تحلیل آخرین رهبر فرقه دموکرات از حوادث آذربایجان در سال ١٣٢٥

پارسینه: امیر علی لاهرودی، آخرین بازمانده فرقه دموکرات آذربایجان و "صدر" این فرقه که دوسال قبل در ترکیه درگذشت، در آخرین مصاحبه خود با ارگان این فرقه، ماجرای تشکیل فرقه آذربایجان را بازخوانی کرد که نظر به عبرت آموزبودن این تحلیل و منزه جلوه دادن نیروهای تجاوزگر شوروی، خواندنی و قابل تامل است.

لاهرودی در تحلیل وقایع آذربایجان از مقطع کشیدن شدن جنگ جهانی دوم به ایران گفته است:" در تاریخ سوم شهریور ۱۳۲۰ نیروهای متفقین وارد ایران شدند.

آنچه من به چشم خودم دیدم نیروهای ارتش سرخ که در چارچوب نیروهای متفقین به ایران آمده بودند. اجازه خروج بدون دلیل از پادگانهای مستقر در آن را نداشتند. آنطور نبود که در میان مردم رفت و آمد کنند و امر و نهی نمایند. فرقه دمکرات درست چهار سال پس از اشغال ایران توسط متفقین و فرار رضا شاه تشکیل می شود.

اگر اراده اتحاد شوروی بر این بود تا حزبی متمایل به خودش را ایجاد کندف ۴ سال فرصت داشت. پس از تشکیل فرقه نیروهای شوروی حدود ۵ در ایران بودند. پس از آن ایران را ترک و تمام تجهیزات خود را هم بردند. فرقه دمکرات آذربایجان پس از خروج نیروهای شوروی علیرغم تمام توطئه ها و فشارهای موجود نزدیک به ۷ ماه دوام آورد.

اما از یک واقعیت نباید گذشت که حضور نیروهای شوروی شرایط را برای سرکوب مردم توسط ژاندارم ها و خوانین کم کرده بود و از سویی دیگر پیروزی دولت سوسیالیستی در جنگ با فاشیسم به لحاظ معنوی به طبقات فرودست و متوسط جامعه که همیشه تحت فشار و ظلم بودند امیدواری بخشیده بود. این خود کمک بزرگی به نیروهای ملی و آزادیخواه بود تا امکان فعالیت بیشتر داشته باشند(!)

بعضی ها گویا اصلا دوست ندارند فاکتور مردم را در مبارزات علیه ظلم و ستم در نظر بگیرند. ما باید در نظر داشته باشیم که هیچ انسانی ظلم پذیر نیست و هر وقت شرایطی ایجاد شود علیه ظالم قیام می کند. تاریخ یکصد ساله اخیر ایران و دیگر کشورهای جهان گویای این حقیقت است."