.svg)
وضعیت پرستاران در منزل چگونه است؟
پارسینه: در حالي كه در سال‌هاي اخير كار پرستاري حاشيههاي زيادي به همراه داشته است برخي ديگر از خدمات پرستاري مانند پرستاري در منزل بيش از پيش مورد توجه قرار گرفته است. پرستاراني كه به ارائه خدمات پرستاري در منزل مي‌پردازند لزوما تحصيلات پرستاري ندارند، هر چند تا حد زيادي از حاشيههاي جامعه پرستاري دور هستند اما مسائل و مشكلات خود را دارند.
در نظام پرستاري كشور، كمبود 200هزار پرستار، لزوم تربيت كمك بهياران، ارتقاي جايگاه پرستاري و ارسال مجدد تعرفه‌هاي پرستاري به شوراي عالي بيمه از مهم‌ترين دغدغه‌ها است. در حال حاضر در 185 دانشكده پرستاري بيش از 55 هزار دانشجو در مقاطع كارشناسي، ارشد و دكترا تحصيل مي‌كنند. با توجه به نياز كشور اين ظرفيت‌ها افزايش مي‌يابد و در دوره كارشناسي نيز ابلاغ شده است كه جذب دانشجو تا دو برابر ظرفيت افزايش يابد. در گذشته در كشور قبل از دوره كارشناسي سطوحي تحت عنوان كمك بهيار، بهيار و كاردانش داشتيم، اما از دهه 70 تا امروز اين سه دوره حذف شده‌اند و پرستار كارشناسي تبديل به دم‌دستي‌ترين نيرو شده است و بايد خدمت اوليه به بيماران ارائه كند كه گاهي اين اقدامات به همراهان بيمار واگذار مي‌شود. در نتيجه در اين عرصه دوره‌اي تحت عنوان بهياري يك‌ساله يا كمك پرستاري با 33 شرح وظيفه تعريف شده است كه اين شرح وظايف نياز به اينكه فردی تحصیلات دانشگاهی در حوزه پرستاری داشته باشد، ندارد. در زيرمجموعه شوراي عالي اخلاق پزشكي، كميته اخلاق پرستاري تشكيل شده و در حال فعاليت است. پرستاري 517 وظيفه دارد و 33 وظيفه نيروهاي كمك پرستاري يا بهياري
يك‌ساله هميشه در حوزه كمك پرستاري بوده است. چند سال است در سه حوزه كمك بهيار، بهيار و كارداني نيرو كم شده و درنتيجه بخشي از آن وظايف به پرستاران و همراهان بيمار منتقل شده است.
پرستاري منزل مغفول مانده است
دبيركل خانه پرستار درباره نحوه كار پرستاري در منزل مي‌گويد: حدود يك قرن گذشته در اروپا و آمريكا اين مراكز تاسيس شد. اين اقدام در آن زمان نظام سلامت را دچار تحول شگرف كرد آن هم به اين دليل كه ايجاد اين مراكز از هزينه‌هاي درماني كشور آمريكا كاست و از سوي ديگر به دليل اينكه جمعيت كشور آمريكا در آن دوران رو به سالمندي بود در بحث خدمات در منزل كمك به سالمندان بود كه مورد استقبال قرار گرفت.
محمد شريفي‌مقدم مي‌افزايد: پرستاري در منزل در كشورهاي پيشرفته يك شغل كاملا جاافتاده در بين همگان است و اين افراد در حين كار تحت آموزش دوره‌هاي متعدد قرار مي‌گيرند اما در كشور ما از سال 1378 به دستور وزير بهداشت وقت آيين‌نامه اين مراكز به دانشگاه‌ها ابلاغ شد. او تاكيد مي‌كند: حدود 14سال پيش مردم در صورت نياز به پرستار در منزل از سوي مراكز نامعتبر خدمات دريافت مي‌كردند، بعد از رايزني‌هاي فراوان براي اين مراكز مجوز صادر شد اما بدنه وزارت بهداشت با اين مراكز موافق نبوده است. بايد توجه داشت كه در ابتدا بيش از هزار مركز مجوز گرفتند و به دليل عدم حمايت وزارت بهداشت از اين مراكز به تدريج غيرفعال شدند. به گفته شريفي‌مقدم، اين مراكز بنابر آيين‌نامه می‌توانند به ارائه تمام خدمات پرستاري كه يك بيمار در بيمارستان دريافت مي‌كند، در منزل ارائه دهند. شريفي‌مقدم درباره تحصيلات و تخصص پرستاران فعال در منازل مي‌گويد: اين افراد بر طبق شرح وظايف به فعاليت مي‌پردازند، براي مثال همانطور كه يك پرستار در بخش ويژه سال‌ها فعاليت كرده است در منزل نيز مي‌تواند در همين بخش فعاليت كند. بالطبع اگر مريض معمولي است بايد براي آن پرستاري با
همان تخصص در نظر گرفته شود. بايد توجه داشت كه به كار گرفتن بهيار يا كمك بهيار هم بنا بر تخصصشان باید باشد. به گفته رئيس انجمن پرستاري ايران تمام اعضا از جمله پرستار، بهيار، كمك‌بهيار و مراقب مي‌توانند به ارائه خدمات كمك پرستاري در منازل بپردازند.
بايد توجه داشت كه مراقبت از سوي اين مراكز تحت عنوان مراقبت از سالمند چندان قانوني نيست و اين افراد تخصص لازم در اين زمينه را كسب نكرده‌اند. فعاليت اين افراد هم فقط جنبه نگهداري از سالمندان را دارد نه فعاليت‌هاي تخصصي. او درباره نظارت وزارت بهداشت از اين مراكز مي‌گويد: هر 6ماه يك‌بار مطب يك پزشك بايد مورد بازديد قرار گيرد. وظيفه بازديد و رصد اين مراكز بر عهده وزارت بهداشت است، حالا بخش‌هاي مختلف متعدد است، در برخي مواقع شاهد نظارت هستيم و در برخي ديگر چندان نظارتي اعمال نمي‌شود. براي مثال هم‌اكنون وزارت بهداشت، مطب‌ها، درمانگاه‌ها و موسسات درماني كه بايد هر 6 ماه یک‌بار مورد بازدید قرار دهد، قرار نمی‌دهد ديگر چه برسد به اين مراكز. اين نارسايي باعث مي‌شود كه در ارائه خدمات با مشكلاتی روبه‌رو باشيم.
مراكز نگهداري سالمند مورد توجه قرار گيرد
شريفي‌مقدم مي‌افزايد: در صورتي كه اين مراكز شاكي خصوصي داشته باشند بنابر مستندات مي‌تواند انجام شود اما اين كار چندان پر رنگ نيست. دبيركل خانه پرستار در پاسخ به اين پرسش كه به‌طور طبيعي با كمبود پرستار روبه‌رو هستيم و اين مراكز چگونه به جذب پرستار مي‌پردازد، تاكيد مي‌كند: شايد بيش از 90 درصد از خدماتي كه مردم در منزل دريافت مي‌كنند از مراكز غيرمجاز باشند و بي‌شك 80 درصد خدماتي كه مردم در منازل دريافت مي‌كنند، زياد است و خدمات را از مراكز غيرمجاز دريافت مي‌كنند. به گفته او پرستار خصوصی براي هر 24 ساعت ارائه خدمات، 400هزار تومان دريافت مي‌كنند، همين پرستار كه در بيمارستان‌ها فعاليت مي‌كنند به ارائه خدمات در منزل نيز مي‌پردازند. در واقع 80 درصد از خدمات ارائه‌شده در اين مراكز از طريق مراكز غيرمجاز است و به اين ترتيب در اين مراكز يا پرستاران خودشان به مراقبت از مريض مي‌پردازند يا از طريق مراكز غيرمجاز به ارائه خدمات مي‌پردازند. در واقع مراكزي كه خدمات مطلوب ارائه مي‌كردند جمع شدند و وزارت بهداشت نيز از اين مراكز آن طور كه بايد و شايد حمايت نكرد.
نظارت بيشتر را خواستاريم
يك نماينده مجلس درباره كم وكيف فعاليت مراكز غيرمجاز،مي‌گويد: ارائه خدمات پرستاري در منزل از سال 78 افزايش پيدا كرده و هنوز بيمه هم از اين خدمات حمايت نكرده است. عبدالرحمان رستميان مي‌افزايد: در واقع هدف از ايجاد اين مراكز در دسترس بودن اين مراكز است و اگر مورد شكايتي بود قابل پيگيري باشد و اين اتفاق آن‌طور كه بايد و شايد اعمال نشده است. به گفته او اگر مردم مي‌خواهند در اين زمینه خدمات بگيرند، نبايد به تبليغات توجه كنند بلكه بايد در مراكز مجاز به شكل حضوري در دفتر حضور پيدا كنند و مجوز دفتر را بررسي كنند، آن هم به اين دليل هر پنج سال يك‌بار مجوز وزارت بهداشت لغو مي‌شود و مشكلات دراين مراكز قابل پيشگيري است. اين عضو بهداشت و درمان مجلس مي‌گويد: با توجه به اينكه بهداشت و درمان با سلامت مردم سر و كار دارد بايد در اين زمينه نظارت‌ها بسيار بيشتر باشند. رستميان با بيان اينكه ورود بخش خصوصي به حوزه سلامت ضروري است، مي‌افزايد: نياز به مراقبت در خانه روز به روز بيشتر مي‌شود و دنيا هم در حوزه بهداشت و درمان به همين سمت حركت مي‌كند.
منبع: روزنامه آرمان
ارسال نظر