گوناگون

جای خالی مناظره‌های داغ!

پارسینه: " بگم بگم‌ها "ی معروف یکی از یادگارهای نامیمون مناظره‌هایی است که حداقل یک طرف آن به گفته برخی اساتید اخلاق مبادی اخلاق نبود.

قانون:‌ تا روز نهایی کمتر از 20 روز مانده است؛24 خرداد. اصولا خرداد برای ما با اتفاقات عجیب و مهم عجین شده است. دوم، سوم ، هجدهم ، بیست و دوم و اینک بیست وچهارم خرداد ماه. درست 4 سال پیش در چنین روزهایی بود که برگزاری مناظرات زنده تلویزیونی شور و شوق انتخاباتی میان مردم را صد چندان کرد. اما امسال به دلیل اینکه تعداد کاندیداها بیش از 5 نفر است، امکان برگزاری مناظرات دو نفره فراهم نیست.

می‌گویند نمی‌شود و زمان وجود ندارد. البته روابط عمومی‌رسانه ملی چندی پیش اعلام کرد که اگر تعداد نامزدهای انتخابات زیر 5 نفر باشد امکان برگزاری مناظره دو به دو فراهم خواهد شد که با بالاتر رفتن تعداد نامزدهای تایید صلاحیت‌شده (8 نفر شامل علی اکبر ولایتی، محمدباقر قالیباف، محمد غرضی، غلامعلی حداد عادل، محسن رضایی، حسن روحانی، سعید جلیلی و محمدرضا عارف) در نهایت مناظره‌ها از شکل سال 88 خارج شده و قراراست به طور دسته‌جمعی صورت بگیرد.


تاریخچه برنامه‌های تلویزیونی کاندیداها

در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری هر کشوری، مردم به آینده خود حساس می‌شوند و این مناظره‌ها می‌تواند در صورتی که درست طراحی و اجرا شوند، آگاهی مردم را افزایش داده و امید به آینده را در آنان تقویت کند. بر این اساس در ایران هم از سال 1376 مناظره‌های تلویزیونی مورد توجه قرار گرفت‌. در آن دوره کاندیدا‌ها رودررو به مطرح کردن دیدگاه‌های خود پرداختند و به علت شرایط خاص آن زمان و وزن اجتماعی کاندیدا‌ها، مناظره‌ها در جوی آرام برگزار شد. با این حال همان زمان هم مناظرات به‌صورت زنده و مستقیم برگزار نشد. شاید به همین دلیل بود که آن مناظره‌ها چندان مورد توجه قرار نگرفت‌. در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۰ هم مناظره آنچنان اهمیت نیافت. در انتخابات ۱۳۸۴ به کل مناظره‌ای برگزار نشد و آنچه اهمیت یافت، فیلم تبلیغاتی کاندیدا‌ها بود که البته برد و تاثیر اجتماعی هم پیدا کرد و کارگردانان در این زمینه نوآوری هم کردند.

در این دوره جوی احساسی بر انتخابات حاکم بود و با همین جو هم به سرانجام رسید.


تجربه بد در برگزاری مناظره

اما انتخابات ۱۳۸۸، با وجود شرایط و رقابت سخت کاندیدا‌ها، زمینه را برای مناظره فراهم کرد و مناظره‌ها دوباره مورد توجه مردم قرار گرفت به‌طوری‌که به جرأت و اطمینان نزدیک به یقین، می‌توان گفت که در زمان پخش مناظره‌های تلویزیونی کاندیدا‌های ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ صداو سیما بیشترین بیننده را داشت. برنامه‌های شبانه مناظره کاندیداهای ریاست جمهوری رکورد مخاطب را در تمام طول عمر تلویزیون ایران شکست. این اتفاق خوب و صد البته هیجان‌انگیزی بود. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، مناظره بین کاندیداها بهترین روش اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی افکار عمومی‌در انتخابات است و تاثیر بسیار زیادی بر افکار عمومی‌و روشن ساختن آن خواهد داشت. مناظرات در انتخابات ۸۸ به علت‌های گوناگون از جمله کم‌تجربگی برگزارکنندگان نتوانست به آرام‌بخشی اجتماعی کمک کند و با بیرون رفتن از مسیر اقناعی و رفتن به حواشی، باعث شد بر احساسی شدن گروه‌های مخاطب تأثیر بیشتری بگذارد که بخشی از رخدادهای پس از انتخابات دستاورد این احساسات بود. اما آنچه باید در این باره گفت این است که در کشورهای مطرح، مراکز غیر دولتی مناظره‌ها را برگزار می‌کنند و حتی برای آن کمیسیون‌های بی‌طرفی تشکیل می‌شود و کاندیدا‌ها با موضوعی مشخص در مراکز معتبر علمی‌در حضور بخشی از نخبگان جامعه به پرسش‌ها پاسخ می‌دهند. در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته نقاط منفی مناظره‌های مستقیم بروز کرد. از افرادی نام برده شد که حضور نداشتند، از تکنیک‌های غیراخلاقی استفاده شد که اینها را افکار عمومی‌نمی‌پسندید؛ در عین حال فرصتی هم برای داوری افکار عمومی‌وجود نداشت و مجری مناظره‌ها هم بیش از اندازه منفعل بود. به همین دلیل عده‌ای ‌گفتند ای‌کاش موضوع مناظره معین بود و این پدیده نوظهور به گونه‌ای طراحی می‌شد که نقد و ارزیابی می‌شد. " بگم بگم‌ها "ی معروف یکی از یادگارهای نامیمون مناظره‌هایی است که حداقل یک طرف آن به گفته برخی اساتید اخلاق مبادی اخلاق نبود.


برنامه‌های صدا و سیما در این دوره از انتخابات

در حالی که 20 روز به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده است، صدا و سیما با برنامه‌های گسترده از امروز فعالیت‌های خود در این زمینه را کلید زد. به گزارش خبرنگار مهر، در این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری به دلیل بالا بودن تعداد نامزدها و برای پرهیز از حاشیه‌های مناظره‌های دو نفره، مناظره‌ها در سال 92 در سه نوبت و به‌ شکل دسته‌جمعی در روزهای ۱۰، ۱۵ و ۱۷ خرداد در تلویزیون برگزار می‌شود که هنوز شبکه پخش و مجری آن اعلام رسمی‌نشده است. تأثیر پررنگ برگزاری مناظره‌های تلویزیونی در سرنوشت انتخابات دهم ریاست جمهوری و البته حاشیه‌هایی که پیرامون این موضوع ایجاد شد، مدیران رسانه ملی را بر آن داشت که در انتخابات ریاست جمهوری در دوره یازدهم به گونه‌ای دیگر عمل کرده و در وهله نخست شفاف‌سازی اخبار این حوزه را در دستور کار خود قرار دهند؛ گرچه این موضوع درباره مجری مناظره‌ها که از همان سال 88 نیز حرف‌ و حدیث‌های بسیاری درباره آن ایجاد شد، صدق نکرد و روابط عمومی‌صدا و سیما اعلام نام مجری را موضوعی امنیتی تلقی کرد که تاکنون هم کسی از نام مجری مناظره‌ها باخبر نیست. با این حال انجام قرعه‌کشی برای ترتیب برگزاری مناظره‌های زنده تلویزیونی امر مثبتی است که دیروز جمعه سوم خرداد با حضور رئیس سازمان صدا و سیما و پوشش خبری از سوی خبرنگاران داخلی و خارجی انجام گرفت. به این ترتیب پخش مستند تبلیغاتی کاندیداها، سخنرانی مستقیم تلویزیونی برای تشریح برنامه‌ها، پاسخ به سوالات جوانان، پاسخ به سوالات کارشناسان، پاسخ به سوالات ایرانیان خارج از کشور، گفت‌وگوی 45 دقیقه‌ای زنده در شبکه خبر و گفت‌وگوی ویژه خبری به‌ صورت زنده مواردی هستند که جدول زمانی آنها در نتیجه قرعه‌کشی مشخص شد. حال سوال این است که با این شرایط آیا برنامه‌های صداوسیما می‌تواند به شور و نشاط انتخاباتی کمک شایانی کند ؟ یا دست اندرکاران رسانه ملی با آزمون و خطایی دوباره در دوره بعدی انتخابات مناظره‌های دو نفره را از سر خواهند گرفت؟

ارسال نظر

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار