روش فروید برای تأویل رؤیا چیست؟

مثلاً جعبه‌ای که مراجع در خواب دیده‌ست یا به زبان آورده‌ست. او گفته‌ست پیانو جعبه‌ی زشت سیاهی بیش نیست. فروید واژه را در آلمانی تحلیل می‌کند، مثلاً جعبه می‌شود Kasten. بعد این واژه را به اتّفاقی جنسی ارتباط می‌دهد. مثلاً‌ همان مراجع زن که دکمه‌ی پیراهن‌اش افتاده بوده در هنگام روان‌کاوی توسط فروید سعی داشته سینه‌های خود را از دید روان‌کاو پنهان کند.

فروید یادآور می‌شود که کلمه‌ی Kasten علاوه بر جعبه تداعی‌گر قفسه‌ی سینه نیز هست که در ترکیب Brustkasten به کار می‌رود. بعد،‌ فروید از پیوند واژگانی امر پیش‌پاافتاده در رؤیا با واژه‌‌ای که تداعی‌گر اندام جنسی‌ست به مسئله یا تروما یا خاطره‌ای در کودکی مراجع نقب می‌زند که آن نیز ناظر وضعیّتی جنسی‌ست. در همین مثالی که طرح شد، به این اشاره می‌کند که مراجع یادشده در کودکی خود از این باور که در مقام دختر اندام زشتی دارد در رنج بوده.

بنابراین:
1. فروید از عباراتی که مراجع از خواب تازه‌ی خویش به یاد می‌آورد شروع می‌کند.
2. بعد بین این عبارات و کلمات مشابهی که به اندام جنسی ناظرند نقب می‌زند.
3. بعد کشف جنسی یادشده را به مسئله‌ای جنسی و شهوی در دوران کودکی فرد ارتباط می‌دهد.
این‌گونه زنجیره‌ی تأویل رؤیا کامل می‌شود و بر همین اساس است که فروید اغلب خواب‌ها را واجد هدفی شهوی یا لیبیدینال می‌داند.


علی ثباتی