آژانس و افق اجرای برجام

بر این اساس مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی یوکیا آمانو مدعی است که ابهامات و پرسش هایی درباره مسائل هسته ای وجود دارد که ایران باید به این سوالات پاسخ دهد اما دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان می گوید ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری های بسیاری در راستای مسائل هسته ای و جمع آوری سانتریفیوژها داشته است به همین دلیل نیز دیروز اعلام کرد که بدون مختومه شدن پرونده گذشته هسته ای، امکان اجرای برجام وجود ندارد.

از این رو آژانس نباید بهانه جویی کرده و باید اجازه دهد که روند اجرای برجام بر اساس اصولی که پیش از این تصویب شده بود رو به جلو حرکت کند. گرچه ایران همه این مسیرها را پیموده است و اکنون با اظهارات یوکیا آمانو نگاه ها نسبت به روند برجام منفی است اما باید اذعان داشت همواره این مانع تراشی و دشواری ها در مسیر برنامه هسته ای ایران وجود داشته است.

طی دو سال گذشته و در طول مذاکرات میان طرف های ایرانی و غربی درباره همه مسائل مطرح شده از سوی آژانس بحث و گفت وگو صورت گرفت و طرفین در موارد بسیاری به نتیجه مطلوب و برد- برد دست یافتند. بازرسان آژانس به ایران آمده و از سایت های هسته ای کشورمان بازرسی به عمل آوردند.

بنابراین دیگر مطلبی تازه برای گفت وگو وجود ندارد و هیچ ابهامی نباید از سوی آژانس مطرح باشد. به همه مسائل هسته ای در حد لزوم پرداخته شده است و به این دلیل پرونده هسته ای باید بسته شود تا برجام در مسیر صحیح اجرای خود حرکت کند. با وجود اظهارات اخیر آمانو باز هم نمی توان افق تیره ای برای اجرای برجام از سوی طرف مقابل پیش بینی کرد؛ چرا که ایران درحال اجرای تعهدات خود بوده و تعهدات و لغو تحریم ها از سوی گروه 1+5 هم نیز باید در زمان مشخص خود صورت بپذیرد.

همانطور که آقای کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران بیان کردند باید در نهایت منتظر گزارش نهایی آژانس و تصمیم گیری شورای حکام بود. علاوه بر این در طول مذاکرات قبل از صدور بیانیه مشترک از سوی طرفین باز هم مسائلی ایجاد شد که با گفت وگو مورد حل و فصل قرار گرفت. بدین ترتیب در صورت بروز هر مشکلی باز هم مساله با گفت وگو و مذاکره قابل حل و فصل است.

البته همچنان گفت وگو ها و ارتباطات مستمر با آژانس از سوی مسئولان دیپلماسی کشور درباره اجرای برجام و قطعنامه شورای امنیت برقرار است اما با این تفاوت که مانند مذاکرات، لحظه به لحظه رسانه ای نمی شود. مذاکره کننده های ایرانی و غربی هر یک از مدت ها پیش اقداماتی را جهت اجرایی شدن برجام آغاز کرده اند، با این وجود باید این مساله را در نظر داشت که برجام ابعاد مختلفی داشته و در این میان سوئیفت بانکی هم مورد پیگیری کارشناسان ذیربط قرار می گیرد.

در حال حاضر نمی توان ابهامی در مساله اجرای برجام مشاهده کرد اما در صورت بروز مشکل یا برخورد با اشکال فنی و مسائل مربوط دیگر هسته ای باید در حد سطوح عالی یا معاونین مسئولان سیاسی ایران و گروه 1+5 گفت وگو و مذاکراتی صورت بپذیرد. از سویی مسائل هسته ای باید به صورت مجرا مورد بررسی قرار گیرد و رویدادها و مواضع طرفین در منطقه نباید در این امر دخیل باشد.

برجام به عنوان توان دیپلماسی ایران در کنار توان نظامی در حقیقت یک نقش بازیگری بهتری به ایران داده که سبب شده کشورمان بتواند نقش فعال تری را در مسائل منطقه ای ایفا کنند. از این روی گرچه بعید به نظر نمی رسد که برخی نیز مسائل منطقه و مواضع ایران در سوریه را بهانه ای جهت مانع تراشی در مسیر اجرای برجام قرار دهند اما به نظر می رسد طرف های اصلی ایران در مذاکرات این درک از مسائل بین المللی را دارند که زیر قول و قرارهای خود در برجام نزنند و به نظر هم نمی رسد مسائل منطقه ای تاثیری بر اجرای توافقات ایران و 1+5 بگذارد و اگر هم موضوعات منطقه ای در روند اجرای برجام مطرح شد با گفت وگو و مذاکره مورد حل و فصل قرار خواهد گرفت.

*منبع:روزنامه آرمان