۳ آذر برای ما روز قيامت نيست

اواسط دهه‌ ۶۰ میلادی در ادبیات سیاسی موضوعي رايج شد كه امروز از آن به عنوان «دیپلماسی‌عمومی» نام مي‌برند. دیپلماسی عمومی به نوعی کسب قدرت و نمایش آن بدون اعمال مستقیم و قهرآمیز قدرت است و برای مردم جذابیت دارد. از این رو کاستی‌ها و معایب آن نادیده گرفته می‌شود. دیپلماسی عمومی دو بخش اساسی دارد: یک بخش آن در ارتباط با رسانه‌های جمعی اعم از دیداری و شنیداری است و بخش دیگر آن مرتبط با قشر روشنفکر جامعه‌ مورد هدف است. برای نمونه، وزارت خارجه‌ آمریکا از طریق سایت‌های اجتماعی مانند فیسبوک و توئیتر در تلاش برای تحت‌الشعاع قرار دادن افکار عمومی کشورهای دیگر است. از دهه‌ ۶۰ میلادی دیپلماسی عمومی در قالب پروپاگاندا مطرح و دارای بار منفی بود و بیشتر توسط هیات حاکمه‌ کاخ‌سفید و کلیت جهان غرب برای تاثیرگذاری بر افکار عمومی جهان کمونیست عمل می‌کرد در حالی که دیپلماسی عمومی فراتر از گفتمان رسمی میان دولت‌هاست. چند روز پيش نيويورك تايمز نوشت: محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در نیویورک به مراتب از همتایان آمریکایی و غربی خود در مسئله دیپلماسی عمومی پیشی گرفته‌ است. اين رسانه‌ غربي در تحليلي بعد از روز اول مذاکرات كه در حاشیه مصاحبه‌هایی از مقامات آمریکایی منتشر شد، ادعا كرد: ظريف به خوبي فضاي ديپلماسي عمومي را هدايت مي‌كند. مصاحبه با راديو ان‌پي‌آر، سخنراني در شورای روابط خارجي اتحاديه اروپا و مصاحبه با شبكه ‌پي‌بي‌اس همه و همه نشان‌دهنده توان ديپلماسي عمومي ظريف و تيم همراه اوست. چنانكه خبرنگار نيويورك تايمز حضور رسانه‌اي ظريف را در نيويورك پررنگ‌تر از بقيه هيات‌ها به تصوير مي‌كشد. ظريف يك پيام واضح را مي‌خواهد به طرف آمريكايي منتقل كند: «آمريكا بايد تصميم بگيرد.»

مصاحبه ظريف

ظريف، در گفت‌وگو با شبکه پی‌بی‌اس گفت: ایران قول باراک اوباما برای لغو تحریم‌ها را در مذاکرات هسته‌ای قبول می‌کند. بيان «قول باراك اوباما» به معناي اعتقاد ظريف به تصميم گيري نهايي توسط آمريكاست؛ اين ديپلمات كاركشته به خوبي مي‌داند در شرايط فعلي بايد به قول اوباما براي ادامه مذاكرات اعتماد كرد. كارشناسان عرصه ديپلماسي به خوبي مي‌دانند «اعتماد به قول اوباما» به معناي عدم تلاش نيست، به همين دليل تيم مذاكره كننده هسته‌اي به فرصت نيويورك چشم دارند. ظریف در ادامه گفت‌و‌گوي خود بیان داشت: ما محدودیت‌هایی که پرزیدنت اوباما برای وادار کردن کنگره به لغو تحریم‌ها با آن مواجه است را درک می‌کنیم. وزير خارجه در ادامه افزود: همانطور که ما نمی‌پذیریم آنها از ما امری غیرممکن بخواهند، ما هم از آنها نمی‌خواهیم اقدامی غیرممکن انجام دهند.ظریف اضافه کرد: ما در امور داخلی آمریکا دخالت نمی کنیم، اگر پرزیدنت اوباما به ما قول می‌دهد که کاری بکند، ما آن را می‌پذیریم و به قولش احترام می‌گذاریم. وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به سوالی در مورد تمدید مجدد مذاکرات هسته‌ای پس از 24نوامبر(3آذر) گفت: اکنون حاضر نیستم در مورد چنین مسئله‌ای فکر کنم. وی تصریح کرد: من نمی‌گویم 24نوامبر روز قیامت است، من می‌گویم تمام انرژیمان را برای دستیابی به توافق تا آن روز بگذاریم.

چشم انداز ظريف

وزیر خارجه ایران سپس در خصوص چشم‌انداز توافق هسته‌ای جامع در پایان فرصت مذاکرات ایران و 1+5، گفت که اگر افراد خواهان رسیدگی به این مشکل و نه در پی اهداف سیاسی باشند، تصور می‌کنم که چشم‌اندازی برای رسیدن به آن مرحله وجود دارد. وی ادامه داد: دو راه برای حل این مشکل وجود دارد. نخست، تلاش برای حل این مشکل و دیگری تلاش برای خشنود کردن کسانی است که هیچ‌گونه راه حلی را صرف نظر از هر پارامتری که در بر داشته باشد، به نفع خود نمی‌بینند. بنابراین چنانچه گزینه دوم را کنار بگذاریم و بر گزینه نخست متمرکز شویم، در آن صورت معتقدم که راه‌حل در دسترس است. ایران تسلیحات هسته‌ای نمی‌خواهد و به تسلیحات هسته‌ای نیاز ندارد. تنها مشکل، شیفتگی بنیادین و اشتیاق شدید به تحریم‌هاست، تحریم‌ها هیچ هدفی را محقق نمی‌کند و صرفا مردم را تحت فشار قرار می‌دهد.

مخالفت‌ها و موافقت‌ها

خبرنگار پی‌بی‌اس اما با اشاره به برخی مخالفت‌ها در داخل کنگره آمریکا با برچیده شدن کامل تحریم‌های ضدایرانی، نظر وزیر خارجه کشورمان را درباره امکان هرگونه کوتاه آمدن ایران در این زمینه جویا شد. ظریف پاسخ داد: ما عرصه سیاسی آمریکا را می‌شناسیم و از محدودیت‌هایی که شخص اوباما با آن مواجه است، آگاهیم. همانطور که نمی‌پذیریم آنها خواسته ناممکن از ما داشته باشند، ما نیز از آنها نخواهیم خواست کار ناممکن انجام دهند. خبرنگار پرسید: بنابراین اگر اوباما درصدد برآید به نوعی کنگره را دور بزند، به انداره کافی برای شما اطمینان بخش خواهد بود؟ که ظریف پاسخ داد: این به رئیس‌جمهوری آمریکا بستگی دارد. ما با دولت (آمریکا) معامله می‌کنیم. البته از مشکلات و پیچیدگی مسائل داخلی دخیل در این زمینه آگاهیم. اما به عنوان یک دولت مقتدر با دولت آمریکا به عنوان یک دولت با اقتدار توافق و معامله می‌کنیم، ما در مسائل و سیاست‌های داخلی آمریکا مداخله نمی‌کنیم. چنانچه اوباما به ما وعده‌ای بدهد، آن را پذیرفته و قول وی را محترم می‌شماریم.