روایتی از مستند تلویزیونی عارف

این مستند شامگاه گذشته ساعت 20:10 به روی آنتن شبکه اول رفت و تکرار آن نیز از شبکه جام جم در ساعت 23:30 پخش شد.

در ابتدای این مستند، حضور محمدرضا عارف در کلاس با دانشجویان به تصویر کشیده شد. عارف پس از تشکیل کلاس با دانشجویان به مباحث سیاسی پرداخت.

زمانی که دانشجویان از او خواستار مباحث سیاسی شدند، وی گفت: در طول این 30 سال هیچ وقت اجازه نداده‌ام سر کلاس بحث‌های سیاسی داشته باشم و به خارج از کلاس رفته‌ام.

سوالات دانشجویان که در راهروی دانشگاه پرسیده شد، محورهایی چون «نمی‌خواهید انصراف دهید»، «نقش خانم‌ها در اجتماع»، «کار کردن در میان تبلیغات منفی و افراطی‌گری‌ها»، «مساعد نبودن شرایط نظم و کارآمدی» و «مدیریت علمی وی در کشور»، «برنامه‌هایش برای وضع اقتصادی و مدیریتی» و اینکه «قبل از اینکه هاشمی بیاید بسیاری تاکید داشتند رأی بدهند اما پس از رد صلاحیت او بسیاری از کسانی که حتی شک داشتند، به سمتی رفتند که اصلا رای ندهند» و «برای مقابله با کاندیدا چه برنامه‌هایی دارید؟» را شامل می‌شد.

محمدرضا عارف در پاسخ به این سوالات دانشجویان گفت: متاسفانه در انتخابات 88 اتفاقاتی افتاد که خیلی برای کشور سنگین بود و هزینه‌ای که ما دادیم بی‌اعتمادی نسل جوان نسبت به کشور و نسبت به حکومت و عبور گامی از حکومت بود. در دانشگاه من این مساله را درک کردم در این راستا دانشجویی که در یکی از ستادها شرکت کرده بود ستاره‌دارش کرده بودند از تحصیل منع کرده بودند و حرکت‌های غیراخلاقی و غیرمنطقی را شاهد بودیم.

او ادامه داد: متاسفانه تریبون‌ها هم به صورت انحصاری در اختیار یک جریان بود به گونه‌ای که می‌بریند و می‌دوختند و بر علیه رقیبشان مطرح می‌کردند اما بحثی که من مطرح کرده‌ام مبحث تعمیم کارشناسی است اما متاسفانه ما وارد بازی باخت باخت شده‌ایم. انتخابات 88 برنده‌ای نداشت و برند‌ه واقعی را مردم می‌دانیم که حضور داشتند.

او در ادامه درباره‌ی علت کاندیداتوری‌اش در انتخابات و اینکه پیش از این چرا به مدت یک‌ بار هم نتوانست شجاعانه مطالباتی را مطرح کند و در حال حاضر آیا به علت اینکه تنور گرم شده، به میدان آمده است، گفت: هیچ وقت در هیچ کاری کاندیدا نشدم اما اگر پیشنهادی می‌شد و اگر احساس می‌کردم می‌توانم کاری را انجام دهم، مخالفت نمی‌کردم و منشم این بود که بی‌سر و صدا کار کنم. نمی‌خواستم هیچ وقت چهره‌ای رسانه‌ای داشته باشم. این شرایط هم به شخصیت من و هم اینکه یک معلم ساده دانشگاه بودم برمی‌گردد. می‌خواستم یک چهره غیررسانه‌یی باشم الان در دهه‌ی چهارم انقلاب هستیم و کشور در شرایط خاصی قرار دارد در بخش‌های مختلف گرفتاری‌های داریم که اگر بخواهم آن را مطرح کنم عموما به مدیریت برمی‌گردد.

او با اشاره به بی‌تدبیری در مدیریت و کنار گذاشتن عقلانیت و توانایی‌ها و تجربه‌های ناموفق در مباحث مدیریتی، گفت: احساس این است که دیگر نمی‌توانیم با روش‌های آزمون و خطا کشور را اداره کنیم ما در اوایل انقلاب این کار را کردیم هیچ تجربه‌ای نداشتیم از بیت‌المال هزینه شد تا اینکه تجربه پیدا کردیم. در حال حاضر به میدان آمدم شاید برای اولین بار است که خودم را عرضه می‌کنم. این سرمایه متعلق به من نیست متعلق به کشور و مردم است باید خودم را عرضه کنم و هر اتفاقی بیافتد خیر است.

عارف در بخش دیگری از مستند خود در جمع مردم در خیابان حاضر بود و در پاسخ به سوال کارگری که می‌گفت چرا 45 سال است به دنبال کار می‌گردد و شش ماه است بیکار است اما درآمدی نداشته است و اینکه همه راه‌ها را امتحان کرده است و پارتی نداشته است، گفت: متاسفانه دهه‌ی چهارم انقلاب است اما هنوز نسبت به آینده فرزندانتان و نسبت به تحصیل آن‌ها نگران هستید. در حال حاضر مهمترین مساله کارگران ما مساله بیکاری است. کارگر سرکار است اما اطمینان ندارد که فردا سرکار است یا نه. ما جزو معدود کشورهای هستیم که تورممان دو رقمی است تقریبا در دولت اصلاحات به یک طرح خوبی رسیده‌ایم و نگرانی ما فقط تورم بود در دولت خاتمی نیز به خاطر این مسائل با مشکلاتی روبه‌رو شدیم اما گرفتاری که در حال حاضر داریم که بخشی از قانون اجرایی هدفمندی اجرای شده است 30 درصد از محل منابع آزاد شده باید صرف تولید انرژی شود؛ این در حالی است که نباید تقاضا و عرضه بر هم بخورد اگر تقاضا بر هم بخورد، تقاضای کاذب تورم ایجاد می‌کند و بنابراین خود تورم نیز تورم کاذب ایجاد می‌کند و منجر به گرفتارهای دیگر می‌شود که حلقه آن نامعلوم است.

او در ادامه با اشاره به اینکه ما بر این باوریم که باید قانون اجرا شود، گفت: هدفمند کردن یارانه‌ها ضرورت است و باید ادامه پیدا کند و در این شکی نیست که باید با قدرت آن را ادامه دهیم اما باید فاز اول آن به صورت کامل اجرا شود؛ متاسفانه سهم بهداشت و درمان پرداخت نشده است چرا مردم باید بالای 70 درصد هزینه برای درمان بدهند؟ دفترچه بیمه چه ارزشی دارد؟ همه اینها در شرایطی است که برنامه این است که سهم مردمی را به حداکثر 30 درصد برسانیم و سهم بهداشت، صنعت و زیربنا را که مهمترین بخش آن تامین اجتماعی است بدهیم.

این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ادامه‌ی مطالب خود با اعتقاد بر اینکه در حال حاضر هیچ فردی نسبت به آینده خود آرامشی ندارد، گفت: هیچ فردی نسبت به آینده‌ی فرزندش اعتمادی ندارد باید با این مساله مقابله کرد؛ متاسفانه کم‌فروشی و بداخلاقی در بخش اقتصادی حاکم شده است و پدیده شوم و بدتر رواج کم‌فروشی است در مناقصه،‌ مزایده و تغییر تعرفه‌، رانت صورت می‌گیرد.

او در ادامه همچنین با بیان اینکه مهم‌ترین بحث مقابله با گرانی است، عنوان کرد: در حال حاضر راهکارهایی که داریم این است که ابتدا دولت باید دخالت کند تثبیت قیمت‌ها را دنبال کند،‌ بی‌انضباطی مالی دولت کنار برود، نقدینگی مهم‌ترین نقش را در افزایش تورم دارد در این راستا بانک مرکزی باید مستقل باشد و نگاه دولت نباید به بانک‌هایی باشد که قلک دولت هستند؛ متاسفانه این نوع را ما اکنون داریم. باید رشد تولید را دنبال کنیم و عرضه و تقاضا متعادل باشد.

به گزارش ایسنا، در بخشی از این مستند، عارف با حضور در جمع مردم و گوش کردن به درد و دل‌های آنها با زنی مواجه شد که دست فروش بود و با سوال‌هایی از طرف او مواجه شد.

این خانم با اشاره به اینکه نباید فکری به حال خانم‌های بی‌سرپرست شود، گفت: متاسفانه سرپرستی نداریم و بچه‌های کوچکی دارم. رییس جمهور برای این مشکل چه کرده است چرا باید دست فروش شوم و به چه قیمتی باید این کار را انجام دهم؟ چرا 800 هزار تومان باید اجاره بدهیم؟ 34 سال است هیچ کس هنوز سیر نشده است که به داد ملت برسد؟ چرا یکی جواب چراهای ما را نمی‌دهد اگر آدم‌ها دروغ می‌گویند باید تاوانش را بدهند؛ پس ما چقدر باید دروغ بشنویم.

او در پاسخ گفت: ما بنا داریم در چارچوب شعار عدالت فقر را توزیع کنیم باید ثروت ملی را بالا ببریم و ثروت را توزیع کنیم و توانایی آن را داریم براساس عملکرد دولت اصلاحات عملا مجری برنامه سوم بودم تقریبا به همه شاخص‌های برنامه رسیده‌ایم و این تجربه را داریم و می‌توانیم این تجربه را به سمت جلو ببریم اما مطمئنا به مردم قول نمی‌دهم و اگر قول دهم عمل می‌کنم و سعی می‌کنم اگر به این کار ادامه بدهم هیچ هزینه ملی اضافه نکنم در روابط خارجی ما اکنون بخشی از مشکلاتمان با کشورهای دیگر همین موضع‌گیری‌های غیرضروری است نمی‌گویم بی‌ربط است اما در بخشی از موارد هزینه آن را مردم می‌دهند.

او در ادامه با طرح این پرسش که متاسفانه در حال حاضر پاسپورت ایرانی چه ارزشی دارد؟ گفت: بر این باوریم که از حقوق و شأن ایرانیان در مقابل سایر کشورها دفاع کنیم؛ یعنی حتی اگر با یک کشوری اختلافی داریم این اختلاف را جدا بررسی کنیم و ربطی به شهروندان آن کشور ندهیم و عزت شهروندان را حفظ کنیم.

در ادامه این مستند که حضور همسر آقای عارف به چشم می‌خورد و وی توضیحاتی را درباره‌ی همسرش و بیوگرافی او شرح داد.

در این مستند به شخصیت‌های حقوقی عارف اشاره کرد که شامل معاون وزیر پست و تلگراف و تلفن، سرپرست شرکت مخابرات ایران، معاونت دانشجوی وزارت فرهنگ و آموزش عالی‌،قائم مقام وزارت فرهنگ و‌آموزش عالی، معاون آموزشی وزارت فرهنگ آموزش عالی، مشاور آموزشی قائم مقام وزیر آموزش عالی در هیات ممیز مرکزی، رییس شورای هماهنگی هیات‌های امنای دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی،‌عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، رییس گروه علوم مهندسی فرهنگستان ایران، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، رییس گروه علوم مهندسی فرهنگستان علوم ایران، موسس و رییس انجام علمی کنترل و فرماندهی سینورای ایران، موسس و رییس رمز ایران، موسس رییس انجمن علمی شبکه‌های هوشمند انرژی ایران، رییس بنیاد پیشبرد علم و فناوری ایران، موسس و رییس شورای عالی بنیاد امید علمی ایرانیان، عضو موسس بنیاد باران‌،کارشناسی مهندسی برق و الکترونیک از دانشگاه تهران، کارشناسی ارشد مخابرات از دانشگاه استنفورد آمریکا و ... بوده است.

همسر وی همچنین در معرفی شخصیت‌های حقوقی وی به موارد زیر اشاره کرد:

دکترای تخصصی و مهندسی مخابرات از دانشگاه استنفورد آمریکا، راه‌اندازی دوره کارشناسی ارشد و دکترای برق از دانشگاه صنعتی اصفهان و همچنین دانشگاه شریف، استاد تمام رشته مهندسی برق، ارائه بیش از 280 مقاله علمی و کتاب تخصصی در حوزه مخابرات که هر سه به عنوان کتابهای سال جمهوری اسلامی ایران انتخاب شدند.

در بخشی دیگری از مستند محمدرضا عارف یکی از مباحث اصلی وی تبعیض قانون بود. او با اعتقاد بر اینکه باید تبعیض قانون را کنار بگذاریم، گفت: در حال حاضر احساس می‌کنم افراد اگر در دستگاه‌ها پارتی نداشته باشند مشکلات حل نمی‌شود. افراد باید در مقابل قانون دارای شخصیت باشند. حتی فردی که سابقه کیفری دارد، نباید در این زمینه سلیقه‌یی عمل کنیم مبنای تشخیص جرم و مجازات باید قانون باشد که متاسفانه در حال حاضر در بسیاری از بخش‌ها این مشکل را داریم. باید مشخص کنیم سلول سیاسی چیست؟ زندانی سیاسی کیست و مجرم سیاسی چه کسی است و چه مجازاتی دارد؛ اینها مقولاتی است که در قبال آن باید شفاف‌سازی صورت بگیرد ولی در قانون اساسی احکامی شفاف درباره حریم خصوصی افراد به آزادی‌های شخصی تاکید شده است شهروندان و اقلیت‌ها مطالباتی دارند که هنوز نتوانستیم آنها را برآورده کنیم و راهکار آن هیچ راهی جز داشتن معاونت در ریاست جمهوری نیست.

رییس جمهور باید یک معاون اقوام داشته باشد تا به طور جدی مطالبات شهروندان را در چارچوب قانون دنبال کند.

عارف در ادامه مطالب خود افزود: متاسفانه به دلیل برخورد سلیقه‌ای و تنگ نظرانه گاهی به نگاه امنیتی گرفتار شده‌ایم و به اقوام ایرانی نگاه امنیتی شده است این در حالی است که نگاه‌مان باید نگاه فرهنگی داشته باشیم.

***

در بخشی دیگری از این مستند، عارف توضیحاتی را مبنی بر اینکه باید بر مبنای عقلانیت و خرد جمعی حرکت کنیم ارائه داد و گفت: در این راستا باید از نظر کارشناسان استفاده کنیم به نظرات کارشناسی احترام بگذاریم و به آنها میدان بدهیم با هزینه‌های کمتری روبه‌رو خواهیم بود به همین دلیل به جای اینکه خودمان را محدود کنیم و به حضور مشاورانی که کار فقط تایید می‌کنند اتکا کنیم، در برنامه‌هایمان یک گروه منتقد هم داشته باشیم و به نظر آنها احترام بگذاریم قطعا این به نفع کشور است.

او با اشاره به اینکه رییس جمهور فعلی فردی‌،‌ فردگرا است، گفت: احمدی‌نژاد را از زمان دانشجویی‌اش می‌شناختم او خیلی اصرار داشت که بماند و من ماندم تا انتقال تجربیات را به دولت بعد بدهم اما پس از آن سه بار استعفا داده‌ام که او نپذیرفت و برای بار سوم بود که استعفایم را پذیرفت ما اصلا وارد بحث خط سیاسی نشدیم علت این بود که من فردی جمع‌گرا هستم و به خرد جمعی نظر دارم اما او یک آدم فردگرا بود؛ حتی با وجود برخوردهایی که با وزرای سابق صورت گرفته بود، مشکلی نداشتم اما در این راستا از همه مدیران ارشد در جایگاه خودشان استفاده خواهم کرد.

این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری همچنین با اشاره به این مطلب که هاشمی رفسنجانی یکی از سرمایه‌های ملی کشورمان است، گفت: متاسفم برای اتفاقی که افتاد و نتوانست بیاید و خودش را عرضه کند؛ این در حالی است او یکی از استوانه‌های انقلاب بوده است چرا نباید از تجربیات او برای حل مشکلات داخلی و خارجی کشور استفاده نکنیم.

او همچنین از خاتمی به عنوان یکی از روسای جمهور موفق یاد کرد و گفت: خاتمی جایگاه ارزنده هم در داخل و هم خارج از کشور داشت، اگر او را به عنوان نماینده ویژه‌ای به یک کشور آسیایی یا اروپایی و آمریکایی بفرستیم نمی‌تواند در حل مشکلات نقش‌آفرینی کند؟ مسوولان دیگر هم همین طور. متاسفانه کشور مسؤولانی ارشد داشته است که در حال حاضر سرکار نیستند برنامه‌های ما این است که از همه پتانسیل‌ها در همه جهات استفاده کنیم.

این کاندیدای ریاست جمهوری با اشاره به اینکه در چارچوب شعار عقلانیت می‌توان برنامه‌ریزی کرد، گفت: از همه پتانسیل‌ها و توانایی‌های کشور در جهت اداره بهتر کشور و کشورداری خردمند استفاده خواهم کرد. حال اگر این اتفاق بیفتد نهادهایی را پیگیری می‌کنم که خردهای جمعی در آن باید احیاء شود در حال حاضر بزرگترین ضربه را انحلال مدیریت سازمان بر کشور زده است. در حالی که مدیریت قلب برنامه‌ریزی و هدایت و نظارت کشور بود. در کشور افراد برجسته بسیاری داریم که کاری هم با دولت ندارند اما علاقه‌مند به کشورشان هستند و این آمادگی را دارند که بدون هیچ‌گونه توقع تجربه و دانش خودشان را در اختیار دولت بگذارند. آنچه که مرا رنج می‌دهد، این است که 55 درصد از ظرفیت دانشگاه‌های ما متعلق به دختران است. ما از این ظرفیت برای پیشرفت کشورمان استفاده نمی‌کنیم سهم 55 درصدی در مدیریت آموزشی را دارند اما سهمی در مدیریت کشور ندارند و در استخدام نگاهی مرد سالاری در کشور وجود دارد.

او در ادامه با اشاره به اینکه به سهم فرهنگ و هنر بی‌عدالتی شده است، گفت: سهم فرهنگ و هنر از تولید ناخالص داخلی پایین است در بخش هنر مشکلات زیادی داریم. سینما و تئاتر مشکل دارند و این منجر شده است ذهنیت منفی نسبت به هنر داشته باشیم. در حالی که باید ملاک را قانون بگذاریم و همه اینها در چارچوب قانون می‌شود به آن پرداخت و همچنین همه این مسائل باعث به وجود آمدن ذهنیت و نگرش منفی در بین جوانان شده است.

او در پایان این مستند به این مطلب نیز اشاره کرد که با آمدن یک اصلاح طلب ظرف شش ماه همه مشکلات حل می‌شود آنچه که مهم است این است که ما آمده‌ایم ظرف دو، سه ماه به مردم این اطمینان را بدهیم که روندی که شروع کرده‌ایم روند خوبی است. این مهم است که ما یک وعده یک میلیون فرصت شغلی را می‌دهیم اما نمی‌گوییم بعد از سه ماه 250 هزار تای آن اتفاق افتاده است. زمینه‌سازی می‌کنیم و باید ساختارها را برگردانیم.

***

در ادامه این مستند همسر محمدرضا عارف از دوران زندگی و تحصیلات او گفت و توضیح داد: در شهریور سال 56 عارف به ایران بازگشت و ما با یکدیگر آشنا شدیم این آشنایی منجر به ازدواج شد پس از آن برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و زمانی که جنگ شروع شد او نیز به ایران برگشت و در آذر 59 بود که وارد ایران شد و از آن موقع پست‌های مدیریتی و اجرایی را عهده‌دار شد که تاکنون هم ادامه داشت.

در پایان این مستند محمدرضا عارف پس از اتمام کارش به سراغ همسرش که پزشک است رفت و پس از آن در هوایی بارانی راهی خانه شدند.

در ابتدای این مستند مجری توضیح داد که صدا و سیما در تولید و محتوای این مستند نقشی نداشته است.