گوناگون

از برکناری اسپانسر خارجی یک سریال در آغاز تا تبلیغ کرم حلزون در پایان!

پارسینه: انتصاب مهندس ضرغامی هم زمان بود با پخش همین سریال. ایشان در یکی از نخستین اقدامات خود دستور داد تا حامی مالی این سریال عوض شود چرا که معتقد بود سامسونگ یک شرکت خارجی است و حق ندارد تبلیغاتی با چنین حجم، آن هم در یک سریال پر طرفدار در رسانه ملی داشته باشد

به گزارش پارسینه، سوم خرداد 1383 وقتی که عزت الله ضرغامی به سمت ریاست سازمان صداوسیما منصوب گشت، سریال «نقطه چین» از شبکه سوم سیما در حال پخش بود. اسپانسر این سریال شرکت سامسونگ بود که در غالب مغازه صوتی و تصویری شخصیت کوروش و پدرش (سیامک انصاری و سعید پیردوست) در معرض بینندگان قرار می گرفت. البته این فروشگاه در کنار لوازم صوتی و تصویری کیک و شیرکاکائو هم می فروخت و اردل (مهران مدیری) مشتری ثابت آن بود!

انتصاب مهندس ضرغامی هم زمان بود با پخش همین سریال. ایشان در یکی از نخستین اقدامات خود دستور داد تا حامی مالی این سریال عوض شود چرا که معتقد بود سامسونگ یک شرکت خارجی است و حق ندارد تبلیغاتی با چنین حجم، آن هم در یک سریال پر طرفدار در رسانه ملی داشته باشد.

تاکید ایشان بر به کارگیری یک اسپانسر ایرانی باعث شد تا موسسه مالی و اعتباری بنیاد جایگزین سامسونگ شود. حالا پس از ده سال، سوال اساسی این است که پس آن مهندس ضرغامی کجاست؟ فردی که به درستی دغدغه وحساسیت فراوانی روی تبلیغات صداوسیما داشت. طی یکی دو سال اخیر وضعیت تلویزیون به گونه ای پیشرفته که بدون هیچ رودر بایستی و ملاحظه ای بسیاری از برنامه های صدا و سیما در خدمت تبلیغات ریز و درشت و رنگ و وارنگ انواع و اقسام شرکت ها و بانک ها و تولیدی ها و موسسات در آمده اند و به راحتی آنتن را می فروشند. از برنامه ی جمعه ی ایرانی رادیو گرفته تا برنامه به خانه بر می گردیم شبکه پنج و سیمای خانواده شبکه یک و عمو پورنگ و سریال های شبانه و ... .


دیگر نه مهندس ضرغامی و نه هیچ کس دیگر کوچک ترین حساسیتی به این تبلیغات عجیب و غریب نشان نمی دهد. جز برخی چهره های فرهنگی و هنری و رسانه های نوشتاری که گه گاه به این موضوع اعتراض می کنند. مثل داریوش ارجمند که همین نوروز امسال در برنامه پخش زنده شبکه یک، وقتی پرچم برنج آوازه را در کنار پرچم ایران با همان ابعاد و حالت، برافراشته دید به این موضوع اعتراض کرد. در سریال «پایتخت سه» هم که نوروز 93 روی آنتن شبکه یک رفت به طرز اغراق آمیزی از حامی مالی استفاده شد و همین رویه سه ماه بعد در سریال «مدینه» که ماه مبارک رمضان پخش شد نیز ادامه یافت. حالا مخاطبان رسانه ملی به تبلیغات سرسام آور و ریز ودرشت تمام شبکه ها و برنامه ها عادت کرده اند که در قالب ها و شکل های مختلف پخش می شود. برنامه ی مستقل قرعه کشی جوایز، برنامه های آشپزی، برنامه های آموزشی و آمادگی کنکور، انواع و اقسام زیر نویس ها که در بین برنامه ها روی اعصاب مردم راه می روند. برنامه های ترکیبی که در آن افرادی به نام کارشناس می آیند و چای و قرص لاغری و صابون و کِرِم و ... تبلیغ می کنند.

به همه ی این ها اضافه کنید تبلیغات روتین و همیشگیِ بین و میان برنامه ها را که مدام در حال پخش هستند. در حال حاضر وضع به گونه ای است که حتی وقتی کارشناس هواشناسی وضع هوا را پیش بینی می کند و مثلاً از برودت و سرمای هوا در روزهای آینده می گوید، انسان انتظار می کشد که بلافاصله پس از آن بخاری یا رادیاتور هم تبلیغ شود!
اما این که چرا وضعیت صداوسیما به این روز افتاده است؟ از وقتی که دکتر دارابی به سمت معاونت سیما برگزیده شد، کم کم به تصمیم گیرنده ی اصلی در حوزه تلویزیون (و حتی بنا به برخی شنیده ها کل سازمان) تبدیل گشت. یکی از سیاست های اصلی ایشان راه اندازی مداوم شبکه های جدید بود و بر همین اساس شبکه هایی چون: بازار، شما، نمایش، ورزش، تماشا، سلامت، پویا، نسیم، افق و HD و شبکه های جدید برون مرزی راه اندازی گردیدند و تازه به این آمار باید شبکه های استانی را هم اضافه نمود.

طبیعی بود که با اضافه شدن این حجم از شبکه ها بار مالی سنگینی بر دوش سازمان قرار گرفت. در کنار این مساله نباید وضعیت بسیار بد اقتصادی کشور در سال های 90 و 91 را هم نادیده گرفت که بر کل کشور حاکم شد و خواه نا خواه بر روی رسانه ملی نیز اثر گذاشت و اوضاع صدا و سیما را به جایی رساند که امروز شاهدش هستیم. حال به نظر می رسد توسعه کمّی به اندازه کافی صورت گرفته و امیدواریم آقای سر افراز و همکاران ایشان بر توسعه کیفی شبکه ها و برنامه ها تمرکز نمایند و به نحوی مردم را از این همه برنامه های تبلیغاتی رهایی بخشند.


اما مسیله دیگری که این انبوه شبکه ها موجب گردیده، پخش چندباره ی فیلم ها و سریال هایی است که در سال های پیش ساخته شدند، مثلاً نگاه کنید که سریال «ساختمان پزشکان» چندین بار از شبکه های مختلف پخش گردیده است؟ این ماجرا حتی به سریال های فاخری چون امیرکبیر، سربداران و بوعلی سینا هم سرایت کرده است و این مجموعه ها را شبکه هایی چون آموزش، آی فیلم و تماشا به نوبت تکرار می کنند. (از پخش چندین و چند باره ی سریال مختار نامه در مناسبت های مختلف می گذریم.) در این میان پخش این سریال ها از شبکه ی آموزش سیما سوال بر انگیز است!

مجموعه ی شرایط گفته شده موجب به هم ریختگی و بی برنامه گی عجیبی در میا ن شبکه های سیما گردیده است. مدت ها صحبت از این بود که کانال های تلویزیونی موضوعی و تخصصی شوند. اما تنها شبکه هایی چون خبر، ورزش، قرآن و پویا به این اهداف رسیدند. مثلاً شبکه دو که قرار بود به کودک و نوجوان اختصاص پیدا کند هنوز گفتگوی ویژه خبری و انواع و اقسام فیلم ها و سریال ها و برنامه های خانوادگی و ترکیبی پخش می کند. شبکه های چهار، آموزش و مستند برنامه هایی به شدت شبیه هم دارند و گاه برنامه های هم را تکرار می کنند. مثلاً برنامه ی «گفتگوی تنهایی» از هر سه ی این شبکه ها پخش می شود که در نوع خود عجیب است.

آی فیلم و تماشا هم برنامه های مشابهی دارند با این تفاوت که تماشا فقط سریال پخش می کند که هم ایرانی و خارجی است، اما آی فیلم هم فیلم و هم سریال به روی آنتن می برد. البته آی فیلم در بدو تأسیس بیش تر حوزه کشورهای عرب زبان را مد نظر داشت، اما به مرور در میان مخاطبان ایرانی هم برای خود جایی دست و پا کرد.

در این میان شبکه نمایش هم هست که فقط فیلم های خارجی پخش می کند. (البته در طول شبانه روز یک فیلم ایرانی هم روی آنتن این شبکه می رود.) بیش تر فیلم های شبکه نمایش هم باز پخش فیلم هایی است که شبکه های مختلف سیما پخش می نمایند. شبکه های نسیم و افق هم تازه راه اندازی شده و گستره ی پخش آن ها فعلاً فقط در تهران است و هنوز نمی توان نظر خاصی راجع به آن ها داد. در میان شبکه های برون مرزی هم شبکه های جام جم 1 و 2 و3 کلاً همه چیز پخش می کنند و تعریف خاصی برای آن ها صورت نگرفته است و به نظر می رسد اگر این شبکه ها هم موضوعی شوند و هر کدام با عنوان و موضوع مشخص (مثلاً ورزش، فیلم و موسیقی) به پخش برنامه بپردازند مناسب تر باشد.

هر چند که دیگر برای این آرزو کمی دیر شده اما ای کاش به ماهیت شبکه های یک و دو به عنوان نخستین و قدیمی ترین شبکه های صدا و سیما دست نمی زدند. چرا که مردم و مخاطبان خاطرات خوب و شیرینی از این شبکه ها در ذهن دارند. ای کاش به جای شبکه های چهار، آموزش و مستند، یک شبکه با موضوع علم و فرهنگ و دانش می داشتیم و برنامه های پرباری به روی آنتن آن می رفت و ای کاش به جای شبکه های تماشا، آی فیلم و نمایش یک شبکه مختص فیلم و سریال می داشتیم که مجبور نباشد مدام فیلم ها و سریال ها را تکرار نماید.


محمد حسین ابراهیمی

ارسال نظر

  • سعيد

    چند وقت پيش در يك برنامه تلويزيوني شبكه تهران مجري برنامه روي ميز جلوي خودش يك لپ تاپ قرار داده بود كه مارك MSI كاملا مشخص بود.
    قبلنا روي اسم محصولات رو مي پوشاندند اما حالا نه تنها اين كار رو نميكنند بلكه احتمالا از نمايندگي MSI هم پول ميگيرند بابت تبليغ و هم يك لپ تاپ مجاني!!!!!!
    صداوسيما شده فقط آگهي بازرگاني و ديگه هيچ!!!!

  • ناشناس

    فقط محض اطلاع شبکه های جام جم 1و2و3 چون ماهواره ای هستند و هر کدام منطقه خاصی را پوشش میدهند نمیتونند موضوعی باشند....فکر کنم جام جم1 منطقه آسیا و استرالیا را پوشش میده/جام جم2 منطقه اروپا را و جام جم3 آمریکا و کانادا را....پس توجه داشته باشید که نمیتونند موضوعی فعالیت کنند.اتفاقا نظر من اینه که برنامه های شبکه های جام جم در مقابل شبکه های داخلی بسیار بهتر پربارتر و جذاب تر هست...

  • حسین شیراز

    همش انتقاد
    اگه شما جای اقاسید بودیدچکار میکردید
    دیگه برنامه از کجاشون بیارن

  • کامران

    نه خیر. اتفاقاً الآن با وجود اینترنت همه ی کانال ها رو در همه جای دنیا میشه دید. نمونه زنده اش برنامه 90 که علاوه بر ایران فقط از طریق شبکه 3 روی ماهواره بدر پخش میشه، ولی از سرتاسر دنیا بیننده داره و عادل فردوسی پور بارها به این موضوع و بیننده هایی که از همه جای دنیا داره اشاره کرده.

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار