گرفت. همچنین این کشور ۶۲ عراده تی ۷۲ بی در سال ۲۰۰۶ از روسیه، ۴۵ عراده در سال ۲۰۰۳ از اکرایین و تعداد از اسلواکی تحویل گرفت. تی ۷۲ اذربایجانی از نسخه A ، B و حتی ام۱ بودند . این تی ۷۲ طی برنامه ارتقای توسط اسرائیل به استاندارد ASLAN که شامل سامانه ناوبری جدید جی پی اس و اینرسی، سامانه اتش جدید با ۷۰% برد بیشتر اتش و زره واکنش دهنده جدید در کنار هشدار دهنده لیزری و رایانه بالستیک جدید است که از نظر دقت اتش با تی ۹۰ برابری میکند ولی پیشرفته ترین تانک اذربایجانی ها تانک T-90S است که صد عراده ان بین سال های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ تحویل این کشور شده است . تی ۹۰ فروخته شده دارای سامانه اختلالگر فروسرخ اشتورا است

در کل در زمینه زرهی نیز با در نظر گرفتن وسعت اذربایجان ، این کشور قدرت مناسبی در این زمینه دارد

نیروی دریایی اذربایجان

اذربایجان تنها در دریایی خزر حضور نظامی دارد(خوب تنها هم با خزر مرز ابی دارد)

زیر دریایی

این کشور دارای چهار مینی زیر دریایی کلاس تریتون است که یک زیر دریایی تک نفره برای حمل غواص برای عملیات بمب گذاری زیر شناورها می باشد

ناوچه

در حال حاظر نیروی دریایی اذربایجان دارای یک ناوچه است و ان نیز ناوچه سبک ۹۵۰ تنی پتیا ساخت شوروی. این ناوچه سبک دارای ۸۹۱ متر طول و موتور توربین گازی است و دارای دو برجک هر کدام با دو توپ ۷۶ م م، ۴ لانچر راکت انداز ضد زیر دریایی ار بی یو -۶۰۰۰ و اژدر است. این ناوچه فاقد موشک پدافندی ویا موشک ضد کشتی است

قایق موشک انداز و گشتی

اذربایجان دارای چندین کلاس قایق موشک انداز و گشتی سریع است

پنج فروند قایق گشت زنی کلاس استینکا ساخت شوروی که دارای وزن ۱۷۲ تن است و از سه موتور دیزل بهره می برد. این قایق دارای ۳۲ خدمه است و از دو برجک توپ دو لول ۲۳ م م ، AK-230 و چهار لانچر راکت انداز ضد زیر دریایی است. این نسخه فاقد موشک ضد کشتی و پدافند هوایی است

یک فروند قایق موشک انداز کلاس اوسا مسلح به چهار موشک ضد کشتی پی ۱۵(برخی منابع سه قایق اوسا)

دو فروند قایق سریع گشتی ۳۷۵ تنی کلاس Svetljak مسلح به یک توپ ۷۶ م م و یک گاتیلینگ ۳۰ م م دفاع هوایی

دو فروند قایق کشتی سریع AB25 ساخت ترکیه که دارای دو توپ ۴۰ م م بوفورس و یک توپ ۲۰ م م است

یک فروند قایق موشک انداز تند رو کلاس Kılıç Class ساخت ترکیه با وزن ۵۵۲ تن که دارای یک توپ ۷۶ م م و هشت موشک ضد کشتی هارپون و یک توپ هدایت شونده ۴۰ م م دفاع هوایی است . این شناور به صورت دست دوم از دارایی ارتش ترکیه به این کشور داده شده است و پیشرفته ترین شناور این کشور است

یک فروند قایق گشتی تندروی ۶۹ تنی دارای دو موتور دیزل و مسلح به یک توپ ۲۰ م و پنج مسلسل ۱۲٫۷ م م است

همچنین نیروی دریایی اذربایجان دارای شش کشتی ابی خاکی ، ۷ قایق گشتی و مین روب بهره می برد

همچنین این نیرو در اینده شش فروند شناور ساعر ۶۵ را از اسرائیل تحویل خواهد گرفت. البته این قایق های سریع تند رو در واقع جزء دارای گارد ساحلی اذربایجان هستند. این قایق ۴۷۰ تنی دارای یک توپ ۲۳ م م هدایت از راه دور و یک لانچر هشت تایی پرتاب موشک ضد تانک اسپایک NOLS با برد ۲۵ کیلومتر است. این شناور دارای رادار ارایه فازی ساخت البیت اسرائیل است

نیروی دریایی اذربایجان نیروی دریایی کوچکی است و در واقع بیشتر یک نیروی دریایی ساحلی است که البته محوده عمل ان دریاچه خزر است

نیروی هوایی

شکاری ها

میگ۲۱: نیروی هوایی اذربایجان همکنون دارای ۵ فروند میگ۲۱ است که بازمانده از انبار های شوروی بود. این پرنده در زمان شوروی نیز ذخیره شده بود ولی در اذربایجان به خدمت بازگشت . البته دست کم ۱۵ تا ۲۰ فروند میگ۲۱ به خدمت گرفته شد ولی همکنون ۵ فروند در خدمت است که برای دفاع هوایی دارای موشک فروسرخ ار ۶۰ است

میگ۲۹: همچنین پیشرفته ترین شکاری اذربایجان میگ ۲۹ این کشور است که به صورت دست دوم در سال ۲۰۰۵ میلادی از اکراین تحویل شد. ۱۶ فروند از این جنگنده دست کم شامل شش فروند نسخه اموزیش یو بی تحویل این کشور شد که مجهز به موشک ار ۶۰ و ار ۲۷ هستند. اذربایجان برای مسلح کردن این جنگنده ها ۴۳ تیره موشک ار ۲۷ نسخه هدایت رادار نیم فعال از اکرایین به صورت دست دوم تحویل گرفت

سوخو۲۵: تنها جنگنده تهاجمی ارتش اذربایجان که طی دو سری به شکل دست دوم تحویل این کشور شد. در مرحله نخست ۶ فروند به صورت دست دوم در سال ۲۰۰۲ از گرجستان تحویل شد و در مرحله بعد ۱۱ فروند در سال ۲۰۰۹ به صورت دست دوم از بلاروس خریداری شد. همکنون ۱۱ تا ۱۳ فروند سوخو۲۵ در اذربایجان در خدمت است که مجهز به راکت اس ۵ و اس ۸ و بمب های ۱۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرمی هستند

ترابری

تنها هواپیمای ترابری ارتش اذربایجان یک فروند ایلیوشین ۷۶ است که بازمانده از شوروی است. این کشور در حال تلاش برای به دست اوردند سه فروند هواپیمای سی ۲۳۵ تولید شده در ترکیه است

اموزشی

نیروی هوایی اذربایجان دارای ۱۲ فروند جت اموزشی ال ۳۹ است . این ۱۲ فروند در سال ۲۰۰۵ به صورت دست دوم از اکرایین خریداری شد. این جت اموزشی مادون صوت ساخت چک اسلاواکی سابق که در ارتش شوروی نیر خدمت میکرد دارای یک جایگاه زیر هر بال برای حمل سلاح نیز است

همچنین این نیرو از ۷ بالگرد ترابری میل۲ ساخت شده در لهستان و بازمانده از ارتش شوروی بهره می برد که در نقش اموزشی و گهگاه ترابری استفاده می شود

البته یک نکته مهم این است که ارتش اذربایجان دارای نسخه شناسایی میگ۲۵، جنگنده تهاجمی سوخو۱۷ و ۲۴ نیز بود که همگی فعلا ذخیره هستند که دلیل ان صرفه جویی مالی است ولی این امکان وجود دارد برخی از انها در صورت لزوم عملیاتی شوند(البته نه به سرعت). همچنین چند فروند انتنوف۱۲ و ۲۴ و ایلیوشین ۷۶ نیز به صورت ذخیره نگهداری می شود . از این روی این نیرو دست کم ۴۰ فروند جنگنده دیگر و ده فروند هواپیمای ترابری دیگر در خدمت دارد

نیروی هوایی اذربایجان کوچک است و توان بالای ندارد و به نظر می رسد به دلیل عدم وجود توان هوایی بزرگی در ارمنستان ، اذربایجان نیز بودجه ای برای تجهیز نیروی هوایی در نظر نگرفته است (نیروی هوایی ارمنستان تنها دارای ۱۱ فروند سوخو۲۵ به عنوان نیروی جنگی است)

البته اذربایجان به دنبال خرید حدود ۳۰ فروند جنگنده جدید است . مدتی به دنبال جی اف۱۷ بود ولی هنوز مشخص نیست در نهایت چه جنگنده ای را انتخاب میکند

اذربایجان دارای سه مدل بالگرد است.

کاموف ۲۷: بالگرد گشت دریایی که اگرچه در خدمت نیروی دریایی است ولی برای عملیات دریایی بر فراز دریایی خزر دست به عملیات میزند

میل۸و ۱۷: ارتش اذربایجان تعداد میل ۸ از ارتش شوروی به ارث برد ولی در واقع بخش زیادی از این بالگردها که ستون فقرات ترابری این ارتش را تشکیل داده است مربوط به سفارش ۶۶ فروند میل ۱۷ در سال ۲۰۰۹ می باشد که بخش زیادی از انها بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ تحویل شده و کمتر از ده فروند انها همچنان تحویل نشده است . همکنون به شکل عملیاتی این ارتش حدود ۵۶ تا ۶۰ میل ۱۷ را در خدمت دارد که همگی جوان هستند. برخی از این بالگردها توسط اسرائیل برای پرتاب موشک لهد ارتقا یافته اند

میل۲۴: این بالگرد در حال حاظر تنها بالگرد تهاجمی اذربایجانی است اگرچه تمامی میل۱۷ ارتش اذربایجان به غلاف دو لول ۲۳ م م و همچنین راکت اس ۵ و اس ۸ تجهیز می شوند . اذربایجان در مرحله اول تعداد محدودی (کمتر از ۵ فروند) هایند در اختیار داشت که بخش عمده ان را در نبرد قره باغ از دست داد ولی دست به دریافت ۱۲ فروند میل ۲۴ پی به صورت دست دوم از اکرایین زد. این بالگرد بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰ تحویل این کشور شد. این بالگردها طی قرار دادی در همان سال به افریقای جنوبی منتقل شد و در ان کشور به نسخه سوپر هایند یا MI-24G ارتقا یافت .این ارتقا شامل نصب یک توپ ۲۰ م م متحرک زیر دماغه، یک سامانه دید حرارتی و نشان گذار لیزری در دماغه، کابین هماهنگ با نمایشگر های رنگی و همچنین سامانه ناوبری جدید ماهواره ای شد.

در ادامه این کشور دست به سفارش ۲۴ فروند میل ۳۵ ام اخرین نسخه بالگرد هایند در سال ۲۰۱۰ میلادی زده است که تعدادی از ان طی یک سال گذشته تحویل این کشور شده است . این بالگردها به راکت اس۸ و موشک ضد تانک ای تی ۶ و احتمالا طی قرار داد جدید موشک ای تی ۹ مجهز خواهند شد

در کل وضعیت ناوگان بالگردهای اذربایجان با در نظر گرفتن وسعت این کشور خوب است

اذربایجان ناوگان مناسبی از پهپادها در اختیار دارد که همه انها ساخت اسرائیل هستند

ده فروند پهپاد اسرائیلی هرمس ۴۵۰ . این پهپادها بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ تحویل شد و دارای یک موتور پیستونی و برد پروازی ۳۰۰ کیلومتر است

پنچ فروند پهپاد اسرائیلی هرون. این پهپادها در سال ۲۰۱۱ تحویل شده اند و دارای برد ۳۵۰ کیلومتر هستند

پنچ فروند پهپاد اسرائیلی سرچر. این پهپاد در سال ۲۰۱۲ تحویل شده اند و دارای برد ۳۰۰ کیلومتر هستند

۱۴ فروند پهپاد کوچک اسرائیلی اوربیتر. این پهپاد کوچک که از روی ریل پرتاب می شود توسط نیروی زمین استفاده می شود و در اذربایجات تولید می شود

پهپاد اسرائیلی اروستار. یک پهپاد شناسایی ساخت یک شرکت خصوصی اسرائیلی که در اذربایجان تولید می شود

پدافند هوایی

بخش عمده پدافند هوایی اذربایجان بازمانده از شوروی است

سامانه های پدافندی این کشور عبارتند از

۲۷ پرتابگر سامانه سام۳ شامل هفت اتش بار که توسط باروس از ناحیه رادار و اپتیک ارتقا یافته اند. البته اذربایجان تعدادی از این سیستم ها را از خود بلاروس تحویل گرفت

۱۵ سکو پرتاب موشک پدافند هوایی ارتفاع بالای اس۲۰۰. این ۱۵ پرتابگر در قالب ۵ اتش بار به کار می رود

۵۰ و یا به گفته برخی منابع ۳۴ اتش بار سامانه سام۸ اوسا که پرتعداد ترین سامانه پدافندی این کشور است. تعداد از شوروی به ارث رسید و تعدادی نیز از باروس و اکرائین دریافت شد . اکثر این سامانه ها در بلاروس ارتقا یافت

۵۴ اتش بار شنی دار سام ۱۳ .. تعداد بازمانده از ارتش شوروی بود و تعداد نیز از اکراین تحویل شد

دو اتش بار کامل سامانه اس ۳۰۰ پی ام یو ۲ که در سال ۲۰۱۱ توسط روسها تحویل اذربایجان شد. این کشور ۲۰۰ موشکی ۴۸N6E2 را نیز برای تجهیز این اتش بارها دریافت کرده است (مقاله ای دیگر در مورد اس ۳۰۰)

بین ۱۵ تا ۲۲ اتش بار تور ام ۲٫ این سامانه در سال ۲۰۱۰ توسط روسها تحویل ارتش اذربایجان شد که در هفت گردان پدافندی استفاده می شود

دو اتش بار پدافندی بوک ام ۲ (سام۱۱) که به صورت دست دوم از روسیه تحویل شد و توسط بلاروس به استاندارد سام۱۷ رسید. ۲۰۰ موشک نیز برای این دو اتش بار تهیه شده است

هزار تیره موشک سام۲۴ و ۲۰۰ لانچر پرتاب که در سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳ از روسیه تحویل شد

یک اتش بار سامانه باراک۸ با ۷۵ موشک. باراک ۸ یک سامانه پدافندی ساخت اسرائیل با برد ۹۰ کیلومتر و سقف پرواز ۱۶ کیلومتر است که از یک رادار ارایه فازی بهره می برد

در بخش پدافند هوایی وضعیت اذربایجان با در نظر گرفتن وسعت خاک این کشور بسیار خوب زیرا و دارای سامانه های چون تور ام۲، بوک، اس ۳۰۰ پی ام یو ۲ و باراک ۸ است و دست کم در این زمینه بروز ترین سامانه ها را دارد.

گرداوری:عبدالحمید تارخ/جنگاوران