گوناگون

آغاز فصل نوینی از همکاری های بین المللی

پارسینه: سفر تاریخی دکتر روحانی به ایتالیا و فرانسه، آغاز فصل نوینی از همکاری های سودمند دو و چندجانبه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی برای ایران بعد از حدود یک دهه وقفه محسوب می شود.

فرانسه به عنوان یکی از دو پایه اصلی اتحادیه اروپایی و ایتالیا به عنوان پل سنتی ارتباط میان غرب با خاورمیانه، هر دو اغلب روابط سازنده ای طی چهار قرن گذشته با ایران داشته اند و حتی در برخی مقاطع تاریخی از شرکای مهم سیاسی یا تجاری ایران محسوب شده اند.
هر چند در مقاطعی مثل ماجرای دادگاه میکونوس یا تبعات اقدام موهن و تاسف بار سلمان رشدی، روابط ایران و اروپا دچار نشیب و فرازها و بحران های مقطعی شده بود، ولی بازگشت سریع کشورهای اروپایی به عادی سازی مجدد روابط با ایران، نشان دهنده پیوندهای عمیق متقابل و نقش و جایگاه ایران نزد کشورهای اروپایی بوده است.
در واقع، بحران ساختگی هسته ای و فشارهای امریکا تحت عنوان تحریم های ثانویه، طولانی ترین و جدی ترین جدایی میان روابط سنتی ایران و اروپا را سبب شده بود که استقبال بسیار گرم و باشکوه از رییس جمهور ایران نشان دهنده اشتیاق فراوان اروپا برای اعاده مجدد و سریع روابط با ایران در تمامی زمینه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حتی امنیتی است.
روابط ایران و فرانسه قدمتی چهار قرنی دارد و از زمان لویی چهاردهم آغاز شد و برخلاف تصور عامه، ویژگی فرهنگی و سیاسی آن بر جنبه های اقتصادی اش غلبه داشت. نخستین کرسی زبان فارسی در فرانسه در سال ١٦٦٩ در مدرسه «زبان برای جوانان» در پاریس پایه گذاری شد و برجسته ترین شخصیت های فرانسوی نظیر ولتر و مونتسکیو و ناپلئون عمیقا تحت تاثیر شعرا، فلاسفه و شخصیت های ایران قرار داشتند.
این سرمایه تاریخی تا امروز و با وجود فراز و نشیب هایی مثل دوران جنگ تحمیلی صدام بر علیه ایران یا مذاکرات منتهی به برجام اثری مثبت بر روابط ایران و فرانسه داشته است.
فرانسه علاوه بر اهمیتی که به عنوان یک اقتصاد و فناوری برتر در حوزه روابط راهبردی اقتصادی برای ایران دارد و نقش برجسته ای که در صنایع خودروسازی و صنعت هوایی ایران داشته است، از نظر سیاسی نیز کشوری تعیین کننده و مستقل در اروپا و جهان بوده و خواهد بود.
علاوه بر نمونه های تاریخی مثل مشی مستقل ژنرال دوگل در برابر امریکایی شدن جهان و اروپا و خودداری از پیوستن به بخش نظامی ناتو و یا مخالفت قاطع با جنگ دوم خلیج فارس علیه عراق در سال ٢٠٠٣، مخالفت شرکت توتال با تحریم های ثانویه قانون امریکایی داماتو در دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون علیه ایران، یکی از نمونه های قدرت و جایگاه این کشور در عرصه سیاست جهانی است.
در مقابل، ایران هم همواره نقشی تعیین کننده و غیرقابل جایگزین برای فرانسه در سیاست خاورمیانه ای این کشور داشته است و به همین خاطر فرانسه می داند بدون جلب رضایت و حمایت ایران، بسیاری از پرونده هایی که فرانسه در آنها منافع راهبردی دارد، به سرانجام نخواهد رسید. به همین خاطر برخلاف برخی دیدگاه های سطحی که هدف سفر رییس جمهور به این کشور که به همراه آلمان دو پایه اصلی سیاسی و اقتصادی اتحادیه اروپایی را تشکیل می دهند، بیش از آنکه دارای دستاوردهای صرف تجاری یا اقتصادی باشد، می تواند دارای دستاوردهای راهبردی سیاسی، بین المللی و امنیتی باشد. به خاطر همین اهمیت راهبردی است که فرانسوی ها در بالاترین سطح از رییس محترم جمهور استقبال رسمی کردند و سعی کردند در چارچوب تشریفات سفر، این اراده و عزم قطعی را به نمایش بگذارند.
سفر ایتالیا هم، وجهی دیگر و مکمل از این سفر را به نمایش گذاشت. همان گونه که اشاره شد در دهه های اخیر و پس از جنگ جهانی دوم، نزدیکی و همدلی مقامات و مردم این کشور و به ویژه احزاب چپ با مسائل خاورمیانه و از جمله آرمان ملت فلسطین باعث شده است که این کشور مهم اروپایی که همزمان یکی از اعضای گروه هشت کشور صنعتی جهان و همین طور عضو موثر پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو است، نقش غیر قابل انکاری در تعدیل مواضع غرب در قبال مسائل خاورمیانه و از جمله ایران داشته باشد و به عنوان پل ارتباطی غرب و خاورمیانه شناخته شود. هرگاه این کشور از این نقش سنتی دور شده یا فاصله گرفته است، قدرت تاثیر گذاری این کشور در معادلات و سیاست های جهانی به شدت کاهش یافته یا متضرر شده است.
به گواهی تاریخ روابط دو کشور به ویژه در نیم قرن اخیر، روابط حسنه این کشور و دولت های حاکم در این کشور با ایران کمترین نشیب و فراز را داشته است.
ایتالیا هیچگاه جزو کشورهای پیش قدم و پیشرو در اعمال تحریم علیه ایران یا انجام اقدامات ضد ایرانی نبوده است و به همین خاطر این کشور جزو آخرین اعضای اتحادیه اروپایی بوده که با اکراه و فشار به این اقدامات تن داده است. برعکس، در مقاطعی مهم از تاریخ روابط دو جانبه، ایتالیا از نخستین کشورهایی بوده است که با تحریم و انزوای ایران مخالفت کرده یا عملاعلیه این اقدامات عمل کرده است. به عنوان مثال رومانو پرودی، نخست وزیر چپگرا و محبوب این کشور، نخستین رییس دولت غربی و اروپایی بود که در فضای سنگین بعد از دادگاه میکونوس، فضای تحریم ها علیه ایران را شکست و به ایران سفر کرد.
پرودی همیشه و حتی زمانی که کمیسر اتحادیه اروپایی بود دیدگاه های مثبت نسبت به ایران داشته است و این دیدگاه مثبت را تا به امروز حفظ کرده است. شرکت نفتی انی ایتالیا هم به همراه شرکت توتال فرانسه از مهم ترین شرکت های اروپایی بودند که قانون ظالمانه داماتو علیه ایران در سال ١٩٩٦ میلادی را نادیده گرفتند.
به همین دلایل می شود نتیجه گرفت که گمانه زنی هایی که برای تحت الشعاع قرار دادن این سفر تاریخی و موفق در فضای پسابرجام و بعد از یک دهه انجام می گیرد، قطعا مقرون به واقعیت نیستند، ضمن اینکه داده های تاریخی نیز چنین ادعاهایی را تایید نمی کنند.
برجام و فضای مثبت حاصل شده پس از آن یکی از ثمرات ٣٧ سال مقاومت قهرمانانه ملت شریف ایران و به ویژه هزینه های سنگین ١٢ سال گذشته بوده است و تمامی گروه ها و جناح های کشور باید با همدلی و دیدگانی باز به استفاده حداکثری از این دستاوردها و فضای ایجاد شده کمک کنند و از گمانه زنی های غیرمفید و مخالف منافع ملی اجتناب کنند.
*منبع: روزنامه اعتماد

ارسال نظر

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار