گوناگون

راهنمای جامع پرورش بلدرچین


همانطور که همگي مي دانيم بدن ما به غذاهاي مختلفي نياز دارد و يكي از مواد مهمي که بايد در غذاي روزانه ما وجود داشته باشد، پروتئين است. اين ماده براي رشد و سلامت بدن بسيار ضروري است. پروتئين هم در غذاهاي گياهي و هم در غذاهاي حيواني كه انسان مي‌خورد، وجود دارد.
گوشت طيور به عنوان يك منبع پروتئين حيواني اهميت زيادي داشته و بسيار مورد توجه انسان است. به همين دليل در كشورهاي مختلف سرمايه‌گذاري زيادي برروي صنعت پرورش طيور انجام گرفته است.

اخیرا مصرف گوشت بلدرچین در استان تهران افزایش چشمگیری داشته و با توجه به استقبال مصرف کنندگان از گوشت لذیذ این پرنده ، اغلب رستوران های Fast Food ، گوشت بلدچین را در لیست غذاهای پرمصرف قرار داده اند، اما با این وجود هنوز کشتارگاهی مخصوص کشتار بلدرچین راه اندازی نشده است که بتواند پاسخگوی نیاز رو به افزایش کشتار این پرنده باشد. هم اکنون تمام مراحل تولید تا کشتار بلدرچین در داخل یک مجموعه انجام می شود که البته در آینده ای نزدیک ضرورت احداث کشتارگاه مخصوص بلدرچین احساس خواهد شد .







یکی از فعالیت های پرورش در خصوص سایر ماکیان ، پرورش بلدرچین صنعتی است . پرورش بلدرچین با فاصله ی نسلی کوتاه یکی از فعالیت های زیر شاخه ی طیور محسوب شده که شروع فعالیت آن بعد از انقلاب در استان یزد شروع شده و سپس در اکثر نقاط ایران تسری یافت . پرورش بلدرچین از جمله فعالیت هایی محسوب می شود که کل فعالیت از تولید تخم نطفه دار تا نهایت کشتار و بسته بندی در داخل یک مجموعه انجام می گیرد . بنابر این پرروش و مدیریت آن از حساسیت بالایی برخوردار است و چنانچه یکی از حلقه های زنجیر که به ترتیب مادر ، جوجه کشی ، واحد گوشتی ، کشتار ، بسته بندی و انجماد است دچار لغزش و کندی شود خیلی سریع بر روی قسمت های مختلف تاثیر گذار خواهد بود .
تولید گوشت بلدرچین در سال 83 به 720 تن بالغ گردید .
عرضه ی گوشت بلدرچین در قالب بسته های فریز شده و تازه به اوزان 900 الی 1000 گرمی و حاوی 5 ال 6 قطعه لاشه است . گوشت این پرنده منبع پروتئینی بسیبار خوش پخت و با قابلیت کبابی شدن بوده که به ذائقه ی ایرانیان نیز سازگار است و امکان عرضه ی آن در بازار جهانی نیز در صورت رعایت کردن شاخص های عرضه محصولات را دارا می باشد .
بلدرچين يك نوع از گونه‌هاي مختلف طيور و از كوچكترين پرنده‌هاي حلال گوشت مي باشد که به تازگي در كشور ما مورد توجه قرارگرفته است. بعضي‌ها به بلدرچين به دليل نوع صدا و آوازش «بدبده» مي‌گويند. بعضي‌ها نيز اين حيوان را نام كرك مي‌شناسند. بلدرچين‌ها در طبيعت، بيشتر در كشتزار غلات و زمين‌هاي ناهموار و ميان علفزارها زندگي مي‌كنند. هنگام زمستان نيز در دسته‌هاي بزرگ جمع شده و مهاجرت مي‌كنند که گاه مسير طي شده بالغ بر 400 الي 1000 نيز مي گردد. بلدرچين‌هاي وحشي كه در طبيعت زندگي مي‌كنند هفت تا دوازده عدد تخم مي‌گذارندکه اين تخمها بعد از شانزده تا بيست و يك روز باز شده و جوجه‌ها از آنها خارج مي‌شوند.
گوشت و تخم بلدرچين براي مردم ارزش غذايي و حتي دارويي دارد و بعضي عقيده دارند كه با خوردن گوشت و تخم بلدرچين احساس سلامت و جواني مي‌كنند.


از لحاظ تاريخي مي توان دو دوره را در شروع کار پرورش صنعتي اين پرنده در نظر گرفت که دوره اول شروع پرورش صنعتي در سطح جهان و دوره دوم آغاز پرورش در ايران مي باشد:
شروع پرورش در جهان
تقريبا مي توان گفت، اهلي کردن بلدرچينها در حدود قرن يازدهم و احتمالا در ژاپن صورت گرفته و در چين و کره نيز ادامه يافت.
از اوائل قرن 20 نگهداري و پرورش بلدرچين توسط دامپروران از اهميت خاصي برخوردار گشت. در مرحله نخست هدف از نگهداري بلدرچين توليد تخم بود که بعدها به عنوان يک منبع توليد گوشت نيز مطرح شد. در ژاپن از سال 1910 به گزيني اين پرنده جهت توليد تخم آغاز و پس از مدتي جايگاه ويژه اي يافت. در آن زمان تخم بلدرچينها در انکوباتورهاي نفتي و يا در زير مرغهاي کرچ قرار داده مي شد.
اولين پيشرفت صنعت پرورش بلدرچين در سال 1930 اتفاق افتاد و پس از اين تاريخ سرعت پيشرفت و انتقال آن به ساير نقاط دنيا بسيار زياد شد و در اندک زماني اين پرنده به آمريکاي شمالي، اروپا، خاورميانه و خاور نزديک راه يافت.
اين پرنده به دليل داشتن جثه کوچک داراي مصرف غذاي ناچيزي است و نياز به جاي زيادي جهت پرورش ندارد. همچنين رشد سريع و سن کم بلوغ جنسي و نتيجتاٌ توليد نسل جديد در مدتي کوتاه (فاصله نسلي کوتاه) نه تنها در زمينه نگهداري ، عادات و رفتار تغذيه اي و اصلاح نژاد بلکه در زمينه فيزيولوژي ، پاتولوژي و توکسي کولوژي نيز مورد بررسي است.


شروع پرورش در ايران

صنعت پرورش بلدرچين حدود 15 - 12 سال پيش در ايران آغاز شد و با توجه به سرمايه گذاريهاي انجام گرفته در ساليان اخير پيشرفت قابل ملاحظه اي نموده بطوريکه هم اکنون در ايران نژادهاي گوناگوني از اين پرنده پرورش داده مي شوند.
همگام با توسعه اين صنعت و عرضه گوشت بلدرچين، بازارهاي مصرف گوشت و تخم آن نيز پيشرفت قابل ملاحظه اي پيدا کرده و با توجه به ارزش غذائي گوشت و تخم آن و بالا رفتن آگاهي هاي عمومي در زمينه تغذيه انتظار آن مي رود که استقبال عمومي از محصولات بلدرچين روز به روز افزايش يابد.
هم اکنون نيز تراکم مزارع پرورش بلدرچين بيشتر در نقاط مرکزي ايران بوده و اين نقاط از قطبهاي مهم پرورش بلدرچين در ايران به شمار مي روند.


بلدرچين ، حرکت از يک خوراک انحصاري به خوراکي عمومي
در چند دهه گذشته نژاد خاصي از بلدرچين که در آن زمان از معروفيت خاصي برخوردار نبود، به نام بلدرچين ژاپني (coturnix coturnix japonica) بعنوان يک راه چاره جهت تخفيف شدت کمبود پروتئين، بويژه در کشورهاي در حال توسعه، معرفي گرديد که با توجه به ويژگيهاي منحصر به فرد خود توانست خيلي زود چه در بخش توليد و چه در بحث مصرف به جايگاهي مهم دست يابد به گونه اي که هم اکنون پرورش بلدرچين بعنوان صنعتي سود آور و پر بازده در سراسر جهان شناخته شده است و ويژگيهائي نظير: رشد سريع، سن بلوغ جسمي و جنسي پائين، فاصله نسلي کوتاه، ميزان تخمگذاري بالا، کيفيت عالي محصولات توليدي و ويژگيهاي غذائي گوشت و تخم، آنرا به يکي از پر طرفدارترين رشته ها نموده است به طوريکه در حال حاضر گوشت و تخم بلدرين تنها در رستورانهاي درجه يک و گرانقيمت بعنوان خوراکي لذيذ و گرانقيمت عرضه نمي شود بلکه گوشت و تخم اين پرنده با توجه به قيمت ارزنده و کيفيت مناسب، در ميان عام مردم نيز با استقبال خوبي مواجه شده و تقريبا از هر 10 نفر يک تن گوشت بلدرچين را در سبد غذائي خود قرار مي دهد.

ويژگيهاي بلدرچين و محصولات آن

همانطور که اشاره شد بلدرچينها داراي ويژگيهاي منحصر به فردي هستند که آنها را از ساير طيور متمايز کرده و صنعت پرورش بلدرچين را يه يکي از سود آورترين صنايع بدل کرده است، در ذيل به برخي از اين ويژگيها اشاره کوتاهي خواهيم داشت:

1- سرعت بالاي رشد در اين پرنده بسيار قابل توجه و در حدود 5/2- 5/3 برابر ساير طيور است. بلدرچينها عموما در 35-45 روزگي به وزن 180 220 گرم رسيده و آماده کشتار مي شوند ضمن اينکه سن بلوغ نيز در حدود 7-8 هفتگي است.
2- سن پائين بلوغ جنسي: اين پرندگان در 6-5 هفتگي قادر به تخمگذاري شده و در 8-7 هفتگي به بلوغ کامل جنسي رسيده و آمادگي توليد مثل پيدا مي کنند.
3- فاصله نسلي کوتاه، که اعمال برنامه هاي اصلاح نژادي را در آنها به خوبي امکان پذير مي سازد.
4- ميزان تخمگذري بالا، بلدرچينها به طور وحشي سالانه در حدود 80 - 60 عدد تخم مي گذارند اما در اسارت و با اعمال برنامه هاي مديريتي قوي در زمينه تغذيه و نوردهي مصنوعي مي توانيم اين رقم را به ميزان قابل ملاحظه اي افزايش داده و به عدد 250- 150 عدد تخم در سال دست پيدا کنيم.
5- ويژگيهاي منحصر به فرد محصولات.

محصولات بدست آمده از اين پرنده داراي ويژگيهاي منحصر به فردي هستند که در زير به برخي از آنها اشاره مي کنيم:
گوشت و تخم بلدرچين خوراکي بسيار کامل و ايده آل خصوصا براي کودکان، زنان حامله و افراد مسن مي باشد. مي توان گفت که تقريبا در هيچ ائيني منع مذهبي براي مصرف گوشت و تخم اين پرنده ديده نمي شود و محصولات آن در تمامي جهان مشتريان خود را دارد.
تخم و گوشت بلدرچين به دليل داشتن چربي و کالري پائين و دارا بودن مقادير زياد آمينو اسيدهاي ضروري، ويتامينها، اسيدهاي چرب اشباع نشده، فسفو ليپيدها و ... ، که هر کدام عناصري واجب و حياتي براي رشد و سلامتي روحي و جسمي انسانها هستند، جزء مواد غذائي ايده َآل به شمار مي روند.
در مقايسه با گوشت و تخم ساير پرندگان، محصولات اين پرنده از اهميت بيشتري برخوردار است و حتي به دليل داشتن فاکتورهاي مهم غذائي بعنوان دارو جهت تامين نياز بيماران مصرف مي گردد.
معمولا وزن يک تخم بلدرچين حدود 13-9 گرم است که از اين ميزان حدود 33-32% مربوط به زرده، 5/59-5/48 % آلبومين و حدود 20- 3/8 % مربوط به پوسته مي شود. مواد تشکيل دهنده تخم هم عبارت اند از: آب (3/74-8/73 %)، کربوهيدرات (1%)، پروتئين (1/13-6/11%)، چربي (4/12- 1/11%)، مواد معدني (1/1%)، انرژي (161cal/100g) و کلسترول (844mg/dl ).
همچنين گوشت اين پرنده محصولي بسيار ترد و خوشمزه و مرکب از: آب 65/62% ، چربي 3/3% ، پروتئين 26% ، مواد معدني 2/3% و انرژي 80 cal/100g مي باشد.
جالب است بدانيد درصد قسمتهاي گوناگون لاشه يک بلدرچين به صورت زير است:
گوشت سينه 42-39% ، گوشت ران 28-26%، گردن 6/2-2 %، قلب 8/0-1% ، امعا و احشا 1/3-9/1% ، جگر 3/2-6/1% و چربي بطني 4/1-1/0% .
با توجه به کليه موارد ذکر شده و همچنين بازده اقتصادي مناسبي که پرورش اين پرنده در پي دارد، طي چند در ايران نيز شاهد تاسيس و رشد مزارع صنعتي پرورش بلدرچين بوده ايم و هم اکنون نظر به تبليغات صورت گرفته و افزايش سطح آگاهي مردم، شاهد افزايش روز افزون مصرف محصولات آن درسطح جامعه مي باشيم و اميد است که در آينده نيز با افزايش حمايتهاي دولتي از اين بخش و همچنين توسعه روشهاي علمي و صنعتي نگهداري و پرورش اين پرنده، بيش از پيش شاهد رشد و تکامل اين صنعت در ايران باشيم.

ارسال نظر

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار