نقل قول جالب امام‌خمینی از مهندسان انرژی اتمی

پارسینه: برنامه ی هسته‌ای ایران در دوران محمدرضا پهلوی آغاز شد و اکثر تاسیسات آن با کمک دولت های غربی و به خصوص ایالات متحده امریکا راه اندازی شد. در آن دوران و به دلیل عدم وجود فضای آموزشی لازم در داخل کشور، گروه های متعددی از دانشجویان ایرانی برای تحصیل و کسب تخصص در رشته ی انرژی اتمی به خارج از کشور اعزام شدند.

پس از پیروزی انقلاب، تا چندین سال و خصوصا به دلیل جنگ تحمیلی با کشور عراق، این برنامه هسته ای تا حد زیادی متوقف شد. در دو دهه ی اخیر، پروژه های هسته‌ ای ایران به نقطه چالش اصلی ایران و قدرت های غربی تبدیل شده است. علیرغم پیشرفتهای چشمگیر و صلح آمیز داخلی، دولت های غربی خود را نسبت به این پیشرفت ها بدبین نشان می دهند.

در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی سال 1357، مروری بر صحیفه امام‌خمینی نشان می دهد که سخنان ایشان در مورد انرژی اتمی به دو موضوع محدود می شود: 1. شیطانی خواندن «بمب اتمی» و نکوهش رقابت قدرتهای بیگانه در راستای آن؛ 2. نقل خاطره ای از ملاقات با مهندسان اتمی ایرانی در فرانسه.

ایشان این خاطره را در موقعیت های مختلفی پیش و پس از انقلاب نقل کرده اند که به چند مورد به نقل از مجموعه «صحیفه امام» اشاره می شود.

امام خمینی در تاریخ 13 بهمن 1357، در حضور روحانیون در مدرسه علوی می گویند:

آقا، نیروی انسانی ما را به باد دادند اینها. این فرهنگ ما یک فرهنگ استعماری است که نگذارد این نیروی انسانی رشد بکند. اینها را به یک حد محدودی نگه بدارد، نگذارد اینها رشد بکنند. رشد انسانی را نمی‏گذارند بکنیم. من که در فرانسه بودم از این اطراف می‏آمدند سراغ من؛ مِنجمله از آلمان مکرر آمدند اینهایی که در نیروهای اتمی کار می‏کنند. مطالبی اینها می‏گفتند؛ مِنجمله اینکه نمی‏گذارند که ما چیز بفهمیم! چند صد نفر آنجا برده‏اند و می‏خواهند نیروی اتمی درست کنند برای خودشان. می‏گویند نمی‏گذارند ما کار[یاد بگیریم]علاوه بر این، می‏گویند اینکه الآن دارند درست می‏کنند برای مملکت مضر است. آنهایی که در همان جا کار می‏کردند به ما گفتند که این کار برای مملکت مضر است، خطر دارد برای مملکت اینها! هر جا الآن شما دست بگذارید، اسم محمدرضا خان رویش نوشته و خیانتش!


ایشان همچنین در تاریخ 19 بهمن، در مدرسه علوی و در جمع اعضای انجمنهای اسلامی پزشکان و مهندسین و معلمین می گویند:

شما می‏دانید که گرفتاری ملت ایران از پنجاه و چند سال پیش از این تا حال چقدر بوده است، و جرایم این پدر و پسر به این مملکت چقدر زیاد بود، و همۀ اقشار این مملکت در اختناق و در زحمت به سر می‏بردند. از آن طرف، دانشگاهها، دانشکده‏ها، همۀ آنها، دانشسراها، نمی‏توانستند ایفای وظیفه‏ای که محول به آنهاست بکنند. و همین طور مهندسین و دیگر قشرها آزاد نبودند که مطالبی را که دارند بگویند یا اعمالی را که می‏خواهند به نفع ملت است انجام بدهند. ما مواجه شدیم در اروپا به بسیاری از محصلین که در آنجا هستند، و بسیاری از آنها که دولت فرستاده آنجا. مِنْجمله مسئلۀ انرژی اتمی که چهارصد نفر در آلمان هستند؛ و اینها عده‏ای‏شان آمدند پیش ما، و مطالبشان این بود که اولاً ما را عقب نگه داشته‏اند نمی‏گذارند که ما ترقی علمی بکنیم؛ و ثانیاً این انرژی اتمی برای ایران ضرر دارد نه فایده. تا آن وقتی که این قابل کار است در ایران نفت و گاز هست، آن وقتی که نفت و گاز تمام بشود اینها قابل عمل نیستند. علاوه، ضررهای مادی دیگر دارد. و این تعمدی بوده است که از دستگاه دولتی شده است؛ بر[ای]اینکه هم جوانهای ما را عقب نگه دارند و نیروی جوانان ما را از بین ببرند، و هم نگذارند که این مملکت ترقی بکند. با اسم «مترقی کردن مملکت» مملکت را به عقب راندند.


امام خمینی همچنین پس از پیروزی کامل انقلاب و در 26 شهریور 1358 در جمع خانواده‏ های شهدای انقلاب اسلامی این خاطره را نقل کرده اند:

همۀ آن قوه‏ ها ـ قدرتهای انسانی را در این مملکت متوقف کردند و یا عقب راندند. من در پاریس که بودم، از جاهای مختلف، ممالک مختلف، پیش من زیاد می‏آمدند. مِنْ جمله آلمان، که خوب نزدیک بود. اینهایی که در این[مرکز انرژی]اتمی بودند و در آنجا کار می‏کردند از طرف ایران، اینها هم آمدند پیش من، گفتند که این کاری که ما انجام می‏دهیم اولاً مُضر برای ایران است؛ ثانیاً نمی‏گذارند ما بفهمیم! می‏خواهند نگه دارند به یک سطحی که نتوانیم بفهمیم. اگر هم درست بشود، برای ایران مُضرّ است. یک همچو طرحهایی بود، جوانها را ببرند در خارج نگذارند.


این خاطره در 14 مهر 1358 و در جمع استادان و کارکنان دانشگاه صنعتی شریف نیز از ایشان نقل شده است:

خودمان هم همه چیز داریم؛ و احتیاج به غرب در این امور نداریم؛ و آنی که آنها به ما می‏دهند آن نیست که واقعیتِ رشدآوری باشد؛ آن است که ما را می‏خواهند در یک حدّی نگه دارند. همین اشخاصی که در آلمان فرستادند این را برای رسیدگی و برای تحصیل[دانش]اتمی آنها پیش من، در پاریس که بودم، دستجاتشان می‏آمدند و می‏گفتند که این اولاً که در اینجا دارند و طرح کردند درست کنند برای ایران مُضّر است اگر درست بشود. و ثانیاً، ماها که آمدیم اینجا، ما را نمی‏گذارند اصلاً بفهمیم! ما را در یک حدّی نگه داشتند نمی‏گذارند تحصیل کنیم؛ نمی‏گذارند بفهمیم. وضع اینطوری بوده است و هست.