تلفن همراه یک کالای ضروری است

سخنان مدیر گمرک این سؤال را پیش کشید که آیا در جوامع دیگر هم، نگاه عمومی به ضرورت تلفن همراه به عنوان یک کالا این چنین است؟

از سوی دیگر، با توجه به اینکه بیشتر تلفن‌های همراه در بازار از طریق مبادی غیررسمی وارد کشور می‌شود و همه سود آن عاید دولت نمی‌شود، آیا کاهش نیافتن تعرفه‌ها منطقی است؟ در این راستا « ایران» به سراغ نمایندگان مجلس و کارشناسان حوزه فناوری رفته است تا نظر آنها را در این باره جویا شود.

فراگیری کالا برابر با ضروری بودن

«باید ضرورت را تعریف کرد چرا که بحث ضروری بودن کالا‌ها در بخش‌های مختلف زندگی متفاوت است. فراگیری درباره مصرف کالایی، ضروری بودن آن را تعریف می‌کند و مصرف تلفن همراه که در سال عدد و رقمی قابل توجه را در برمی‌گیرد ضروری بودن را برای کالا تعریف می‌کند و از آنجایی که 90 درصد هموطنان از تکنولوژی تلفن همراه استفاده می‌کنند آیا باز می‌توان گفت که تلفن همراه کالای ضروری نیست؟!»

افشار فروتن لاریجانی، رئیس انجمن فروشندگان سیم کارت و تلفن همراه با بیان مطلب فوق به «ایران» می‌گوید: وقتی افرادی که در جاده برفی گیر می‌کنند و تلفن همراه تنها وسیله نجات آنها محسوب می‌شود و با روشن گذاشتن آن عوامل راه با جی پی اس می‌توانند آنها را پیدا کنند آیا این ضرورت نیست! تکنولوژی جزو واجبات امروزه زندگی مردم است. در همین راستا ابراهیم درستی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم صوتی، تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی نیز به فراگیر بودن تلفن همراه اشاره کرده و با بیان اینکه این تکنولوژی از سال 72 وارد جامعه کشور ما شده است به «ایران» می‌گوید: اکنون تلفن همراه در سبد خانوار قرار دارد و فردی نیست که حداقل یک گوشی نداشته باشد پس نیاز ضروری جامعه محسوب می‌شود.

کالای لوکس کالای ضروری نیست

اما در این میان نمایندگان و کارشناسان درباره ضروری بودن تلفن همراه نظر دیگری دارند. رمضانعلی سبحانی فر عضو کمیته ارتباطات کمیسیون صنعت و معدن ابتدا در این باره با بیان مثالی به «ایران» می‌گوید: آیا خودرو وسیله ضروری است یاخیر ؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت هم می‌توان گفت بله و هم می‌توان گفت خیر. یعنی خودرو تا ظرفیت 2000 سی سی کالای ضروری محسوب شده و بالاتر از آن دیگر کالای ضروری نبوده بلکه لوکس محسوب می‌شود بنابراین تلفن همراه هم به همین گونه است. جایی که تلفن همراه کالای لوکس تلقی شود، کالای ضروری محسوب نمی‌شود ولی اگر کالای لوکس تلقی نشود جزو نیازهای ضروری مردم به حساب می‌آید.صابر فیضی مدیرعامل سابق مخابرات ایران درباره اینکه تلفن همراه یک کالای ضروری است یا خیر به «ایران» می‌گوید: نمی‌توانم در این باره اظهارنظر کنم چرا که باید دید چه تعریفی برای ضروری و غیرضروری کرده‌اند ولی می‌توانم بگویم که ارتباطات جزو اسباب ضروری زندگی امروز شده است.

کاهش تعرفه بهترین ابزار کنترل بازار

در این میان عده‌ای معتقد هستند چون تعرفه تلفن همراه و مالیات بر ارزش افزوده واردات آن زیاد است بنابراین همین امر به قاچاق این کالا در بازار دامن می‌زند هر چند عده‌ای دیگر این نظر را قبول ندارند چرا که معتقد هستند بحث تعرفه در روند قاچاق کالا تأثیری نداشته و ندارد.

افشار فروتن لاریجانی، رئیس انجمن فروشندگان سیم کارت و گوشی تلفن همراه درباره بحث کاهش تعرفه واردات تلفن همراه به «ایران» می‌گوید: وقتی تعرفه کالا را کاهش ندهیم برای قاچاقچی انگیزه ایجاد می‌شود که کالای غیرمرغوب و گران به دست مصرف کننده برساند بنابراین برای آسودگی خاطر مصرف کننده باید شرایطی را فراهم کرد که کالا با حداقل هزینه و با بهترین شرایط به دست مصرف کننده برسد پس کاهش تعرفه بهترین ابزار کنترل بازار است.

ابراهیم درستی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم صوتی، تصویری، گوشی تلفن همراه و لوازم جانبی نیز با بیان اینکه اکنون تعرفه واردات تلفن همراه 6 درصد است به «ایران» می‌گوید: به این میزان تعرفه 9 درصد مالیات ارزش افزوده نیز تعلق می‌گیرد و با هزینه‌های جانبی که در این عرصه وجود دارد به 19 درصد می‌رسد این رقم، برای واردکننده از طریق مبادی رسمی سودی ندارد از این رو افراد به قاچاق تلفن همراه روی می‌آورند بنابراین مسئولانی که تصمیم بر کاهش نیافتن تعرفه تلفن همراه گرفته‌اند، باید به فکر مقوله واردات از طریق مبادی غیررسمی باشند. رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم صوتی، تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی با بیان اینکه واردات گوشی بالای 70 هزار تومان از مبادی غیررسمی به نفع قاچاقچی است، می‌گوید: از سوی دیگر در داخل کشور تنها یک درصد تولید تلفن همراه داریم بنابراین باید به فکر تدبیر در تعرفه و مالیات بر ارزش افزوده باشیم در غیر این صورت تنها به قاچاق دامن می‌زنیم.

تعرفه بالا مختص واردات کالای لوکس

از سوی دیگر رمضانعلی سبحانی فر عضو کمیته ارتباطات کمیسیون صنعت و معدن اعتقادی به کاهش تعرفه ندارد. سبحانی نماینده مردم سبزوار به «ایران» می‌گوید: از آنجایی که تلفن همراه در داخل تولید می‌شود بنابراین نیازهای اولیه را می‌تواند برآورده کند حالا اگر کسی خواست کالای لوکس را وارد کند، مشکلی نیست ولی دلیلی بر کاهش تعرفه وجود ندارد و باید تعرفه بالا در نظر گرفت. سبحانی فر عضو کمیته ارتباطات کمیسیون صنعت و معدن در پاسخ به این سؤال «ایران» که کارشناسان معتقد هستند که کاهش نیافتن تعرفه به بحث قاچاق دامن می‌زند، می‌افزاید: بحث قاچاق موضوع جداگانه‌ای است و باید دستگاه‌های مربوطه بر روند واردات کالاها بیشتر نظارت کرده و مدیریت کنند تا قاچاق کالا صورت نگیرد اگر هم کالای لوکس قرار است وارد کشور شود باید تعرفه بگونه‌ای باشد که به تولید داخل و منفعت ملی لطمه‌ای وارد نکند. صابر فیضی مدیرعامل سابق مخابرات نیز به تأثیر نداشتن کاهش تعرفه تلفن همراه بر واردات از مبادی رسمی اشاره کرده و می‌افزاید: وقتی تعرفه واردات تلفن همراه 4 درصد بود باز هم 80 درصد گوشی ها از مبادی غیررسمی و فقط 20 درصد آن از مبادی رسمی وارد کشور می‌شد. فیضی با بیان اینکه بحث قاچاق هیچ ارتباطی با تعرفه ندارد می‌گوید: باید بحث قاچاق و مبارزه با آن از سوی حاکمیت مدیریت شود. چه تعرفه بالا و چه پایین باشد، گوشی‌های غیراستاندارد وارد کشور می‌شود بنابراین اگر مدیریت نشود و حتی تمام تعرفه را نیز حذف کنند کالا باز از مبادی غیرقانونی وارد کشور می‌شود.

اما سیدهادی حسینی دیگر عضو کمیته ارتباطات کمیسیون صنعت و معدن به «ایران» می‌گوید: کالاهایی باید دارای تعرفه بالایی باشند که در داخل به قدر کافی تولید می‌شوند ولی از آنجایی که تلفن همراه به قدر کافی در داخل کشور تولید نمی‌شود در نظر گرفتن تعرفه بالا منجر به افزایش قیمت کالا و فراهم شدن شرایط قاچاق می‌شود.

حسینی نماینده مردم مازندران می‌افزاید: دولت باید در مدیریت واردات دقت کافی داشته باشد و در خصوص کاهش تعرفه هم باید به گونه‌ای عمل کند که واقعاً در کاهش قاچاق تأثیرگذار باشد اکنون واردات هزینه‌ای برای قاچاقچی ندارد چون عده‌ای دست اندرکار با دادن مجوز ورود، کالای بدون گمرک را به داخل کشور صادر می‌کنند.

رجیستری راه حل مدیریت قاچاق

برای مدیریت بهتر واردات تلفن همراه برخی رجیستری را تنها یک راه حل برای مبارزه با قاچاق می‌دانند و این در حالی است که عده دیگر رجیستری را تنها راه، برای حل این نابسامانی می‌دانند.

ابراهیم درستی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم صوتی، تصویری، گوشی تلفن همراه و لوازم جانبی در این خصوص به «ایران» می‌گوید: با اجرای رجیستری می‌توان جلوی قاچاق تلفن همراه را گرفت ولی این تنها راه‌حل نیست چرا که این طرح در سال 80 اجرا شد و دارای معایبی بود بنابراین می‌توان با رفع معایب و تقویت محاسن، آن را به عنوان یک راه حل پیگیری کرد ولی برای جلوگیری از واردات غیررسمی باید به فکر راه حل‌های دیگر مانند کاهش تعرفه و مالیات بر ارزش افزوده نیز باشیم. درستی، معتقد است باید بوروکراسی اداری را برای واردکننده‌ها از مبادی رسمی نیز کم کرده و آنها را حمایت کنند تا اوضاع بازار بهتر شود.

ولی فیضی مدیرعامل سابق مخابرات معتقد است در دنیا واردات تلفن همراه را به صورت یکپارچه و تنها با بحث رجیستری مدیریت می‌کنند. این کارشناس مخابرات می‌گوید: در گذشته نیز در ایران طرح رجیستری را اجرا کردند ولی اشتباه بزرگ آنها در اجرا این بود که به جای اینکه این کار را خود حاکمیت انجام دهد، به اپراتورها سپردند و همین مانع اجرای موفق طرح شد چرا که اپراتورها برای این کار وقت نمی‌گذارند.