چهارضلعی انتخابات مجلس

به گزارش پارسینه به نقل از آرمان ؛ برخی اوقات ساکنان ساختمان هرمی شکل بهارستان از یک گروه هستند و چند غریبه را به جمع خود راه می‌دهند چون شنیده‌اند که تضارب آرا مهم است و برای موکلانشان توجه وکلا به این اصل مترقی یک امتیاز محسوب می‌شود. در همین مجلس نهم که اکنون فعالیت می‌کند اصولگرایان بیشترین صندلی‌ها را از آن خود کرده و اصلاح‌طلبان حضور کمرنگی دارند البته چند نفر از این طیف در پارلمان حاضر هستند که تاثیرگذاری خوبی هم دارند اما به هر حال از سوی اکثریت مجلس غریبه فرض می‌شوند. ظاهرا اما مجلس دهم تفاوتهای اساسی با مجالس هفتم تا نهم خواهد داشت چون اصلاح‌طلبان تازه نفس و با تجربه قصد ورود به پارلمان رادارند و دیگر رقابتها درون جناحی تعریف نخواهد شد.

اتفاق نظر بر تحول در ترکیب مجلس دهم

سعید حجاریان از تحول در ترکیب مجلس دهم خبر داده و می‌گوید: «با توجه به فعال شدن گروه‌های اصلاح‌طلب و میانه رو پس از حضور کمرنگ در انتخابات مجلس گذشته، به نظر نمی‌رسد که بار دیگر مجلسی با اکثریت اصولگرا همانند مجالس هشتم و نهم تشکیل شود. از طرف دیگر هم اصولگرایان دیگر آن شانس پیروزی در میدان بدون رقیب را ندارند و اینطور به نظر نمی‌رسد که اعضای جبهه پایداری بتوانند به نتیجه دلخواه خود در انتخابات برسند. واقعیت این است که اکثریت جامعه هم تمایلی برای رای دادن به آنها ندارند.» طرف اصولگرا هم تحول را تایید می‌کند؛ چنانکه حسین نجابت می‌گوید: «مجلس دهم با چیدمانی متفاوت از مجلس ششم و هفتم تشکیل خواهد شد و در این ساختار طیف‌های مختلف اصلاح‌طلب و اصولگرا در حد تعادل حضور خواهند داشت.»

چند نماینده تمدید شدند؟!

با توجه به این موضوع و تاکید جناحین بر ترکیب متفاوت مجلس دهم باید در نظر داشت لازمه تحقق متفاوت بودن این مجلس نبود بسیاری از نمایندگان فعلی است. اگر تعداد زیادی از کرسی‌های مجلس نهم توسط نمایندگانی پر شد که در مجلس هشتم حضور داشتند اما به نظر می‌رسد نمایندگان مجلس نهم در مجلس دهم در اقلیت باشند. درباره ترکیب مجلس نهم باید اذعان داشت که 169نماینده مجلس هشتم از حضو در آن جا ماندند. یعنی در برابر ۲۸۶ نماینده برگزیده، نزدیک به دوسوم مجلس تغییر کرد. خبرآنلاین نوشت؛ 70 نماینده مجلس ششم به مجلس هفتم راه پیدا کردند. 107 نماینده از مجلس هفتم به مجلس هشتم رسیدند و در نهایت 101 نماینده از مجلس هشتم به مجلس نهم رفتند. اما اکنون هر دو جریان از لزوم تحول می‌گویند و مشخص نیست چند نماینده از مجلس نهم در مجلس دهم خواهند بود.

گروه‌های سیاسی حاضر در مجلس نهم

اصولگرایان در انتخابات نهمین دوره مجلس با جبهه متحد، جبهه پایداری و انقلاب اسلامی در درجه اول تاثیرگذاری و جبهه متحد اصولگرایان، حامیان گفتمان انقلاب اسلامی (حامیان دولت نهم) و جبهه صدای ملت («منتقدین دولت دهم» به رهبری علی مطهری) دردرجه دوم تاثیرگذاری فعال بودند؛ که اکثریت جناحی نزدیک به ۷۰ درصد را از آن خود کردند. با شروع این مجلس، اختلافات داخلی اصولگرایان نمایانتر شد. به صورتی که یک طیف به حمایت از غلامعلی حداد عادل برای ریاست مجلس اصرار داشت و طیف دیگر به ریاست علی لاریجانی فکر می‌کرد. به این ترتیب اصولگرایان مجلس برخلاف رویه گذشته، نتوانستند یک فراکسیون واحد تشکیل دهند و به این ترتیب فراکسیون رهروان ولایت اعلام موجودیت کرد؛ فراکسیونی که اکثریت نمایندگان مجلس در آن حضور داشتند. علی لاریجانی نامزد مورد حمایت این فراکسیون رئیس مجلس شد و کاظم جلالی به ریاست فراکسیون رهروان ولایت منصوب شد. وقتی حدادعادل رئیس مجلس نهم نشد حامیان او که متشکل از جمعیت ایثارگران، جمعیت رهپویان و البته اعضای جبهه پایداری بودند با ایجاد فراکسیون اصولگرایان با تعداد حدود ۱۰۰ نماینده به ائتلاف سیاسی خود ادامه دادند. به بیان دیگر از نتیجه آرای هیات رئیسه مجلس می‌توان اینگونه تفسیر کرد که حامیان علی لاریجانی در مجلس که البته فقط شامل اصولگرایان نمی‌شوند تعدادشان به ۱۷۳نفر رسید و حامیان حدادعادل که متشکل از رهپویان و جمعیت ایثارگران و پایداری‌هاست قریب ۱۰۰ نماینده مجلس هستند. اما اصلاح‌طلبان حضور کمرنگی در ترکیب مجلس نهم دارند. علیرضا محجوب (دبیرکل حزب خانه کارگر که به مجلس راه یافت)، الهه راستگو، سهیلا جلودارزاده و مسعود پزشکیان از جبهه‌اصلاحات؛ جبهه مردمسالاری به رهبری مصطفی کواکبیان، جبهه مردمی اصلاحات و اصلاح‌طلبان معتدل نیز از احزاب اصلاح‌طلب فعال در انتخابات مجلس نهم بودند که با ۱۹ نماینده 5/6درصد کرسی‌ها از آن خود کردند.

بزرگان مجلس دهم کیستند؟

با توجه به تغییر ذائقه مردم که در انتخابات 92 آن را نمایان کردند گروه بندی‌های سیاسی در انتخابات مجلس دهم به نظر متفاوت خواهد بود البته رقابت به شکل سنتی میان اصلاح‌طلبان و اصولگرایان در جریان است اما با تفاوتهای مشهود؛ چنانکه اصولگرایان به گمان آگاهان به‌واسطه اختلافات عمیق ایدئولوژیکی که میانشان پدید آمده به یک لیست مشترک نخواهند رسید.

لیست اصولگرایان مدرن

به عنوان مثال از هم‌اکنون پیش بینی می‌شود که طیف احمدی‌نژاد قائل به ارائه لیست مشترک با اصولگرایان سنتی که سال‌ها به انتقاد از این طیف پرداختند نخواهد بود و سفرهای استانی محمود احمدی‌نژاد هم موید این ماجراست که آنها در اندیشه ارائه لیست جداگانه هستند اما به خوبی واقفند که لیستی با اکثریت افراد ناشناخته شانسی برای پیروزی ندارد پس احتمال دارد اصولگرایانی را وارد گود کنند که تمایلی به اطاعت از اصولگرایان سنتی ندارند. پس ائتلاف جدیدی شکل خواهد گرفت که می‌توان آنها را «اصولگرایان مدرن» نامید.

اصولگرایان سنتی

اصولگرایان سنتی شامل طیفهایی اعم از موتلفه، ایثارگران، جامعه اسلامی مهندسین، جامعه مدرسین و جامعه روحانیت می‌شود که حاضر نیستند از مواضع خود کوتاه بیایند و آنچه طیف احمدی‌نژاد در 8 سال گفته است را بپذیرند. آنها البته می‌دانند رای ثابتی در جامعه دارند و حامیان آنها شناخته شده هستند بنابراین واهمه کمی از پیوستن اعضای خود به اصولگرایان مدرن دارند اما از فعالیت این طیف جدید خشنود نیستند چرا که می‌دانند در نبود آنها رای بیشتر حامیان جریان اصولگرایی به یک سبد ریخته می‌شد و حالا این آرا تقسیم خواهد شد.

اصلاح‌طلبان واحد

اصلاح‌طلبان اما به دلیل اینکه سال‌ها در مسند قدرت نبودند انشقاقی در درون خود احساس نمی‌کنند و آنچه به عنوان مثال به نام «حزب ندا» فعال است ذره‌ای کوچک است که در دنیای وحدت اصلاح‌طلبان دیده نمی‌شود و اصولا خطری برای سبد رای این جریان ندارد. آنچه اصلاح‌طلبان را نگران می‌کند عدم‌احراز صلاحیت اعضایشان است که به همین دلیل احتمال دارد با لیستی با حضور افراد نه چندان معروف و سرشناس در انتخابات حضور پیدا کنند.

نیروهای نزدیک به دولت یا اعتدال‌طلبان

گروه جدیدی که در این دوره از انتخابات مجلس پیروزی خود در خرداد 92 را به رخ اصولگرایان خواهد کشید میانه‌روها و اعتدال‌طلبان هستند. اینان که پس از انتخابات ریاست‌جمهوری برای خود قدرت تاثیرگذاری زیادی متصور هستند درصددند همانند مجلس ششم که اکثریت اصلاح‌طلبان پیروز در انتخابات ریاست‌جمهوری هفتم آن را تشکیل دادند، کرسی‌هایی از مجلس دهم را به نام خود کنند اما به نظر می‌رسد تمایل جامعه به اصلاح‌طلبان در آن سال بیش از اعتدال‌طلبان در سال جاری باشد چرا که تحول در ساختار سیاسی کشور در سال 76 قابل مقایسه با سال 92 نیست.

پیش بینی ترکیب مجلس دهم

با این اوصاف پیش‌بینی می‌شود مجلس دهم با ترکیب متعادلی از اصلاح‌طلبان و اصولگرایان تشکیل شود و آرای اصلاح‌طلبان به واسطه غیبتشان در هشت‌سال دولت اصولگرا و آغاز دوباره با پیروزی حسن روحانی بیش از تصور باشد و در این میان سهمی از این پیروزی به میانه‌روها خواهد رسید که البته کرسی‌های آنها در این مجلس آنچنان زیاد نیست. اصولگرایان اگر با دو لیست در انتخابات حضور داشته باشند قطعا نمی‌توانند اکثریت کرسی‌ها را در اختیار داشته باشند و اختلاف کرسی‌های آنها با اصلاح‌طلبان و میانه‌روها بسیار کم خواهد بود.