آیا عسلک ها در تهران لنگر می اندازند؟

گویا مگس های سفید یا همان عسلک ها نمی خواهند دست از سر تهرانی ها بردارد. به تازگی یکی از کارشناسان کشاورزی گفته است با توجه به تغییر روند آب وهوایی، احتمال گرم شدن هوا در روزهای پاییز و زمستان، امکان حضور این حشرات مزاحم در تهران در فصل های سرد هم وجود دارد. اگر اینچنین باشد باید دیگر فکر پیاده رفتن در تهران را فراموش کنید و یا به پیشنهاد یکی از اعضای شورای شهر تهران عمل کنیم و برای اذیت نشدن از دست این مگسان از ماسک استفاده کنیم. از دو سال پیش که این سفید بالک ها به تهران آمدند، برخی مسوولان شهری اعلام کردند که ورود انها مقطعی است و با سرد شدن هوا دیگر شاهد حضور انها نیستیم .اما در کمال تعجب پارسال دوباره سر و کله این سفیدبلالک ها که این بار تعدادشان هم بیشتر از سال پیشتر بود، پیدا شد. امسال هم که متاسفانه بر جمعیت این حشرات به ظاهر بی آزار افزوده شد و در برخی مناطق تهران جمعیت آنها به حدی بود که راه رفتن شهروندان را مختل می کرد.

اما اینکه منشا این مگس های سفید کجاست و از کجا امده اند، هنوز به درستی مشخص نیست. ظاهرا با کم شدن حشرات شکارچی این سفیدبالک ها و افزایش گیاهان میزبان مناسب در تهران مانند درخت توت، جمعیت این نوع حشرات زیاده شده و اکنون به میزبانی برای شهروندان تهرانی تبدیل شده و صاحبخانه را هم کلافه کرده است.

اما محمد رسولی، گیاه پزشک با تاکید بر اینکه مبارزه با این نوع حشرات بسیار زمانبر است، گفت: پیش بینی می شود این حشرات سال آینده هم در تهران باشند. سال آینده نیز این حشرات وجود داشته باشند. از سوی دیگر حسن لبافی، کارشناس ارشد کشاورزی و متخصص سموم و آفات در این باره به روزنامه ابتکار گفت: در حال حاضر بیش از یکهزار و 500 گونه از سفیدبالک ها وجود دارد که حدود 20 نوع آن در تهران یافت شده است. اما برای مبارزه با این نوع آفات، می توان از سم های ارگانیک و بیولوژیکی استفاده کرد.

او ادامه داد: سموم ارگانیک بر محیط زیست تاثیر منفی ندارند و به سلامت گیاهان پایتخت آسیبی وارد نمی کنند اما باید ریشه این هجوم به تهران را پیدا کرده و تا آنجا که امکان دارد از تخم گذاری این آفات جلوگیری کنیم.

این کارشناس کشاورزی با تاکید بر اینکه امکان مقاوم شدن این نوع حشرات نسبت به سرما وجود دارد، اضافه کرد: اگر استفاده بی رویه از سموم شیمیایی داشته باشیم، امکان اینکه این نوع حشرات جهش ژنتیکی داشته باشند و نوع مقاوم به سرما انها به وجود آید وجود دارد. بر همین اساس برای مقابله با این نوع افات شهری، بهتر است در زمان تخم گذاری آنها را از بین ببریم تا امکان تکثیر وجود نداشته باشد.

**متولی مبارزه با سفیدبالک ها

بسیاری معتقدند متولی مبارزه با مگس سفید با توجه به اینکه این پدیده در تهران رخ داده، شهرداری تهران است اما محمدباقر قالیباف، شهردار تهران با تاکید بر این موضوع که وظایف سازمان محیط زیست برعهده شهرداری تهران نیست، گفته است که موضوع مگس سفید در شهر تهران است و در مبارزه با آن شهرداری کمک می کند اما نباید وظایف دیگر وزارتخانه ها را شهرداری تهران انجام دهد.

نکته جالب توجه این است که کارشناس معتقدند یکی از بسترهای مناسب برای رشد مگس های سفی همان درختان توتی است که شهرداری در چند سال گذشته آنها را کاشته است. اما ما در این گزارش دنبال پیدا کردن مقصر نیستیم بلکه می خواهیم فکری درباره این موضوع کنیم.

**امکان ورود به مجرای تنفسی

در ظاهر کارشناسان معتقدند که مگس های سفید بی آزارند و مشکلات تنفسی ایجاد نمی کنند اما خسرو صادق نیت، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت به شهروندان توصیه کرد برای جلوگیری از ورود این حشره به سیستم تنفسی فوقانی از ماسک های پارچه ای و معمولی استفاده کنندو در ادامه گفت: این حشره می تواند از راه سیستم تنفسی فوقانی وارد مجاری تنفسی شود. سفیدبالک ها ممکن است با داخل شدن به راه های تنفس فوقانی باعث ایجاد تحریک در سیستم تنفسی شوند و افراد را آزار دهند.

**دلیل هجوم مگس ها

کارشناسان محیط زیست معتقدند طغیان این حشره در محیط شهری به دلیل تغییرات اکو سیستم است؛ یعنی حشرات شکارگر از جمله زنبورها (که مگس سفید را شکار می کنند) از بین می روند، در نتیجه مگس های سفید افزایش پیدا می کنند.

بررسی ها نشان می دهد افزایش جمعیت مگس سفید با از بین رفتن پارازیت های حشره به دلیل سم پاشی های بی رویه و مبارزه شیمیایی با آفات در اطراف شهر تهران ایجاد شده است. اینکه چرا جمعیت مگس های سفید نسبت به پارسال افزایش چشمگیری داشته، را کارشناسان اینگونه پاسخ می دهند که این حشرات بسیار بالا و قدرت تکثیر زیادی دارند به همین دلیل نسبت به پارسال بیشتر شده اند. تنها اتفاقی که برای مبارزه با این حشرات در تهران اتفاق افتاد، نصب برچسب های زردرنگ روی درختان است و البته در برخی مناطق مانند منطقه 6 تهران هم آبشویی درختان انجام شد که خیلی موثر نبوده است.

علی محمد شاعری رییس ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران درباره راه های مبارزه با این حشره مزاحم گفته است که شستشوی درختان با صابون پالیزین (صابون حشره کش و کنه کش ) افزایش یافته و در برخی مناطق از روزی یکبار به دو یا چندبار افزایش داشته است. تاکید شهرداری تهران استفاده از روش های غیر شیمیایی برای مبارزه با سفید بالک هاست.

وی ابراز امیدواری کرد با استفاده از نوارهای زرد رنگ و آب شویی کانون های آلوده بتوانند تا حد زیادی در کنترل سفیدبالک ها موفق شوند. باید در نظر داشت با کاهش دما، مشکل سفیدبالک ها مرتفع می شود.

**رهایی از مگس های سفید

الناز لواسانی، کارشناس ارشد محیط زیست و عضو مشورتی دفتر عمران سازمان ملل درباره مگس های سفید به روزنامه ابتکار گفت: این نوع حشرات حاصل آب و هوای گلخانه ای هستند و تنها در این نوع آب و هوا امکان حیات دارند. البته امکان مقاومت این نوع حشرات وجود دارد چراکه اتفاقات ژنتیکی به راحتی در آنها روی می دهد.

او با تاکید بر اینکه علت تکثیر بسیار بالای این نوع مگس ها فراهم بودن بستر برای تخم گذاری بوده است، ادامه داد: اگر قرار به مبارزه با حشرات بود به راحتی می توانستیم با یک بررسی سریع و شناسایی سم ارگانیک مناسب، آنها را در فصل تخم گذاری از بین ببریم و یا غیر بارورشان کنیم. اما یک غفلت موجب افراد بسیار زیاد آنها شد به طوریکه سیستم شهری را مختل کرده اند.

لواسانی همچنین به خشکسالی ها اشاره کرد و افزود: در چند سال گذشته خشکسالی ها باعث شده که اقلیم این نوع حشرات از این رفته و آنها به شهرها هجوم بیاورند. این کار مشابه حمله ملخ ها به شهرهای اندونزی در دهه 90 میلادی است. با ورود به تهران و بودن درختان مناسب برای زندگی آنها، میهمانان به میزبان تبدیل شدند و اکنون سه سال است که تهران در اشغال آنهاست.

وی درباره احتمال بودن آنها در فصل سرد گفت: بعید به نظر می رسد که این حشرات بتوانند در سرما دوما بیاورند اما در این دنیا همه چیز امکان دارد. شاید با یک سم ویا یک اشتباه آزمایشگاهی نوع مقاوم به سرما این مگس های سفید هم تکثیر پیدا کند که آن وقت دیگر شهروندان تهرانی در چهار فصل سال دچار مشکل این مزاحم ها می شوند.

*منبع: روزنامه ابتکار