گوناگون

نوجوانان و رفتارهاي مخاطره آميز

مطالعات، رفـتارهاي پـرمخاطره ي متفاوتي را به نوجوانان نسبت مي دهند. در اين ميـان مي توان به مواردي به اين شرح اشاره کرد: ناهماهنگي هاي شيميايي، فشاري که از طرف همکلاسي ها بر نوجوان وارد ميـشود، فـشارهاي رواني، قـرار گرفتن در معرض فشـارهاي خارجي، استفاده بيش از اندازه پروتئين و عدم مصرف به اندازه کربوهيدرات ، عـدم پـذيـرش از طـرف دوستـان و رسـانه هاي گـروهـي. همچنين ممکن است رفتارهاي خطر آميز بر اساس نژاد و تبـعيـض هـاي قـومي و قبيـله اي نـيـز در فـرد ايـجاد شـود.

همچنين سطح درآمد خانواده نيز در اين ميان نقش فعالي را بازي مي کند؛ اما در چاپ پاييز ژورنال روانشناسي امريکا در سال 1998، متخصص اعصاب و روان دکتر دبرا يورگلون تاد مدير روان شناسي عصبي بيمارستان فوق تخصصي مک لين و استاد روانپزشکي باليني دانشگاه هاروارد اظهار مي دارد که رفتارهاي پر مخاطره ي نوجوانان به دليل عدم توسعه ي مناسب قشر فوقاني استخوان هاي جلويي مغز به وقوع مي پيوندد.
پژوهشگران با استفاده از MRI براي مقايسه ي تحليل احساسي که در مغز نوجوانان سالم 10 تا 18 ساله به وقوع مي پيوندد در مقايسه با بزرگسالان، بر روي اين مطلب تمرکز کردند که ميزان فعاليت هاي مغزي در اميگدالا (اعضاي بادامي شکل مغز) منطقه اي که واکنش هاي غريزي را هدايت مي کند، قسمت جلويي مغز براي نوجوانان، و قسمتي که امر استدلال و توجيه هاي منطقي را بر عهده دارد براي بزرگسالان فعال تر است. آنها به اين نتيجه دست پيدا کردند که "وقتي نوجوان مسئله اي را در ذهن خود تحليل و بررسي مي نمايد فعاليت هاي بخش اميگدالا بيش از فعاليت هاي بخش جلويي مغز است. اين امر در حالي است که واکنش ها با افزايش سن تغيير پيدا ميکنند و اين روند در بزرگسالان به گونه اي است که فعاليت قسمت اميگدالا به کمترين ميزان خود کاهش پيدا کرده و تحريک پذيري قسمت جلويي مغز بيش از پيش افزايش مي يابد. بر اساس اين تحقيقات پژوهشگران به اين نتيجه دست پيدا کردند که:
"نوجوانان در زمان تحليل و بررسي احساسات مختلف بيشتر از قسمت غريزي ذهن خود استفاده مي کنند. اين در حالي است که هر چقدر سن افراد بالاتر مي رود تصميم گيري ها منطقي تر شده و مي توان گفت که بزرگسالان از بخش منطق و استدلال مغز خود استفاده مي کنند تا به نتيجه مطلوب دست پيدا کنند."
اين تمايلات غريزي که در ذهن نوجوانان وجود دارد، زمانيکه با ترشح هورمون هاي بدن آميخته مي شود، نوجوان تحت فشار همکلاسي هاي خود قرار مي گيرد، و استرس هاي زندگي بر فرد غلبه مي کند - به ويژه در عصر حاضر که دنيا با موجي از جنگ و ترور روبروست - همه و همه ي اين امور دست به دست مي دهند و سبب مي شوند که حتي باهوش ترين نوجوانان دست به کارهاي احمقانه بزنند. از جمله اين کارهاي خطرناک مي توان به استفاده از مواد روانگردان و مخدر و مشروبات الکلي، کارهايي که سبب آسيب رساندن به سلامت آنها مي شود مثل بريدن قسمتي از پوست بدن، مسابقه هاي اتومبيل راني در بزرگراهها، برقراري ارتباط هاي جنسي نادرست، تجاوز به حريم ديگران، خشونت، جرم هاي کوچک مانند دزدي و غيره، اشاره کرد.
به هر حال در عصر کنوني خطر پذيري و ريسک کردن براي نوجوانان تبديل به يک عملي طبيعي شده است. بايد قبول کنيم که به اين صورت آنها بزرگ مي شوند، رشد پيدا مي کنند، و تجربيات جديدي در زندگي خود بدست مي آورند؛ اما در جايي بايد نگران شد که خطر پذيري به صورت يک جزء جدانشدني از زندگي نوجوان تبديل شود. دکتر رابرت بلام استاد روانشناسي کودک در دانشگاه ميني سوتا در تحقيقات خود به نتايج جالبي دست پيدا کرده است . نام تحقيق او که: "محافظت از نوجوانان: فراي يک مسابقه، درآمد و ساختار خانوادگي" مي باشد از اين امر پرده برداري مي کند که: رفتارهاي ناشايست و نامتعارف به اين دليل از نوجوانان بروز مي کند که دوستان صميمي دارند که مشروبات الکلي مصرف مي کنند و يا سيگار مي کشند، در خشونت ها و درگيريها شرکت مي کنند، و يا دوستي دارند که قبلاً خودکشي کرده است.
دکتر بلام معتقد است که: "بچه هاي زيادي، چه غني و چه فقير، به حال خودشان واگذاشته مي شوند. کودکان بايد نوعي ساختار متداول را در زندگي خود داشته باشند و از آن پيروي کنند تا منحرف نشوند. اين وظيفه ي والدين، معلمان و مشاوران است که اين ساختارها را فراهم آورده و در اختيار کودکان خود قرار دهند. اين افراد بايد کودک را به سمت تصميم گيري هاي درست هدايت نمايند."
بيشتر رفتارهاي خطرناک نوجوانان در ساعاتي ما بين 3 تا 8 بعد از ظهر به وقوع مي پيوندد. برخي از روانشناسان واژه ي "ساعات سحرکننده" را به اين بازه ي زماني اطلاق مي کنند. يکي از افسران ارشد بخشداري امريکا بر اين باور است که: "وقتي ما بچه ها را بعد از مدرسه بدون پذيرش هيچ گونه مسئوليتي روانه ي خيابان ها ميکنيم، سبب ايجاد جرم هاي زيادي مي شويم."
از جمله رفتارهاي خطرناکي که نوجوانان تمايل بسيار زيادي به انجام دادن آن پس از ساعات مدرسه دارند مصرف تنباکو، استفاده غيرقانوني از داروهاي غير مجاز، بازي با سلاح سرد، شراب خواري، رانندگي در حالت مستي، و برقراري روابط نامشروع جنسي است.
برخي از والدين و متخصصان سلامت نوجوانان ممکن است به اين فکر بيفتند که آشنايي نوجوانان با مسائل ديني و اعتقادي مي تواند آنها را از ارتکاب به جرم و جنايت باز دارد. البته نمي توان نظر قطعي در اين مورد داد. برخي از نوجوانان مذهبي هستند که چه بسا دست به کارهاي بسيار خطرناک تري مي زنند. البته در اين ميان مواردي نيز هم شناسايي شده است که نوجواناني که داراي سيستم اعتقادي محکمي هستند، کمتر دست به کارهاي خلاف ميزنند. برخي از نوجوانان مذهبي داراي سيستم ارزشي و اعتقادي غلطي هستند و براي توجيه کارهاي نامتعارف خود اينطور مي گويند که : "اگر قرار باشد بميرم، ميميرم."
حال والدين چه کاري مي توانند در قبال نوجوانان خطر پذير خود انجام دهند. محققان دانشگاه النويز به پدر و مادرها پيشنهاد مي کنند که از مسائل کوچکتري که چندان بحث برانگيز نيستند شروع کنند. با اين کار مي توانند فضاي مطمئني را براي فرزند خود فراهم آورند و نوجوان هم آموزش مي بيند که از قدرت خود براي انتخاب راه صحيح بهره بگيرد. به عنوان مثال به نوجوان خود اجازه دهيد که انتخاب کند پس از اتمام مدرسه دوست دارد چه فعاليت سازنده اي را انجام دهد. از اين طريق نوجوان شما ياد مي گيرد که براي خودش تصميم بگيرد؛ همچنين ياد مي گيرد که وقت خود را تلف نکرده و کار مثبتي انجام دهد. ساير مواردي که مي توانيد اجازه دهيد تا نوجوان خودش انتخاب کند شامل رنگ مو، تعداد گوشواره هايي که در گوشش مي اندازد، و مواردي از اين قبيل مي باشد. در مواردي که خطري آنها را تهديد نمي کند، با خيال راحت به آنها آزادي عمل بدهيد. با همين اختيارات محدودي که به او مي دهيد او ياد مي گيرد که خودش باشد و براي زندگي اش تصميم بگيرد. همچنين با اتکا به اين روش الگوي صحيح زندگي سالم را نيز به او آموزش داده ايد.
مانند هر مقوله ي ديگر از زندگي، گفتگوهاي باز و بحث هايي که قضاوت هاي جانبدارانه در آن نباشد به عنوان عامل کليدي در جلوگيري از حرکات خطرناک نوجوان به حساب مي آيد، و هم ميزان وقوع و هم دامنه ي آنرا تا حد بسيار زيادي کاهش ميدهد. البته نبايد به اين مطلب بي توجهي کرد که نيمي از زندگي ما تشکيل شده است از ريسک پذيري؛ با ريسک پذيري است که ما رشد مي کنيم، ياد مي گيريم و چيزهاي جديد را در زندگي خود کشف مي کنيم. با آرام نگه داشتن محيط خانواده و با الگوسازي مناسب و مثبت مي توانيم به نوجوانان خود کمک کنيم که ريسک هاي کم خطر را انتخاب کرده و مرحله رشد قشر جلويي مغز خود را با آرامش خاطر به پايان برسانند

ارسال نظر

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار