هدف از انتشار عکس‌ چهره‌ها روی تخت بیمارستان چیست؟

کافی است یکی از چهره‌های شناخته‌شده در وضعیت نامناسبی به لحاظ جسمی قرار بگیرد تا سیل عکس‌های او از زوایای مختلف روی تخت بیمارستان در رسانه‌ها منتشر شود. نکته‌ی تاسف‌برانگیزتر قضیه عکس‌هایی است که پس از فوت این چهره، از آخرین لحظات قبل از مرگش منتشر می‌شود و گاه افراد برای نشان دادن حس همدردی خود و اینکه تا چه اندازه رابطه‌ی نزدیکی با هنرمند متوفی داشته‌اند، عکس‌های دو‌نفره در بیمارستان را هم در صفحه‌های شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی قرار می‌دهند!

در این بین حتی اغلب رسانه‌های رسمی هم بی‌توجه به تبعات منفی انتشار چنین عکس‌هایی، برای خبرهایی که تحت عنوان آخرین وضعیت جسمی یک چهره شناخته‌شده منتشر می‌شود، از عکس‌هایی استفاده می‌کنند که مسلما هیچ انسانی دوست ندارد نزدیکانش را در آن حالت ببیند.

با این حال این اتفاق تاکنون بارها و بارها بدون در نظر گرفتن شرایط خانواده‌ی این چهر‌ه‌ها تکرار شده است که از نمونه‌های آن می‌توان به عکس‌هایی که در سال‌های اخیر از مرحوم مرتضی پاشایی و هما روستا منتشر شد، اشاره کرد؛ به تازگی برخی رسانه‌ها هم که پیگیر شرایط سلامت فرج‌الله سالحشور هستند، عکس‌هایی از این هنرمند را روی تخت بیمارستان منتشر کرده‌اند که انتقاد خانواده‌اش را در پی داشته است.

در گفت‌وگو با یک کارشناس ارتباطات، موضوع انتشار عکس‌های نامناسب از هنرمندان و چهره‌های مشهوری که در بستر بیماری هستند و تأثیرات نامناسب این عکس‌ها بر روی اذهان عمومی به عنوان آخرین عکس‌های منتشر شده از چهره‌های محبوبشان را به بحث گذاشته است.

سعید خال درباره‌ی مطلب بالا اظهار کرد:‌ انتشار این عکس‌ها شاید از لحاظ قانونی منعی نداشته باشد ولی به لحاظ اخلاقی رسانه‌ها نیازمند بازنگری در این زمینه هستند. آن‌ها یک رسالت اجتماعی نسبت به جامعه هنری و شهروندان دارند.

او ادامه داد: ما موضوعی به نام رسالت اجتماعی رسانه‌ها را فراموش کرده‌ایم. درست است که رسانه‌ها باید اخبار را دقیق و صحیح منعکس کنند اما در کنار آن وظیفه دیگری تحت عنوان رسالت اجتماعی بر عهده دارند.

این استاد ارتباطات با اشاره به عکس‌های منتشر شده از چهره‌های معروف متذکر شد: البته این عکس‌ها از طرف رسانه‌های قدر، استخوان‌دار و قدیمی کمتر کار می‌شوند و بیشتر رسانه‌های زرد و شبکه‌های اجتماعی برای کلیک و جذب مخاطب بیشتر دست به انتشار این عکس‌ها می‌زنند.

خال در پاسخ به این پرسش که آیا رسالت اجتماعی به طور کلی در رسانه‌های کشور رعایت می‌شود؟ توضیح داد: ما همیشه در کنار درس‌های آکادمیک ارتباطات، معتقدیم یک قانون نانوشته‌ای به اسم رسالت اجتماعی رسانه وجود دارد. رسانه‌ها اگرچه باید مسائل آکادمیک و فنی را در اطلاع‌رسانی و تولید خبر رعایت کنند اما شرط اول روزنامه‌نگار بودن این است که حداقل صداقت و رعایت اخلاق را داشته باشد.

او با اشاره به عملکرد شبکه‌های اجتماعی در این حوزه اظهار کرد:‌ با آمدن رسانه‌های جدید و شبکه‌های اجتماعی که برای به دست آوردن مخاطب بیشتر به هر قیمتی به انتشار عکس‌های نامناسب از چهره‌های معروفی که در بستر بیماری هستند، دست می‌زنند، فضای رسانه‌ای از رسالت اجتماعی خودش دور شده است ولی در کشور، رسانه‌های قدیمی هستند که هنوز این مسائل را رعایت می‌کنند. اما به طور کلی فکر می‌کنم این موضوع در رسانه‌ها رعایت نمی‌شود.