آیا روحانی باید دعوت مصر را بپذیرد؟

یک کارشناس مسائل افریقا با اشاره به دعوت مصر از حسن روحانی برای شرکت در مراسم تحلیف السیسی گفت: «ایران نباید به عنوان تایید نظام السیسی در بالاترین سطح در این مراسم شرکت کند. چراکه هم اکثریت داخل مصر چنین انتظاری از ایران ندارند و هم اینکه ما نباید در این موضوع همسو با عربستان حرکت کنیم؛ چراکه آنچه اکنون در مصر در حال اتفاق است همسو با مرتجع ترین جریانات منطقه است.»

عدلی منصور، رییس جمهوری مصر از حسن روحانی همتای ایرانی خود برای حضور در مراسم تحلیف «عبدالفتاح السیسی» رییس جمهور منتخب این کشور دعوت به عمل آورد.

نامه دعوت ریاست جمهوری موقت مصر برای حضور همتای ایرانی خود در مراسم تحلیف «عبدالفتاح السیسی» از سوی «خالد عماره» رییس دفتر حافظ منافع مصر در تهران به رییس دفتر ریاست جمهوری کشورمان ارائه شده است.

همچنین وزیر امور خارجه پیشین مصر خواهان حضور روحانی در مراسم سوگند السیسی شد.

محمد العرابی این اقدام را گامی در جهت بازگشت روابط دو کشور توصیف کرد و افزود: این درخواست بیانگر نیت‌های خوب است و باید باب گفتمان استراتژیک تهران - قاهره باز شود.

پیش از این سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان درباره انتخابات ریاست جمهوری مصر گفته بود: جمهوری اسلامی ایران همواره و بطور اصولی برگزاری انتخابات را حق مشروع مردم برای تعیین سرنوشت و گامی در جهت تقویت مردمسالاری می داند.

السیسی سال گذشته با کودتا علیه محمد مرسی رئیس جمهور مصر وی را از قدرت برکنار و بسیاری از سران اخوان المسلمین را به همراه وی بازداشت کرده بود. ایران و مصر در زمان محمد مرسی خیلی روابط گرمی نداشتند و به خصوص در قبال بحران سوریه مواضع متفاوتی اتخاذ کرده بودند.

حال آیا حسن روحانی باید درخواست السیسی را قبول کند و به مراسم تحلیف وی برود؟

جعفر قنادباشی کارشناس مسائل افریقا در گفتگو با فرارو گفت: «اساسا هدف از برگزاری انتخابات در مصر کسب مشروعیت برای نظامیان بود. نظامیان پس از آنکه قدرت را در دست گرفتند نگران فقدان مشروعیت در داخل بودند و لذا آنچه در قالب دعوت از ایران و بسیاری از کشورها صورت گرفته در واقع در جهت کسب مشروعیت است.»

وی ادامه داد: «السیسی از بسیاری از کشورهای دنیا به غیر از ترکیه، قطر و رژیم صهیونیستی دعوت کرده چرا که احساس می کند حضور کشورهای دیگر در مراسم تحلیف می تواند تکمیل کننده اقدامات وی در انتخابات باشد.»

وی افزود: «این در حالی است که اکثریت مردم مصر (53 درصد) در انتخابات شرکت نکردند و لذا السیسی احساس می کند نیاز بیشتری به حضور کشورهای خارجی وجود دارد تا لااقل مقبولیت خارجی خود را به رخ مخالفان داخلی بکشد.»

قنادباشی در پاسخ به این سوال که با توجه به مناسبات نه چندان خوب ایران و اخوان در زمانی که بر سر قدرت بودند و اتفاقاتی که برای آنها و شخص آقای مرسی روی داد، اکنون آیا آقای روحانی باید دعوت السیسی برای حضور در مراسم تحلیف را قبول کند یا خیر؟، گفت: «در این باره می توان دو نگاه متفاوت داشت.»

وی ادامه داد: «از بعد نگاه بین المللی اکثریت کشورهای دنیا و حتی متحدین غربی السیسی سعی کردند مقامات عالی و درجه اول خود را به مصر نفرستند؛ چراکه انتقادات زیادی متوجه این انتخابات و آقای السیسی است و اقدام السیسی در واقع نوعی قدرت شویی بود.»

وی افزود: «لذا از دیدگاه جهانی حضور در مراسم تحلیف السیسی مقبولیت عامه پیدا نکرده است و آمریکا و اروپایی ها و حتی برخی کشورهای عربی علاقه مند نیستند در سطح سران در این مراسم شرکت کنند چراکه قصد دارند در درازمدت با مصر همکاری داشته باشند و نمی خواهند همه شانس و ظرفیت خود را در قبال تحکیم بخشیدن به نظام فعلی هزینه کنند.»

این کارشناس مسائل افریقا اظهار کرد: «اما از بعد نگاه ایران باید اذعان کرد که ایران برای تصمیم گیری در این باره بر سر دوراهی دشواری قرار دارد. ایران انتقادات شدیدی نسبت به اخوان داشت و خروج اخوان از قدرت را بیشتر ناشی از اشتباهات آنها می داند تا اقدامات نظامیان.»

وی ادامه داد: «درباره انتخابات اخیر مصر هم نظر ایران این بود که همه جریان ها و احزاب و گروهها بتوانند در انتخابات شرکت کنند و در واقع مردم سالاری واقعی مقبول ایران است، نه اینکه صرفا یک جناح حق انتخاب شدن داشته باشد و انتخابات به صورت بسته باشد.»

وی افزود: «طبیعتا ایران خواستار تداوم نظام سابق (نظام حسنی مبارک) در مصر نیست؛ در حالی که آنچه اکنون وجود دارد در واقع ادامه و امتداد نظام حسنی مبارک است و با تصویب قانون اساسی نظامیان و انتخاباتی که صورت گرفت نوعی پوست اندازی در قالب بالابردن تداوم رژیم حسنی مبارک صورت گرفت.»

قنادباشی گفت: «از سوی دیگر یکی از مسائلی که ایران را برای تصمیم گیری در این باره بر سر دوراهی قرار می دهد مواضع روسیه و سوریه در قبال انتخابات مصر است. روسیه و سوریه به نوعی سعی کردند آقای السیسی را بپذیرند و حتی شاید مقامات سوری در حد وزیر خارجه در مراسم تحلیف السیسی شرکت کند.»

وی ادامه داد: «لذا ایران با توجه به ارزش هایی که دنبال می کند و تضادی که با نظام حسنی مبارک داشت می تواند در پایین ترین سطح در این مراسم شرکت کند؛ چرا که عدم شرکت ایران می تواند معنای خصومت پیدا کند.»

وی افزود: «اما مسلما ایران نباید به عنوان تایید نظام السیسی در بالاترین سطح شرکت کند. چراکه هم اکثریت داخل مصر چنین انتظاری از ایران ندارند و هم اینکه ما نباید در این موضوع همسو با عربستان حرکت کنیم؛ چراکه آنچه اکنون در مصر در حال اتفاق است همسو با مرتجع ترین جریانات منطقه است.»

قنادباشی درباره سطح سیاسی نماینده ایران در این مراسم گفت: «به نظر من در سطح معاون وزیر خارجه و یا حتی در سطح معاون معاون وزیر خارجه می تواند مناسب باشد؛ چراکه اگر نماینده ما هم سطح نماینده عربستان باشد به معنای تایید جریانی خواهد بود که سعی کرد جریان بیداری اسلامی را متوقف کند و این نوعی عقب نشینی برای ایران محسوب خواهد شد.»