.svg)
پشت صحنه توافق‌هاي ايران و ١+٥
پارسینه: عبور امريكا از خط قرمز تحريم‌هاي تسليحاتي
پشت صحنه توافق‌هاي ايران و ١+٥ اندك اندك در حال رخ نمايي است. دو سال مذاكرات فشرده ميان ايران و شش قدرت جهاني به رسيدن به توافقي منتهي شد كه در خصوص آن ايران به مدت ١٠ سال محدوديت‌هايي را در حوزه تكنولوژي هسته‌اي خود خواهد پذيرفت و طرف مقابل هم تحريم‌هايي را كه از كانال شوراي امنيت، اتحاديه اروپا و ايالات متحده عليه ايران در اين سال‌ها به بهانه برنامه هسته‌اي تحميل كرده است، از ميان برخواهد داشت. قريب به سه ماه از حصول برنامه جامع اقدام مشترك در وين مي‌گذرد و برجام با عبور از سربالايي‌ها در سراشيبي قرار گرفته كه اين توافق را به فازهاي بعدي اجرايي رهنمون است. در ايران برخي تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي را به امتيازدهي بيش از امتيازگيري متهم مي‌كنند و در داخل امريكا هم تندروهايي از جنس لابي صهيونيستي آيپك يا جمهوريخواهان مخالف هر توافقي با تهران، جان‌كري و همراهان وي در اين مذاكرات را متهم مي‌كنند كه پس از ١٢ سال مذاكره هسته‌اي بيش از آنكه دستاوردي را در سايه برجام حاصل ايران كند به ضرر واشنگتن اقدام كرده است. در چنين شرايطي هرازچندگاهي يك رسانه غربي از همراهي‌هاي پشت پرده و توافق‌هاي نانوشته‌اي مي‌گويد كه به نظر
مي‌رسد با لحاظ شدن آن توافق‌ها دو طرف پس از ١٢ سال مذاكره فشرده به برنامه جامع اقدام مشترك دست يافته‌اند. خبرگزاري رويترز در تازه‌ترين گزارش خود ادعا مي‌كند كه طناب تحريم‌هاي تسليحاتي ايران اندكي پيش از حصول توافق هسته‌اي شل شده بود. در بخش‌هايي از اين گزارش آمده است: پس از توافق هسته‌اي به دست آمده، عده‌اي از منتقدان ابراز نگراني كرده بودند كه اين توافق مي‌تواند به تقويت جايگاه نظامي ايران در منطقه منتهي شود، باراك اوباما در پاسخ به تمام اين دلواپسي‌ها تاكيد كرده بود كه تحريم‌هاي تسليحاتي عليه ايران حفظ و حتي شديدتر خواهد شد. با اين همه گزارش‌هاي رسيده از نحوه برخورد امريكا با كساني كه تحريم‌هاي تسليحاتي ايران را نقض كرده‌اند، خلاف اين ادعا را ثابت مي‌كند. اظهارنظرهاي دو مقام عاليرتبه امريكايي و همچنين گزارش‌هاي رسيده از سوابق دادگاه‌هاي اين كشور نشان از اين دارد كه دولت اوباما در يك سال گذشته تنها دو نفر را در ارتباط با آنچه نقض تحريم‌هاي تسليحاتي ايران مي‌خواند، محاكمه كرده كه در مقايسه با سال‌هاي اخير آمار ناچيزي به حساب مي‌آيد.
در شرايطي كه بحث تحريم‌هاي تسليحاتي ايران در ضميمه قطعنامه ٢٢٣١ آمده است و جمهوري اسلامي ايران هم بلافاصله پس از صدور اين قطعنامه مخالفت خود را با اين بند از آن اعلام كرده بود، مذاكره‌كنندگان ايراني همواره تاكيد داشته‌اند كه ايران هيچگاه امنيت ملي خود را با هيچ قطعنامه‌اي معامله نمي‌كند و فعاليت‌هاي ايران در حوزه تسليحات و همچنين موشك‌هاي دوربرد همچنان ادامه خواهد داشت. اين گزارش رويترز نيز بر اين ادعاي مذاكره‌كنندگان صحه مي‌گذارد كه امريكا با توجه به مسائل منطقه‌اي و رواج جريان‌هاي تروريستي در منطقه خاورميانه اقدام به عبور از تحريم‌هاي تسليحاتي كرده كه خود بي‌دليل و به بهانه‌هاي واهي بر ايران تحميل كرده بود.
رويترز در بخش ديگري از گزارش خود مي‌نويسد: ترديد و عدم اطمينان دادستان‌ها و نهادهاي قضايي امريكا درباره چگونگي تاثير توافق هسته‌اي درباره اين گونه پرونده‌ها نيز سبب شده است تا آنها براي پيگيري اين پرونده‌ها در مقايسه با سال‌هاي اخير تمايل كمتري داشته باشند. ملايم‌تر برخورد كردن واشنگتن با اجراي تحريم‌هاي ايران سبب بروز اين نگراني شده است كه محدوديت‌هاي تسليحاتي و تحريم‌هاي باقيمانده عليه ايران تا چه اندازه سخت هستند و آيا در آينده اعمال خواهند شد؟ هرچند توافق هسته‌اي ايران و گروه ١+٥ كه موجب رفع تحريم‌هاي ايران در ازاي محدوديت برنامه هسته‌اي اين كشور خواهد شد هنوز اجرايي نشده است. بر اساس اين گزارش، مقامات قضايي در دادگاه‌هاي فدرال امريكا در سال ٢٠١٥ -٢٠١٤ تنها دو متهم ارسال سلاح و فناوري‌هاي مرتبط با ايران را محاكمه كردند. در سال ٢٠١٤ -٢٠١٣ تعداد كساني كه به قاچاق سلاح به ايران متهم شدند هشت نفر و در شش سال گذشته قبل از ٢٠١٣، ١٠ تا ١٢ مورد بوده است. يكي از اين مقام‌هاي امريكايي كه خواست نامش فاش نشود، در اين خصوص مي‌گويد: آمار كساني كه در ارتباط با تحريم‌هاي تسليحاتي ايران محاكمه مي‌شوند كاهش زيادي
داشته است و اين تنها نشان‌دهنده اين است كه واشنگتن در مقايسه با گذشته سختگيري كند، در مواجهه با محدوديت‌هاي تسليحاتي ايران دارد. اگر به زودي روابط ميان ما و ايران عادي شود مردم خواهند پرسيد آيا ارزشش را داشت؟ برخي دادستان‌هاي فدرال و نهادهاي قضايي براي پيگيري اين پرونده‌ها بي‌ميل هستند چون بسيار سخت، پيچيده و زمانبر است. همچنين با توجه به توافق هسته‌اي كه ميان ايران و گروه ١+٥ حاصل شد، همه‌چيز بلاتكليف است و همه منتظر يك راهنما هستند.
بر اساس گزارش رويترز، اين در حالي است كه با توجه به اين توافق بخش زيادي از تحريم‌هاي ايران كه مرتبط با مساله هسته‌اي هستند رفع خواهند شد و در پي آن شركت‌ها، بانك‌ها و بازارهاي زيادي از سراسر جهان روابط خود را با ايران از سر خواهند گرفت. خبرگزاري رويترز در ادامه اين گزارش به سراغ مقام‌هاي امريكايي رفته و از آنها در خصوص اينكه آيا رفتار با تحريم‌هاي تسليحاتي ايران از چندماه پيش از حصول برجام نرم‌تر شده بود، سوال كرده است. در بخش‌هايي از اين گزارش آمده است: مقام‌هاي دولت امريكا مي‌گويند كه در جريان مذاكرات با همان شدت قبل تحريم‌هاي تسليحاتي و ديگر تحريم‌ها عليه ايران را پيش برده‌اند. اين مقام‌ها تاكيد دارند كه پس از اجرايي شدن توافق هم تحريم‌هايي را كه ارتباطي با برنامه هسته‌اي ايران نداشته يا در برجام تعهدي به رفع آنها نداده‌اند؛ اجرايي خواهند كرد. سخنگوي وزارت دادگستري امريكا در اين خصوص به رويترز مي‌گويد: ما همچنان افرادي را كه تحريم‌هاي ايران را نقض كنند تحت تعقيب قرار خواهيم داد. سخنگوي وزارت خزانه‌داري امريكا هم در اين خصوص مي‌گويد: اين وزارتخانه تحريم‌ها را در دو سال مذاكرات فشرده با ايران مانند
سال‌هاي پيش از آن پيش برده است و هيچگاه سهولتي در كار نبوده است. از زمان آغاز مذاكرات، كميته مالي بيش از ١٠٠ چهره و موسسه ايراني را مورد تحريم قرار داده و مبلغ ٥٢٥ ميليون دلار هم به عنوان جريمه زيرپاگذاشتن تحريم‌هاي ايران وضع كرده است.
منبع: اعتماد
ارسال نظر