.svg)
نامهٔ سرگشاده به معاون توسعهٔ روستایی و مناطق محروم کشور
بسم الله الرحمن الرحیم
باسلام وادب واحترام، ضمن تبریک ماه مبارک رجب وانتصاب شایستهٔ جناب عالی در پست جدید، به استحضار می‌رسانیم: انقلاب شکوه‌مند اسلامی، در حالی سی وپنجمین سال عمر شریف خود را می‌گذراند که محرومیت‌های همه جانبه، هنوز هم بعدازگذشت سی وچند سال از پیروزی انقلاب اسلامی گریبان عشایر را، رها نکرده است.
امام راحل (ره)، در بارهٔ عشایر، فرموده‌اند: «عشایر ذخایر انقلاب‌اند» رهبر معظم انقلاب نیز، در دیدار و بیعت با عشایر کشور، مورخ۹/۴//۱۳۶۸فرموده‌اند: «مسئولین موظف‌اند به امور این قشر عزیز برسند و در رفع نیاز‌های آنان بکوشند.» همچنین آن‌ها را قشرتولید کننده ومایهٔ برکات کشور یاد کرده‌اند.....
گام‌های استوار برخی از مسئولان را، برای خدمت به این قشراز هموطنان، به ویژه در آغازین سال‌های پیروزی انقلاب، منکر نمی‌شویم ولی اعتراف می‌کنیم که مشکلات مدیریتی، در تخصیص اعتبارات و اختصاص سهمی کمتر ازاستحقاق عشایر و غیر شفاف بودن بودجهٔ مربوط به این قشر، دست مسئولان عشایر را از پشت بسته است!...
بی‌تردید مدیریت تخصیص بودجه واعتبارات کشور، مستلزم باز نگری واصلاح اساسی است وبرای کاهش نابرابریها و تحقق عدالت ورعایت حقوق اقشار محروم و ضعیف جامعه، به ویژه عشایر مستضعف ومستضعفان عشایر مناطق محروم عشایری، درنظام مقدس جمهوری اسلامی که به حق با عنوان حکومت مستضعفان معرفی شده است، خصوصاً اینکه در دههٔ عدالت و پیش رفت به سر می‌بریم اولویت همه جانبهٔ رسیدگی به قشر مزبور، مسئولیتی سنگین بردوش تک تک اعضای محترم هیئت دولت تدبیر وامیدورئیس محترم هیئت دولت ومعاونان محترم ایشان به ویژه معاون اول محترم وسایر مسئولان در همهٔ سطوح ونمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی ورئیس وهیئت رئیسهٔ محترم مجلس است. شایان ذکر است که، ضمن سپاسگزاری از خدمات ارزندهٔ انجام شده، باید یاد آور شویم که، اگر یک هزارم بودجهٔ کل کشور در سنوات گذشته برای بهبود وضعیت عشایر کشور، با اعمال مدیریت صحیح ونظارت مطلوب هزینه شده بود دیگر مشکلات ونواقصی که در ادامه این سطور آورده خواهد شد تا امروز گریبان گیر این قشر پر تلاش کم بهره ومحروم نمی‌بود. نکتهٔ شایان توجه دیگر اینکه استعداد و شایستگی منحصر به فرد مرزبانان غیور این قشر و ظرفیت و پتانسیل بسیار
بالای آن‌ها، در امور دام داری و دام پروری و تولیدگوشت ولبنیات وسایر فراورده‌های مربوط ووجودبستر‌های مساعد برای توسعه و پیش رفت در این عرصه واشتغال زایی وکار آفرینی وبی نیاز کردن کشور از خارج دراین امور، بلکه ورود به حوزهٔ صادرات وبازرگانی خارجی وارز آوری برای کشور، دست آوردی دور دست ودور از انتظار نبود و نیست، ولی متاسفانه غفلت از این امر مهم، این قشر مولد ودارای برکات را درزمرهٔ اقشار مصرف کننده قرارداده است!.....
آری، چنا ن که می‌دانید مسیر کوچ صعب العبور است و عشایر راه و جادهٔ هموار وسهل العبور ندارندو برای رفع این مشکل بزرگ وکلیدی، در امر ارتباطات، اقدامات مقتضی به عمل نیامده است وبدین لحاظ، برق وگاز رسانی و تامین آب، آب شرب و سایر نیاز مندی‌های اولیهٔ زندگی برای مناطق عشایری مشکل ومشکل ساز است ورسیدگی به بسیاری از امور این مناطق، با توجه به دشواری‌های خاص خود، همچنان معطل مانده است!!
راستی چرا، وقتی ارائهٔ خدمات وانجام وظایف و ادای تکلیف ودفاع از حق مظلوم، مستلزم تحمل دشواری‌های بیشتر است به جای آنکه با همتی بلند و عزمی راسخ وروحیهٔ انقلابی اقدام کنیم، بر عکس، برخی همت‌ها قاصر می‌شود و بعضی وظایف فراموش!؟ وبعضا با توجیهات ناروا و بهانه تراشی، آبرومندانه راه گریز از انجام تکالیف الهی را برای خود به هر شکل ممکن پیدا می‌کنیم!!؟ آیا پذیرفتنی است که بعداز گذشت بیش از سه دهه از انقلاب مقدس اسلامی بخش‌هایی از عشایر از نعمت برق بی‌بهره واز آب شرب محروم و از گاز بی‌خبر باشند؟! وتاسف بار‌تر اینکه بعضی از مسئولان، باگزارش‌های نادرست، امر را برای عوام وخواص مشتبه کرده باشند! چرا باید هنوز مناطق عشایری، غالبا با مشکلات ونارسایی‌های آموزشی، بهداشتی ودرمانی وآب وبرق وگاز وجاده وراه ووسایل ارتباطی مواجه وازنیاز‌های اولیه زندگی بی‌بهره یا کم بهره باشند؟! مع الوصف، هرگز زحمات وخدمات یاران ویاوران صدیق انقلاب را فراموش نکرده‌ایم ونمی کنیم.
واحد‌های آموزشی وبه اصطلاح مدارس عشایری، عمدتا، فاقد سرویس بهداشتی است! حمام وامکان استحمام، درمانگاه ثابت یا سیار در دسترس نیست، بدین سبب بسیاری از دانش آموزان (وغیر دانش آموزان) در معرض انواع بیماری‌ها هستند و برای بهداشت و درمان آن‌ها، تصمیم جدی وفرا گیر نگرفته‌اند، این مسئله برای ادامهٔ تحصیل محصلان ودانش آموزان مزید علت می‌باشد؛ مضافا به اینکه ارتباط معنی دار وارگانیک نیازمندی‌ها ومقدمات ومقارنات و استلزامات تحصیل دانش آموزان، به ویژه سلامتی آن‌ها و مایحتاج اولیه آن‌ها، کانون توجه همهٔ مسئولان امور باید می‌بود و باید باشد ولی... واینک، از باب نمونه ببینیم فضا هاوتجهیزات آموزشی عشایر چگونه است وچه تصوری از این فضا‌ها در ذهن‌ها وجود دارد:
در کل ۲۱ استان، که عشایرحضور دارند، تنها ۱۷۲ مرکز آموزش شبانه روزی داریم که اولا، این تعداد ناکافی است؛ ثانیا هر کدام از این ۱۷۲مرکز با مشکلاتی از قبیل آب، برق، آسفالت حیاط، وبعضا نداشتن حیاط، تابهداشت وتغذیه و... مواجه‌اند، وبا عنایت به اینکه پراکندگی مناطق عشایری، ضرورت واهمیت واقتضای افزایش تعداد مراکز شبانه روزی را داشته و دارد ولی... غیر از مراکز شبانه روزی بقیهٔ واحد‌های آموزشی یا به اصطلاح مدارس عشایری، اصولا شامل چادر‌های مستعمل ومشمئز کننده یا کپرهای بی‌در وپیکر یا بعضا کانکس‌های بی‌تناسب وغیر متحرک وچند منظوره (خوابگاه معلم وکلاس درس) ودر مواردی اتاق ویرانه‌ای از خود عشایر خیّر، به عنوان مدرسه، در اختیار دانش آموزان قرار داده‌اند، اتاقی با سقف ودیوار آسیب دیده وآسیب پذیر از باد و باران، در مجاورت اتاق دیگری هر دو ویرانه، یکی مثلادر سیستان وبلوچستان، به اصطلاح خانهٔ فرد خیّر عشایر با یازده سر عائله ودیگری اصطلاحا مدرسه عشایری! شخص خیّر، مالک مدرسه، در فشار شدید، روز شماری می‌کند که اتاق خود را، که مدرسهٔ چند پایهٔ عشایری نام گرفته است، باز پس بگیرد و نصف عائلهٔ خود را در آن اسکان دهد.!! تجهیزات
واحد‌های آموزشی مزبور هم به مراتب کمتر از میزان مورد نیاز است، به ویژه از سال گذشته، که کلاس پایهٔ ششم هم بدون توجه به پیش نیاز‌های مربوط وتمهید مقدمات بر پنج پایه قبلی اضافه شد و در این پایه درس کامپیو‌تر نیز باید به صورت تئوری وعملی آموزش داده شود ولی نه کامپیو‌تر دارند نه لپ تاپ! واگر می‌داشتند هم در مناطقی که نه برق دارند و نه موتور برق! سودی حاصل نمی‌شد.
محل بیتوتهٔ معلم یا سرباز معلم، به علت دوری مسافت، از محل زندگی تا محل کار، ونبود راه ووسیله نقلیه، الزاما در طول هفته، در سرما وگرما، چادر یا کانکس یا کپر کپرنشینان عشایر است که خانوادهٔ خود عشایر هم، معذب خواهند بود چون امکانات کافی ندارند به علاوه از نظر اخلاقی هم عوارض وپی آمد‌هایی بر آن متصور وبعضا مترتب است که گفتنی نیست!! وبسیار محل تامل است واینک اگر بپذیریم که حیات هر برنامه‌ای به اعمال مدیریت صحیح، منابع مالی ومدیریت منابع وابسته است مقاصد تامین و نیل به اهداف تسهیل خواهد شد؛ و اما چند پیشنهاد:
۱. استلزامات تحقق اهداف بلند سند چشم انداز وسایر اسناد بالا دستی باید بیش از پیش کانون توجه قرار گیرد. ۲. نایل شدن به کیفیت مورد نظر سند تحول آموزش و پرورش، جز باهمراهی وهماهنگی وهمکاری صمیمانهٔ متولیان باانگیزهٔ همهٔ نهاد‌ها، سازمان‌ها ووزارتخانه‌ها... واتفاق نظر وهمسویی عملی اشخاص حقیقی وحقوقی در عرصه‌های گوناگون تعلیم وتربیت وفرهنگ وهنر می‌سر نخواهد شد. تمهیدمقدمات وتدبیر همه جانبه ومجدّانه برای هم افزایی‌ها وتعاملات با مضامین اطمینان بخش پیشنهاد می‌شود. بی‌تردیدعنایت وحمایت ویژهٔ ریاست محترم جمهوری در تعامل با ریاست محترم مجلس شورای اسلامی وهمدلی وهمراهی نمایندگان محترم مجلس خصوصا فراکسیون محترم عشایر ونیز نظارت و پشتیبانی معاون اول درد آشنای محترم ریاست جمهوری وهیئت محترم دولت وسایر مسئولان محترم نظام جمهوری اسلامی خصوصاوزرای محترم نیرو، جهاد کشاورزی، بهداشت ودرمان و... ووزیرمحترم و با انگیزهٔ آموزش وپرورش چاره ساز خواهد بود.
۳. پیشنهاد دیگر، افزایش عادلانه ومستقل میزان منابع مالی برای عشایر در دستگاه هاووزارتخانه‌های مختلف به ویژه در آموزش وپرورش عشایر -بدون اعمال سلیقه وبه ناروا هزینه کردن اعتبارات یک فصل برای فصل دیگر!! - که می‌تواند بستر ساز توسعهٔ پایدار ورافع نابرابریها دراین عرصه باشد.
۴. شفاف شدن وموکدا انفکاک بود جهٔ عشایر از بودجهٔ سایر مناطق و باتاکید مجددافزایش متناسب آن نیز پیشنهاد می‌شود در ضمن این پیشنهاد قبلا از مجلس محترم در خواست شده است ولی هنوز تصمیمی اتخاذ نکرده‌اند؛ (احتمالا تاخیر در تصمیم مجلس به لحاظ آن بوده است که هنوز به صورت لوایح جداگانه از طرف وزارتخانه‌های مربوط، از مجلس به طورمعمول درلایحه در خواست بودجه تقاضا نشده است که ان شاءالله، در رویکردجدید معاون محترم توسعهٔ روستایی ومناطق محروم کشور ونظارت ویاد آوری به وزارتخانه‌ها ودستگاه‌های اجرایی دخیل این اتفاق بیفتد)
بدین لحاظ؛ برای تحقق پیشنهاد‌های مزبور به نظر می‌رسد:
۱. مطالبات مناطق محروم عشایری و موارد در خواستی ومورد انتظار از وزارتخانه‌ها ودستگاه‌های اجرایی و مجلس شورای اسلامی، با حمایت وپیگیری جناب عالی وپشتیبانی معاون اول ریاست جمهوری محقق شدنی خواهد بود.
۲. چنان که اشاره شدتفکیک بودجه واعتبارات عشایر از بودجه واعتبارات سایر مناطق و ارتقا وافزایش آن برای پیش برد اهداف انقلاب اسلامی بسیار حائز اهمیت است واز مصادیق رفع نابرابری‌های اجتمایی است.
۳. چون محرومیت واستضعاف در ابعادگوناگون مانند: عمران، بهداشت ودرمان، آموزش وپرورش و.... در مناطق عشایری نسبت به سایر مناطق به مراتب بیشتر است، جبران این نقایص و نواقص، با عنایت به رابطهٔ ارگانیک نیازمندی‌های اولیهٔ توسعهٔ عدالت اجتماعی با یکدیگر، مستلزم حمایت و پشتیبانی همه جانبهٔ دولت وملت و رئیسان محترم قوهٔ مقننه وقوهٔ مجریه و به ویژه مدیر جهادی سابقه دار، معاون اول محترم رئیس جمهوری وجناب عالی- وهمراهی وهمدلی هیئت محترم دولت با وزرای محترم نیرو، جهاد کشاورزی، آموزش وپرورش و بهداشت ودرمان، راه ومسکن وشهرسازی، ارتباطات وفناوری و... وهیئت رئیسهٔ محترم مجلس شورای اسلامی و تصویب بودجه مستقل در هر کمسیون، با عنوان ویژهٔ عشایربه همت عموم نمایندگان محترم وتلاش نمایندگان محترم فراکسیون عشایر در مجلس، وانجام به موقع اقدامات مقتضی - امکان پذیر خواهد بود؛ شایان ذکر است که اگر وزرای محترم نیرو، جهاد کشاورزی، آموزش وپرورش، بهداشت ودرمان، راه و مسکن وشهرسازی... در لایحه بودجه خود، دو نکته راتصریحا نیاورند، محرومیت عشایر استمرار خواهد یافت؛ یکی تقاضای بودجهٔ مستقل ویژهٔ عشایر دومی افزایش شایان توجه و به اقتضای کاهش یا
رفع نابرابریها اجتماعی و...
۳، با عنایت به اینکه یکی از شاخص‌های توسعه یافتگی هر کشوری، پیش رفت آموزش وپرورش آن کشور است و با توجه به تعداد محدود دانش آموزان عشایر نسبت به جمعیت عشایر، تساوی سرانهٔ مدارس آن‌ها با سایر مدارس امری نا‌صواب ومغایر عدالت اجتماعی است باید شاخص اختصاص سرانهٔ دانش آموزی عشایر با احتساب ضریب محرومیت آن منا طق باشد تا بر این اساس یعنی ارتقا ی سرانهٔ مدارس عشایری و تفکیک آن از سایر مناطق برای رشد وتوسعهٔ پایدار بستر سازی شود.
۴. بر اساس مفاد قانون مدیریت خدمات کشوری، ضوابط و مقررات باید به گونه‌ای باشد که معلمان عشایر از مزایای متفاوت ودر خور تامل برخوردار باشند، بدیهی است که اگر این امر تحقق پیداکند انگیزهٔ همکا ران درمدارس ومراکز عشایری افزایش می‌یابد، از این گذشته عنایت به مورد مزبور در راستای رفع نابرابری‌های است.
۵، اگر جمعیت عشایر، سیار، حدود یک میلیون ودویست هزارنفر وحدود یک میلیون وهشت صد هزار نفر نیمه سیار وثابت، جمعا حدود سه میلیون نفر در نظر بگیریم و جمعیت کل کشور را حدود هفتاد وپنج میلیون، یک بیست وپنجم جمعیت ایران را عشایر تشکیل می‌دهند حال اگر بودجه واعتبارات سال۹۱ وزارت آموزش وپرورش را معادل دوازده هزار وپانصد میلیارد تومان فرض کنیم یک بیست وپنجم آن معادل پانصد میلیارد تومان متعلق به عشایر می‌شود اگر این رقم از بودجهٔ کل کشور، به عشایر تخصیص داده می‌شد و با اعمال روش صحیح مدیریت ونظارت پسندیده به مصرف می‌رسید عمدهٔ مشکلات عشایر در همهٔ امورکاهش می‌یافت بلکه می‌توانستیم حد اقل لرستان، ایلام و چ‌ها ر محال وبختیاری و... را بستر توسعه و پیش رفت و تولید دام پروری و صادرات گوشت ودام ودیگر فراورده‌های مربوط وارز آوری برای کشور سازیم. عنایت کاملا جدی به این مطلب ایجاد اشتغال خواهد کرد و منفعت همه جانبه در بر خواهد داشت؛ (شایان توجه معاون اول محترم ریاست جمهوری که برای ایجاد اشتغال وکار آفرینی فراخوان داده بودند)
۶. بودجه واعتبارات ناچیزی که هر سال به نام عشایر به وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دولتی داده می‌شود چنان که تاکید شد معمولا ازخطرآسیب اعمال سلایق در امان نیست وتخصیص بودجه درفصول مشترک ونبود نظارت دقیق وشفافیت و انفکاک اعتبارات مانع رسیدن حق به حق دار است وموجب استمرار محرومیت قشر شریف عشایر؛ بنا بر این ارائهٔ طریق وراهبرد اطمینان بخش وچاره ساز برای رفع این مشکل وعلاج این بیماری که طبیبان معالج آن سران محترم قوای مقننه واجراییه و نمایندگان محترم به ویژه نمایندگان محترم عشایر ومراقبت وزرای محترم می‌باشنداز دیگر مسائلی است که باید کانون توجه قرار گیرد؛ به امید آنکه به زودی مشکلات جاده وراه، آب وبرق وگاز، بهداشت ودرمان ودرمانگاه ومدرسه وکلاس ودیگر مایحتاج اولیه برای ۱۶۶منطقهٔ عشایری سراسر کشور، یعنی مستضعف‌ترین قشر از اقشارمحروم ملت، با همت والای جناب عالی و حمایت معاون اول محترم وریاست محترم جمهوری باهم افزایی‌های یاران حل شود؛ والسلام.
رونوشت: معاون اول محترم ریاست جمهوری
با تشکر و تقدیم احترام
جمعی از معلمان وخانواده‌های عشایرثابت، نیمه سیاروسیار
سلام با شناختی که از مهندس رضوی دارم امیدوارم تمام مشکلات عشایر هم حل و فصل شود.