روستاییان خراسان‌شمالی به هم آب قرض می‌دهند!

زیر دوش حمام، یک ساعت تمام با صدای بلند تمرین خوش صدایی می‌کنی و در گرمای تابستان، روزانه تن به آب می‌زنی تا خنک شوی، درختان باغچه را با آب شرب آبیاری می‌کنی و از نسیم خنک درختان خیس بر روی صورتت لذت می‌بری.

ماشینت را در پارکینگ خانه با آب شرب آبکشی می‌کنی و سپس حیات خانه‌ات را با فشار آب لوله پاک می‌کنی و احساس پاکیزگی می‌کنی. در استخر خانه باغت شیرجه می‌زنی و احساس آرامش و شادابی می‌کنی. شیر آب را باز می‌گذاری تا بر روی ظرفهایت برق بیفتد.

اما آیا می‌دانی آن سوتر، در استان خراسان شمالی روستاهایی وجود دارد که به هم آب قرض می‌دهند؟ آری. چنین روستاهایی در کشورمان وجود دارد. کم آبی و یا بهتر بگویم، بحران بی‌آبی، حیات روستاهای بخش گرمخان خراسان شمالی را تهدید می‌کند.

مگر چه اتفاقی افتاده است که کم آبی در روستاهای استان به بحران تبدیل شده است؟

رودخانه اترک به عنوان تامین کننده آب کشاورزی و دامپروری روستای آخلی در بخش گرمخان در حال خشک شدن است و راهی برای تامین معیشت مردم روستا باقی نگذاشته است. جوانان روستا هم فرار را بر قرار ترجیح داد‌ه‌اند و برای مهاجرت راهی شهرها شده‌اند.

این روستا در شبانه روز تنها 20 دقیقه آب دارد و مردم روستا در این فرصت کوتاه فرصت دارند آب جمع کنند و بدتر آنکه مردم روستای دنگل در بخش گرمخان 10 کیلومتر راه طی می‌کنند تا به روستای اخلی برسند، آن هم برای اینکه آب بیاشامند و از مردم این منطقه آب قرض بگیرند و دردآور آنکه مردم این روستا برای استحمام هر چند روز یکبار به بجنورد می‌روند.

به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان شمالی، 193 روستای استان با تنش آبی مواجه شده‌اند و فرسودگی 33 درصد شبکه آبرسانی روستایی نیز مزید بر علت شده و سبب شده آب روستاهای استان با دشواری تامین شود.

منبع آب کشاورزی روستای اخلی در حال خشک شدن

رضا برزگر، دهیار روستای اخلی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه خراسان شمالی، با اشاره به اینکه آب کشاورزی این روستا از طریق یکی از شاخه‌های رودخانه اترک تامین می‌شود، افزود: با بروز خشکسالی‌های پی در پی در چند سال اخیر، آب این رودخانه رو به خشکی پیش رفته یا حجم آن به شدت کاهش یافته است.

وی با بیان اینکه قسمت اعظم اراضی کشاورزی در این منطقه نیازمند آبیاری است، ادامه داد: کاهش حجم رودخانه و خشکسالی‌های پی در پی موجب شده تا مردم ساکن در این روستا با ضررهای اقتصادی فراوانی مواجه شوند و با مشکلات اقتصادی شدیدی دست و پنجه نرم کنند.

مدت تامین آب روستای اخلی به 20 دقیقه رسیده است

برزگر با اشاره به اینکه وضعیت آب این روستا سال به سال بدتر می‌شود، اظهار کرد: در سال گذشته مردم این روستا یک ساعت آب شرب داشتند این در حالیست که در سال جاری، مدت تامین آب به 20 دقیقه تا نیم ساعت رسیده است.

وی با بیان اینکه بخشی از آب شرب این روستا از بخش گرمخان به صورت لوله کشی و بخشی نیز از چشمه‌های اطراف تامین می‌شود، تصریح کرد: آب در یک منبع جمع آوری می‌شود و سپس مردم به مدت 20 دقیقه در هنگام صبح از آن استفاده می‌کنند. این آب فقط برای شرب مردم است. فشار آب به قدری کم است که مردم برای مواردی همچون استحمام خود با مشکل مواجه هستند.

برزگر در خصوص آب مورد نیاز دام روستا توضیح داد: به علت مشکل کم‌آبی، حدود 50 درصد دام‌های روستا فروخته شده است و آب مابقی دام‌ها نیز از چشمه‌های اطراف تامین می شود. البته گاهی گله های گوسفند مجبور می شوند تا 10 کیلومتر مسیری را طی کنند تا به آب برسند.

استحمام مردم روستای دنگل در شهر بجنورد!

وی افزود: وضعیت روستای دنگل از اخلی بدتر است و آن‌ها برای تامین آب شرب مجبور هستند تا با دبه‌های آب به این روستا مراجعه کنند و طی آن 20 دقیقه دبه‌های آب خود را پر از آب کنند، و برای اموری همچون استحمام هر چند روز به بجنورد مراجعه کنند.

برزگر، تعداد خانوارهای روستای اخلی را حدود 300 خانوار و دنگل را حدود 200 خانوار برشمرد و ادامه داد: مشکل کم آبی سبب شده است تا تعداد زیادی از افراد ساکن در این روستا تصمیم بر مهاجرت به شهر را بگیرند و تاکنون 50 درصد از مردم این روستا به شهرها مهاجرت کرده‌اند.

وی تاکید کرد: به علت کم آبی جوانان روستایی تمایلی به انجام کار کشاورزی ندارند و بیشتر افراد تشکیل دهنده روستا در حال حاضر را افراد سالخورده تشکیل می‌دهد.

تنش آبی 193 روستا در خراسان شمالی

روشن روان، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان‌شمالی در این زمینه به خبرنگار ایسنا گفت: در سه ماه نخست امسال 193 روستا با تنش آبی روبه رو شده و به ناچار ساکنان 36 روستا به صورت سیار آبرسانی شدند. هم اکنون 50 روستا در شیروان، 32 روستا در راز و جرگلان، 25 روستا در فاروج، 24 روستا در مانه و سملقان، 14 روستا در اسفراین و در بجنورد و جاجرم نیز هر کدام 22 روستا با تنش آبی روبه رو شده‌اند.

وی افزود: سال گذشته 248 روستا با تنش آبی روبه‌رو شدند و بر این اساس آب آشامیدنی مورد نیاز ساکنان 148 روستا با جمعیت بیش از 89 هزار و 760 نفر با تانکرهای آبرسانی تامین شد. برای آبرسانی سیار به روستاها 20 دستگاه تانکر سیار، 15 دستگاه سیار بخش خصوصی، 43 دستگاه تانکر ثابت و 32 دستگاه تانکر چرخدار به کار گرفته شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان‌شمالی گفت: سال گذشته به علت پایین رفتن سطح آب چاه‌های استان، 166 پمپ سوخت و 352 تابلوی برق نیز دچار مشکل شد.

به گفته وی، هم اکنون شاخص بهره مندی روستاییان استان از آب آشامیدنی سالم و بهداشتی 72 درصد است و پیش بینی می شود این رقم با بهره برداری از طرح های در دست اجرا طی امسال و سال آتی بالاتر رود.

فرسودگی 33 درصد از شبکه آبرسانی خراسان شمالی

وی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات این شرکت در تامین آب مورد نیاز مشترکان، فرسودگی 33 درصد از شبکه آبرسانی و خطوط انتقال آب است. بیش از یک سوم از طول 4500 کیلومتری شبکه انتقال آب و آبرسانی در این شرکت، فرسوده بوده و نیاز به نوسازی دارد. نوسازی این میزان شبکه فرسوده به یک هزار و 160 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.

کاهش 47 درصدی بارش‌های آسمانی در فصل بهار

روشن روان خاطرنشان کرد: میزان بارش‌های آسمانی در فصل بهار امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 47 درصد کاهش داشته است و در این مدت نیز میانگین دمای هوای استان نیز 2 درجه سانتیگراد افزایش داشته است. این امر سبب شده تا میزان مصرف آب توسط مشترکان روستایی افزایش یابد.