برقراری حالت فوق العاده در فرانسه

در ادامه این یادداشت می خوانیم: لذا تلاش می کند با پیشنهادهای قانونی ، هم امکان هر گونه ابتکاری را از حزب جناح راست افراطی سلب کند و هم برای خود زراد خانه قانونی و حقوقی مجهزتری را فراهم آورد .

آقای فرانسوا اولاند سخنرانی دوشنبه گذشته در کنگره متشکل از 900 نفر ازنمایندگان مجلس ملی و سنای فرانسه در کاخ معروف ورسای را با جمله فرانسه در حال جنگ است آغاز کرد، با علم به اینکه اعلام حالت جنگی در کشور بنا بر اصل 35 قانون اساسی منحصرا در اختیار پارلمان فرانسه است نه شخص رئیس جمهوری .

آقای اولاند می گوید فرانسه با ارتش داعش در حال جنگ است و کشورش ، هم با دشمن خارجی مواجه است و هم با دشمن داخلی و برای مقابله با این دشمنان او باید هم نیروی نظامی و امنیتی را به کار گیرد و هم به یک رشته اقدامات باز دارنده متوسل شود که در این خصوص ابزار قانونی لازم را در اختیار ندارد .

البته در میان نمایندگان مجلس و اساتید معروف حقوقدان فرانسه هنوز این اتفاق نظر وجود ندارد که حمله چند تروریست را بتوان اعلام جنگ تلقی یا اینکه بتوان از واژه ارتش برای خرابکاران داعش استفاه کرد؛ با این حال واقعیت بیرونی این است که فرانسویان در پاریس به شدت احساس نا امنی می کنند و در پایان سه روز عزای ملی درگیری نیروهای ویژه پلیس در شمال پاریس با افراد مسلح و پرواز هلی کوپتر در ساعت پنج بامداد چهار شنبه گذشته برای کمک رسانی به نیروهای پلیس و گسیل نیروهای نظامی به محل درگیری چیزی کمتر از حالت جنگی را نداشت و ادامه این وضع در آستانه میلاد حضرت مسیح که زمان خرید مردم از فروشگاه های بزرگ در سراسر فرانسه است و از اقصی نقاط دنیا جهانگردان روانه پاریس می شوند، زیان های بزرگی را به اقتصاد فرانسه تحمیل خواهد کرد .

با توجه به این واقعیت ها و نیز هشدار نخست وزیر فرانسه در رای گیری پنجشنبه که احتمال حملات شیمیایی و بیولوژیکی نیز وجود دارد مجلس ملی فرانسه با 551 رای موافق در مقابل 6 رای مخالف پیشنهاد دولت در وضع سه ماه حالت فوق العاده در سراسر کشور را تصویب کرد .

به قرار اطلاع ، در قانون اساسی فرانسه از حکومت نظامی سخن به میان رفته ، لیکن ذکری از حالت فوق العاده نشده است و گرچه در سال 1955 راهکار قانونی در این باره پیدا شده است لیکن آقای اولاند می خواهد که این موضوع به گونه ای در قانون اساسی گنجانده شود که در زمره اختیارات غیر نظامی، متمایز و متفاوت از حکومت نظامی باشد که در آن اختیار در دست نظامیان قرار می گیرد .

در جبهه خارجی رئیس جمهوری فرانسه از روزدوشنبه گذشته به یک رشته تغییرات راهبردی در سیاست خاورمیانه ای و اروپایی تن داده است و در نظر دارد از واشنگتن و مسکو در مبارزه با داعش نیز کمک گیرد .

اولاند قرار است 24 نوامبر عازم واشنگتن و روز بعد راهی مسکو شود تا با کمک اوباما و پوتین ، مبارزه جدی تری را علیه داعش اعمال کند و مکالمه تلفنی روزسه شنبه گذشته او با رئیس جمهور روحانی هم در این تغییر سیاست معنا پیدا می کند .

با علم به اینکه رئیس جمهوری ایالات متحده با بهره گیری از تجارب افغانستان و عراق علاقه ای به افزایش درگیری در سوریه ندارد و به قول سردار سلیمانی امریکا نمی خواهد در سوریه بجنگد بلکه می خواهد داعش را مدیریت کند، به نظر نمی رسد آقای اولاند بتواند در سفر امریکا دستآورد زیادی داشته باشد .

در خصوص سفر مسکو نیز طرفداران تحریم روسیه در فرانسه عقیده دارند که هدف واقعی پوتین در سوریه وادار کردن غرب به تغییر سیاست ضد روسی است و فرانسه ای که فروش ناو هواپیما بر به پوتین را متوقف کرده است اکنون دست نیاز به سوی مسکودراز می کند که این در واقع کمک به آقای پوتین تلقی خواهد شد .

البته شدت حملات روس ها به مواضع داعش بعد از اینکه روسیه اعلام کرد هواپیمای مسافربری حامل توریست های روسی در فضای مصر در انفجار بمب سقوط کرده قدری با این ادعا در تناقض است .

با توجه به نفوذ و حضور جمهوری اسلامی در سوریه و با لحاظ آغاز بهبود روابط ایران با جهان غرب که پس از برجام هویدا شده است به نظر می رسد که در شرایط جدید تحرک و ابتکار بیشتر سیاست خارجی ما در همکاری با فرانسه بتواند افق های نویی در روابط تهران پاریس پدید آورد که در این خصوص هم سرعت عمل لازم است و هم داشتن یک برنامه کاری مشخص .

لذا سفرمعوقه دکتر روحانی به فرانسه بهتر است هر چه زودتر و جدای از اجلاس محیط زیست پاریس انجام شود که علاوه بر جنبه تشریفاتی حالت کاری نیز داشته باشد.

فرصت ایجاد شده امکان خوبی برای همکاری تهران-پاریس را فراهم آورده است که نباید آن را از دست داد هر چند هنوز موارد اختلاف در روابط دو کشور وجود داشته باشد . البته نباید در بهبود روابط دچار خوش بینی افراطی شد، زیرا گرچه روسای جمهوری دو کشور علاقه مند به تشدید روابط هستند و سفرای دو کشور در پاریس و تهران تلاش در رفع اختلافات دارند اماهنوز بدنه دیپلماسی در وزارت خارجه فرانسه تحرک لازم را در سرعت بخشیدن به روابط دو جانبه به دلایل گوناگون از خود نشان نمی دهد .

لیکن اگر حسن نیت خدشه دارشده درسال های گذشته ابرهای تیره در روابط را بزداید ، می توان امیدوار بود هم پاریس به اهمیت روابط با تهران آگاهتر شود و هم تهران با نزدیکی بیشتر به فرانسه، از چنبره ای که وضع تحمیلی سال های گذشته به گرد روابط خارجی ماانداخته است، خارج شود .

آقای فرنسوا اولاند که از مجلسین قانونگذاری کشورش تقاضای برقراری حالت فوق آلعاده سه ماهه را کرده، معتقد است قانون اساسی منشور مشترکی است که شهروندان یک کشور را متحد می کند و این پیمان جمعی غیر قابل اجتناب که با هم زیستن را ممکن می سازد، باید برای رئیس جمهوری ملاک هر اقدامی ،هم در حالت عادی و هم در وضع فوق العاده و بحرانی باشد .

وی در تحقق خواسته خود هم به تجهیز انسانی دستگاه های اطلاعاتی امنیتی می پردازد و هم می خواهد قوای مقننه فرانسه به او اختیارات قانونی لازم را بدهد و هم این منشور زیست جمعی را به گونه ای اصلاح کنند که در برخورد با تروریسم داعش دست رئیس جمهوری بسته نباشد .

سرعت عمل در اصلاح قانون اساسی که از ویژگی های ساختار دموکراسی فرانسه است ، این امکان را در شرایط کنونی که حزب سوسیالیست یک دولت حزب اکثریت را تشکیل داده است به سهولت در اختیار آقای فرانسوا اولاند گذاشته است به گونه ای که به فاصله یک هفته از طرح تقاضای اودر کنگره ورسای خواست رئیس جمهوری محقق شده است و دو مجلس ملی و سنای فرانسه تمدید حالت فوق العاده را تصویب کرده اند .

تا آنجا که به تقویت انسانی دستگاه های در گیر برای سرعت عمل بخشیدن به مبارزه با تروریسم مربوط می شود آقای اولاند گفته است که در دوسال آینده 5000 نفر نیروی پلیس، 2500 نیرو برای دستگاه قضایی و 1000 نفر را در گمرک استخدام می کند .

هر چند در وضع اقتصادی نه چندان خوب فرانسه به کار گیری 8500 نیروی تازه نفس و گذاشتن تجهیزات لازم در اختیار آنها بار مالی تازه ای را به دوش دولت خواهد گذاشت دولت فرانسه انتظار دارد که اتحادیه اروپا در انجام این اقدامات اضطراری به کمک پاریس بشتابد زیرا به گفته آقای اولاند تروریسم نه تنها فرانسه بلکه کل اروپا را تهدید می کند .

در همین خصوص دولت بلژیک نیز که به قرار اطلاع طراحی حمله و کشتار پاریس در پایتخت آن صورت گرفته است موازی اقدامات دولت فرانسه در نظر دارد یک رشته اختیارات قانونی را در تقویت دولت برای انجام اقدامات ضد تروریستی از مجلس آن کشور کسب کند .

نخست وزیر این کشور در خواست یک اعتبار 400 میلیون دلاری برای بر خورد با جهادی هایی کرده است که خاک بلژیک را مرکز فعالیت های خود قرار داده اند و در روزهای اخیر بروکسل شاهد اقدامات امنیتی شدید می باشد.

همچنین روزنامه نیویورک تایمز بین المللی روز چهار شنبه گذشته اطلاع داده است که دولت انگلستان در نظر دارد 3000 نیروی جدید امنیتی اطلاعاتی جدید را به خدمت گیرد و در پروازهای هوایی خود اقدامات تازه امنیتی را اعمال کند .

در امریکا نیز تحرکات احتیاطی و امنیتی جدیدی در حال شکل گرفتن است و تقاضای اجبار روادید برای اروپاییان مطرح شده هست و همکاری بین المللی برای شکار تروریست های داعش فراگیر می شود . برای مثال اطلاعات دقیق کشف محل خرابکاران پنهان شده داعش که روز چهارشنبه کشته یا دستگیر شدند توسط سرویس های امنیتی مراکشی در اختیار پلیس فرانسه گذاشته شده است .

البته با وجود اجماع در دو مجلس فرانسه برای تصویب حالت فوق العاده سازمان های مردمی ابراز نگرانی می کنند که تحمیل چنین وضعی می تواند به ایجاد محدودیت بیانجامد، ضمن اینکه این قانون فقط برای یک قشر خاص از جامعه وضع می شود که مسلمانند .

با این حال بر خلاف قانون سال 1955 که در شرایط اضطراری رسانه ها هم سانسور می شدند در قانون جدید خبرنگاران رسانه ها آزادی عمل در کار خود را دارند و ابزار کاری آنها اعم از تلفن و رایانه از تعرض مصون خواهد بود و سانسوری در رسانه ها اعمال نخواهد شد .

در وضع جدید، پلیس می تواند در صورت احساس خطر به منازل افراد مظنون یورش برد و از چهار شنبه گذشته لااقل 414 یورش صورت گرفته که علاوه بر 64 مورد بازداشت 118 نفر در محل اقامت خود زیر نظر قرار گرفته اند و قطعا این گونه سرکشی های پلیس در روزهای آینده تکرار و جمع بیشتری از لیست 10 هزار نفره در اختیار دستگاه های امنیتی که افراد خطرناک تشخیص داده شده اند دستگیر یا تحت نظر قرار خواهند گرفت . همچنین به افراد پلیس اجازه داده شده است که در ساعات غیر خدمتی سلاح حمل کنند و در صورت داشتن بازوبند پلیس به طرف تروریست ها شلیک کنند .

به دستگاه های ذیربط نیز اجازه داده می شود که ازمرتکبین اعمال تروریستی که دو ملیتی باشند سلب تابعیت فرانسه شوند واز بازگشت آنها به فرانسه ممانعت شود .

نکته پایانی این که علیرغم هشدارهای دولت به عدم آزار و اهانت به مسلمانان در چند روز گذشته، 24 مورد آزار و حمله صورت گرفته و رئیس جمهوری فرانسه روز پنجشنبه مجددا در این باره اخطار کرده است که دولت این گونه اقدامات را تحمل نخواهد کرد .

این گونه اعمال موردی توسط کسانی صورت می گیرد که به شدت از کشتار پاریس خشمگین اند . جامعه مسلمانان فرانسه نیز با ابراز انزجار از اقدام تروریست ها که با فریاد الله اکبر دست به قتل عام مردم می زنند به مسلمانان توجه لازم را داده است .

*منبع: روزنامه اطلاعات