اولین عامل گرایش جوانان به مواد مخدر

به گزارش پارسینه، سوسن نادعلی، خانواده را مهمترین محور و ركن اجتماعی كردن مبارزه با مواد مخدر دانست و افزود: در خانواده‌هایی كه كودكان و نوجوانان به جای اینکه به فکر انجام فعالیت‌های مثبت و سازنده باشند، مدام درصدد یافتن راه‌هایی برای مقابله با آثار بحران‌ها هستند و در بدترین شرایط نیز خود را درگیر اعتیاد به مواد مخدر و روانگردان‌ها می‌كنند.

وی ادامه داد: همچنین تجربیات و شواهد ثابت كرده است والدین كودكان و نوجوانانی كه دچار مشکلات و مسائل اخلاقی، رفتاری هستند، بیشتر در معرض خطر اعتیاد و مصرف مواد مخدر هستند زیرا اختلافات خانوادگی منجر به ایجاد عدم امنیت و فشار روانی بر كودكان و و نوجوانان می‌شود.

این روانشناس بالینی تصریح كرد: كودكان و نوجوانان به راهنمایی و همکاری، اعتماد، انضباط، درک متقابل، دلسوزی و محبت نیاز دارند و کوتاهی و کاستی در هر کدام از این موارد، باعث گرایش آنان به محیطی خارج از خانواده و یافتن خواسته‌های خود در محیط‌های دیگر می‌شود.

نادعلی ادامه داد: گاهی نفوذ بسیار بالای همسالان در زندگی نوجوانان، ممکن است ناشی از مورد توجه واقع نشدن در خانه یا به دلیل جذابیت‌های گروه همسالان باشد و از آنجا كه پیوند آنان با والدینشان به تدریج ضعیف‌تر می‌شود، نقش همسالان در رشد روانی آنها حساس‌تر می‌شود. بنابراین، اولین عاملی که باعث جذب جوانان به محیط‌های غیر از خانواده و خانه می‌شود، عدم رابطه صحیح والدین و افراد خانواده است که در این صورت نوجوانان اولین گام را به سوی گروه همسالان بر می‌دارند و زمینه برای لغزیدن در جاده انحراف و کجروی مصرف مواد مخدر فراهم می‌شود.

وی با اظهار تاسف از اینكه تاكنون برنامه‌ای اساسی برای آموزش خانواده‌ها در مقابله با اعتیاد كودكان، نوجوانان و جوانان انجام نشده است، گفت: برنامه‌هایی كه تاكنون در این راستا انجام شده كوتاه و مقطعی بوده، باید یك برنامه اساسی بلند مدت در این زمینه اندیشیده شود. زیرا خانواده، محور اساسی اجتماعی كردن مبارزه با مواد مخدر است، مسوولان و دست اندركاران هم بهتر است برنامه و طرح‌های خود را در این جهت با محوریت خانواده اجرایی كنند.

این روانشناس بالینی افزود: بسیاری از والدین پنج سال دیرتر از اعتیاد فرزندان خود به مصرف مواد مخدر و روانگردان‌ها آگاه می شوند، باید تمامی نكات اساسی درباره تعریف ، نوع مواد، چگونگی مصرف، نشانه‌ها و علایم اعتیاد و غیره از طرق مختلف بویژه صدا و سیما به خانواده‌ها اطلاع‌رسانی شود تا آنان هوشیارتر به این موضوع بیاندیشند.

نادعلی یكی دیگر از راه‌های مقابله با اعتیاد را درمان اساسی معتادان دانست و افزود: ترك اعتیاد معتادان در جامعه منجر می‌شود تا سایر افراد دیگر هم كمتر مواد مخدر و روانگردان‌ها را مصرف كنند، قدم اول در درمان اعتیاد ایجاد انگیزه کافی در فرد است، گاهی این انگیزه تحت تاثیر دیدن صحنه‌های عبرت انگیز، دلسوزی برای خانواده و فرزند، هزینه زیاد زندگی، تحقیر و توهین ناشی از اعتیاد، نداشتن وقت کافی برای مصرف مواد، تغییر ظاهری در چهره بیمار و ترس از دست دادن اعتبار و شخصیت در فرد معتاد ایجاد می‌شود ولی گاهی هیچ چیز برای بیمار مهم نیست ایجاد انگیزه نیاز به مداخله خانواده ، پزشک و روان درمانگر دارد.

وی توضیح داد: نشان دادن یک هدف روشن و دست یافتنی به معتاد انگیزه او را تقویت می‌کند . هدف بهترین وسیله برای حرکت بوده، ایجاد امید و اشتیاق برای رسیدن به هدف انگیزه تحمل سختی ترک و مقاومت در برابر وسوسه مصرف مواد است.

نادعلی با اشاره به اینكه آموزش مهارت‌های سازگاری نیز در درمان اعتیاد كمك می‌كند، اظهار داشت: بسیاری از افراد در دوران رشد و تربیت، آگاهانه و ناآگاهانه مهارت‌هایی را جهت سازگاری با محیط و مواجهه با مشکلات کسب می‌کنند، یکی از تبعات تمدن و شهرنشینی عدم توجه والدین و معلمان به آموزش مهارت‌های سازگاری است، باید خودآگاهی، همدلی، ارتباط موثر، روابط بین فردی، تصمیم‌گیری، حل مسئله، تفکر خلاق، تفکر انتقادی، توانایی حل مسئله، توانایی مقابله با استرس در افراد تقویت شود زیرا به درمان اعتیاد و پیشگیری از آن بسیار كمك می‌كند.