گوناگون

هرمیداس باوند:آینده سوریه پس از اسد حکومت داعش است

پارسینه: روزنامه آرمان در صفحه سیاست نوشت: شاید هنوز کنشگران در دو راهی شک و تردید به سر می برند و همچنان اندکی از این درک تلخ و حقیقت دردناک دورند که سوریه پس از اسد دیگر سوریه نخواهد بود.

در این گفت و گو که با داوود هرمیداس باوند تحلیلگر مسائل بین الملل صورت گرفت و در شماره پنجشنبه 14 آبان به چاپ رسید، می خوانیم: باید همچنان یادآور شد که تهدید تروریسم جدی است و راه گریزی ندارد و باید تروریسم را در همان سوریه ریشه کن کرد. باید بازیگرانی چون عربستان و ترکیه و در کنار آنها غرب که همچنان چشم امید به سقوط اسد از صحنه قدرت دوخته اند و شرایط دیگری را در سوریه درگیر جنگ و تروریسم خواستارند و رویاهای کذب و منفعت جویانه خود را در منطقه و سوریه دنبال می کنند مواضع خود را جهت دستیابی به یک راه سازش گرایانه و برقراری صلح و ثبات در سوریه بی ثبات و منطقه ناامن تعدیل بخشیده و تن به پذیرش سوریه با حکومت اسد بدهند، حقیقت منطقه را بپذیرند، از بلندپروازی واهی منفعت طلبانه که منطقه را به آشوب می کشد بپرهیزند و راهی معقول و مشارکت جویانه برای رهایی از بحران تروریسم جست وجو کنند. همه آنچه از نظر می گذرانید گفت وگوی «آرمان» با داوود هرمیداس باوند تحلیلگر مسائل بین الملل پیرامون آینده سوریه بدون اسد، نشست آتی وین با حضور نمایندگان موافق و مخالف اسد در اتریش، روابط تهران و ریاض و در نهایت آینده خاورمیانه است.

**رئیس جمهور روحانی در روزهای اخیر از مذاکراه با برخی از کشورهای عربی و عربستان سخن به میان آورد، آیا امکان تعامل تهران و ریاض با توجه به مواضع تند وزیر خارجه عربستان پس از نشست وین 2 در مقابل وزیر خارجه ایران وجود دارد؟

توافق عمومی در مسأله سوریه بر این است که بحران سوریه باید از طریق دیپلماسی حل و فصل شود. عربستان و ترکیه و کشورهای خلیج فارس که پیش از این مخالف حضور در نشست های مربوط به سوریه بودند، اکنون پذیرفته اند که در کنفرانس وین شرکت کنند. به هرحال با گذشت زمان همگان تاکید بر حفظ تمامیت ارضی سوریه دارند. ایران از ابتدا این موضع را رسما اعلام کرده بود. لازم است حکومتی مبتنی بر دموکراسی در سوریه حاکم شود و در نتیجه آن یک دولت ائتلافی در آنجا به وجود آید و روند انتخابات با نظارت سازمان ملل درسوریه صورت گیرد. اختلاف مذاکره کنند گان بر سر حضور یا برکناری بشار اسد از صحنه قدرت بوده است.

تا چندی پیش غربی ها و کشورهای منطقه خواهان این بودند که بشار اسد از قدرت کناره گیری کند ولی امروز می خواهند که اسد تا مدتی در قدرت باقی بماند تا بتوان وضعیت را بهتر سامان داد. برخی از بازیگران حاضر در کنفرانس معتقد بودند که بشار اسد به طور کل باید از صحنه خارج شود اما روسیه و ایران نظرهای کاملا متفاوتی با غرب، عربستان و ترکیه داشتند. عربستان خروج مشاوران و کارشناسان ایرانی را از سوریه یکی از شرط های لازم می دانست. ولی امروز حضور ایران پذیرفته شده و قرار است در هفته های آینده نشست دیگری در راستای مذاکرات طرفین در وین این بار با حضور نماینده های موافق و مخالف سوری برگزار شود. برای اینکه کنشگران بتوانند به یک نتیجه معقول و مناسب درباره بحران سوریه دست پیدا کنند، باید طرف ها موضع خود را تعدیل ساخته تا به یک سازش منتهی شود.

**روابط ایران و عربستان در پرتو بحران های منطقه در آینده چگونه خواهد بود؟
بحران در رابطه ایران و عربستان مدتی است که پدیدار شده به ویژه درباره یمن. عربستان، ایران را متهم به دفاع از حوثی ها می کند و همین طور درباره بحرین نیز اظهارنظرهای این چنینی دارد. لذا وزیر خارجه جدید آل سعود که پیش از این سفیر عربستان در واشنگتن بوده و خارج از خانواده سعودی بوده است، در برخی موارد اظهارنظرات تندی درباره ایران نیز ابراز داشته است. به هر حال روابط تیره ای که میان ایران و عربستان وجود دارد و به ویژه حوادث پیش آمده در منا مزید بر علت شده و روابط را به سمت و سوی دشواری کشانده است. اما به هر روی واقعیت هایی چون مسائل جغرافیایی را نمی توان نادیده گرفت. به هر حال همه کشورهای منطقه ناگزیرند جدا از مسائل سیاسی و اختلافات فرهنگی با یکدیگر کنار آیند. باید تلاش شود تا مبانی اختلاف برطرف شده و به هر حال مشکلات منطقه به ویژه مسائل سوریه، مورد تایید شرکت کنندگان در مذاکرات قرار بگیرد.

به عبارتی باید همه بازیگران حاضر در صحنه به یک راه حل مشترک درباره بحران سوریه دست یابند. عربستان با انجام اقداماتی علیه ایران سعی کرد قیمت نفت را با افزایش صادرات خود کاهش داده و ایران را تحت فشار قرار دهد. روابط تیره تهران و ریاض در عین حال یک رقابت منطقه ای جهت احراز جایگاه میان ایران و ترکیه، مصر، عربستان در منطقه است. ترکیه و عربستان به دنبال ساقط کردن رژیم اسد و افزایش نفوذ خود در منطقه بوده و ایران نیز به جانبداری از دولت بشار اسد در سوریه پرداخته است. به هر حال یکی از دلایل این اختلافات رقابت میان سه کشور برای احراز جایگاه مطلوب در منطقه بوده است.

مشکلات منطقه باید به ترتیب قابل قبولی مورد حل و فصل قرار گیرد. اگر مسأله بحران سوریه حل شود فضا برای تجدیدنظر مساعدتر خواهد بود و در هر حال عربستان هم باید از این اظهارنظرات تند و افراط گونه خود خودداری کند. در مقابل اظهارنظرهای آن چنانی از سوی برخی کنشگران صاحب نفوذ مطرح می شود. منافع منطقه و جهان اقتضا می کند که اختلافات فی مابین به نحو مطلوبی پایان یابد. در روابط میان تهران و عربستان نمی توان واقعیت جغرافیایی را نادیده گرفت. باید راه حلی برای برون رفت از این مسأله یافت. تهران و ریاض ناگزیر به تعامل با یکدیگرند.

**علت ورود روس ها به معادلات سوریه چیست؟ آیا مخالفان اسد و غرب در مقابل تغییرات پیش رو ممکن است موضع خود را تغییر دهند؟

اکنون مسأله غیرقابل انکار بحران گروه های افراطی در منطقه مانند داعش، جبهه النصره، القاعده، طالبان و الشباب است. گروه های افراطی با داعش همسو شده اند و منطقه را به آشوب و جنگ کشانده اند. در ابعاد فرامنطقه ای نیز می توان به بوکوحرام در نیجریه و الشباب در سومالی منطقه اشاره کرد. بنابراین رویداد حدود 2000 نفر از چچنی ها از روسیه به سوریه روی آوردند. مسأله تروریسم بین المللی بسیار گسترده است و مبارزه با تروریسم موضع همه منطقه و جهان است.

در ظاهر امر میان تهران و غرب ائتلاف و قراردادی جهت مبارزه با تروریسم صورت نگرفته ولی همسویی و موازنه منافع پدیدار شده است. جان کری هم از روس ها خواست که درباره تروریست ها یک خط مشی موازی میان بازیگران منطقه ای و جهانی ایجاد شود اما پوتین سعی کرد که از این موضوع بهره ببرد و به صورت جدی تری وارد مسأله سوریه شود. ورود روس ها به منطقه و به ویژه سوریه به طور کل فضای میدانی سوریه را تغییر داد. اکنون مخالفان بشار اسد به این نتیجه رسیده اند که ورود روسیه به صورت جدی نمی تواند نظرات مخالفان اسد را در آینده محقق سازد. بنابراین آنها ناگزیرند که در نگرش خود تجدیدنظری درباره سوریه به وجود آورند.

آمریکا هم درباره ورود روس ها به سوریه واکنش های چندان زیادی نشان نداده است. در مذاکرات وین 1 که با حضور آمریکا، روسیه، ترکیه و عربستان برگزار شد اقدامات روس ها را در سوریه به نحوی پذیرفتند. روسیه در سوریه هدفش این است که در مسائل خاورمیانه، جایگاه گذشته خود را که تا حدودی بی رنگ شده بود بازسازی کند و بتواند در فعل و انفعالات منطقه نقشی برای خود احراز کند، زمینه داد و ستد و کسب امتیاز را از غرب به دست آورد و در نتیجه آن فشار غرب در اوکراین و تحریم ها را به تدریج تضعیف و بی رنگ سازد. به عبارتی با یک تیر دو نشان بزند؛ به نحوی هم به خاورمیانه بازگردد و سهمی در منطقه داشته باشد و در نتیجه همکاری های خود امتیازاتی کسب کند و بازتاب این امتیازات فشار غرب در مسأله اوکراین کاهش جدی بدهد.

**آمریکایی ها بارها اعلام کرده اند که ممکن است ما نیروی زمینی محدودی به سوریه وارد کنیم. با توجه به بحران موجود در سوریه نیروی زمینی عملا در سوریه می تواند کاری از پیش ببرد؟
نیروهای آمریکایی که وارد سوریه می شوند به عنوان کارشناس آموزشی شروع به فعالیت می کنند و به عنوان نیروی زمینی در زمین سوریه فعالیت نمی کنند که در نهایت به سخت تر شدن شرایط و تشدید درگیری منجر شود. آمریکا هم در حقیقت چون مخالفان حزب جمهوریخواه، به ویژه سناتور مکین، شدیدا از دولت اوباما انتقاد به عمل آوردند اوباما هم با توجه به ورود روس ها و برای اینکه قدری نیرو و نفوذ روس ها را در سوریه خنثی کند، تقریبا حدود 500 نفر برای آموزش به سوریه خواهد فرستاد، تقریبا به همان تعدادی که ایران کارشناس و مشاور به سوریه اعزام کرده است. پیش از این ایالات متحده از مخالفان اسد حمایت به عمل می آورد اما این بار علت ورود واشنگتن به سوریه از موضع مبارزه با داعش خواهد بود.

**موضع ترکیه در آینده نسبت به سوریه را چگونه ارزیابی می کنید؟

ترکیه در ابتدا بدون چون و چرا از داعش حمایت کرد و نقل و انتقال تسلیحات از ترکیه صورت می گرفت. ترکیه از ابتدا به هر طریق ممکنی خواهان سقوط بشار اسد بود ولی با گذشت زمان واقعیت های سوریه را درک کرد. در نتیجه بسیاری از خواسته های خود را نسبت به سوریه تعدیل کرده است. اخیرا ترکیه اعلام کرده که بشار اسد برای مدت معینی باید در قدرت باقی بماند. این تعدیل زمانی که روسیه و غرب به سمت حل مسأله حرکت کردند در ترکیه به وجود آمد. ترکیه اعلام کرده که اسد باید حداقل شش ماه در قدرت باقی بماند اما اگر ورق به نفع اسد برگردد، ترکیه از این نظر خود کوتاه خواهد آمد.

**اگر اسد سقوط کند چه اتفاقاتی در سوریه رخ می دهد؟
واقعیت این است که اگر اسد سقوط کند تمام شخصیت هایی همراه با اسد هم دیگر نمی توانند در سوریه در قدرت حضور داشته باشند. در نتیجه داعش در سوریه به قدرت خواهد رسید. غربی ها هم به خوبی این موضوع را درک کرده اند. بنابراین از ائتلاف صورت گرفته باید نتیجه ای به دست آید که ساختار حکومت فعلی سوریه و تمامیت ارضی در سوریه حفظ شود.

**واقعیت این است که اتفاقات خاورمیانه تا به امروز به سمت رژیم صهیونیستی حرکت نکرده است. چرا صهیونیست ها از داعش و گروه های تروریستی احساس خطر نمی کنند؟

از 1980 تا به امروز اختلافات در میان کشورها وجود دارد و از این اختلافات رژیم صهیونیستی بیشترین استفاده را برده است. لذا صهیونیست ها از درگیری های خاورمیانه خوشحال هستند و درآمد های مالی اعراب صرف تجاوز به خاک یکدیگر می شود. در جنگ اعراب با ایران در دوران جنگ تحمیلی کشورهای خلیج فارس در آن زمان ششصد میلیارد دلار به عراق کمک کردند و از تجاوز عراق حمایت کردند و در زمانی که صدام به کویت حمله کرد نیز کویت و عربستان هزینه های ائتلاف را برعهده گرفتند. این موارد به نفع رژیم صهیونیستی بود، زیرا این رژیم نمی خواهد اعراب با یکدیگر در صلح باشند و پیشرفت کنند. در سوریه تمام زیرساخت ها متلاشی شده است و میراث فرهنگی در عراق و سوریه از بین رفته است. در یمن و بحرین هم مشکلاتی به وجود آمده است که این مشکلات تنها به نفع صهیونیست ها است.

در دهه هفتاد غربی ها اوپک را قدرت چهارم جهان می دانستند و حتی اعتقاد داشتند که تمام افزایش قیمت نفت باعث شده که بحران اقتصادی در اروپا به وجود بیاید ولی همین افراد و غربی ها و صهیونیست ها به راحتی توانستند اعضای اوپک را دچار تفرقه کنند و به جای اینکه در توسعه اقتصادی به یکدیگر کمک کنند عاملی برای جلوگیری از توسعه یکدیگر شده اند که یک نمونه آن شکل گیری داعش است. لذا در این میان رژیم صهیونیستی به شدت منتفع شده و هیچ کدام از آشوب های ایجاد شده در منطقه برای صهیونیست ها مشکلی به وجود نیاورده است. متاسفانه عربستان با صهیونیست ها از نظر سیاست های منطقه ای هم سو شده است. بنابراین تا به حال اعراب از اتفاقات خاورمیانه صدمه دیده اند حتی تعدادی از کشورهای عربی به صهیونیست ها نزدیک شده اند.

منبع: روزنامه آرمان

ارسال نظر

  • ناشناس

    درست مثل لیبی

  • شیرین صفوی

    خودش کم از داعش نیست رییس کشوری که ملیونها نفر رو آواره کنه و به کشتن بده و از کشورش خرابه ای بسازه و وطن خودشو جولانگاه جنگ و خط مقدم کشورهای دیگه قرار بده کمتر از داعش نیست امیدوارم منتشر بشه

  • شیرین صفوی

    خودش کم از داعش نیست رییس کشوری که ملیونها نفر رو آواره کنه و به کشتن بده و از کشورش خرابه ای بسازه و وطن خودشو جولانگاه جنگ و خط مقدم کشورهای دیگه قرار بده کمتر از داعش نیست امیدوارم منتشر بشه

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار