توصیه معاون بن لادن به رهبران داعش

سالها پیش از آغاز پیشروی داعش در خاورمیانه و تصرف اراضی و اعلام خلافت، ایمن الظواهری، رهبر القاعده که در آن زمان مشاور بن لادن بود یک هشدار جدی به ابو مصعب الزرقاوی، رئیس القاعده عراق که بعدها به داعش تغییر نام داد، ارسال کرد.

ایمن الظواهری در سال 2005 توصیه‌نامه‌ای به الزرقاوی نوشت وی نگران بود که القاعده در عراق با حمله به غیرنظامیان شیعه باعث می‌شود سنی‌های عراق را از خود براند.

وی به الزرقاوی توصیه کرد که به دنبال جلب حمایت جدی سنی‌ها در عراق باشد و به تدریج "امارت اسلامی" را توسعه داده و منسجم کند تا پس از خروج نیروهای آمریکایی از عراق به "سطحی از خلافت" برسد.

ویل مک‌کانتس، مدیر پروژه روابط آمریکا با جهان اسلام در موسسه بروکینگز در کتاب جدیدی با عنوان "ویرانی‌های داعش" می‌نویسد: از آن زمان به بعد عملیات‌ تروریستی "حافظ سلطه خلافت و توسعه مرزهای آن تا روز قیامت شد."

الظواهری تاکید کرد که ایجاد خلافت نیازمند حمایت مردمی ازسوی مسلمانان عراق و کشورهای اطراف آن است. وی پیش‌بینی کرد: در غیاب حمایت مردمی، "جنبش اسلامی مجاهدان" در سایه نابود می‌شود.

الظواهری نوشت: ویدیوهای ضبط شده که داعش اکنون با آنها شناخته می‌شود، "ممکن است مردان جوان مجاهد را هیجان‌زده کند" اما اکثر مسلمانان آنها را "خوش‌آیند" نخواهند دانست. وی تاکید کرد که "بیزاری" از حملات الزرقاوی به شیعیان می‌تواند به رغم تلاش‌های القاعده در عراق ادامه یابد.

عطیه عبدالرحمان، یک مقام ارشد دیگر القاعده نیز سال 2005 نامه‌ای به الزرقاوی نوشت تا به او یادآوری کند که چه بر سر شبه‌نظامیان الجزایری آمد که در دهه 1990 به دنبال به قدرت رسیدن بودند. به گفته مک‌کانتس، در بحبوحه جنگ داخلی الجزایر برخی از افراطگرایان شروع به کشتار غیرنظامیان کردند که نهایتا موجب "بیگانگی توده‌های مسلمان" با آنها شد.

عطیه عبدالرحمان در نامه خود نوشت: آنها به دست خودشان نابود شدند؛ با فقدان منطق، با توهم، با نادیده گرفتن مردم، بیگانه کردن آنها از طریق ظلم و ستم، انحراف و فقدان محبت و دوستی و دلسوزی نابود شدند.

ویل مک‌کانتس، مدیر پروژه روابط آمریکا با جهان اسلام می‌نویسد: این دشمن نبود که آنها را نابود کرد؛ آنها به دست خودشان نابود شدند.

به گفته مک‌کانتس، با این حال الزرقاوی به این هشدارها توجهی نکرد. القاعده در عراق به کشتار شیعیان ادامه داد و در سال 2006 الزرقاوی تشکیل شورای مشورتی متشکل از گروه‌های تروریستی را اعلام کرد و از آن به عنوان "هسته‌ تشکیل دولت اسلامی" یاد کرد که به گفته وی ظرف سه ماه ایجاد می‌شد.

اواخر همان سال الزرقاوی درحمله هوایی آمریکا کشته شد. پس از آن، القاعده در عراق "دولت اسلامی" را اعلام کرد که شروع کار گروه تروریستی‌ای بود که هم‌اکنون به عنوان داعش شناخته می‌شود. "خلافت" سال‌ها بعد اعلام شد؛ در ژوئن 2014 و هم‌اکنون اراضی گسترده‌ای درعراق و سوریه را شامل می‌شود.

داعش هرگز نتوانست به محبوبیت مورد نظر الزرقاوی در زمان ترسیم طرح "خلافت" دست یابد. به باور کارشناسان، مسلمانان از مناطق تحت تصرف داعش در حال فرار هستند و همین امر گواه این است که داعش آن آرمان‌شهری که ادعا می‌کند، نیست.