.svg)
مهدی یزدانی‌خرم: اگر از سر ادبیات دست بردارند، ادبیات راه خودش را می‌رود!
پارسینه: مهدی یزدانی‌خرم انتقادهایی را به وضعیت کنونی ادبیات ایران وارد کرد و در عین حال گفت: اگر فضا فراهم باشد، ادبیات بلد است راه خودش را برود.
پارسینه- گروه فرهنگی: مهدی یزدانی خرم درباره دلایل استقبال مخاطبان از ادبیات ترجمه گفت: این استقبال تا اندازه‌ای طبیعی است؛ چون وقتی می‌گوییم ادبیات ترجمه، از بخش مهمی از ادبیات دنیا حرف می‌زنیم که فقط ایران در آن نیست و این ادبیات سلیقه‌های مختلفی را دربر می‌گیرد.
به گزارش ایسنا،او در ادامه افزود: اما این‌که چرا در سال‌های اخیر استقبال از این ادبیات بیش‌تر شده است، باید به نکاتی توجه کرد. یکی این‌که ادبیات ایران در بخش رمان وضع بدی ندارد، منهای امسال که به دلیل ممیزی و قیمت بالای کتاب، فروش کتاب کم‌تر شد. پیش از آن، نشرهای مطرح می‌توانستند رمان‌های‌شان را بفروشند. اما به هر حال در ایران وقتی رمان یا داستانی درمی‌آید که نویسنده آن ناشناخته است، خواننده باید ریسک کند و کتاب را بخرد، چون ممکن است آن را دوست داشته باشد یا نه. اما در ادبیات ترجمه این ریسک کم‌تر می‌شود، چون مخاطب ایرانی - درست یا غلط - فکر می‌کند کاری که ترجمه شده است، استانداردهایی را داشته و این سبب می‌شود ادبیات ترجمه بیش‌تر خوانده شود و در این شرایط گرانی، مخاطب ترجیح می‌دهد کم‌تر سراغ کتاب‌های داخلی برود.
یزدانی‌خرم با مثبت خواندن ترجمه آثار خارجی در ایران، تأکید کرد: ترجمه‌ی زیاد آثار در ادبیات ما تأثیر مثبت دارد، زیرا نویسندگان ما خیلی با زبان‌های خارجی آشنا نیستند و با ترجمه آثار می‌توانند با ادبیات جهان آشنا شوند. هرچه ادبیات دنیا بیش‌تر به فارسی بازگردانده شود، برای ما خوب است. مشکل ما جای دیگری است. مشکل ما اقتصادی است و قیمت بالا کتاب و سخت‌گیری‌ها را دربر می‌گیرد.
او در ادامه اظهار کرد: اگر از سر این ادبیات دست بردارند، ادبیات راه خودش را می‌رود. نویسندگان ما بلدند بنویسند. ادبیات داستانی ما هم بلد است تجربه کند و هم صدای خودش را به مخاطبان خارج از ایران برساند.
این نویسنده خاطرنشان کرد: وقتی از ادبیات ترجمه حرف می‌زنیم، از ادبیات فرانسه تا آمریکا و ... را شامل می‌شود که تنوع بسیار زیادی دارد. ما نباید تاریخ ادبیات جهان را در مقابل ادبیات ایران قرار دهیم. در کشورهای دیگر هم همین‌طور است. در مقابل ادبیات بومی‌شان، ادبیات جهان قرار دارد. اما به هر حال، این موضوع وجود دارد که ادبیات ما فضای محدودتری را تجربه می‌کند. خیلی از نویسندگان ما آن‌چنان که باید، کتاب نمی‌خوانند، فیلم نمی‌بینند، موسیقی نمی‌دانند و نقاشی نمی‌بینند و تنها خاطرات روزمره خودشان را می‌نویسند. شما یک یا دو رمان می‌توانید از روی خاطرات خودتان بنویسید. ما نویسندگان زیادی را دیده‌ایم که یکی دو کار خوب داشته‌اند و بعد سقوط کرده‌اند. نویسندگان ما محافظه‌کار و کم‌دانش هستند و تنها می‌توانند یکی دو سال آثارشان را بفروشند.
او همچنین در پاسخ به این سؤال که خودش بیش‌تر آثار خارجی را می‌خواند یا ادبیات بومی، گفت: من به دلیل روزنامه‌نگار بودنم و مسؤولیتم در نشر چشمه پی‌گیر کارهای ایرانی هستم، اما کارهای خارجی را بیش‌تر می‌خوانم. اوضاع ادبیات ایران خوب نیست. مجموعه داستان‌ها بسیار ضعیف هستند. در رمان باز وضع بهتر است. اما این شرایط نرمال نیست. ادبیات در وضعیت ثبات به وجود می‌آید، اما ما چگونه انتظار داریم ادبیات‌مان رشد کند؟ بنابراین آثار ما آثار دندان‌گیری نیستند.
به گزارش ایسنا،او در ادامه افزود: اما این‌که چرا در سال‌های اخیر استقبال از این ادبیات بیش‌تر شده است، باید به نکاتی توجه کرد. یکی این‌که ادبیات ایران در بخش رمان وضع بدی ندارد، منهای امسال که به دلیل ممیزی و قیمت بالای کتاب، فروش کتاب کم‌تر شد. پیش از آن، نشرهای مطرح می‌توانستند رمان‌های‌شان را بفروشند. اما به هر حال در ایران وقتی رمان یا داستانی درمی‌آید که نویسنده آن ناشناخته است، خواننده باید ریسک کند و کتاب را بخرد، چون ممکن است آن را دوست داشته باشد یا نه. اما در ادبیات ترجمه این ریسک کم‌تر می‌شود، چون مخاطب ایرانی - درست یا غلط - فکر می‌کند کاری که ترجمه شده است، استانداردهایی را داشته و این سبب می‌شود ادبیات ترجمه بیش‌تر خوانده شود و در این شرایط گرانی، مخاطب ترجیح می‌دهد کم‌تر سراغ کتاب‌های داخلی برود.
یزدانی‌خرم با مثبت خواندن ترجمه آثار خارجی در ایران، تأکید کرد: ترجمه‌ی زیاد آثار در ادبیات ما تأثیر مثبت دارد، زیرا نویسندگان ما خیلی با زبان‌های خارجی آشنا نیستند و با ترجمه آثار می‌توانند با ادبیات جهان آشنا شوند. هرچه ادبیات دنیا بیش‌تر به فارسی بازگردانده شود، برای ما خوب است. مشکل ما جای دیگری است. مشکل ما اقتصادی است و قیمت بالا کتاب و سخت‌گیری‌ها را دربر می‌گیرد.
او در ادامه اظهار کرد: اگر از سر این ادبیات دست بردارند، ادبیات راه خودش را می‌رود. نویسندگان ما بلدند بنویسند. ادبیات داستانی ما هم بلد است تجربه کند و هم صدای خودش را به مخاطبان خارج از ایران برساند.
این نویسنده خاطرنشان کرد: وقتی از ادبیات ترجمه حرف می‌زنیم، از ادبیات فرانسه تا آمریکا و ... را شامل می‌شود که تنوع بسیار زیادی دارد. ما نباید تاریخ ادبیات جهان را در مقابل ادبیات ایران قرار دهیم. در کشورهای دیگر هم همین‌طور است. در مقابل ادبیات بومی‌شان، ادبیات جهان قرار دارد. اما به هر حال، این موضوع وجود دارد که ادبیات ما فضای محدودتری را تجربه می‌کند. خیلی از نویسندگان ما آن‌چنان که باید، کتاب نمی‌خوانند، فیلم نمی‌بینند، موسیقی نمی‌دانند و نقاشی نمی‌بینند و تنها خاطرات روزمره خودشان را می‌نویسند. شما یک یا دو رمان می‌توانید از روی خاطرات خودتان بنویسید. ما نویسندگان زیادی را دیده‌ایم که یکی دو کار خوب داشته‌اند و بعد سقوط کرده‌اند. نویسندگان ما محافظه‌کار و کم‌دانش هستند و تنها می‌توانند یکی دو سال آثارشان را بفروشند.
او همچنین در پاسخ به این سؤال که خودش بیش‌تر آثار خارجی را می‌خواند یا ادبیات بومی، گفت: من به دلیل روزنامه‌نگار بودنم و مسؤولیتم در نشر چشمه پی‌گیر کارهای ایرانی هستم، اما کارهای خارجی را بیش‌تر می‌خوانم. اوضاع ادبیات ایران خوب نیست. مجموعه داستان‌ها بسیار ضعیف هستند. در رمان باز وضع بهتر است. اما این شرایط نرمال نیست. ادبیات در وضعیت ثبات به وجود می‌آید، اما ما چگونه انتظار داریم ادبیات‌مان رشد کند؟ بنابراین آثار ما آثار دندان‌گیری نیستند.
منبع:
خبرگزاری ایسنا
ارسال نظر