بحران آب در کشور چقدر جدی است؟

هدانا: این روزها هشدارهای درباره بی آبی و کم ابی در کشور جدی تر شده و مقامات وزارت نیرو می گویند وضعیت بی آبی و افت شدید ذخیره سدها در بسیاری از مناطق کشور و از جمله پایتخت جدی است و به این ترتیب بدون همکاری مردم برای کاهش مصرف آب، امکان عبور از فصل گرمای سال آینده که بزودی از راه خواهد رسید وجود ندارد.

مسوولان بخش آب کشور می‌گویند سرانه مصرف شهروندان ایرانی در بخش آب از متوسط جهانی بالاتر است و این مساله باعث می‌شود تا منابع آبی بیشتری تولید و عرضه شود.

در این میان، تهرانی‌ها بیشتر از همه مردم کشور آب مصرف می‌کنند و با اینکه متوسط سرانه منطقی آب در دنیا و حتی کشورهای پُرآب 150 لیتر در روز است، هر شهروند تهرانی 220 تا 250 لیتر در روز آب مصرف می‌کند و این در حالی است که بحران اب در سال پیش رو کاملا جدی است.

بر اساس امارهای رسمی از وزارت نیرو، حجم فعلی آب موجود در مخازن سدهای تهران 394 میلیون مترمکعب گزارش شده که این میزان در مقایسه با زمان مشابه سال آبی گذشته، 36 درصد کاهش نشان می دهد و این در حالی است که حجم آب موجود در مخزن سدهای تهران در زمان مشابه سال آبی گذشته 617 میلیون مترمکعب ثبت شده بود.

همچنین حجم آب ورودی به مخازن سدهای تامین کننده آب استان تهران از ابتدای سال آبی جاری تاکنون 280 میلیون مترمکعب بوده است.

این در حالی است که به تازگی، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا نیز از قرار گرفتن تهران در معرض تنش آبی خبر داده و گفته: اراک، اصفهان، شیراز، قزوین، قم، کرج، کرمان، مشهد، همدان و یزد دیگر شهرهایی هستند که هم اکنون در تنش آبی قرار دارند.

رحیم میدانی تاکید کرده: تهران و 10 کلانشهر ایران در معرض تنش آبی قرار دارند و چنانچه 10 درصد در مصارف مشترکان صرفه جویی شود، می توانیم تابستان امسال را با کمترین محدودیت و مشکل سپری کنیم.

وی با بیان آنکه برای تامین آب شرب مورد نیاز کشور در تابستان جاری با 38 مترمکعب در ثانیه کمبود مواجه هستیم تصریح کرد:ه چنانچه 10 درصد در مصارف مشترکان صرفه جویی شود، می توانیم تابستان امسال را با کمترین محدودیت و مشکل سپری کنیم.

به گفته وی، در شرایط کنونی 37 میلیون نفر از جمعیت کشور در معرض تنش آبی قرار دارند که این میزان 50 درصد جمعیت کشور را شامل می شود و به این ترتیب می توان گفت بحران بی آبی کاملا جدی است و می رود نیمی از جمعیت کشور را با مشکل مواجه کند.

در هر حال آنچه مسلم است، بحران بی‌آبی که به‌ دلیل برداشت بیش از اندازه آب در حال وقوع است، نیاز به برنامه‌های ضرب‌الاجل و قاطع دارد اما چنین برنامه‌ای به گفته وزیر جهاد کشاورزی به‌دلیل نبود منابع مالی قابلیت اجرا نخواهد داشت.

نکته مهم هم اینجاست که از مجموع 135میلیاردمترمکعب روان‌آب‌های تجدیدشونده موجود در کشور سالانه 105میلیاردمترمکعب برداشت می‌شود در حالی که طبق استانداردها و برای پایدارماندن منابع تجدیدپذیر برداشت‌ها باید کمتر از 82 میلیاردمترمکعب باشد.

از آنجا که بارها تاکید شده است 90درصد از این برداشت توسط بخش کشاورزی صورت می‌گیرد قاعدتا اصلاح مصرف آب در بخش کشاورزی بسیار مهم‌تر از بخش شرب و صنعتی است.

فرونشست دشت‌های مرکزی کشور، خشک‌شدن دریاچه ارومیه و رودها و تالاب‌های کشور از پیامدهای جبران‌ناپذیر اضافه‌‌برداشت‌هایی است که در سال‌های گذشته صورت گرفته است. هرچند وزارت جهاد کشاورزی در سال‌های قبل، طرحی را با عنوان آبیاری تحت فشار برای مقابله با این بحران به مرحله اجرا رساند اما هیچ‌گاه شتاب این طرح‌ها به پای رشد حرکت بحران بی‌آبی نرسید ه و همین امر بحران در کشور را تشدید می کند و باید منتظر ماند و دید دولتی ها بالاخره چه تمهیداتی در این خصوص خواهند اندیشید.