۱۰۴ سال پیش در چنین روزی تقویم ایران از هجری قمری به هجری شمسی تبدیل شد

یک‌صد و چهار سال از روزی می‌گذرد که تقویم هجری شمسی به عنوان تقویم رسمی کشور در دور دوم مجلس شورای ملی ایران تصویب شد و مورد پذیرش قرار گرفت. این تقویم به عنوان مقیاس رسمی زمان محاسبات مالی کشور پذیرفته شد.

تقویم هجری شمسی را نخستین بار «عبدالغفار خان نجم‌الدوله» استخراج کرد. «میرزا عبدالغفار اصفهانی» که به نجم‌الدوله و نجم‌الملک مشهور است از منجمان و مهندسان موفق زمانه‌ی خود بوده است که در مدرسه‌ی دارالفنون به تدریس ریاضی می‌پرداخت. او کسی است که ریاضیات جدید اروپایی را در ایران معرفی کرد. آن‌گونه که در تاریخ آمده است چهارمین نقشه‌ی دارالخلافه‌ی تهران که اولین نقشه‌ی دقیق تهران پس از گسترش به باروی ناصری بود به تلاش میرزا عبدالغفار ترسیم شد.

هم‌چنین او اولین کسی است که برای بار نخست گاه‌شماری هجری خورشیدی را با توجه به «گاه‌شماری جلالی» استخراج کرد. گاه‌شماری جلالی توسط عده‌ای از ریاضی‌دانان ایرانی از جمله ابوالفتح عبدالرحمان منصور خازنی و محمد بن احمد معموری و میمون بن نجیب و … که در راس آن‌ها عمر خیام، شاعر و ریاضی‌دان نام‌دار ایرانی قرار داشت در ماه رمضان ۴۷۱ هجری قمری تدوین شد.

پس از بحث‌های فراوان سرانجام در جلسه‌ی ۱۴۸ مجلس شورای ملی ایران در شب سه‌شنبه ۱۱ فروردین ۱۳۰۴، قانون تبدیل بروج به ماه‌های فارسی از نوروز ۱۳۰۴ شمسی به تصویب رسید و تقویم هجری شمسی به عنوان تقویم رسمی کشور پذیرفته شد. تقویم هجری شمسی که امروزه تقویم رسمی ایران است به غیر از نام و مدت زمان هر ماه همانند همان تقویم هجری شمسی برجی است. نام‌های ماه‌های هجری شمسی ریشه‌ای اوستایی دارند. در این تقویم معنای ماه‌ها چنین است:

فروردین: نیروی پیش‌برنده
اردیبهشت: راستی و پاکی
خرداد: کمال و رسایی
تیر: باران
مرداد: جاودانگی و بی‌مرگی
شهریور: کشور برگزیده
مهر: عهد و پیمان
آبان: آب‌ها
آذر: آتش
دی: آفریدگار، دادار
بهمن: اندیشه‌ی نیک
اسفند: فروتنی و بردباری